De samenleving: sociologie voor sociaal werk
Les 1: kennismaking en sociologie als wetenschap
een aantal mogelijke verklaringen:
1. vrouwen hebben gemiddeld een hogere levensverwachting dan mannen en hoe hoger
het opleidingsniveau hoe hoger de levensverwachting
Mogelijke oorzaken:
- Hogere opleiding betekent grotere kans om problemen juist in te schatten. bv: het
medisch dossier of ‘dokterstaal’ te begrijpen.
- Een diploma leidt tot een (betere) job. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger het
loon. Hoe groter de kans op een betere woning/leefomgeving en hoe minder de kans op
gezondheidsproblemen (fysiek & mentaal).
- Hogere loon = betere medische dekking.
- Hogere opleiding leidt tot een grotere kans op een job met gezonde
arbeidsomstandigheden. Meer variatie in de job en meer zelfbeschikking (kiezen wat je
wel en niet wil doen) leidt tot een grotere tevredenheid in de job en daarom ook
algemeen welbevinden.
Genderongelijkheid in gezondheidsverschillen louter biologisch te verklaren? nee een aantal
mogelijke verklaringen:
, 1. Hoge zelfmoordcijfers onder mannen
2. Wellicht durven vrouwen sneller hulp in te schakelen bij gezondheidsproblemen en is
mannen aangeleerd door de pijn heen te bijten
3. Mogelijks nemen mannen meer deel aan risicovolle activiteiten dan vrouwen en zijn
daardoor vaker sla
Wat is sociologie?
= ‘de wetenschap van de maatschappij’
● zoekt verklaring voor gedrag van individuen en groepen van mensen
● Deze verklaring wordt gezocht in de maatschappelijke invloeden die ze ondergaan.
- groep mensen: mensen die wonen in een wijk
- maatschappelijke invloeden: inflatie
- gedrag: in dit filmpje gaat het over de voedingsstijl
Waar komt Sociologie vandaan?
,zie ppt voor info.
Grondleggers van (westerse sociologie)
- Weber: relatie in fabrieken (hoe mensen zichzelf begonnen te zien)
- Marx: kapitalisme uitgevonden, zag dat de armen slechter af waren in de samenleving
en zag harder een klasse uitkomen.
Ibn Khaldun
= zag dat in de Arabische wereld dat hetzelfde gebeurde als in het Westen.
- Asabiyah (sociale solidariteit)
, Sociologie als wetenschap
1. Sociologie is een wetenschap: sociologen zijn op zoek naar patronen en verklaringen
van processen in de samenleving. Dit doen ze door middel van concrete waarnemingen
(empirie).
voorbeeld: Je bent geïnteresseerd in het fenomeen ‘Hikikomori’. Om dit fenomeen beter te
begrijpen spreek je met meerdere personen die zich hebben onttrokken uit de maatschappij om
te achterhalen wat hen ertoe heeft bewogen zich af te zonderen en gaat op zoek naar
overeenkomsten en verschillen in hun ervaringen. Je probeert een patroon te ontdekken en
te verklaren wat de achterliggende oorzaken kunnen zijn door systematisch onderzoek
uit te voeren.
2. Sociologie gaat over de maatschappij: sociologen onderscheiden groepen om
daarvan het gedrag te verklaren op basis van maatschappelijke invloeden.
voorbeeld: Als socioloog ben je vooral benieuwd naar groepen mensen en de patronen en
structuren die de sociale verbanden in deze groep definiëren. De ‘Hikikomori’ (3,6 miljoen
mensen in Japan) vormen een groep: dit lijkt in eerste zicht een duidelijk afgebakende groep.
Maar hoe meer vragen je stelt, hoe lastiger deze groep te definiëren valt. Lijden deze mensen
aan een syndroom dat uniek is in Japan? Zijn er in andere delen van de wereld ook Hikikomori?
Moet je jezelf ook tot deze groep rekenen als je een week thuis opgesloten wilt zijn?
3. Sociologie is een gedragswetenschap: sociologen kijken naar sociale verbanden en
stellen vast dat deze een voorwaarde zijn van menselijk gedrag. Ze bekijken hoe sociale
verbanden doorsijpelen in menselijk gedrag.
Les 2: sociaal gedrag als rollenspel
2. Het speelveld
3 kernvragen sociologie:
Les 1: kennismaking en sociologie als wetenschap
een aantal mogelijke verklaringen:
1. vrouwen hebben gemiddeld een hogere levensverwachting dan mannen en hoe hoger
het opleidingsniveau hoe hoger de levensverwachting
Mogelijke oorzaken:
- Hogere opleiding betekent grotere kans om problemen juist in te schatten. bv: het
medisch dossier of ‘dokterstaal’ te begrijpen.
- Een diploma leidt tot een (betere) job. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger het
loon. Hoe groter de kans op een betere woning/leefomgeving en hoe minder de kans op
gezondheidsproblemen (fysiek & mentaal).
- Hogere loon = betere medische dekking.
- Hogere opleiding leidt tot een grotere kans op een job met gezonde
arbeidsomstandigheden. Meer variatie in de job en meer zelfbeschikking (kiezen wat je
wel en niet wil doen) leidt tot een grotere tevredenheid in de job en daarom ook
algemeen welbevinden.
Genderongelijkheid in gezondheidsverschillen louter biologisch te verklaren? nee een aantal
mogelijke verklaringen:
, 1. Hoge zelfmoordcijfers onder mannen
2. Wellicht durven vrouwen sneller hulp in te schakelen bij gezondheidsproblemen en is
mannen aangeleerd door de pijn heen te bijten
3. Mogelijks nemen mannen meer deel aan risicovolle activiteiten dan vrouwen en zijn
daardoor vaker sla
Wat is sociologie?
= ‘de wetenschap van de maatschappij’
● zoekt verklaring voor gedrag van individuen en groepen van mensen
● Deze verklaring wordt gezocht in de maatschappelijke invloeden die ze ondergaan.
- groep mensen: mensen die wonen in een wijk
- maatschappelijke invloeden: inflatie
- gedrag: in dit filmpje gaat het over de voedingsstijl
Waar komt Sociologie vandaan?
,zie ppt voor info.
Grondleggers van (westerse sociologie)
- Weber: relatie in fabrieken (hoe mensen zichzelf begonnen te zien)
- Marx: kapitalisme uitgevonden, zag dat de armen slechter af waren in de samenleving
en zag harder een klasse uitkomen.
Ibn Khaldun
= zag dat in de Arabische wereld dat hetzelfde gebeurde als in het Westen.
- Asabiyah (sociale solidariteit)
, Sociologie als wetenschap
1. Sociologie is een wetenschap: sociologen zijn op zoek naar patronen en verklaringen
van processen in de samenleving. Dit doen ze door middel van concrete waarnemingen
(empirie).
voorbeeld: Je bent geïnteresseerd in het fenomeen ‘Hikikomori’. Om dit fenomeen beter te
begrijpen spreek je met meerdere personen die zich hebben onttrokken uit de maatschappij om
te achterhalen wat hen ertoe heeft bewogen zich af te zonderen en gaat op zoek naar
overeenkomsten en verschillen in hun ervaringen. Je probeert een patroon te ontdekken en
te verklaren wat de achterliggende oorzaken kunnen zijn door systematisch onderzoek
uit te voeren.
2. Sociologie gaat over de maatschappij: sociologen onderscheiden groepen om
daarvan het gedrag te verklaren op basis van maatschappelijke invloeden.
voorbeeld: Als socioloog ben je vooral benieuwd naar groepen mensen en de patronen en
structuren die de sociale verbanden in deze groep definiëren. De ‘Hikikomori’ (3,6 miljoen
mensen in Japan) vormen een groep: dit lijkt in eerste zicht een duidelijk afgebakende groep.
Maar hoe meer vragen je stelt, hoe lastiger deze groep te definiëren valt. Lijden deze mensen
aan een syndroom dat uniek is in Japan? Zijn er in andere delen van de wereld ook Hikikomori?
Moet je jezelf ook tot deze groep rekenen als je een week thuis opgesloten wilt zijn?
3. Sociologie is een gedragswetenschap: sociologen kijken naar sociale verbanden en
stellen vast dat deze een voorwaarde zijn van menselijk gedrag. Ze bekijken hoe sociale
verbanden doorsijpelen in menselijk gedrag.
Les 2: sociaal gedrag als rollenspel
2. Het speelveld
3 kernvragen sociologie: