Werken met teams 2020-2021
Conceptueel kader
Een team
Team = relatief kleine groep mensen
Gemeenschappelijk doel & gedeelde visie over aanpak
Kenmerken teams:
Zekere mate van cohesie of verbinding
Doelgerichtheid
Motivatie
Interactie/samenwerking
Interdependentie
Structurele elementen
Werken met team team analyseren en begrijpen
Werken met teams
2 aanvullende krachten: stuwen & duwen
Leidinggeven: team kunnen leiden betekend verantwoordelijkheid dragen
Managen: doelen kunnen formuleren, kunnen plannen, organiseren, delegeren,
coördineren
Coachen: team en medewerkers verder ontwikkelen en groeien
Verbinden: inzetten op vertrouwen tussen teamleden
1
,Werken met teams 2020-2021
Het team
Definitie van het team
Oorsprong van het bestuderen van teams
Teamwerk was uitzondering: werken in lange lijnen, individueel en aan een kleine taak -> onder
oog van de baas -> kregen geen verantwoordelijkheid command and control principe
De start van het bestuderen van teams: Hawthorne
The Hawthorne Experiments (1924-1933) – professor Mayo
Onderzoeken: veranderende arbeidsomstandigheden bepalen mee de efficiëntie & productiviteit?
Resultaat: wat de onderzoekers ook deden, de productie van de werknemers ging omhoog,
hetgeen te danken moet zijn aan het feit dat deze werknemers zich speciaal ging voelen.
Groeiend groepsgevoel, belangstelling onderzoekers en chefs zorgde voor een stimulans en
motivatie
Conclusies:
Belang van individuele aandacht: werkproductiviteit stijft bij individuele aandacht
Invloed van relatie tussen medewerker en leidinggevende: beïnvloedt productiviteit
Invloed van groepsnormen
Teamcultuur
Belang van erkenning
De tweede wereldoorlog als motor voor groepsdynamisch denken
1940-1970: groeiende interesse groepsdynamica
Groepsdynamica: studie van het gedrag van mensen in kleine groepen
Onderzoek naar team-denken binnen hun units met nadruk op leiderschap en teameffectiviteit
De positieve switch in de jaren 50-60
Positieve kijk ten aanzien van werknemers, met aandacht voor individu
Mensen kregen verantwoordelijkheid en vertrouwen en erkenning voor persoonlijke groei en
ontwikkeling
Vanaf jaren 60 teamwerk lijdt tot synergiën (1+1=3)
Op zoek naar de basiselementen van stabiel teamwork (1970 – 2000)
Degelijk stabiel teamwork waarbij teamleden worden aangestuurd door een teambegeleider
Begin jaren ’90: VUCU
Volatiel (snel veranderend)
Onzeker (onvoorspelbaar)
Complex (ingewikkeld
Vaag (Dubbelzinnig)
Heel wat verwachtingen van team
Werken in team = beantwoorden aan eisen van omgeving
VUCA leidde tot nieuwe soorten van teamwerk en nieuwe organisatievormen
2
, Werken met teams 2020-2021
Ontwikkelingen in de samenleving leiden naar nieuwe visies op teamwork (2000 –
nu)
Niet iedereen op hetzelfde moment in één team
Virtuele teams, verschillende teams, …
Teambegeleider niet altijd aansturing verantwoordelijkheid geven aan medewerkers
stuwende rol
Wat is een team?
Een categorie van mensen
Verzameling mensen met een gemeenschappelijk kenmerk, geen onderlinge afhankelijkheid of
interactie
Vb. mensen met een piercing
Een groep is nog geen team
Een gezamenlijke interesse
Optelling van individuele bijdragen
Vb. oudercomité van de school
Afhankelijk van invalshoek of auteur – 1 of meerdere groepsaspecten centraal:
1. Directe contactsituatie: binnen bepaalde context meer interactie tussen leden van de
groep dan met andere buiten de context
2. Groepsbewustzijn: best zijn van lidmaatschap
3. Motivatie: invulling van een belang of (persoonlijke) behoefte, kan rationeel, sociaal of
emotioneel zijn
4. Doelgerichtheid: met elkaar omgaan met bepaalde bedoeling, doel behalen = positieve
ervaring
5. Structurele elementen: duidelijke groepsstructuur en (werk)afspraken onder vorm van
rollen, normen, statusaspecten, machtsrelaties, …
6. Interdependentie: leden hebben invloed op elkaar
7. Interactie: invloed hebben op en terwijl beïnvloed worden => wederzijdse betrokkenheid
Het team als specifieke eenheid
Samenwerken aan gemeenschappelijk doel
vb. kinderbegeleiders
1. Groot groepsbewustzijn, vaste groep geselecteerd op basis van competenties die kunnen
bijdragen aan de gezamenlijke taak
2. Motivatie & doelgerichtheid wordt gemeenschappelijk => gedeelde ambitie
3. Interdependentie: meer als invloed => onderling afhankelijk van elkaars kennis,
vaardigheden maar ook valkuilen => gebruik maken van elkaar
4. Samenwerking op hoogste niveau, synergie-effect: 1 +1 = 3 of 4 of 5
3
Conceptueel kader
Een team
Team = relatief kleine groep mensen
Gemeenschappelijk doel & gedeelde visie over aanpak
Kenmerken teams:
Zekere mate van cohesie of verbinding
Doelgerichtheid
Motivatie
Interactie/samenwerking
Interdependentie
Structurele elementen
Werken met team team analyseren en begrijpen
Werken met teams
2 aanvullende krachten: stuwen & duwen
Leidinggeven: team kunnen leiden betekend verantwoordelijkheid dragen
Managen: doelen kunnen formuleren, kunnen plannen, organiseren, delegeren,
coördineren
Coachen: team en medewerkers verder ontwikkelen en groeien
Verbinden: inzetten op vertrouwen tussen teamleden
1
,Werken met teams 2020-2021
Het team
Definitie van het team
Oorsprong van het bestuderen van teams
Teamwerk was uitzondering: werken in lange lijnen, individueel en aan een kleine taak -> onder
oog van de baas -> kregen geen verantwoordelijkheid command and control principe
De start van het bestuderen van teams: Hawthorne
The Hawthorne Experiments (1924-1933) – professor Mayo
Onderzoeken: veranderende arbeidsomstandigheden bepalen mee de efficiëntie & productiviteit?
Resultaat: wat de onderzoekers ook deden, de productie van de werknemers ging omhoog,
hetgeen te danken moet zijn aan het feit dat deze werknemers zich speciaal ging voelen.
Groeiend groepsgevoel, belangstelling onderzoekers en chefs zorgde voor een stimulans en
motivatie
Conclusies:
Belang van individuele aandacht: werkproductiviteit stijft bij individuele aandacht
Invloed van relatie tussen medewerker en leidinggevende: beïnvloedt productiviteit
Invloed van groepsnormen
Teamcultuur
Belang van erkenning
De tweede wereldoorlog als motor voor groepsdynamisch denken
1940-1970: groeiende interesse groepsdynamica
Groepsdynamica: studie van het gedrag van mensen in kleine groepen
Onderzoek naar team-denken binnen hun units met nadruk op leiderschap en teameffectiviteit
De positieve switch in de jaren 50-60
Positieve kijk ten aanzien van werknemers, met aandacht voor individu
Mensen kregen verantwoordelijkheid en vertrouwen en erkenning voor persoonlijke groei en
ontwikkeling
Vanaf jaren 60 teamwerk lijdt tot synergiën (1+1=3)
Op zoek naar de basiselementen van stabiel teamwork (1970 – 2000)
Degelijk stabiel teamwork waarbij teamleden worden aangestuurd door een teambegeleider
Begin jaren ’90: VUCU
Volatiel (snel veranderend)
Onzeker (onvoorspelbaar)
Complex (ingewikkeld
Vaag (Dubbelzinnig)
Heel wat verwachtingen van team
Werken in team = beantwoorden aan eisen van omgeving
VUCA leidde tot nieuwe soorten van teamwerk en nieuwe organisatievormen
2
, Werken met teams 2020-2021
Ontwikkelingen in de samenleving leiden naar nieuwe visies op teamwork (2000 –
nu)
Niet iedereen op hetzelfde moment in één team
Virtuele teams, verschillende teams, …
Teambegeleider niet altijd aansturing verantwoordelijkheid geven aan medewerkers
stuwende rol
Wat is een team?
Een categorie van mensen
Verzameling mensen met een gemeenschappelijk kenmerk, geen onderlinge afhankelijkheid of
interactie
Vb. mensen met een piercing
Een groep is nog geen team
Een gezamenlijke interesse
Optelling van individuele bijdragen
Vb. oudercomité van de school
Afhankelijk van invalshoek of auteur – 1 of meerdere groepsaspecten centraal:
1. Directe contactsituatie: binnen bepaalde context meer interactie tussen leden van de
groep dan met andere buiten de context
2. Groepsbewustzijn: best zijn van lidmaatschap
3. Motivatie: invulling van een belang of (persoonlijke) behoefte, kan rationeel, sociaal of
emotioneel zijn
4. Doelgerichtheid: met elkaar omgaan met bepaalde bedoeling, doel behalen = positieve
ervaring
5. Structurele elementen: duidelijke groepsstructuur en (werk)afspraken onder vorm van
rollen, normen, statusaspecten, machtsrelaties, …
6. Interdependentie: leden hebben invloed op elkaar
7. Interactie: invloed hebben op en terwijl beïnvloed worden => wederzijdse betrokkenheid
Het team als specifieke eenheid
Samenwerken aan gemeenschappelijk doel
vb. kinderbegeleiders
1. Groot groepsbewustzijn, vaste groep geselecteerd op basis van competenties die kunnen
bijdragen aan de gezamenlijke taak
2. Motivatie & doelgerichtheid wordt gemeenschappelijk => gedeelde ambitie
3. Interdependentie: meer als invloed => onderling afhankelijk van elkaars kennis,
vaardigheden maar ook valkuilen => gebruik maken van elkaar
4. Samenwerking op hoogste niveau, synergie-effect: 1 +1 = 3 of 4 of 5
3
