DERMATOLOGIE
LES 1: GOEDAARDIGE PIGMENTLETSLES EN MALIGNE MELANOOM
1 EPIDERMALE MELANINE EENHEID
• Basale laag epiderm.
• Maakt melanine aan in melanosomen.
• Melanosomen vormen kapje boven de nucleus.
• Kern van keratinocyten wordt beschermt tegen UV-licht.
• Aantal melanocyten is hetzelfde, maar vorm melanosomen is anders:
- Negroïde ras: enkelvoudige melanosomen.
- Kaukasische ras: complex van melanosomen.
2 GOEDAARDIGE PIGMENTLETSELS
Meestal egaal, kleine vlekjes, scherp begrensd, symmetrisch van opbouw, veranderen niet in de tijd
• Lentigo simplex: melanocytaire proliferatie
• Melanocytaire naevi: proliferatie van naevuscellen (veranderde melanocyten)
2.1 LENTIGO SIMPLEX
• Egaal gepigmenteerd en scherp begrensd (vlek)
• Kleiner dan 6mm
• Zowel op huid als mucosa (GEEN voorkeur voor zonbeschenen huid!)
, 2.2 MELANOCYTAIRE NAEVI : PROLIFERATIE VAN NAEVUSCELLEN (VERANDERDE
MELANOCYTEN)
• = ‘moedervlekken’
• Naevocyten= melanocyten die dendritische uitlopers verloren hebben
• Goedaardige ophoping van naevuscellen in de huid
2.2.1 INDELING
• Congenitale melanocytaire naevi = aangeboren
• Verworven melanocytaire naevi = niet aanwezig bij de geboorte, men ontwikkelt ze tijdens het leven
- Vaak reden tot ongerustheid bij de moeder maar goedaardig
- Banale naevi:
n Junctionele naevus
n Samengestelde naevus
n Intradermale naevus
- Naevus van spitz (manifesteren zich in bepaalde omstandigheden)
- Blauwe naevus
- Dysplastische naevus
- Halo naevus
2.2.2 EVOLUTIE VAN BANALE VERWORVEN NAEVI
• Niet bij de geboorte aanwezig.
• Verschijnen vanaf het eerste levensjaar. (de meeste van ons: 20-25 tal naevi op de ledematen maar
kunnen ook op het gelaat zijn)
• Aantal (10 tot 50) neemt toe tot +/- 40 jaar (kan al verschijnen tijdens eerste levensjaar, maar neemt
toe)
• Individuele evolutie (doch niet obligaat): junctionele naevus, compound naevus, dermale naevus.
- Men onderscheid 3 types afhankelijk van lokalisatie in epiderm
- Kan tijdens het leven evolueren maar hoeft niet perse
- Dit fenomeen = “uitrijpen van een naevus”
• Verdwijnen vanaf 40-50j.
• Na 80j geen melanocytaire naevi meer aanwezig, tenzij dermale naevi.
Banale verworven naevi • Op het gelaat en op de ledematen
• Egaal en gepigmenteerd, meestal verheven, heel
symmetrisch van opbouw…
• Veranderen ook niet in de tijd
2
, Junctionele naevus • Egaal bruin gepigmenteerd. (produceren nog goed
pigment)
• Huidlijnen lopen door.
• Glad oppervlak. (niet verheven)
• Meestal vlak en kleiner dan 6 mm.
• Proliferatie naevuscellen: in derm en thv dermo-
epidermale junctie. (thv grensvlak epidermis-derm)
Samengestelde naevus = opgebouwd uit naevuscellen, klompjes
• Verheven gepigmenteerd letsel met papillomateus
oppervlak
• Proliferatie naevuscellen: in het derm en thv de
dermo-epidermale junctie
(klompjes van naevuscellen dieper in het derm
minder pigment dus minder verkleuring)
Dermale naevus • Papillomateuze tumor: lichtbruin tot huidskleurig
(weinig of geen pigmentproductie)
(papels, is zoals het ware geplakt op de huid, dus wel
verheven)
• Clusters naevuscellen diep in het derm
• Naevuscellen krijgen een meer spelvormige
configuratie
DUS: junctionele naevi verdwijnen, op leeftijd van 80j
geen junctionele maar allemaal dermaal bijna
2.2.3 CONGENITALE NAEVI
• Aanwezig bij de geboorte, of kort na de geboorte
• Symmetrisch
• Soms zeer ruw, verruceus oppervlak
Klein <1,5 cm (deze kan je nog makkelijk verwijderen met wigvormige excisie)
Middelgroot 1,5 – 2 cm
Groot >20 cm
3
LES 1: GOEDAARDIGE PIGMENTLETSLES EN MALIGNE MELANOOM
1 EPIDERMALE MELANINE EENHEID
• Basale laag epiderm.
• Maakt melanine aan in melanosomen.
• Melanosomen vormen kapje boven de nucleus.
• Kern van keratinocyten wordt beschermt tegen UV-licht.
• Aantal melanocyten is hetzelfde, maar vorm melanosomen is anders:
- Negroïde ras: enkelvoudige melanosomen.
- Kaukasische ras: complex van melanosomen.
2 GOEDAARDIGE PIGMENTLETSELS
Meestal egaal, kleine vlekjes, scherp begrensd, symmetrisch van opbouw, veranderen niet in de tijd
• Lentigo simplex: melanocytaire proliferatie
• Melanocytaire naevi: proliferatie van naevuscellen (veranderde melanocyten)
2.1 LENTIGO SIMPLEX
• Egaal gepigmenteerd en scherp begrensd (vlek)
• Kleiner dan 6mm
• Zowel op huid als mucosa (GEEN voorkeur voor zonbeschenen huid!)
, 2.2 MELANOCYTAIRE NAEVI : PROLIFERATIE VAN NAEVUSCELLEN (VERANDERDE
MELANOCYTEN)
• = ‘moedervlekken’
• Naevocyten= melanocyten die dendritische uitlopers verloren hebben
• Goedaardige ophoping van naevuscellen in de huid
2.2.1 INDELING
• Congenitale melanocytaire naevi = aangeboren
• Verworven melanocytaire naevi = niet aanwezig bij de geboorte, men ontwikkelt ze tijdens het leven
- Vaak reden tot ongerustheid bij de moeder maar goedaardig
- Banale naevi:
n Junctionele naevus
n Samengestelde naevus
n Intradermale naevus
- Naevus van spitz (manifesteren zich in bepaalde omstandigheden)
- Blauwe naevus
- Dysplastische naevus
- Halo naevus
2.2.2 EVOLUTIE VAN BANALE VERWORVEN NAEVI
• Niet bij de geboorte aanwezig.
• Verschijnen vanaf het eerste levensjaar. (de meeste van ons: 20-25 tal naevi op de ledematen maar
kunnen ook op het gelaat zijn)
• Aantal (10 tot 50) neemt toe tot +/- 40 jaar (kan al verschijnen tijdens eerste levensjaar, maar neemt
toe)
• Individuele evolutie (doch niet obligaat): junctionele naevus, compound naevus, dermale naevus.
- Men onderscheid 3 types afhankelijk van lokalisatie in epiderm
- Kan tijdens het leven evolueren maar hoeft niet perse
- Dit fenomeen = “uitrijpen van een naevus”
• Verdwijnen vanaf 40-50j.
• Na 80j geen melanocytaire naevi meer aanwezig, tenzij dermale naevi.
Banale verworven naevi • Op het gelaat en op de ledematen
• Egaal en gepigmenteerd, meestal verheven, heel
symmetrisch van opbouw…
• Veranderen ook niet in de tijd
2
, Junctionele naevus • Egaal bruin gepigmenteerd. (produceren nog goed
pigment)
• Huidlijnen lopen door.
• Glad oppervlak. (niet verheven)
• Meestal vlak en kleiner dan 6 mm.
• Proliferatie naevuscellen: in derm en thv dermo-
epidermale junctie. (thv grensvlak epidermis-derm)
Samengestelde naevus = opgebouwd uit naevuscellen, klompjes
• Verheven gepigmenteerd letsel met papillomateus
oppervlak
• Proliferatie naevuscellen: in het derm en thv de
dermo-epidermale junctie
(klompjes van naevuscellen dieper in het derm
minder pigment dus minder verkleuring)
Dermale naevus • Papillomateuze tumor: lichtbruin tot huidskleurig
(weinig of geen pigmentproductie)
(papels, is zoals het ware geplakt op de huid, dus wel
verheven)
• Clusters naevuscellen diep in het derm
• Naevuscellen krijgen een meer spelvormige
configuratie
DUS: junctionele naevi verdwijnen, op leeftijd van 80j
geen junctionele maar allemaal dermaal bijna
2.2.3 CONGENITALE NAEVI
• Aanwezig bij de geboorte, of kort na de geboorte
• Symmetrisch
• Soms zeer ruw, verruceus oppervlak
Klein <1,5 cm (deze kan je nog makkelijk verwijderen met wigvormige excisie)
Middelgroot 1,5 – 2 cm
Groot >20 cm
3
