KU Leuven
Examenvragen
ontstaansmechanismen
van ziekte
Prof: P. Gillard
3e bach biochemie & biotechnologie
‘24-‘25
,Inhoudstabel
Inhoudstabel ................................................................................................................................................. 1
VERTICALE VRAGEN ...................................................................................................................................... 4
HOOFDSTUK 2 .............................................................................................................................................. 4
Wat is verouderen? Welk effect heeft dit op de lichaamsfuncties en is dit verbonden met frailty? / Wat is
ouderdom, veranderen van ouderdom, evolutie van doodsoorzaken en levensverwachting? / Bespreek
verband tussen ziekte, veroudering en dood. .............................................................................................. 4
HOOFDSTUK 3 .............................................................................................................................................. 7
Wat zijn autosomale recessieve Mendeliaanse aandoeningen. Bespreek dit in functie van mucoviscidose,
phenylketonurie en glycogenose. ............................................................................................................... 7
Wat weet u over de behandeling en kenmerken van dominantie overerving? ................................................ 8
Hoe ontstaat aneuploïdie. .......................................................................................................................... 9
HOOFDSTUK 4 ............................................................................................................................................ 10
Bespreek de acute ontstekingsreactie en hoe kan farmacie de reactie blokkeren? ..................................... 10
Bespreek de cellulaire fase van de acute ontstekingsreacties. ................................................................... 10
Bespreek chemokines, histamine en het inflammasoom in context van de ontstekingsreactie.................... 14
Bespreek de acute fase reactie ................................................................................................................. 17
Hoe ontstaat leukocytose en wat is de basis van een verhoogde sedimentatiesnelheid van RBC ................ 19
Bespreek de extreme reactie die optreedt of de vicieuze cirkel die plaatsvindt bij anafylactische shock, SIRS,
hyperthermie en hartdecompensatie. ....................................................................................................... 21
Bespreek het verband tussen inflammatie en obesitas en inflammatie en atherosclerose. (ook kanker) ...... 22
HOOFDSTUK 5 ............................................................................................................................................ 29
Bespreektype 1, 2, 3 en 4 overgevoeligheidsreactie (nooit alle 4 samen gevraagd) ...................................... 29
Wat weet je over auto-immuniteit ............................................................................................................. 35
HOOFDSTUK 6 ............................................................................................................................................ 37
Bespreek de rol van glucocorticoïden bij de stressreactie. ......................................................................... 37
Wat zijn de nadelige gevolgen van een stressreactie? ................................................................................ 39
Bespreek de stressrespons en breng de pathogenese in verband met hyperglycemie; fertiliteit; metabool
syndroom; hart -en vaatziekten (hartdecompensatie en ischemisch hartlijden); maagulcer ........................ 42
HOOFDSTUK 7 ............................................................................................................................................ 46
Hoe ontstaat koorts? Voor -en nadelen? Behandeling? .............................................................................. 46
Bespreek hyperthermie en zijn pathofysiologie en bespreek de invloed van geneesmiddelen hierop. .......... 48
Wat weet je over maligne hyperthermie? ................................................................................................... 49
Hitteslag: wat is de functie van de acute fase eiwitten? wat doen heat shock proteïnen, wat zijn
dat? Verhoogde vaatpermeabiliteit, welke gevolgen? ................................................................................ 50
Bespreek de behandeling van hypothermie ............................................................................................... 52
HOOFDSTUK 8 ............................................................................................................................................ 54
Bespreek de neurofysiologische basis van de pijnsensatie. ....................................................................... 54
Bespreek hoofdpijn .................................................................................................................................. 56
1
, Bespreek migraine ................................................................................................................................... 58
HOOFDSTUK 9 ............................................................................................................................................ 59
Geef de mogelijke oorzaken van polyurie .................................................................................................. 59
Bespreek pathofysiologie en oorzaken oedeem. Overvulling. Leverpathologie ............................................ 60
Definieer dehydratatie, bespreek de oorzaken en pathologie van de verschillende soorten dehydratatie. .... 62
Welke homeostase mechanismen kunnen ontregeld geraken door een ontregelde diabetes mellitus en hoe?
............................................................................................................................................................... 64
Bespreek congenitale bijnierschorshyperplasie. CAH ................................................................................ 65
Hyponatremie .......................................................................................................................................... 66
HOOFDSTUK 10 .......................................................................................................................................... 69
Bespreek de metabole acidose................................................................................................................. 69
Bespreek de metabole acidose high anion gap, leg de pathogenese en de oorzaken uit .............................. 69
Bespreek metabole alkalose .................................................................................................................... 74
Bespreek respiratoire alkalose ................................................................................................................. 76
Bespreek de pH, pCO2 en HCO3- bij respiratoire alkalose en respiratoire acidose en geef voor beiden enkele
oorzaken. ................................................................................................................................................ 77
HOOFDSTUK 11 .......................................................................................................................................... 80
Bespreek het ontstaan en de gevolgen van hyperkaliëmie.......................................................................... 80
Leg de pathofysiologie uit van hypokalemie, bespreek de gevolgen die een invloed kan hebben op
homeostasemechanismen en de oorzaken van hypokalemie. ................................................................... 82
HOOFDSTUK 12 .......................................................................................................................................... 84
Bespreek de pathogenese en oorzaken van hypocalcemie. ....................................................................... 84
Geef de klinische gevolgen van hypercalciëmie. ........................................................................................ 86
Geef de oorzaken van een gestegen plasma-calcium met een normaal of verlaagd PTH. ............................ 86
Vitamine D aandoeningen. Leg uit............................................................................................................. 89
Bespreek tertiaire hyperparathyroïdie. ...................................................................................................... 90
HORIZONTALE VRAGEN............................................................................................................................... 91
Het centraal zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in pathofysiologie van veel ziektes. Leg dit uit in verband
met: Het centraal zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in pathofysiologie van veel ziektes. Leg dit uit in
verband met: Waterbalans – Koorts – Stressreactie – Pijnsensitisatie – Respiratoire alkalose – respiratoire
acidose – metabole alkalose – metabole acidose ...................................................................................... 91
Geef het verband tussen insufficiente nierwerking en: Hyperkalemie - Hypocalcemie - Oedeemvorming -
Metabole acidose - Dehydratatie .............................................................................................................. 93
Wat gebeurt er met alle homeostasemechanismen bij acute nierinsufficiëntie? ......................................... 94
Geef het verband tussen inflammatie en: Atherosclerose - Kanker - Obesitas - Hitteslag - neuropathische
pijn - koorts - overgevoeligheidsreactie type 2 ........................................................................................... 95
Geef het verband tussen kanker en: Inflammatie - Hypercalcemie - Koorts - Pijn - Immuuntherapie ............ 97
Bespreek het verband tussen diabetes (type 1 of 2) en: dehydratatie - auto-immuniteit - kalium homeostase -
obesitas - metabole acidose – neuropathische pijn ................................................................................... 98
2
, In levensbedreigende situaties reageert het lichaam soms heel extreem op enkele situaties of veroorzaakt
het een vicieuze cirkel. Bespreek dit kort in verband met: Hartsdecompensatie - Diabetische Ketoacidose -
SIRS - Anafylactische shock - Hitteslag ................................................................................................... 100
Het RAAS systeem is soms het gevolg of de oorzaak van een ziekte. Bespreek het verband met RAAS
en: Hartsdecompensatie - Metabole alkalose met ECV contractie - Hyperkalemie - Dehydratatie -
Levercirrose........................................................................................................................................... 101
Geneesmiddelen kunnen soms pathologieën veroorzaken, bespreek hoe dit het geval is bij volgende
pathologieën: hypokalemie - neuropathische pijn - inflammatie - hyponatremie - hyperthermie ............... 102
Bespreek endotheelschade en endotheel dysfuntie bij: obesitas - type 3 overgevoeligheidsreacties -
transplant rejectie - oedeem .................................................................................................................. 104
Bespreek alle homeostasemechanismen die een invloed hebben op de neuromusculaire excitabiliteit.
(spierzwakte) ......................................................................................................................................... 105
Geef de mogelijke oorzaken van polyurie. ............................................................................................... 106
Geef link tussen ROS en: veroudering – fagocytose – hitteslag – atherosclerose – type 2
overgevoeligheidsreactie........................................................................................................................ 107
MEERKEUZE .............................................................................................................................................. 108
3
Examenvragen
ontstaansmechanismen
van ziekte
Prof: P. Gillard
3e bach biochemie & biotechnologie
‘24-‘25
,Inhoudstabel
Inhoudstabel ................................................................................................................................................. 1
VERTICALE VRAGEN ...................................................................................................................................... 4
HOOFDSTUK 2 .............................................................................................................................................. 4
Wat is verouderen? Welk effect heeft dit op de lichaamsfuncties en is dit verbonden met frailty? / Wat is
ouderdom, veranderen van ouderdom, evolutie van doodsoorzaken en levensverwachting? / Bespreek
verband tussen ziekte, veroudering en dood. .............................................................................................. 4
HOOFDSTUK 3 .............................................................................................................................................. 7
Wat zijn autosomale recessieve Mendeliaanse aandoeningen. Bespreek dit in functie van mucoviscidose,
phenylketonurie en glycogenose. ............................................................................................................... 7
Wat weet u over de behandeling en kenmerken van dominantie overerving? ................................................ 8
Hoe ontstaat aneuploïdie. .......................................................................................................................... 9
HOOFDSTUK 4 ............................................................................................................................................ 10
Bespreek de acute ontstekingsreactie en hoe kan farmacie de reactie blokkeren? ..................................... 10
Bespreek de cellulaire fase van de acute ontstekingsreacties. ................................................................... 10
Bespreek chemokines, histamine en het inflammasoom in context van de ontstekingsreactie.................... 14
Bespreek de acute fase reactie ................................................................................................................. 17
Hoe ontstaat leukocytose en wat is de basis van een verhoogde sedimentatiesnelheid van RBC ................ 19
Bespreek de extreme reactie die optreedt of de vicieuze cirkel die plaatsvindt bij anafylactische shock, SIRS,
hyperthermie en hartdecompensatie. ....................................................................................................... 21
Bespreek het verband tussen inflammatie en obesitas en inflammatie en atherosclerose. (ook kanker) ...... 22
HOOFDSTUK 5 ............................................................................................................................................ 29
Bespreektype 1, 2, 3 en 4 overgevoeligheidsreactie (nooit alle 4 samen gevraagd) ...................................... 29
Wat weet je over auto-immuniteit ............................................................................................................. 35
HOOFDSTUK 6 ............................................................................................................................................ 37
Bespreek de rol van glucocorticoïden bij de stressreactie. ......................................................................... 37
Wat zijn de nadelige gevolgen van een stressreactie? ................................................................................ 39
Bespreek de stressrespons en breng de pathogenese in verband met hyperglycemie; fertiliteit; metabool
syndroom; hart -en vaatziekten (hartdecompensatie en ischemisch hartlijden); maagulcer ........................ 42
HOOFDSTUK 7 ............................................................................................................................................ 46
Hoe ontstaat koorts? Voor -en nadelen? Behandeling? .............................................................................. 46
Bespreek hyperthermie en zijn pathofysiologie en bespreek de invloed van geneesmiddelen hierop. .......... 48
Wat weet je over maligne hyperthermie? ................................................................................................... 49
Hitteslag: wat is de functie van de acute fase eiwitten? wat doen heat shock proteïnen, wat zijn
dat? Verhoogde vaatpermeabiliteit, welke gevolgen? ................................................................................ 50
Bespreek de behandeling van hypothermie ............................................................................................... 52
HOOFDSTUK 8 ............................................................................................................................................ 54
Bespreek de neurofysiologische basis van de pijnsensatie. ....................................................................... 54
Bespreek hoofdpijn .................................................................................................................................. 56
1
, Bespreek migraine ................................................................................................................................... 58
HOOFDSTUK 9 ............................................................................................................................................ 59
Geef de mogelijke oorzaken van polyurie .................................................................................................. 59
Bespreek pathofysiologie en oorzaken oedeem. Overvulling. Leverpathologie ............................................ 60
Definieer dehydratatie, bespreek de oorzaken en pathologie van de verschillende soorten dehydratatie. .... 62
Welke homeostase mechanismen kunnen ontregeld geraken door een ontregelde diabetes mellitus en hoe?
............................................................................................................................................................... 64
Bespreek congenitale bijnierschorshyperplasie. CAH ................................................................................ 65
Hyponatremie .......................................................................................................................................... 66
HOOFDSTUK 10 .......................................................................................................................................... 69
Bespreek de metabole acidose................................................................................................................. 69
Bespreek de metabole acidose high anion gap, leg de pathogenese en de oorzaken uit .............................. 69
Bespreek metabole alkalose .................................................................................................................... 74
Bespreek respiratoire alkalose ................................................................................................................. 76
Bespreek de pH, pCO2 en HCO3- bij respiratoire alkalose en respiratoire acidose en geef voor beiden enkele
oorzaken. ................................................................................................................................................ 77
HOOFDSTUK 11 .......................................................................................................................................... 80
Bespreek het ontstaan en de gevolgen van hyperkaliëmie.......................................................................... 80
Leg de pathofysiologie uit van hypokalemie, bespreek de gevolgen die een invloed kan hebben op
homeostasemechanismen en de oorzaken van hypokalemie. ................................................................... 82
HOOFDSTUK 12 .......................................................................................................................................... 84
Bespreek de pathogenese en oorzaken van hypocalcemie. ....................................................................... 84
Geef de klinische gevolgen van hypercalciëmie. ........................................................................................ 86
Geef de oorzaken van een gestegen plasma-calcium met een normaal of verlaagd PTH. ............................ 86
Vitamine D aandoeningen. Leg uit............................................................................................................. 89
Bespreek tertiaire hyperparathyroïdie. ...................................................................................................... 90
HORIZONTALE VRAGEN............................................................................................................................... 91
Het centraal zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in pathofysiologie van veel ziektes. Leg dit uit in verband
met: Het centraal zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in pathofysiologie van veel ziektes. Leg dit uit in
verband met: Waterbalans – Koorts – Stressreactie – Pijnsensitisatie – Respiratoire alkalose – respiratoire
acidose – metabole alkalose – metabole acidose ...................................................................................... 91
Geef het verband tussen insufficiente nierwerking en: Hyperkalemie - Hypocalcemie - Oedeemvorming -
Metabole acidose - Dehydratatie .............................................................................................................. 93
Wat gebeurt er met alle homeostasemechanismen bij acute nierinsufficiëntie? ......................................... 94
Geef het verband tussen inflammatie en: Atherosclerose - Kanker - Obesitas - Hitteslag - neuropathische
pijn - koorts - overgevoeligheidsreactie type 2 ........................................................................................... 95
Geef het verband tussen kanker en: Inflammatie - Hypercalcemie - Koorts - Pijn - Immuuntherapie ............ 97
Bespreek het verband tussen diabetes (type 1 of 2) en: dehydratatie - auto-immuniteit - kalium homeostase -
obesitas - metabole acidose – neuropathische pijn ................................................................................... 98
2
, In levensbedreigende situaties reageert het lichaam soms heel extreem op enkele situaties of veroorzaakt
het een vicieuze cirkel. Bespreek dit kort in verband met: Hartsdecompensatie - Diabetische Ketoacidose -
SIRS - Anafylactische shock - Hitteslag ................................................................................................... 100
Het RAAS systeem is soms het gevolg of de oorzaak van een ziekte. Bespreek het verband met RAAS
en: Hartsdecompensatie - Metabole alkalose met ECV contractie - Hyperkalemie - Dehydratatie -
Levercirrose........................................................................................................................................... 101
Geneesmiddelen kunnen soms pathologieën veroorzaken, bespreek hoe dit het geval is bij volgende
pathologieën: hypokalemie - neuropathische pijn - inflammatie - hyponatremie - hyperthermie ............... 102
Bespreek endotheelschade en endotheel dysfuntie bij: obesitas - type 3 overgevoeligheidsreacties -
transplant rejectie - oedeem .................................................................................................................. 104
Bespreek alle homeostasemechanismen die een invloed hebben op de neuromusculaire excitabiliteit.
(spierzwakte) ......................................................................................................................................... 105
Geef de mogelijke oorzaken van polyurie. ............................................................................................... 106
Geef link tussen ROS en: veroudering – fagocytose – hitteslag – atherosclerose – type 2
overgevoeligheidsreactie........................................................................................................................ 107
MEERKEUZE .............................................................................................................................................. 108
3
