Samenvatting Leefstijl en ouderen
Table of Contents
Healthy ageing........................................................................................................................2
Hoofdstuk 1........................................................................................................................................2
1.2 Wat is healthy ageing......................................................................................................................................2
1.3 Gezondheid......................................................................................................................................................2
1.4 Gezond ouder worden gedurende de levensloop...........................................................................................4
Hoofdstuk 6........................................................................................................................................7
6.2 gezonde voeding..............................................................................................................................................7
6.3 gezonde voeding gedurende de levensloop....................................................................................................9
6.4 voedingsgewoonten en lichaamsgewicht: diagnostiek...................................................................................9
6.5 bevorderen van gezond eetgedrag en een gezond gewicht...........................................................................9
6.6 preventie en interventies..............................................................................................................................10
6.7 het bevorderen van een gezond voedingspatroon.......................................................................................11
Inspannings- en Sportfysiologie.............................................................................................13
Hoofdstuk 18....................................................................................................................................13
Lengte, gewicht en lichaamssamenstelling.........................................................................................................13
Fysiologische reacties op plotselinge inspanning................................................................................................13
Fysiologische aanpassingen door training...........................................................................................................14
Sportprestaties....................................................................................................................................................14
Speciale aandachtspunten..................................................................................................................................14
Medische basiskennis............................................................................................................15
§9.2.4 vorming en afbraak van bot...................................................................................................15
§17.3.11 bewegingsapparaat............................................................................................................15
Skelet...................................................................................................................................................................15
Gewrichten..........................................................................................................................................................16
Spieren.................................................................................................................................................................17
Voeding bij gezondheid en ziekte...........................................................................................17
Hoofdstuk 16....................................................................................................................................17
Voedingsproblemen bij ouderen.........................................................................................................................17
Zorg voor de voeding...........................................................................................................................................18
Fysiologische factoren.........................................................................................................................................20
Voedingsadviezen voor ouderen.........................................................................................................................22
Extra artikelen.......................................................................................................................23
KNGF Therapeutisch proces..............................................................................................................23
Doelstellingen......................................................................................................................................................23
Evaluatie..............................................................................................................................................................24
De + van bewegen............................................................................................................................24
Effecten van bewegen op emotioneel en mentaal welzijn.................................................................................24
Effecten van bewegen op het individu................................................................................................................25
, Effecten van bewegen op sociaal vlak.................................................................................................................25
Beweegrichtlijnen 2017....................................................................................................................25
Hoe breng ik mijn cliënt in beeld......................................................................................................25
Intake...................................................................................................................................................................25
ICF-model.............................................................................................................................................................25
Definities..............................................................................................................................................................26
Nut van het ICF-model voor een sportkundige...................................................................................................26
Lessen..............................................................................................................................................27
Demografie..........................................................................................................................................................27
Fysiologische veranderingen bij de oudere mens...............................................................................................28
Intake testen........................................................................................................................................................28
Voeding bij ouderen............................................................................................................................................28
Bewegen 2020.....................................................................................................................................................29
Interventies..........................................................................................................................................................29
Oefenvragen.....................................................................................................................................30
Healthy ageing
Hoofdstuk 1
1.2 Wat is healthy ageing
Healthy ageing volgens de WHO:
‘the process of developing and maintaining the functional ability that enables well-being in older
age.’
Healthy ageing volgens het RIVM:
Een proces waarin de kansen op lichamelijke, sociale en geestelijke gezondheid worden
geoptimaliseerd, zodat ouderen actief aan de samenleving kunnen deelnemen en een
onafhankelijk leven kunnen leiden met een goede kwaliteit van leven.
De overkoepelende vraag is: hoe kan men, rekening houdend met de gezondheidsproblemen, zo gezond
mogelijk verder leven?
Andere begrippen buiten healthy ageing zijn:
Begrip Omschrijving Welke uitkomst
staat centraal?
Healthy ageing Het proces waarin de kansen op lichamelijke, sociale en geestelijke Gezondheid
gezondheid worden geoptimaliseerd.
Active ageing Het proces van het optimaliseren van gezondheid, participatie en Participatie,
veiligheid om de kwaliteit van leven van mensen te verhogen kwaliteit van leven
naarmate ze ouder worden
Succesful ageing Fysieke, functionele en geestelijke gezondheid, sociale Welzijn, geluk
betrokkenheid
Productive ageing Elke activiteit van een oudere die bijdraagt aan een dienst of Bijdrage aan de
product voor de samenleving, betaald of vrijwillig samenleving
1.3 Gezondheid
Een kwart van de mensen geven aan dat het niet goed gaat met hun gezondheid. De 10 ziekten die de
meeste ziektelast met zich meebrengen zijn:
, 1. Hart- en vaatziekten
2. Diabetes mellitus
3. Beroerte
4. Angststoornissen
5. COPD
6. Longkanker
7. Stemmingsstoornissen
8. Nek- en rugklachten
9. Privéongevallen
10. Perifere artrose
Deze ziekten kunnen beïnvloed worden door levensstijl teruggedrongen of vermeden maar dat betekent
niet dat iemand zich goed voelt. Om zichzelf tijdens een ziekte gezond te voelen moet diegen veerkracht
en zelfregie hebben:
Veerkracht (resilience): Het vermogen om een weg te vinden naar bronnen die bijdragen aan
welzijn, en de capaciteit hebben om die bronnen te gebruiken.
o Herstel
o Behoud
o Herwinnen
o Aanpassing
o Zelfredzaamheid
Zelfregie: Het zelf beslissen over het leven zonder ondersteuning van anderen.
o Wat wil ik, gezien de omstandigheden?
o Wat voor ondersteuning wil ik?
o Op welke manier wil ik ondersteund worden?
Het vermogen voor zelfregie en veerkrachtigheid hangt erg af van iemands fysieke en psychische
factoren. Er zijn dingen die erg op van toepassing zijn.
Belangrijke dimensies voor de gezondheid zijn
1. Lichaamsfuncties
2. Mentaal welbevinden
3. Spirituele/existentiële betekenis
4. Kwaliteit van leven
5. Sociaal-maatschappelijke participatie
6. Dagelijks functioneren
In het spinnenweb hieronder staan de aspecten per dimensie:
, 1.3.1 Big 5 for a healthy life
1. Voeding
2. Beweging
3. Slap
4. Stress/ontspanning
5. Sociale interactie
De hoeveelheid van deze factoren is verschillend per persoon
1.4 Gezond ouder worden gedurende de levensloop
De levensverwachting in 2017 was:
80,1 Voor mannen
81,1 voor vrouwen op lagere school niveau
83,3 Voor vrouwen op HBO niveau
86,5 Voor vrouwen op WO niveau
De levensverwachting in 1950 was:
74,6 Voor mannen
77,7 Voor vrouwen
De levens verwachting of ALE is (Active life expectancy) dus hoger. Dit komt door veel onderzoek over
wat je per levensfase nodig hebt.
1.4.1 Levensfasen volgens erikson
Table of Contents
Healthy ageing........................................................................................................................2
Hoofdstuk 1........................................................................................................................................2
1.2 Wat is healthy ageing......................................................................................................................................2
1.3 Gezondheid......................................................................................................................................................2
1.4 Gezond ouder worden gedurende de levensloop...........................................................................................4
Hoofdstuk 6........................................................................................................................................7
6.2 gezonde voeding..............................................................................................................................................7
6.3 gezonde voeding gedurende de levensloop....................................................................................................9
6.4 voedingsgewoonten en lichaamsgewicht: diagnostiek...................................................................................9
6.5 bevorderen van gezond eetgedrag en een gezond gewicht...........................................................................9
6.6 preventie en interventies..............................................................................................................................10
6.7 het bevorderen van een gezond voedingspatroon.......................................................................................11
Inspannings- en Sportfysiologie.............................................................................................13
Hoofdstuk 18....................................................................................................................................13
Lengte, gewicht en lichaamssamenstelling.........................................................................................................13
Fysiologische reacties op plotselinge inspanning................................................................................................13
Fysiologische aanpassingen door training...........................................................................................................14
Sportprestaties....................................................................................................................................................14
Speciale aandachtspunten..................................................................................................................................14
Medische basiskennis............................................................................................................15
§9.2.4 vorming en afbraak van bot...................................................................................................15
§17.3.11 bewegingsapparaat............................................................................................................15
Skelet...................................................................................................................................................................15
Gewrichten..........................................................................................................................................................16
Spieren.................................................................................................................................................................17
Voeding bij gezondheid en ziekte...........................................................................................17
Hoofdstuk 16....................................................................................................................................17
Voedingsproblemen bij ouderen.........................................................................................................................17
Zorg voor de voeding...........................................................................................................................................18
Fysiologische factoren.........................................................................................................................................20
Voedingsadviezen voor ouderen.........................................................................................................................22
Extra artikelen.......................................................................................................................23
KNGF Therapeutisch proces..............................................................................................................23
Doelstellingen......................................................................................................................................................23
Evaluatie..............................................................................................................................................................24
De + van bewegen............................................................................................................................24
Effecten van bewegen op emotioneel en mentaal welzijn.................................................................................24
Effecten van bewegen op het individu................................................................................................................25
, Effecten van bewegen op sociaal vlak.................................................................................................................25
Beweegrichtlijnen 2017....................................................................................................................25
Hoe breng ik mijn cliënt in beeld......................................................................................................25
Intake...................................................................................................................................................................25
ICF-model.............................................................................................................................................................25
Definities..............................................................................................................................................................26
Nut van het ICF-model voor een sportkundige...................................................................................................26
Lessen..............................................................................................................................................27
Demografie..........................................................................................................................................................27
Fysiologische veranderingen bij de oudere mens...............................................................................................28
Intake testen........................................................................................................................................................28
Voeding bij ouderen............................................................................................................................................28
Bewegen 2020.....................................................................................................................................................29
Interventies..........................................................................................................................................................29
Oefenvragen.....................................................................................................................................30
Healthy ageing
Hoofdstuk 1
1.2 Wat is healthy ageing
Healthy ageing volgens de WHO:
‘the process of developing and maintaining the functional ability that enables well-being in older
age.’
Healthy ageing volgens het RIVM:
Een proces waarin de kansen op lichamelijke, sociale en geestelijke gezondheid worden
geoptimaliseerd, zodat ouderen actief aan de samenleving kunnen deelnemen en een
onafhankelijk leven kunnen leiden met een goede kwaliteit van leven.
De overkoepelende vraag is: hoe kan men, rekening houdend met de gezondheidsproblemen, zo gezond
mogelijk verder leven?
Andere begrippen buiten healthy ageing zijn:
Begrip Omschrijving Welke uitkomst
staat centraal?
Healthy ageing Het proces waarin de kansen op lichamelijke, sociale en geestelijke Gezondheid
gezondheid worden geoptimaliseerd.
Active ageing Het proces van het optimaliseren van gezondheid, participatie en Participatie,
veiligheid om de kwaliteit van leven van mensen te verhogen kwaliteit van leven
naarmate ze ouder worden
Succesful ageing Fysieke, functionele en geestelijke gezondheid, sociale Welzijn, geluk
betrokkenheid
Productive ageing Elke activiteit van een oudere die bijdraagt aan een dienst of Bijdrage aan de
product voor de samenleving, betaald of vrijwillig samenleving
1.3 Gezondheid
Een kwart van de mensen geven aan dat het niet goed gaat met hun gezondheid. De 10 ziekten die de
meeste ziektelast met zich meebrengen zijn:
, 1. Hart- en vaatziekten
2. Diabetes mellitus
3. Beroerte
4. Angststoornissen
5. COPD
6. Longkanker
7. Stemmingsstoornissen
8. Nek- en rugklachten
9. Privéongevallen
10. Perifere artrose
Deze ziekten kunnen beïnvloed worden door levensstijl teruggedrongen of vermeden maar dat betekent
niet dat iemand zich goed voelt. Om zichzelf tijdens een ziekte gezond te voelen moet diegen veerkracht
en zelfregie hebben:
Veerkracht (resilience): Het vermogen om een weg te vinden naar bronnen die bijdragen aan
welzijn, en de capaciteit hebben om die bronnen te gebruiken.
o Herstel
o Behoud
o Herwinnen
o Aanpassing
o Zelfredzaamheid
Zelfregie: Het zelf beslissen over het leven zonder ondersteuning van anderen.
o Wat wil ik, gezien de omstandigheden?
o Wat voor ondersteuning wil ik?
o Op welke manier wil ik ondersteund worden?
Het vermogen voor zelfregie en veerkrachtigheid hangt erg af van iemands fysieke en psychische
factoren. Er zijn dingen die erg op van toepassing zijn.
Belangrijke dimensies voor de gezondheid zijn
1. Lichaamsfuncties
2. Mentaal welbevinden
3. Spirituele/existentiële betekenis
4. Kwaliteit van leven
5. Sociaal-maatschappelijke participatie
6. Dagelijks functioneren
In het spinnenweb hieronder staan de aspecten per dimensie:
, 1.3.1 Big 5 for a healthy life
1. Voeding
2. Beweging
3. Slap
4. Stress/ontspanning
5. Sociale interactie
De hoeveelheid van deze factoren is verschillend per persoon
1.4 Gezond ouder worden gedurende de levensloop
De levensverwachting in 2017 was:
80,1 Voor mannen
81,1 voor vrouwen op lagere school niveau
83,3 Voor vrouwen op HBO niveau
86,5 Voor vrouwen op WO niveau
De levensverwachting in 1950 was:
74,6 Voor mannen
77,7 Voor vrouwen
De levens verwachting of ALE is (Active life expectancy) dus hoger. Dit komt door veel onderzoek over
wat je per levensfase nodig hebt.
1.4.1 Levensfasen volgens erikson
