1.2 Kennistoets wildlife
Kennistoets project wildlife
Statistiek - interpretatie van DNA onderzoeksresultaten................................................... 2
Markers op mtDNA en chloroplast-DNA.............................................................................. 8
Universele primers...............................................................................................................10
Sequencen............................................................................................................................ 10
Genetische variatie, soortvorming en fylogenie............................................................... 11
Hoorcollege.......................................................................................................................... 13
NFI Vakbijlage - Bewijskracht van het vergelijkend DNA-onderzoek..............................19
NFI Vakbijlage - Waarschijnlijkheidstermen...................................................................... 22
,Statistiek - interpretatie van DNA onderzoeksresultaten
- Zeldzaamheid DNA profiel (random match probability RMP)
- bewijskracht (incl. bayes)
- interpretatie DNA-mengsel
Frequentie van voorkomen DNA profiel
benodigd
- DNA profiel van een persoon verkregen met kit:
● SGM + (10 + XY) tot 2011
● NGM (15 + xy) tot 2018
● Powerplex Fusion 6 (26 + xy) huidige kit
waarbij 10,15 en 26 staan voor het aantal loci
- DNA-referentiebank met frequenties van het voorkomen van allelen op loci uit de
gebruikte kit
Vervolgens kan bv. de zeldzaamheid oftewel Random Match probability (RMP) berekend
worden.
Als er sprake is van onafhankelijkheid tussen twee variablen dan mag je de twee losse
variabelen bij elkaar optellen.
Hardy-Weinberg evenwicht zegt dat allelen onafhankelijk zijn
Rekenregels H-W:
bij homozygoot (1 allel): p(allel) = p^2
bij heterozygoot (2 allelen): p(allel A, allel B) = 2x Pa x Pb
p = relatieve frequenties van voorkomen van allelen
zeldzaamheid 4 loci (4 paren allelen)
Wat is de kans dat je op D3 16,18 hebt, VWA 17,17 hebt, D16 9,13 hebt en op D2 25,26
hebt?
- P(4loci) = (2 x 0.253 x 0.167) x (0.303 x 0.303) x 2 x 0.123 x 0.162) x (2 x 0.117 x
0.017) = 0.0000012
We nemen aan dat het verschijnen van allelen op loci elkaar niet beïnvloedt in het kit.
Zeldzaamheid profiel
Volledig profiel:
- bij gebruik min 10 loci leidt dit altijd tot: kans kleiner dan 1 op een miljard dat een
willekeurig ander persoon hetzelfde profiel heeft
- bij gebruik van 15 loci kans nog veel kleiner
Gedeeltelijk profiel (minder dan 10 loci)
- bij elke toegepaste kit geeft dit een grotere kans
Zeldzaamheid is bij een enkelvoudig DNA profiel overeenkomstig de Matchkans
matchkans: de kans dat een willekeurig persoon past in het DNA profiel
, Bewijskracht berekening: basis
- likelihood ratio toegepast (onderdeel van Bayesiaans Theorema)
● voordeel: kenmerkende informatie in het DNA-profiel van de betrokken
personen wordt meegewogen in de bewijskracht
- match tussen DNA-profiel van een verdachte met zeer zeldzame
DNA-kenmerken en een DNA-mengprofiel van een spoor zal een
grotere bewijskracht opleveren dan wanneer deze verdachte
veelvoorkomende DNA-kenmerken in zijn profiel heeft
● NFI geeft alleen bewijskracht van een spoor, geen bewijswaare (hiervoor
interpretatie context nodig)
Hypothesen
De rechter moet uiteindelijk beslissen tussen twee scenario’s: verdachte is de dader of niet
- forensische resultaten kunnen heel goed passen bij scenario 1, maar dit zegt niets
als je niet weet hoe goed het past bij scenario 2
- forensische resultaten vormen pas bewijsmateriaal als de waarschijnlijkheid verschilt
onder de verschillende scenario’s
- De expert beschouwt daarom altijd minstens twee hypothesen!
Voorwaarde hypothesen
- de hypothese sluiten elkaar uit
Hypothesen worden zowel gebruikt door officier van justitie (belastend) als door verdediging
(ontlastend). Beiden proberen aan de hand van sporenmateriaal hun hypothese te
ondersteunen.
- statistiek helpt te bepalen wat de waarde is van een bewijsstuk voor een hypothese
t.o.v. van een tegenhypothese.
Het theorema van bayes helpt hierbij
Posterior odds = prior odds x LR (likelihood ratio)
Likelihood ratio = bewijskracht
De kans dat bewijs E wordt waargenomen als Hp waar i
De kans dat bewijs E wordt waargenomen als Hd waar is
Bewijskracht spoort met DNA
- Is een getal dat uitdrukt hoeveel keer waarschijnlijker het is om het waargenomen
DNA profiel van het spoor te verkrijgen wanneer er wel DNA van de betreffende
persoon in de bemonstering aanwezig is, dan wanneer er geen DNA van deze
persoon aanwezig is maar wel DNA van een willekeurig niet verwant persoon.
● jargon: bewijskracht bepalen
matchkans: kans dat willekeurig persoon in dat profiel past
Kans profiel matcht als belastende hypothese waar is = kans = 100% = 1
kans profiel matcht als ontlastende hypothese waar is = kans = matchkan
LR = Bewijskracht = 1 / matchkans
Kennistoets project wildlife
Statistiek - interpretatie van DNA onderzoeksresultaten................................................... 2
Markers op mtDNA en chloroplast-DNA.............................................................................. 8
Universele primers...............................................................................................................10
Sequencen............................................................................................................................ 10
Genetische variatie, soortvorming en fylogenie............................................................... 11
Hoorcollege.......................................................................................................................... 13
NFI Vakbijlage - Bewijskracht van het vergelijkend DNA-onderzoek..............................19
NFI Vakbijlage - Waarschijnlijkheidstermen...................................................................... 22
,Statistiek - interpretatie van DNA onderzoeksresultaten
- Zeldzaamheid DNA profiel (random match probability RMP)
- bewijskracht (incl. bayes)
- interpretatie DNA-mengsel
Frequentie van voorkomen DNA profiel
benodigd
- DNA profiel van een persoon verkregen met kit:
● SGM + (10 + XY) tot 2011
● NGM (15 + xy) tot 2018
● Powerplex Fusion 6 (26 + xy) huidige kit
waarbij 10,15 en 26 staan voor het aantal loci
- DNA-referentiebank met frequenties van het voorkomen van allelen op loci uit de
gebruikte kit
Vervolgens kan bv. de zeldzaamheid oftewel Random Match probability (RMP) berekend
worden.
Als er sprake is van onafhankelijkheid tussen twee variablen dan mag je de twee losse
variabelen bij elkaar optellen.
Hardy-Weinberg evenwicht zegt dat allelen onafhankelijk zijn
Rekenregels H-W:
bij homozygoot (1 allel): p(allel) = p^2
bij heterozygoot (2 allelen): p(allel A, allel B) = 2x Pa x Pb
p = relatieve frequenties van voorkomen van allelen
zeldzaamheid 4 loci (4 paren allelen)
Wat is de kans dat je op D3 16,18 hebt, VWA 17,17 hebt, D16 9,13 hebt en op D2 25,26
hebt?
- P(4loci) = (2 x 0.253 x 0.167) x (0.303 x 0.303) x 2 x 0.123 x 0.162) x (2 x 0.117 x
0.017) = 0.0000012
We nemen aan dat het verschijnen van allelen op loci elkaar niet beïnvloedt in het kit.
Zeldzaamheid profiel
Volledig profiel:
- bij gebruik min 10 loci leidt dit altijd tot: kans kleiner dan 1 op een miljard dat een
willekeurig ander persoon hetzelfde profiel heeft
- bij gebruik van 15 loci kans nog veel kleiner
Gedeeltelijk profiel (minder dan 10 loci)
- bij elke toegepaste kit geeft dit een grotere kans
Zeldzaamheid is bij een enkelvoudig DNA profiel overeenkomstig de Matchkans
matchkans: de kans dat een willekeurig persoon past in het DNA profiel
, Bewijskracht berekening: basis
- likelihood ratio toegepast (onderdeel van Bayesiaans Theorema)
● voordeel: kenmerkende informatie in het DNA-profiel van de betrokken
personen wordt meegewogen in de bewijskracht
- match tussen DNA-profiel van een verdachte met zeer zeldzame
DNA-kenmerken en een DNA-mengprofiel van een spoor zal een
grotere bewijskracht opleveren dan wanneer deze verdachte
veelvoorkomende DNA-kenmerken in zijn profiel heeft
● NFI geeft alleen bewijskracht van een spoor, geen bewijswaare (hiervoor
interpretatie context nodig)
Hypothesen
De rechter moet uiteindelijk beslissen tussen twee scenario’s: verdachte is de dader of niet
- forensische resultaten kunnen heel goed passen bij scenario 1, maar dit zegt niets
als je niet weet hoe goed het past bij scenario 2
- forensische resultaten vormen pas bewijsmateriaal als de waarschijnlijkheid verschilt
onder de verschillende scenario’s
- De expert beschouwt daarom altijd minstens twee hypothesen!
Voorwaarde hypothesen
- de hypothese sluiten elkaar uit
Hypothesen worden zowel gebruikt door officier van justitie (belastend) als door verdediging
(ontlastend). Beiden proberen aan de hand van sporenmateriaal hun hypothese te
ondersteunen.
- statistiek helpt te bepalen wat de waarde is van een bewijsstuk voor een hypothese
t.o.v. van een tegenhypothese.
Het theorema van bayes helpt hierbij
Posterior odds = prior odds x LR (likelihood ratio)
Likelihood ratio = bewijskracht
De kans dat bewijs E wordt waargenomen als Hp waar i
De kans dat bewijs E wordt waargenomen als Hd waar is
Bewijskracht spoort met DNA
- Is een getal dat uitdrukt hoeveel keer waarschijnlijker het is om het waargenomen
DNA profiel van het spoor te verkrijgen wanneer er wel DNA van de betreffende
persoon in de bemonstering aanwezig is, dan wanneer er geen DNA van deze
persoon aanwezig is maar wel DNA van een willekeurig niet verwant persoon.
● jargon: bewijskracht bepalen
matchkans: kans dat willekeurig persoon in dat profiel past
Kans profiel matcht als belastende hypothese waar is = kans = 100% = 1
kans profiel matcht als ontlastende hypothese waar is = kans = matchkan
LR = Bewijskracht = 1 / matchkans
