Medische Diagnostiek – Thema 9
Inhoudsopgave
Les 1 en 2 – Lever en galwegen ........................................................................... 2
Les 3 en 4 – Cardiovasculaire systeem ................................................................ 9
Les 5 – Respiratoire systeem (long) ................................................................... 23
Les 6 – Nieren.................................................................................................. 27
1
,Les 1 en 2 – Lever en galwegen
Casus Dora
- Alcoholgebruik --> verslaving
- Bloed overgeven
- Veel bloed verloren, bloedtransfusie, trombocyten en stollingsfactoren
- Vochtophoping in de buik = ascitis
- Oedeem in onderbeen
- Geelzucht (jaundice)
- Vervolgonderzoek: bloedafname, abdominale echografie (echo van de buik) en
gastroscopie)
Resultaten bloedafname
- Verlaagd albumine (door verminderde functie van de lever)
- Verhoogd bilirubine (afbraak van hemoglobine)
- LDH verhoogd (door schade aan weefsel)
- ALAT en ASAT normaal
- Gamma-GT verhoogd (wijst op alcoholmisbruik of een belemmerde afvoer van
galvloeistof, schade galweg)
- Prothrombinetijd (PT) verhoogd --> stollingstijd van bloed in een buisje wanneer
er activator bij zit
Resultaten gastroscopie en histologie
Oesophagus varices = opgezwollen bloedblaasjes door verhoogd bloeddruk
Veel bindweefsel (cirrose)
Diagnose: levercirrose = uitgebreid littekenweefsel in de lever
Markers voor lever en galweg schade
Leverschade/spierschade --> meer ALAT en ASAT in het bloed en LDH
- ALAT = Alanine Aminotransferase
- ASAT = Aspartaat Aminotransferase
- LDH = Lactaat Dehydrogenase
2
,Levercirrose = eindstadium (irreversibel) leverschade, gekarakteriseerd door:
- Nodules gevormd door herstellende hepatocyten (roze)
- Fibreus weefsel (littekenweefsel) neemt het normale leverweefsel over (paars)
- Verstoring van lever architectuur, doorbloeding wordt slechter
- Oorzaak is vaak alcoholmisbruik
Levertriade
- Poortader (voedingsstoffen vanuit de darmen)
- Hepatische slagader (zuurstofrijk bloed voor hepatocyten)
- Centrale ader (afvoer)
- Gal afvoer
Stellaat cellen
- Zitten tussen endotheelcellen en hepatocyten in de ruimte van Disse --> zorgt
voor de uitwisseling van stoffen tussen het bloed en de levercellen (hepatocyten),
bevat bloedplasma
- Functies:
o Vitamine A opslaan
o Onderhoud van de ruimte van Disse
- In normaal weefsel niet geactiveerd
- Bij leverschade worden stellaat cellen geactiveerd en zal collageen afzetten -->
leidt tot fibrose (vorming van littekenweefsel)
3
, Bij levercirrose (stellaat cellen)
- HSC (Hepatische Stellaat Cellen) geven collageen af in de ruimte van Disse
- HSC trekken samen wat zorgt voor een vernauwing van de bloedvaten
- Sinusoïde (een bloed gevulde ruimte in een orgaan) is smaller, waardoor de
bloedtoevoer langzamer gaat
- Fenestratie verdwijnt --> minder voedingstof/zuurstofuitwisseling
o Fenestratie = op deze plekken is het epitheel minder dicht, waardoor
filtratie en absorptie plaatsvindt
- Minder geproduceerde stoffen kunnen worden afgegeven
Hepatocyten kunnen beschadigd raken door alcohol, infecties, parasieten, toxinen,
slechte doorbloeding, cholestase*, metabole ziekten.
*Aandoening waarbij gal niet vanaf de lever uitgescheiden kan worden in de
twaalfvingerige darm, hierdoor treedt galstuwing op.
Door ontstekingen of necrose wordt de stellaat cel geactiveerd. Kupffer cellen
(macrofagen van de lever) helpen om bij te dragen aan de ontstekingsrespons en
fibrose. Bij activatie door schade hepatocyten veranderen stellaat cellen in
myofibroblast cellen.
Deze cellen dragen bij aan:
contractie (wat leidt tot
vernauwing) en
wondgenezing. Dit is een
ongunstig proces, omdat
het resulteert in fibrose, wat
kan leiden tot cirrose.
Stadia leverschade
- Gezonde lever
- Fatty liver (steatose) --> reversibel bij weghalen van trigger, bijvoorbeeld alcohol
o Microvesiculair
o Gemengd micro- en macrovesiculair
o Macrovesiculair
- Fibrose --> vorming littekenweefsel, reversibel
- Cirrose --> bindweefsel vervangt de functionele cellen van de lever, irreversibel
4