Toegepaste verpleegkunde 4
Wondzorg
Decubitus
Het onderscheid tussen decubitus en IAD: wond gerelateerde kenmerken
IAD = incontinentiegeassocieerde dermatitis
Decubitus IAD Opmerkingen
Oorzaken Druk – en/of Er moet vocht (direct Als vocht en druk -
schuifkrachten of indirect) aanwezig /schuifkrachten
moeten aanwezig zijn. zijn, bijvoorbeeld gelijktijdig voorkomen,
glanzende, vochtige kan het letsel zowel
huid veroorzaakt door decubitus als IAD zijn.
urinaire incontinentie
of diarree.
Plaats Een letsel niet boven IAD kan voorkomen op De ontwikkeling van
een beenderig een beenderig decubitus kan op
uitsteeksel gelegen, is uitsteeksel. Belangrijk plaatsen gebeuren
waarschijnlijk geen is dat schijf – en waar compressie is op
decubitus. drukkrachten worden zacht weefsel,
uitgesloten als bijvoorbeeld door een
mogelijke oorzaken en voedingssonde,
dat vocht aanwezig is neusbril voor
(direct of indirect). zuurstoftoediening,
Een letsel beperkt tot urinekatheter.
de bilnaad en Wonden in
spleetvormig is IAD. huidplooien bij zeer
Perianale obese patiënten
roodheid/huidirritatie kunnen veroorzaakt
is hoogstwaarschijnlijk zijn door een
IAD ten gevolge van combinatie van frictie,
de stoelgang. vocht en druk.
Bij patiënten met
belangrijk
gewichtsverlies
kunnen beenderige
uitsteeksels zorgen
voor extra
drukpunten.
Vorm Een letsel beperkt tot Diffuse en Onregelmatige
één plek wijst verschillende wondvormen komen
waarschijnlijk op oppervlakkige plakken vaak voor in een
decubitus. wijzen waarschijnlijk gecombineerde wond.
Circulaire wonden op IAD. Wrijving ter hoogte
wijzen meestal op Bij een kopieletsel (of van de hielen kan een
decubitus, hoewel de kissing ulcer/butterfly circulaire wond met
mogelijkheid van lesion) is het uitgebreide
schaafwonden waarschijnlijk dat ten huiddefecten
uitgesloten dient te minste een van de veroorzaken. Het
worden. wonden is veroorzaakt onderscheid tussen
, door vocht (urine, een schaafwond en
feces, zweet of decubitus dient
exsudaat van de gebaseerd te zijn op
wond). de voorgeschiedenis
van de patiënt en
goede observatie.
Diepte Een oppervlakkig IAD is meestal Een schaafwond wordt
huiddefect oppervlakkig veroorzaakt door
(gedeeltelijke dikte (gedeeltelijke dikte wrijving.
van de huid) is van de huid). Dit kan Het uitoefenen van
aanwezig als de evolueren naar een wrijving op IAD leidt
epidermis en/of uitgebreid huiddefect. tot een oppervlakkig
dermis is beschadigd Als IAD geïnfecteerd huiddefect, waarbij
(categorie II). is, kunnen de diepte huidfragmenten
Bij uitgebreide en omvang van de verscheurd en
huiddefecten wond sterk toenemen. gekarteld raken.
(volledige dikte van de
huid) zijn alle
huidlagen beschadigd
(categorie III of IV).
Een uitgebreid
huiddefect zonder
schade aan de
spierlaag is decubitus
categorie III.
Defect met schade aan
de spierlaag is
decubitus categorie IV.
Necrose Een zwarte Er is geen necrose Necrose start zonder
necrotische korst op aanwezig bij IAD. scherpe randen, maar
een beenderig evolueert ernaar.
uitsteeksel is Necrose kan zacht
decubitus categorie III worden en van kleur
of IV. veranderen
Geen of beperkte (bijvoorbeeld blauw,
schade aan spieren bruin, geel, grijs),
onder de necrose wijst maar is nooit
op decubitus categorie oppervlakkig.
IV. Er moet onderscheid
Necrose aan de hielen gemaakt worden
bij een intacte huid is tussen een zwarte,
mogelijk; een zwart – necrotische korst en
blauwe glans is een ingedroogde
zichtbaar onder de bloedblaar.
huid (het letsel zal
waarschijnlijk
evolueren naar een
letsel met een
necrotische korst).
Randen Duidelijk te IAD heeft vaak diffuse Gekartelde randen
onderscheiden randen of onregelmatige worden aangetroffen
Wondzorg
Decubitus
Het onderscheid tussen decubitus en IAD: wond gerelateerde kenmerken
IAD = incontinentiegeassocieerde dermatitis
Decubitus IAD Opmerkingen
Oorzaken Druk – en/of Er moet vocht (direct Als vocht en druk -
schuifkrachten of indirect) aanwezig /schuifkrachten
moeten aanwezig zijn. zijn, bijvoorbeeld gelijktijdig voorkomen,
glanzende, vochtige kan het letsel zowel
huid veroorzaakt door decubitus als IAD zijn.
urinaire incontinentie
of diarree.
Plaats Een letsel niet boven IAD kan voorkomen op De ontwikkeling van
een beenderig een beenderig decubitus kan op
uitsteeksel gelegen, is uitsteeksel. Belangrijk plaatsen gebeuren
waarschijnlijk geen is dat schijf – en waar compressie is op
decubitus. drukkrachten worden zacht weefsel,
uitgesloten als bijvoorbeeld door een
mogelijke oorzaken en voedingssonde,
dat vocht aanwezig is neusbril voor
(direct of indirect). zuurstoftoediening,
Een letsel beperkt tot urinekatheter.
de bilnaad en Wonden in
spleetvormig is IAD. huidplooien bij zeer
Perianale obese patiënten
roodheid/huidirritatie kunnen veroorzaakt
is hoogstwaarschijnlijk zijn door een
IAD ten gevolge van combinatie van frictie,
de stoelgang. vocht en druk.
Bij patiënten met
belangrijk
gewichtsverlies
kunnen beenderige
uitsteeksels zorgen
voor extra
drukpunten.
Vorm Een letsel beperkt tot Diffuse en Onregelmatige
één plek wijst verschillende wondvormen komen
waarschijnlijk op oppervlakkige plakken vaak voor in een
decubitus. wijzen waarschijnlijk gecombineerde wond.
Circulaire wonden op IAD. Wrijving ter hoogte
wijzen meestal op Bij een kopieletsel (of van de hielen kan een
decubitus, hoewel de kissing ulcer/butterfly circulaire wond met
mogelijkheid van lesion) is het uitgebreide
schaafwonden waarschijnlijk dat ten huiddefecten
uitgesloten dient te minste een van de veroorzaken. Het
worden. wonden is veroorzaakt onderscheid tussen
, door vocht (urine, een schaafwond en
feces, zweet of decubitus dient
exsudaat van de gebaseerd te zijn op
wond). de voorgeschiedenis
van de patiënt en
goede observatie.
Diepte Een oppervlakkig IAD is meestal Een schaafwond wordt
huiddefect oppervlakkig veroorzaakt door
(gedeeltelijke dikte (gedeeltelijke dikte wrijving.
van de huid) is van de huid). Dit kan Het uitoefenen van
aanwezig als de evolueren naar een wrijving op IAD leidt
epidermis en/of uitgebreid huiddefect. tot een oppervlakkig
dermis is beschadigd Als IAD geïnfecteerd huiddefect, waarbij
(categorie II). is, kunnen de diepte huidfragmenten
Bij uitgebreide en omvang van de verscheurd en
huiddefecten wond sterk toenemen. gekarteld raken.
(volledige dikte van de
huid) zijn alle
huidlagen beschadigd
(categorie III of IV).
Een uitgebreid
huiddefect zonder
schade aan de
spierlaag is decubitus
categorie III.
Defect met schade aan
de spierlaag is
decubitus categorie IV.
Necrose Een zwarte Er is geen necrose Necrose start zonder
necrotische korst op aanwezig bij IAD. scherpe randen, maar
een beenderig evolueert ernaar.
uitsteeksel is Necrose kan zacht
decubitus categorie III worden en van kleur
of IV. veranderen
Geen of beperkte (bijvoorbeeld blauw,
schade aan spieren bruin, geel, grijs),
onder de necrose wijst maar is nooit
op decubitus categorie oppervlakkig.
IV. Er moet onderscheid
Necrose aan de hielen gemaakt worden
bij een intacte huid is tussen een zwarte,
mogelijk; een zwart – necrotische korst en
blauwe glans is een ingedroogde
zichtbaar onder de bloedblaar.
huid (het letsel zal
waarschijnlijk
evolueren naar een
letsel met een
necrotische korst).
Randen Duidelijk te IAD heeft vaak diffuse Gekartelde randen
onderscheiden randen of onregelmatige worden aangetroffen
