Academiejaar
2024 - 2025
Vennootschappen, verenigingen en
stichtingen
,Inhoud
2 Deel 1: Vennootschap, vereniging en andere rechtsfiguren................................................................8
2.1 H1: Het begrip ‘vennootschap’ als rechtsfiguur........................................................................8
2.2 H2: Rechtspersoonlijkheid......................................................................................................11
2.3 H3: Bronnen van het vennootschapsrecht.............................................................................12
2.4 H4: Classificaties......................................................................................................................13
2.5 H5: Typologie..........................................................................................................................16
2.5.1 Maatschap....................................................................................................................16
2.5.2 Vennootschap onder firma...........................................................................................18
2.5.3 Commanditaire vennootschap....................................................................................19
2.5.4 Besloten vennootschap................................................................................................20
2.5.5 Coöperatieve vennootschap.........................................................................................23
2.5.6 Naamloze vennootschap..............................................................................................25
2.5.7 Europees economisch samenwerkingsverband............................................................27
2.5.8 Europese vennootschap of Societas Europaea.............................................................27
2.5.9 Europese coöperatieve vennootschap of Societas Cooperatieva Europaea.................27
2.6 H6: Keuzevrijheid, typedwang en omvorming........................................................................27
2.6.1 Keuzevrijheid................................................................................................................27
2.6.2 Gesloten systeem – typedwang....................................................................................27
2.6.3 Omzetting.....................................................................................................................28
3 Deel 2: Oprichting van de vennootschap...........................................................................................28
3.1 H1: Geldigheidsvoorwaarden..................................................................................................28
3.1.1 Pluraliteitsvereiste........................................................................................................28
3.1.2 Toestemming tot de vennootschap en wilsgebreken...................................................29
3.1.3 Bekwaamheid...............................................................................................................29
3.1.4 Voorwerpen en oorzaak...............................................................................................30
3.1.5 De inbrengen................................................................................................................31
3.1.6 Winstverdelingsdoel, winstverdeling en verbod op leeuwenbeding............................34
3.1.7 Affectio societatis is geen aparte geldigheidsvereiste..................................................35
3.2 H2: Vormvereisten..................................................................................................................35
3.2.1 Vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid: maatschap............................................35
3.2.2 Vennootschap met rechtspersoonlijkheid....................................................................35
3.2.3 Sanctieregeling.............................................................................................................37
3.2.4 Verkrijging van de rechtspersoonlijkheid.....................................................................38
3.2.5 Preconstitutief handelen: de vennootschap in oprichting............................................38
4 Deel 3: Identificatie van de vennootschap in het rechtsverkeer........................................................40
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |2
, 4.1 H1: Naam van de vennootschap.............................................................................................40
4.1.1 De verplichting tot het dragen van een vennootschapsnaam......................................40
4.1.2 Regel: de keuze van de vennootschapsnaam is vrij......................................................40
4.1.3 Beperkingen op de vrije keuze van de vennootschapsnaam........................................40
4.2 H2: Zetel van de vennootschap...............................................................................................40
4.2.1 Belang van de zetel.......................................................................................................40
4.2.2 Statutaire en werkelijke zetel.......................................................................................41
4.2.3 Zetelverplaatsing..........................................................................................................41
4.3 H3: Nationaliteit van de vennootschap...................................................................................41
4.3.1 Aanknopingspunt voor toepasselijk recht....................................................................41
5 Deel 4: Bestuur en vertegenwoordiging............................................................................................42
5.1 H1: Begripsafbakening en juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging..........42
5.1.1 Begrippen en vertegenwoordiging: intern vs. extern bestuur......................................42
5.1.2 Juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging.........................................42
5.2 H2: De relevantie van het onderscheid tussen personen- en
eigenvermogenvennootschappen inzake bestuur en vertegenwoordiging...........................44
5.2.1 Verplichting een bestuur te organiseren......................................................................44
5.2.2 Vertegenwoordigingsmacht (Prokura).........................................................................44
5.3 H3: Bestuur en vertegenwoordiging in de personenvennootschappen..................................45
5.3.1 Interne organisatie van het bestuur en bestuursbevoegdheid.....................................45
5.3.2 Extern optreden van de vennootschap: vertegenwoordiging......................................46
5.4 H4: Bestuur en vertegenwoordiging in de eigenvermogenvennootschappen........................47
5.4.1 Inleiding........................................................................................................................47
5.4.2 Interne organisatie van het bestuur.............................................................................47
5.4.3 Bevoegdheden van het bestuursorgaan en mogelijkheid tot delegatie van
bevoegdheden............................................................................................................50
5.4.4 Regels over de besluitvorming in de eigenvermogenvennootschap............................51
5.4.5 Vertegenwoordiging van de eigenvermogenvennootschap: Prokuraregime...............55
5.4.6 Bestuurdersaansprakelijkheid......................................................................................56
5.5 H5: De bestuurder-rechtspersoon en de vereiste om een vaste vertegenwoordiger te
benoemen.............................................................................................................................63
5.5.1 Inleiding – de verplichte benoeming van de vaste vertegenwoordiger in de
bestuurder-rechtspersoon..........................................................................................63
5.5.2 Benoeming, afzetting en ontslag van de vaste vertegenwoordiger..............................63
5.5.3 De rechtsverhoudingen bestuurder-rechtspersoon – vaste vertegenwoordiger en
vaste vertegenwoordiger – bestuurde vennootschap.................................................63
5.5.4 Aansprakelijkheid.........................................................................................................63
6 Deel 5: Besluitvorming door vennoten en aandeelhouders..............................................................64
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |3
, 6.1 H1: Inleiding............................................................................................................................64
6.2 H2: Besluitvorming door de vennoten in personenvennootschappen....................................64
6.3 H3: Besluitvorming door de aandeelhouders in de eigenvermogenvennootschappen:
algemene vergadering...........................................................................................................64
6.3.1 Inleiding........................................................................................................................64
6.3.2 Definitie van de algemene vergadering – absenteïsme – activisme.............................64
6.3.3 Bevoegdheden van de algemene vergadering..............................................................65
6.3.4 Deelname- en stemgerechtigden op de algemene vergadering...................................67
6.3.5 Voorbereiding van de algemene vergadering...............................................................68
6.3.6 De vergaderingsregels..................................................................................................71
6.3.7 Schriftelijke algemene vergadering, stemming per brief en elektronische deelname op
afstand aan de algemene vergadering........................................................................71
6.3.8 Aspecten van de uitoefening van het stemrecht..........................................................71
6.3.9 Besluiten van de algemene vergadering: werking, aard en nietigheid.........................73
7 Deel 6: Aandelen en andere effecten................................................................................................76
7.1 H1: Definitie, kenmerken en indelingen van aandelen...........................................................76
7.1.1 Definitie van het begrip aandeel..................................................................................76
7.1.2 Kenmerken van aandelen.............................................................................................76
7.1.3 Onderverdelingen van aandelen..................................................................................77
7.2 H2: Overdracht van aandelen op naam...................................................................................80
7.2.1 Inleiding........................................................................................................................80
7.2.2 Overdracht van aandelen in de personenvennootschappen........................................80
7.2.3 Overdracht van aandelen in de eigenvermogenvennootschappen..............................80
7.3 H3: Certificering......................................................................................................................83
7.4 H4: De openbaarmaking van belangrijke deelnemingen (“transparantie”)............................84
7.5 H5: Openbaar overnamebod...................................................................................................84
8 Deel 7: Kapitaal en vermogen in de eigenvermogenvennoootschap.................................................84
8.1 H1: Inleiding............................................................................................................................84
8.2 H2: Begrip en functie van kapitaal en vermogen – onderscheid met andere
vennootschapsrechtelijke rechtsfiguren...............................................................................84
8.2.1 Begripsafbakening........................................................................................................84
8.2.2 Functie..........................................................................................................................85
8.3 H3: Vorming en verhoging van het kapitaal en het vermogen via inbrengen.........................86
8.3.1 Inleiding........................................................................................................................86
8.3.2 Omvang van het kapitaal en het vermogen..................................................................86
8.3.3 Wijze van kapitaal- en vermogensvorming via inbrengen en controle daarop.............89
8.3.4 Bevoegd orgaan voor kapitaal- en vermogensvorming................................................92
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |4
2024 - 2025
Vennootschappen, verenigingen en
stichtingen
,Inhoud
2 Deel 1: Vennootschap, vereniging en andere rechtsfiguren................................................................8
2.1 H1: Het begrip ‘vennootschap’ als rechtsfiguur........................................................................8
2.2 H2: Rechtspersoonlijkheid......................................................................................................11
2.3 H3: Bronnen van het vennootschapsrecht.............................................................................12
2.4 H4: Classificaties......................................................................................................................13
2.5 H5: Typologie..........................................................................................................................16
2.5.1 Maatschap....................................................................................................................16
2.5.2 Vennootschap onder firma...........................................................................................18
2.5.3 Commanditaire vennootschap....................................................................................19
2.5.4 Besloten vennootschap................................................................................................20
2.5.5 Coöperatieve vennootschap.........................................................................................23
2.5.6 Naamloze vennootschap..............................................................................................25
2.5.7 Europees economisch samenwerkingsverband............................................................27
2.5.8 Europese vennootschap of Societas Europaea.............................................................27
2.5.9 Europese coöperatieve vennootschap of Societas Cooperatieva Europaea.................27
2.6 H6: Keuzevrijheid, typedwang en omvorming........................................................................27
2.6.1 Keuzevrijheid................................................................................................................27
2.6.2 Gesloten systeem – typedwang....................................................................................27
2.6.3 Omzetting.....................................................................................................................28
3 Deel 2: Oprichting van de vennootschap...........................................................................................28
3.1 H1: Geldigheidsvoorwaarden..................................................................................................28
3.1.1 Pluraliteitsvereiste........................................................................................................28
3.1.2 Toestemming tot de vennootschap en wilsgebreken...................................................29
3.1.3 Bekwaamheid...............................................................................................................29
3.1.4 Voorwerpen en oorzaak...............................................................................................30
3.1.5 De inbrengen................................................................................................................31
3.1.6 Winstverdelingsdoel, winstverdeling en verbod op leeuwenbeding............................34
3.1.7 Affectio societatis is geen aparte geldigheidsvereiste..................................................35
3.2 H2: Vormvereisten..................................................................................................................35
3.2.1 Vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid: maatschap............................................35
3.2.2 Vennootschap met rechtspersoonlijkheid....................................................................35
3.2.3 Sanctieregeling.............................................................................................................37
3.2.4 Verkrijging van de rechtspersoonlijkheid.....................................................................38
3.2.5 Preconstitutief handelen: de vennootschap in oprichting............................................38
4 Deel 3: Identificatie van de vennootschap in het rechtsverkeer........................................................40
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |2
, 4.1 H1: Naam van de vennootschap.............................................................................................40
4.1.1 De verplichting tot het dragen van een vennootschapsnaam......................................40
4.1.2 Regel: de keuze van de vennootschapsnaam is vrij......................................................40
4.1.3 Beperkingen op de vrije keuze van de vennootschapsnaam........................................40
4.2 H2: Zetel van de vennootschap...............................................................................................40
4.2.1 Belang van de zetel.......................................................................................................40
4.2.2 Statutaire en werkelijke zetel.......................................................................................41
4.2.3 Zetelverplaatsing..........................................................................................................41
4.3 H3: Nationaliteit van de vennootschap...................................................................................41
4.3.1 Aanknopingspunt voor toepasselijk recht....................................................................41
5 Deel 4: Bestuur en vertegenwoordiging............................................................................................42
5.1 H1: Begripsafbakening en juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging..........42
5.1.1 Begrippen en vertegenwoordiging: intern vs. extern bestuur......................................42
5.1.2 Juridische kwalificatie van bestuur en vertegenwoordiging.........................................42
5.2 H2: De relevantie van het onderscheid tussen personen- en
eigenvermogenvennootschappen inzake bestuur en vertegenwoordiging...........................44
5.2.1 Verplichting een bestuur te organiseren......................................................................44
5.2.2 Vertegenwoordigingsmacht (Prokura).........................................................................44
5.3 H3: Bestuur en vertegenwoordiging in de personenvennootschappen..................................45
5.3.1 Interne organisatie van het bestuur en bestuursbevoegdheid.....................................45
5.3.2 Extern optreden van de vennootschap: vertegenwoordiging......................................46
5.4 H4: Bestuur en vertegenwoordiging in de eigenvermogenvennootschappen........................47
5.4.1 Inleiding........................................................................................................................47
5.4.2 Interne organisatie van het bestuur.............................................................................47
5.4.3 Bevoegdheden van het bestuursorgaan en mogelijkheid tot delegatie van
bevoegdheden............................................................................................................50
5.4.4 Regels over de besluitvorming in de eigenvermogenvennootschap............................51
5.4.5 Vertegenwoordiging van de eigenvermogenvennootschap: Prokuraregime...............55
5.4.6 Bestuurdersaansprakelijkheid......................................................................................56
5.5 H5: De bestuurder-rechtspersoon en de vereiste om een vaste vertegenwoordiger te
benoemen.............................................................................................................................63
5.5.1 Inleiding – de verplichte benoeming van de vaste vertegenwoordiger in de
bestuurder-rechtspersoon..........................................................................................63
5.5.2 Benoeming, afzetting en ontslag van de vaste vertegenwoordiger..............................63
5.5.3 De rechtsverhoudingen bestuurder-rechtspersoon – vaste vertegenwoordiger en
vaste vertegenwoordiger – bestuurde vennootschap.................................................63
5.5.4 Aansprakelijkheid.........................................................................................................63
6 Deel 5: Besluitvorming door vennoten en aandeelhouders..............................................................64
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |3
, 6.1 H1: Inleiding............................................................................................................................64
6.2 H2: Besluitvorming door de vennoten in personenvennootschappen....................................64
6.3 H3: Besluitvorming door de aandeelhouders in de eigenvermogenvennootschappen:
algemene vergadering...........................................................................................................64
6.3.1 Inleiding........................................................................................................................64
6.3.2 Definitie van de algemene vergadering – absenteïsme – activisme.............................64
6.3.3 Bevoegdheden van de algemene vergadering..............................................................65
6.3.4 Deelname- en stemgerechtigden op de algemene vergadering...................................67
6.3.5 Voorbereiding van de algemene vergadering...............................................................68
6.3.6 De vergaderingsregels..................................................................................................71
6.3.7 Schriftelijke algemene vergadering, stemming per brief en elektronische deelname op
afstand aan de algemene vergadering........................................................................71
6.3.8 Aspecten van de uitoefening van het stemrecht..........................................................71
6.3.9 Besluiten van de algemene vergadering: werking, aard en nietigheid.........................73
7 Deel 6: Aandelen en andere effecten................................................................................................76
7.1 H1: Definitie, kenmerken en indelingen van aandelen...........................................................76
7.1.1 Definitie van het begrip aandeel..................................................................................76
7.1.2 Kenmerken van aandelen.............................................................................................76
7.1.3 Onderverdelingen van aandelen..................................................................................77
7.2 H2: Overdracht van aandelen op naam...................................................................................80
7.2.1 Inleiding........................................................................................................................80
7.2.2 Overdracht van aandelen in de personenvennootschappen........................................80
7.2.3 Overdracht van aandelen in de eigenvermogenvennootschappen..............................80
7.3 H3: Certificering......................................................................................................................83
7.4 H4: De openbaarmaking van belangrijke deelnemingen (“transparantie”)............................84
7.5 H5: Openbaar overnamebod...................................................................................................84
8 Deel 7: Kapitaal en vermogen in de eigenvermogenvennoootschap.................................................84
8.1 H1: Inleiding............................................................................................................................84
8.2 H2: Begrip en functie van kapitaal en vermogen – onderscheid met andere
vennootschapsrechtelijke rechtsfiguren...............................................................................84
8.2.1 Begripsafbakening........................................................................................................84
8.2.2 Functie..........................................................................................................................85
8.3 H3: Vorming en verhoging van het kapitaal en het vermogen via inbrengen.........................86
8.3.1 Inleiding........................................................................................................................86
8.3.2 Omvang van het kapitaal en het vermogen..................................................................86
8.3.3 Wijze van kapitaal- en vermogensvorming via inbrengen en controle daarop.............89
8.3.4 Bevoegd orgaan voor kapitaal- en vermogensvorming................................................92
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen |4
