Samenvatting Inleiding Tot De Fysiologie En Functionele Anatomie (1008FBDFAR)

INLEIDING TOT DE
FYSIOLOGIE
Inhoudsopgave
Fysiologie:...............................................................................................................................................2
Levend organisme:.............................................................................................................................2
Feed-back systemen:..........................................................................................................................3
Milieu interieur:..................................................................................................................................3
Osmolaliteit:.......................................................................................................................................6
Effectieve osmolaliteit/toniciteit:.......................................................................................................6
Osmotische drukken:..........................................................................................................................6
Ontstaan verschillen ionaire concentraties over celmembraan:........................................................7
Rustmembraanpotentiaal:..................................................................................................................8
Zenuwstelsel...........................................................................................................................................9
Elektrisch prikkelbare cel:...................................................................................................................9
Potentialen:......................................................................................................................................10
Synaptische transmissie:...................................................................................................................13
Neurotransmitters en receptoren:...................................................................................................14
Spieren:................................................................................................................................................17
Skeletspier:.......................................................................................................................................17
Hartspier:..........................................................................................................................................27
Gladde spiercel:................................................................................................................................34
Bewegingsanatomie:............................................................................................................................40
Inleiding:...........................................................................................................................................40
Romp:...............................................................................................................................................47
Bovenste gordel en ledematen:........................................................................................................51
Onderste gordel en ledematen:........................................................................................................55
Hoofd:...............................................................................................................................................60




1

,Fysiologie:
Definitie:
 Leer van de normale levensverschijnselen bij dier en plant
 Het gaat opzoek naar de mechanismen van het leven (not why, but how)
 Integratieve wetenschap: het integreert gegevens van reductionistische wetenschappen
(wetenschappen op heel laag niveau van complexiteit)

Niveaus van complexiteit:
 Menselijk lichaam is opgebouwd uit verschillende netwerken op verschillende niveaus van
complexiteit: genen  moleculen  cellen  weefsels  organen  organisme

Structuur-functie relatie:
 Om de functie van iets te kunnen begrijpen, moet men eerst naar de anatomie gaan kijken
 Het overspant alle niveaus van biologische complexiteit
 Vb 1: structuur hart
o Spierweefsel
o Kleppen
o 4 kamers
o Kroonslagaders
o Elektrisch geleidingsweefsel
 Functie:
o Pompen (vullen en ledigen van het hart met bloed)
 Vb 2: Structuur hartspiercel
o Celmembraan
o Celorganellen
o Ionenkanalen
o Contractiele eiwitten
 Functie:
o Elektrische + mechanische eigenschappen van de cel

Levend organisme:
Kenmerk:
 Het blijven bestaan van een groot aantal evenwichtstoestanden van het ‘milieu interieur’
noodzakelijk voor het leven van de individuele cellen

Milieu interieur:
 = soep waarin de cellen zich bevinden
 Lichaamsconstanten, vitale parameters
 Vb. bloeddruk, temperatuur, pH, zuurstofgehalte, opgeloste ionen …
 Instandhouding door regelmechanismen
 Bij homeostatische processen gebeurt dit door negatieve feed-back systemen
 Waarden niet op evenwichtstoestand  ziek
 Bij bloedafname  controle van waarde  indien niet constant  diagnose stellen op basis
van afwijkende waarden (defect regelmechanisme)



2

,Feed-back systemen:
Opbouw:
 Wisselwerking tussen verschillende mechanismen die homeostase (instandhouding van
inwendig milieu) mogelijk maken
 Sensor:
o Neemt veranderingen van variabele waar
o Stuurt afferent signaal naar controle centrum
 Controle centrum:
o Vangt afferent signaal op
o Vergelijkt het signaal met vooropgestelde waarde
o Stuurt (indien nodig) efferent signaal door naar effector
 Effector:
o Vangt efferent signaal op
o Brengt variabele terug naar zijn evenwichtspunt (steady-state)
 Goede communicatie tussen nodig tussen cellen en organen




Milieu interieur:
Opbouw:
 Bestaat uit 3 functionele compartimenten
o Plasma (extracellulair (EC))  3L
o Wand capillairen (uitwisselingsmembraan)
o Interstitieel vocht (EC)  11L
o Celmembraan (uitwisselingsmembraan)
o Intracellulair vocht (IC)  28L
 Uitwisseling tussen verschillende compartimenten (niet
rechtsreeks tussen plasma en intracellulair vocht)
 Veranderingen ontstaan in het plasma  veroorzaakt
veranderingen in interstitieel vocht en intracellulair vocht
 Voldoende om enkel het bloed te controleren op de variabele,
omdat deze in contact staat met de organen en de
buitenwereld
 Milieu interieur bestaat uit 1/3 extracellulair en 2/3 intracellulair




3

, Bepalen van volumes functionele compartimenten:
 Totaal volume: gekende concentratie van radioactief water inspuiten  verdeelt zich over
alle compartimenten  concentratie van water in bloed meten
 Extracellulair volume: gekende concentratie inuline of sucrose inspuiten  verdeelt zich
overal, behalve in de cellen (niet door celmembraan)  concentratie bepalen
 Plasmavolume: gekende concentratie radioactief albumine (groot eiwit) inspuiten  blijft in
plasma (niet door wand van capillairen)  concentratie bepalen

Samenstelling lichaamsvocht:
 Ionen (= geladen deeltjes)  elektrisch evenwicht

Permeabiliteit uitwisselingsoppervlakten:
 Opgeloste stoffen  diffusie (= verplaatsing van deeltjes)
 Water:
o Hydrostatisch evenwicht (= druk)
o Osmotisch evenwicht (= fysisch proces waarbij water verplaats door een
semipermeabel membraan ten gevolgen van een concentratieverschil van niet-
permeabele partikels)
o 60% van het lichaamsgewicht is water

Verandering van volumes van compartimenten:
 Water is permeabel over de uitwisselingsoppervlakten
 Filtratie:
o De shift van vocht tussen het intravasculaire en interstitiële compartimenten
o Verloopt over de capillaire vaatwand (= endotheel)
 Osmose:
o De shift van vocht tussen het intracellulaire en extracellulaire compartimenten
o Verloopt over de celmembraan

Opgeloste stoffen in compartimenten
EXTRA-CELLULAIR INTRA-CELLULAIR
INTRAVASCULAIR INTERSTITIEEL
Na (nM) 140 140 15
K (nM) 4,5 4,5 140
Ca (nM) 1,5 1,5 10-7
Mg (nM) 0,5 0,5 10
Cl (nM) 100 100 20
HCO3- (nM) 25 25 15
PO-4 (nM) 2 2 100
Glucose (nM) 5 5 Heel laag
Proteïnen (g/dL) 7 1 30




4