Samenvatting HS5 ontwikkelingspsychologie

ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
HOOFDSTUK 5 – ADOLESCENTIE




Visies op adolscentie
 Puberteit (10-15 jaar) = reeks biologische gebeurtenissen die leiden
tot:
- Volwassen gestalte
- Seksuele rijpheid
 Biologisch perspectief
- Puberteit: hormonen
- Storm and Stress
- Freud – genitale stadium:
 De seksuele drift “ontwaakt” na de latentiefase en
veroorzaakt psychologisch conflict en losgeslagen gedrag.
 Slechts tegen het einde van de adolescentie geraakt deze
drift gekanaliseerd en mondt dit uit in de capaciteit om een
intieme relatie aan te gaan.
 Adolescentie = sturm und drang (generatieconflicten,
irrationaliteit en humeurigheid)
 Sociaal perspectief
- Culturele invloeden: niet in elke cultuur verloopt de adolescentie
zo turbulent
 Naar een evenwicht
- Sommige zaken (biologische veranderingen, sociale
verwachtingen) zijn universeel
- Het soort verwachtingen en de mate van druk die op
adolescenten wordt geplaatst verschilt van cultuur tot cultuur
- In onze geïndustrialiseerde cultuur: lange adolescentie
(moratorium):
 Vroege adolescentie (11-14) = lichaamelijke
ontwikkeling
 Midden adolescentie (14-16) = sociale ontwikkeling
 Late adolescentie (16-18) = persoonlijke identiteit
staat centraal

Conclusie


1

,  Is de adolescentie een periode van normatieve toenames in
probleemgedrag, losgeslagen emoties en ouder-kind conflicten?
 Vanaf de jaren ’80 werd dit beeld vanuit onderzoek bijgesteld (vb.
Coleman)
 Toch vinden heel wat snelle en spectaculaire veranderingen plaats
tijdens de adolescentie (biologisch, cognitief, sociaal)
 Uitdagende en interessante periode, zowel voor de adolescenten zelf
als voor psychologen!

Fysieke ontwikkeling
Hormonale veranderingen

 Groeihormoon (stimulerende en afremmende, de stimulerende
hoogb en Andere laag in deze periode = groeispurt) en thyroxine
- Toename rond 8 – 9 jaar
- Lengte en botten
 Geslachtshormonen:
- Oestrogenen: meer bij meisjes
- Androgenen (vb. testosteron): meer bij jongens
- Testosteron
- Oestrogeen
 Die hormen in kindertijd zeer lag en gaan nu omhoog voor
geslachtrijping




(GRH)
Feedbackmechan




= Follikel
Stimulerend Hormoon
en Luteïniserend
ismen




Hormoon

borstvorming
menstruatie



eicelrijping
zaadvorming eisprong
2 spermarche

, Lichamelijke groei
Hersenontwikkeling

Synaptisch snoeien Frontale cortex Cognitieve voordelen:
 Aandacht
 Plannen
 Integreren van
informatie
 Zeflregulatie

Versnelling van Connecties tussen
mylinisatie regios worden
versterkt
Respons op Meer sensitief voor Intensere reactie op:
neurotransmitter exciterende prikkels  Stress
neemt toe (wordt sneller en  Plezier, nieuwe
sterker) stimuli

Slaapgewoonten

 Adolescenten hebben nog evenveel slaap nodig als jongere
kinderen, maar gaan typisch later slapen
- Wordt veroorzaakt door biologie
- Maar ook door gewoonten en sociale ontwikkeling (vb. TV,
facebook, uitgaan,)
 Gebrek aan slaap interfereert met aandachts- en emotieprocessen
en leidt tot
- Slechtere schoolresultaten
- Humeurigheid
- Risicogedrag

Geslachtsvershillen

Jongens Meisjes
Groeiversnelling Begint op 12,5 jaar Begint op 10 jaar
Proporties Schouders breder Heupen breder
Benen langer
(ledematen eerst) ->
hierdoor slungel figuur
Spier-vet Meer spiertoename, Meer vettoename
verhouding aerobic efficiency




3