Egana
Vastgoedrecht Module 1
1) De Belgische gerechtelijke instellingen
Er zijn 3 pijlers in de juridische structuur van België:
o Wetgevende macht: omvat een aantal politieke instellingen
o Uitvoerende macht: omvat een aantal politieke instellingen
Trias politica
o Rechterlijke macht: omvat geen politieke instellingen enkel
zuiver juridische structuren en organen.
De wetgevende en uitvoerende macht houden zich bezig met het tot stand brengen,
wijzigen, afschaffen van een recht. Terwijl de rechterlijke macht zich bezighoudt met
het oplossen, het beslechten van juridische conflicten aan de hand van het geldende
recht.
1.Algemene beginselen
1. De eenheid van de rechtspraak
De piramide structuur is voor de coherentie, m.a.w. dat de interpretatie en
toepassing van de wetgeving niet al te veel verschilt van rechtbank tot rechtbank.
Beslissingen van deze
Hof rechtsmachten kunnen op hun
van beurt verbroken worden
Cassatie
De vonnissen van deze
Hoger Beroep
rechtbanken kunnen
2de aanleg:
hervormd worden
Beperkt aantal hogere
Rechtbanken en hoven
1ste aanleg: De zaken worden
Lagere Rechtbanken aanhangig gemaakt
2. Dubbele aanleg
Partijen beschermen tegen vergissingen en willekeur van 1 rechter of 1 rechtbank. In
hoger beroep wordt het geschil voor een 2de maal helemaal opnieuw behandeld. In
een beperkt aantal gevallen wordt van deze regel afgeweken.
,Egana
1ste aanleg: zaak dat voor de eerste keer behandeld wordt.
2de aanleg: de zaak wordt volledig opnieuw behandeld in hoger beroep voor een
andere rechter.
-> uitzonderingen: 1ste aanleg ook laatste aanleg -> geschillen vrederechter met
waarde van < €2000 en geschillen bij rechtbank 1ste aanleg/ondernemingsrechtbank
< €2500. (Behalve fiscale geschillen).
3de aanleg: is niet mogelijk
-> Procedures in cassatie of procedures voor het Europees Hof voor de Rechten van
de mens of voor het Europees Hof van Justitie kunnen niet beschouwd worden als 3 de
aanleg, omdat de geschillen nooit helemaal opnieuw behandeld worden.
3. Specialisatie van de rechtbanken
Er bestaan voor een aantal domeinen een eigen rechtbank of eigen afdeling binnen
eenzelfde rechtbank:
o Het strafrecht -> politierechtbank, correctionele rechtbank, assisenhof
o Het jeugdrecht
o Het handelsrecht
o Het sociaal recht
o Het burgerlijk recht
o Het militair (straf)recht
Door de specialisatie van de rechtbanken kan men de samenstelling van de rechtbank
aanpassen: één of meer rechters, beroepsrechters, lekenrechters of een jury.
4. Territoriale bevoegdheid
Materiële bevoegdheid van een rechtbank is dat elke rechtbank bevoegd is voor de
geschillen in een bepaald domein van het recht -> wat?
Territoriale bevoegdheid is dat elke rechtbank bevoegd is voor een bepaald
grondgebied -> waar?
1. Kanton: Laagste rechtbanken zijn bevoegd voor het kleinste grondgebied
Op dit niveau heeft men een Vredegerecht voor burgerlijke- en handelszaken.
(Art. 59 Ger.W)
2. Arrondissement: Het 2de niveau. Dit zijn de politierechtbanken, de rechtbank van
eerste aanleg, de correctionele rechtbank, de jeugdrechtbank, de
arbeidsrechtbank, de ondernemingsrechtbank en de arrondissementsrechtbank.
,Egana
3. Provincies: Het 3de niveau. Dit zijn enkel de assisenhoven. In de praktijk zetelen
echter ook de arbeidshoven in elke provinciehoofdplaats. (Art. 114 Ger.W)
4. 5 rechtsgebieden: het 4de niveau. Dit zijn de Hoven van beroep en de
arbeidshoven. Er is een hof van beroep en arbeidshof in Antwerpen met
bevoegdheid voor de provincies Antwerpen en Limburg. In Gent met bevoegdheid
voor de provincies Oost- en West-Vlaanderen. In Brussel met bevoegdheid voor
de provincie Brabant. In Luik met bevoegdheid voor de provincies Luik,
Luxemburg en Namen. In Bergen met bevoegdheid voor de provincie
Henegouwen. (Art. 156 Ger.W)
5. Staat: Hoogste niveau. Hier situeert zich het Hof van Cassatie met bevoegdheid
voor het gehele Belgische grondgebied.
Op supranationaal niveau treffen we het Benelux-gerechtshof aan, het Europees
Hof van Justitie en het Europees Hof voor de rechten van de mens.
2.Samenstelling en bevoegdheid
1. Burgerlijke zaken
1. De Vrederechter
De Vrederechter staat het dichtst bij de burger. Het is een alleenzetelend
beroepsmagistraat. Per gerechtelijk kanton is er 1 vrederechter.
Hij is bevoegd voor:
o Alle burgerlijke geschillen en handelsrechtelijke geschillen waarvan de waarde
niet meer dan €5000 bedraagt. (Art. 590 Ger.W.)
o Bepaalde geschillen, ongeacht het bedrag. (Art. 591 Ger.W.)
Bv: Huur, Mede-eigendom, Erfdienstbaarheden.
2. Rechtbank van eerste aanleg
In elk arrondissement zetelt een rechtbank van eerste aanleg.
Bestaat uit 4 afdelingen:
o Burgerlijke rechtbank: Heeft de volheid van bevoegdheid voor geschillen van
> €5000). (Art. 568-572 Ger.W)
Hoger beroep: vonnis vrederechter ( > €2000 < €5000).
o Jeugd- en familie rechtbank: Jeugdkamers -> bescherming van de
minderjarige en familiedossiers. (Art. 572 Ger.W)
o Correctionele rechtbank
o Strafuitvoeringsrechtbank
, Egana
3. Ondernemingsrechtbank
Rechtbank van koophandel, maar vanaf 1 november 2018 ondernemingsrechtbank.
De rechtbank is bevoegd voor alle handelszaken. Namelijk ondernemingen,
wisselbrieven en orderbrieven, niet-ondernemers + economisch doel,
faillissementen. (Art. 573 Ger.W.)
In eerste aanleg is deze rechtbank bevoegd voor alle handelsgeschillen. In hoger
beroep is de rechtbank bevoegd voor handelszaken met een waarde van €2500.
De kamer in de ondernemingsrechtbank bestaat uit 1 jurist/beroepsmagistraat en 2
handelaren/lekenrechters.
4. Arrondissementsrechtbank
= Bijzondere rechtbank
Enigste taak is uitspraak doen in bevoegdheidsgeschillen namelijk wanneer de
partijen in een geding het er niet over eens zijn welke rechtbank bevoegd is om over
hun geschil uitspraak te doen. (Art. 74-75 en 639-641 Ger.W) De rechtbank verwijst
de zaak dan voor verdere behandeling naar de bevoegde rechtbank. Tegen deze
beslissing kan geen hoger beroep worden ingesteld. (Art. 642 Ger.W)
5. Het hof van beroep
In België zijn er 5 hoven van beroep: in Gent, Antwerpen, Brussel, Luik en Bergen.
Elke hof heeft kamers voor burgerlijke en handelszaken, voor jeugdzaken en
strafzaken. Elke kamer bestaat uit 1 of uit 3 raadsheren, beroepsmagistraten. (Art.
101 Ger.W)
Voor het hof van beroep kan een zaak nooit in eerste aanleg aanhangig gemaakt
worden. Tegen vonnissen die in eerste aanleg geveld worden door de
ondernemingsrechtbank of de rechtbank van eerste aanleg kan hoger beroep worden
ingesteld bij het hof van beroep + ondernemingsrechtbank (Art. 602 Ger.W)
6. Het Hof van Cassatie
In België is er maar 1 Hof van Cassatie, gevestigd in Brussel. Het is het hoogste
rechtscollege binnen ons grondgebied. Het hof bestaat uit kamers die bevoegd zijn
voor burgerlijke en handelszaken, sociale zaken en voor strafzaken. De kamers zijn
samengesteld uit 5 raadsleden, beroepsmagistraten.
Het Hof van Cassatie is geen derde aanleg want het doet nooit uitspraak over het
geschil. Het hof onderzoekt enkel of de wet juist werd geïnterpreteerd en toegepast,
of er geen procedurefouten gemaakt werden.
Vastgoedrecht Module 1
1) De Belgische gerechtelijke instellingen
Er zijn 3 pijlers in de juridische structuur van België:
o Wetgevende macht: omvat een aantal politieke instellingen
o Uitvoerende macht: omvat een aantal politieke instellingen
Trias politica
o Rechterlijke macht: omvat geen politieke instellingen enkel
zuiver juridische structuren en organen.
De wetgevende en uitvoerende macht houden zich bezig met het tot stand brengen,
wijzigen, afschaffen van een recht. Terwijl de rechterlijke macht zich bezighoudt met
het oplossen, het beslechten van juridische conflicten aan de hand van het geldende
recht.
1.Algemene beginselen
1. De eenheid van de rechtspraak
De piramide structuur is voor de coherentie, m.a.w. dat de interpretatie en
toepassing van de wetgeving niet al te veel verschilt van rechtbank tot rechtbank.
Beslissingen van deze
Hof rechtsmachten kunnen op hun
van beurt verbroken worden
Cassatie
De vonnissen van deze
Hoger Beroep
rechtbanken kunnen
2de aanleg:
hervormd worden
Beperkt aantal hogere
Rechtbanken en hoven
1ste aanleg: De zaken worden
Lagere Rechtbanken aanhangig gemaakt
2. Dubbele aanleg
Partijen beschermen tegen vergissingen en willekeur van 1 rechter of 1 rechtbank. In
hoger beroep wordt het geschil voor een 2de maal helemaal opnieuw behandeld. In
een beperkt aantal gevallen wordt van deze regel afgeweken.
,Egana
1ste aanleg: zaak dat voor de eerste keer behandeld wordt.
2de aanleg: de zaak wordt volledig opnieuw behandeld in hoger beroep voor een
andere rechter.
-> uitzonderingen: 1ste aanleg ook laatste aanleg -> geschillen vrederechter met
waarde van < €2000 en geschillen bij rechtbank 1ste aanleg/ondernemingsrechtbank
< €2500. (Behalve fiscale geschillen).
3de aanleg: is niet mogelijk
-> Procedures in cassatie of procedures voor het Europees Hof voor de Rechten van
de mens of voor het Europees Hof van Justitie kunnen niet beschouwd worden als 3 de
aanleg, omdat de geschillen nooit helemaal opnieuw behandeld worden.
3. Specialisatie van de rechtbanken
Er bestaan voor een aantal domeinen een eigen rechtbank of eigen afdeling binnen
eenzelfde rechtbank:
o Het strafrecht -> politierechtbank, correctionele rechtbank, assisenhof
o Het jeugdrecht
o Het handelsrecht
o Het sociaal recht
o Het burgerlijk recht
o Het militair (straf)recht
Door de specialisatie van de rechtbanken kan men de samenstelling van de rechtbank
aanpassen: één of meer rechters, beroepsrechters, lekenrechters of een jury.
4. Territoriale bevoegdheid
Materiële bevoegdheid van een rechtbank is dat elke rechtbank bevoegd is voor de
geschillen in een bepaald domein van het recht -> wat?
Territoriale bevoegdheid is dat elke rechtbank bevoegd is voor een bepaald
grondgebied -> waar?
1. Kanton: Laagste rechtbanken zijn bevoegd voor het kleinste grondgebied
Op dit niveau heeft men een Vredegerecht voor burgerlijke- en handelszaken.
(Art. 59 Ger.W)
2. Arrondissement: Het 2de niveau. Dit zijn de politierechtbanken, de rechtbank van
eerste aanleg, de correctionele rechtbank, de jeugdrechtbank, de
arbeidsrechtbank, de ondernemingsrechtbank en de arrondissementsrechtbank.
,Egana
3. Provincies: Het 3de niveau. Dit zijn enkel de assisenhoven. In de praktijk zetelen
echter ook de arbeidshoven in elke provinciehoofdplaats. (Art. 114 Ger.W)
4. 5 rechtsgebieden: het 4de niveau. Dit zijn de Hoven van beroep en de
arbeidshoven. Er is een hof van beroep en arbeidshof in Antwerpen met
bevoegdheid voor de provincies Antwerpen en Limburg. In Gent met bevoegdheid
voor de provincies Oost- en West-Vlaanderen. In Brussel met bevoegdheid voor
de provincie Brabant. In Luik met bevoegdheid voor de provincies Luik,
Luxemburg en Namen. In Bergen met bevoegdheid voor de provincie
Henegouwen. (Art. 156 Ger.W)
5. Staat: Hoogste niveau. Hier situeert zich het Hof van Cassatie met bevoegdheid
voor het gehele Belgische grondgebied.
Op supranationaal niveau treffen we het Benelux-gerechtshof aan, het Europees
Hof van Justitie en het Europees Hof voor de rechten van de mens.
2.Samenstelling en bevoegdheid
1. Burgerlijke zaken
1. De Vrederechter
De Vrederechter staat het dichtst bij de burger. Het is een alleenzetelend
beroepsmagistraat. Per gerechtelijk kanton is er 1 vrederechter.
Hij is bevoegd voor:
o Alle burgerlijke geschillen en handelsrechtelijke geschillen waarvan de waarde
niet meer dan €5000 bedraagt. (Art. 590 Ger.W.)
o Bepaalde geschillen, ongeacht het bedrag. (Art. 591 Ger.W.)
Bv: Huur, Mede-eigendom, Erfdienstbaarheden.
2. Rechtbank van eerste aanleg
In elk arrondissement zetelt een rechtbank van eerste aanleg.
Bestaat uit 4 afdelingen:
o Burgerlijke rechtbank: Heeft de volheid van bevoegdheid voor geschillen van
> €5000). (Art. 568-572 Ger.W)
Hoger beroep: vonnis vrederechter ( > €2000 < €5000).
o Jeugd- en familie rechtbank: Jeugdkamers -> bescherming van de
minderjarige en familiedossiers. (Art. 572 Ger.W)
o Correctionele rechtbank
o Strafuitvoeringsrechtbank
, Egana
3. Ondernemingsrechtbank
Rechtbank van koophandel, maar vanaf 1 november 2018 ondernemingsrechtbank.
De rechtbank is bevoegd voor alle handelszaken. Namelijk ondernemingen,
wisselbrieven en orderbrieven, niet-ondernemers + economisch doel,
faillissementen. (Art. 573 Ger.W.)
In eerste aanleg is deze rechtbank bevoegd voor alle handelsgeschillen. In hoger
beroep is de rechtbank bevoegd voor handelszaken met een waarde van €2500.
De kamer in de ondernemingsrechtbank bestaat uit 1 jurist/beroepsmagistraat en 2
handelaren/lekenrechters.
4. Arrondissementsrechtbank
= Bijzondere rechtbank
Enigste taak is uitspraak doen in bevoegdheidsgeschillen namelijk wanneer de
partijen in een geding het er niet over eens zijn welke rechtbank bevoegd is om over
hun geschil uitspraak te doen. (Art. 74-75 en 639-641 Ger.W) De rechtbank verwijst
de zaak dan voor verdere behandeling naar de bevoegde rechtbank. Tegen deze
beslissing kan geen hoger beroep worden ingesteld. (Art. 642 Ger.W)
5. Het hof van beroep
In België zijn er 5 hoven van beroep: in Gent, Antwerpen, Brussel, Luik en Bergen.
Elke hof heeft kamers voor burgerlijke en handelszaken, voor jeugdzaken en
strafzaken. Elke kamer bestaat uit 1 of uit 3 raadsheren, beroepsmagistraten. (Art.
101 Ger.W)
Voor het hof van beroep kan een zaak nooit in eerste aanleg aanhangig gemaakt
worden. Tegen vonnissen die in eerste aanleg geveld worden door de
ondernemingsrechtbank of de rechtbank van eerste aanleg kan hoger beroep worden
ingesteld bij het hof van beroep + ondernemingsrechtbank (Art. 602 Ger.W)
6. Het Hof van Cassatie
In België is er maar 1 Hof van Cassatie, gevestigd in Brussel. Het is het hoogste
rechtscollege binnen ons grondgebied. Het hof bestaat uit kamers die bevoegd zijn
voor burgerlijke en handelszaken, sociale zaken en voor strafzaken. De kamers zijn
samengesteld uit 5 raadsleden, beroepsmagistraten.
Het Hof van Cassatie is geen derde aanleg want het doet nooit uitspraak over het
geschil. Het hof onderzoekt enkel of de wet juist werd geïnterpreteerd en toegepast,
of er geen procedurefouten gemaakt werden.
