Zelfmanagement is het aanbieden en leren daarvan waardoor chronisch zieke meer controle en
verantwoordelijkheid voor de dagelijkse zorg van chronische aandoeningen krijgen.
Zelfmanagement biedt patiënten:
- Mogelijkheden om een betere regie te houden op hun eigen leven;
- Gezondheid;
- Behandeling
o Het beïnvloeden van ziektebeloop
o De zelfredzaamheid en kwaliteit van leven
o Op maat gesteund en begeleid door professionals
Van de patiënt wordt het volgende geëist:
- Het nemen van beslissingen op basis van goede informatie
- Het monitoren van de gezondheidstoestand
- Coaching van zelfzorg activiteiten
Op welke determinanten is zelfmanagement gericht:
1. Medische management
- Het omgaan met de ziekte, hoe train je, hoe lang train je, hoe vaak etc.
2. Rol management
- Hoe sta je in de rol als hulpverlener/slachtoffer?
- Betrek je je omgeving mee in de klacht/aandoening?
- Hoe gedraag je je onder de aandoening?
3. Emotioneel management
- Hoe vindt je jezelf?
- Hoe gedraag je je onder de klacht?
- Vindt je jezelf zielig of heb je medelijden?
Hoe ondersteun je zelfmanagement als fysiotherapeut:
Zelfmanagement ondersteuning kan op de volgende manieren:
- Een-op-een basis tussen de patiënt en de zorgverlener/familielid of lotgenoot.
- In ziekte specifiek groepsonderwijs programma’s
- In groepssetting geleid door gelijkwaardige leiders of zorgverleners
- Door inactieve technologie zoals het internet
Maar de verantwoordelijkheid blijft toch bij de zorgprofessionals, die hun expertise gebruiken om de:
- Metingen van de patiënt te controleren;
- De patiënt te informeren en adviseren;
- De patiënt te coachen en te begeleiden;
- De patiënt te activeren;
- De patiënt te helpen (gericht op het veranderen van de leefstijl)
Welke inspanning geeft de zorgverlener:
- Geeft voorlichting;
- Bied ondersteuning aan de patiënt;
- Feedback geven/coaching
- Het inzetten van zorgmanagement interventies in het zorgproces (digitaal, cursus,
patientenportaal)
, - Een individueel zorgplan maken m.b.t. de chronische ziekte
Wat is ondersteunend aan zelfmanagement:
1. Patiënt empowerment
- De patiënt komt voor zichzelf op en oefent invloed uit op de keuze van de doelen die bereikt
moeten worden
- Hierdoor krijgt de patiënt meer verantwoordelijkheid en een actievere rol
2. Self-efficacy
- Het kunnen van de patiënt het vertrouwen in kunnen en overtuigen, patiënt heeft het
vermogen om controle uit te oefenen
3. Shared decision making
- De interactie en samenwerking tussen zorgverlener en patiënt komt naar voren
4. Nudging
- De patiënt in de goede richting sturen
De inhoud van een actieplan
- Wat gaat u doen?
- Hoeveel gaat u dat doen?
- Wanneer gaat u dat doen?
- Hoeveel dagen per week gaat u dat doen?
Het verschil tussen therapiegetrouw en zelfmanagement:
Bij zelfmanagement leert de patiënt zelf om te gaan met symptomen, de behandeling, lichamelijke
en sociale consequenties en leefstijl veranderingen wat gelijk staat aan het leven met een chronische
aandoening. Bij therapiegetrouw neemt de patiënt niet zelf de regie over het behandel proces.
Ziekte preventie en gezondheidszorg
Preventie is het voorkomen van ziektes om van tevoren in te grijpen:
De doelen van preventie:
- Ziekte preventie
- Gezondheidsbescherming
- Gezondheidsbevordering
En:
- Individuele- en collectieve preventie;
- Primaire, secundaire en tertiaire preventie
- De universele, selectieve en geïndiceerde, zorg gerelateerde (ook wel de nieuwe) preventie
ook wel vroeg (eerder) opsporen en signaleren.
Het oudere beroepsprofiel:
1. Primaire preventie
- Interventie voor dat er een probleem is
o Beïnvloeden, motiveren, verleiden tot gedragsverandering
2. Secundaire preventie
- Het opsporen van het gezondheidsprobleem waarbij de prognose verbeterd wordt door de
interventie.
3. Tertiaire preventie
- Het voorkomen van recidive of schadelijke gevolgen van een ziekte
,Het nieuwe preventie beroepsprofiel:
1. Universele preventie:
- Gezondheidsbevordering
o Bevordert en beschermt actief de gezondheid van de gezonde bevolking
2. Selectieve preventie
- Is gericht op hoge risicogroepen;
o Proberen te voorkomen dat personen met een of meerdere aandoeningen
daadwerkelijk ziek worden.
3. Geïndiceerde preventie
- Gericht op individuele met klachten
o Proberen te voorkomen dat beginnende klachten verergeren tot een aandoening
4. Zorg gerelateerde preventie
- Gericht op voorkomen van erger
o Probeert te voorkomen dat een aandoening leidt tot complicaties, beperkingen,
lagere kwaliteit van leven.
d.m.v. bijvoorbeeld een boomdiagram kan je kijken of iemand een risico loopt.
Coping is de wijze van omgaan met een ziekte
Irreële ziekteperceptie
- Wat zal leiden tot ongezond gedrag
Reële ziekteperceptie
- Leidt tot gezond gedrag
Adequate coping leidt tot een betere/genezing beter/prognose van kwaliteit leven.
De zorgstandaard RVM, vasculair risicomanagement
De zorg die je bied is afhankelijk van het team waarin je functioneert.
Het doel van de zorgstandaard is:
1. Het beschrijft de inhoud van een multidisciplinair zorgproces
2. En is richtlijn gevend voor verschillende organisaties
Het doel van een richtlijn is:
1. De richtlijn is het advies dat het “wat, wanneer, en waarom” beschrijft;
2. De richtlijn vormt input voor een protocol waarin ook het “hoe” wordt beschreven.
Wat zijn zorggroepen:
Ze hebben een multidisciplinair samenwerkingsverband van zorgverleners die betrokken zijn bij de
zorg voor de betreffende chronische aandoening.
Voor een goede organisatie van zorg zijn tenminste vier kernelementen vereist (deze elementen
kunnen ook in het chronic care model voorkomen):
1. Ondersteuning van zelfmanagement
2. Ontwerp van het zorgproces
3. Middelen om besluitvorming te ondersteunen
4. Het gebruik van klinische informatie
, Deze vier onderwerpen vormen samen het gezondheidssysteem aan de kantere kant staat de
maatschappij met het beleid en de middelen.
De zorgstandaard bestaat uit verschillende onderdelen:
- Een deel uit professionals;
- Uit patiënten (die een zorgplan opstellen)
- De CBO-richtlijn
- Kwaliteitsindicatoren (controleren of de kwaliteit van de zorgstandaard gewaarborgd wordt)
Patiënten die al ziek zijn vallen in het zo gehete risicomanagement.
De voorspellers van de ziekte zijn de risicofactoren.
De zorgstandaard cardiovasculair risicomanagement
Met als doel meer inzicht in de rol en toekomst van preventie binnen het vakgebied fysiotherapie en
specifiek bij vasculair risicomanagement.
Doelstellingen voor de zorgstandaard:
- De zorgstandaard beschrijft de inhoud van een multidisciplinair zorgproces (ketenzorg)
o Richtinggevend voor de organisatie van het zorgproces, de kwaliteitsbewaking en de
bekostiging.
De doelstellingen van de richtlijn (m.b.t. sPAV)
- Het ondersteunen van de fysiotherapeut bij het aanbieden van effectieve zorg aan patiënten
met sPAV;
o Deze zorg is zoveel mogelijk gebaseerd op gegevens uit wetenschappelijk onderzoek
en is gericht op de specifieke kenmerken van de individuele patiënt.
- Het afbakenen van de taken en verantwoordelijkheden van de beroepsgroep fysiotherapie
om deze inzichtelijk te maken voor derde en zo de samenwerking tussen de discipline die
betrokken zijn bij de behandeling van patiënten met sPAV te kunnen stimuleren.
Cardio Vasculair Risico Management
Het is belangrijk dat je op voorhand je patiënt goed kunt identificeren in welk stadium hij/zij zit. De
zorgstandaard richt zich op patiënten met een (mogelijk) verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
In het continuüm heb je vier fases:
1. De vroege onderkenning en preventie
2. De diagnostiek
3. Het individueel zorgplan en behandeling
4. De begeleiding, de revalidatie, re-integratie, participatie en relapspreventie.
Voordat de patiënt mag spreken over het beheersen van zelfmanagement moet hij/zij voldoen aan
een aantal noodzakelijke voorwaarden:
- De patiënt moet voldoende kennis over de aandoening en over de werkzaamheid van de
medicatie hebben.
- Voldoende vaardigheden en zelfvertrouwen hebben om:
o Preventief te handelen ten einde klachten te voorkomen;
o Tijdig en correct symptomen te kunnen ontdekken;
o Te weten wanneer en wat doet tijdens klachten;
o Zelf keuzes maken.
verantwoordelijkheid voor de dagelijkse zorg van chronische aandoeningen krijgen.
Zelfmanagement biedt patiënten:
- Mogelijkheden om een betere regie te houden op hun eigen leven;
- Gezondheid;
- Behandeling
o Het beïnvloeden van ziektebeloop
o De zelfredzaamheid en kwaliteit van leven
o Op maat gesteund en begeleid door professionals
Van de patiënt wordt het volgende geëist:
- Het nemen van beslissingen op basis van goede informatie
- Het monitoren van de gezondheidstoestand
- Coaching van zelfzorg activiteiten
Op welke determinanten is zelfmanagement gericht:
1. Medische management
- Het omgaan met de ziekte, hoe train je, hoe lang train je, hoe vaak etc.
2. Rol management
- Hoe sta je in de rol als hulpverlener/slachtoffer?
- Betrek je je omgeving mee in de klacht/aandoening?
- Hoe gedraag je je onder de aandoening?
3. Emotioneel management
- Hoe vindt je jezelf?
- Hoe gedraag je je onder de klacht?
- Vindt je jezelf zielig of heb je medelijden?
Hoe ondersteun je zelfmanagement als fysiotherapeut:
Zelfmanagement ondersteuning kan op de volgende manieren:
- Een-op-een basis tussen de patiënt en de zorgverlener/familielid of lotgenoot.
- In ziekte specifiek groepsonderwijs programma’s
- In groepssetting geleid door gelijkwaardige leiders of zorgverleners
- Door inactieve technologie zoals het internet
Maar de verantwoordelijkheid blijft toch bij de zorgprofessionals, die hun expertise gebruiken om de:
- Metingen van de patiënt te controleren;
- De patiënt te informeren en adviseren;
- De patiënt te coachen en te begeleiden;
- De patiënt te activeren;
- De patiënt te helpen (gericht op het veranderen van de leefstijl)
Welke inspanning geeft de zorgverlener:
- Geeft voorlichting;
- Bied ondersteuning aan de patiënt;
- Feedback geven/coaching
- Het inzetten van zorgmanagement interventies in het zorgproces (digitaal, cursus,
patientenportaal)
, - Een individueel zorgplan maken m.b.t. de chronische ziekte
Wat is ondersteunend aan zelfmanagement:
1. Patiënt empowerment
- De patiënt komt voor zichzelf op en oefent invloed uit op de keuze van de doelen die bereikt
moeten worden
- Hierdoor krijgt de patiënt meer verantwoordelijkheid en een actievere rol
2. Self-efficacy
- Het kunnen van de patiënt het vertrouwen in kunnen en overtuigen, patiënt heeft het
vermogen om controle uit te oefenen
3. Shared decision making
- De interactie en samenwerking tussen zorgverlener en patiënt komt naar voren
4. Nudging
- De patiënt in de goede richting sturen
De inhoud van een actieplan
- Wat gaat u doen?
- Hoeveel gaat u dat doen?
- Wanneer gaat u dat doen?
- Hoeveel dagen per week gaat u dat doen?
Het verschil tussen therapiegetrouw en zelfmanagement:
Bij zelfmanagement leert de patiënt zelf om te gaan met symptomen, de behandeling, lichamelijke
en sociale consequenties en leefstijl veranderingen wat gelijk staat aan het leven met een chronische
aandoening. Bij therapiegetrouw neemt de patiënt niet zelf de regie over het behandel proces.
Ziekte preventie en gezondheidszorg
Preventie is het voorkomen van ziektes om van tevoren in te grijpen:
De doelen van preventie:
- Ziekte preventie
- Gezondheidsbescherming
- Gezondheidsbevordering
En:
- Individuele- en collectieve preventie;
- Primaire, secundaire en tertiaire preventie
- De universele, selectieve en geïndiceerde, zorg gerelateerde (ook wel de nieuwe) preventie
ook wel vroeg (eerder) opsporen en signaleren.
Het oudere beroepsprofiel:
1. Primaire preventie
- Interventie voor dat er een probleem is
o Beïnvloeden, motiveren, verleiden tot gedragsverandering
2. Secundaire preventie
- Het opsporen van het gezondheidsprobleem waarbij de prognose verbeterd wordt door de
interventie.
3. Tertiaire preventie
- Het voorkomen van recidive of schadelijke gevolgen van een ziekte
,Het nieuwe preventie beroepsprofiel:
1. Universele preventie:
- Gezondheidsbevordering
o Bevordert en beschermt actief de gezondheid van de gezonde bevolking
2. Selectieve preventie
- Is gericht op hoge risicogroepen;
o Proberen te voorkomen dat personen met een of meerdere aandoeningen
daadwerkelijk ziek worden.
3. Geïndiceerde preventie
- Gericht op individuele met klachten
o Proberen te voorkomen dat beginnende klachten verergeren tot een aandoening
4. Zorg gerelateerde preventie
- Gericht op voorkomen van erger
o Probeert te voorkomen dat een aandoening leidt tot complicaties, beperkingen,
lagere kwaliteit van leven.
d.m.v. bijvoorbeeld een boomdiagram kan je kijken of iemand een risico loopt.
Coping is de wijze van omgaan met een ziekte
Irreële ziekteperceptie
- Wat zal leiden tot ongezond gedrag
Reële ziekteperceptie
- Leidt tot gezond gedrag
Adequate coping leidt tot een betere/genezing beter/prognose van kwaliteit leven.
De zorgstandaard RVM, vasculair risicomanagement
De zorg die je bied is afhankelijk van het team waarin je functioneert.
Het doel van de zorgstandaard is:
1. Het beschrijft de inhoud van een multidisciplinair zorgproces
2. En is richtlijn gevend voor verschillende organisaties
Het doel van een richtlijn is:
1. De richtlijn is het advies dat het “wat, wanneer, en waarom” beschrijft;
2. De richtlijn vormt input voor een protocol waarin ook het “hoe” wordt beschreven.
Wat zijn zorggroepen:
Ze hebben een multidisciplinair samenwerkingsverband van zorgverleners die betrokken zijn bij de
zorg voor de betreffende chronische aandoening.
Voor een goede organisatie van zorg zijn tenminste vier kernelementen vereist (deze elementen
kunnen ook in het chronic care model voorkomen):
1. Ondersteuning van zelfmanagement
2. Ontwerp van het zorgproces
3. Middelen om besluitvorming te ondersteunen
4. Het gebruik van klinische informatie
, Deze vier onderwerpen vormen samen het gezondheidssysteem aan de kantere kant staat de
maatschappij met het beleid en de middelen.
De zorgstandaard bestaat uit verschillende onderdelen:
- Een deel uit professionals;
- Uit patiënten (die een zorgplan opstellen)
- De CBO-richtlijn
- Kwaliteitsindicatoren (controleren of de kwaliteit van de zorgstandaard gewaarborgd wordt)
Patiënten die al ziek zijn vallen in het zo gehete risicomanagement.
De voorspellers van de ziekte zijn de risicofactoren.
De zorgstandaard cardiovasculair risicomanagement
Met als doel meer inzicht in de rol en toekomst van preventie binnen het vakgebied fysiotherapie en
specifiek bij vasculair risicomanagement.
Doelstellingen voor de zorgstandaard:
- De zorgstandaard beschrijft de inhoud van een multidisciplinair zorgproces (ketenzorg)
o Richtinggevend voor de organisatie van het zorgproces, de kwaliteitsbewaking en de
bekostiging.
De doelstellingen van de richtlijn (m.b.t. sPAV)
- Het ondersteunen van de fysiotherapeut bij het aanbieden van effectieve zorg aan patiënten
met sPAV;
o Deze zorg is zoveel mogelijk gebaseerd op gegevens uit wetenschappelijk onderzoek
en is gericht op de specifieke kenmerken van de individuele patiënt.
- Het afbakenen van de taken en verantwoordelijkheden van de beroepsgroep fysiotherapie
om deze inzichtelijk te maken voor derde en zo de samenwerking tussen de discipline die
betrokken zijn bij de behandeling van patiënten met sPAV te kunnen stimuleren.
Cardio Vasculair Risico Management
Het is belangrijk dat je op voorhand je patiënt goed kunt identificeren in welk stadium hij/zij zit. De
zorgstandaard richt zich op patiënten met een (mogelijk) verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
In het continuüm heb je vier fases:
1. De vroege onderkenning en preventie
2. De diagnostiek
3. Het individueel zorgplan en behandeling
4. De begeleiding, de revalidatie, re-integratie, participatie en relapspreventie.
Voordat de patiënt mag spreken over het beheersen van zelfmanagement moet hij/zij voldoen aan
een aantal noodzakelijke voorwaarden:
- De patiënt moet voldoende kennis over de aandoening en over de werkzaamheid van de
medicatie hebben.
- Voldoende vaardigheden en zelfvertrouwen hebben om:
o Preventief te handelen ten einde klachten te voorkomen;
o Tijdig en correct symptomen te kunnen ontdekken;
o Te weten wanneer en wat doet tijdens klachten;
o Zelf keuzes maken.
