Abbasieden
Het kalifaat van de Abbasieden (8 ste eeuw N.C.) had als hoofdplaats Bagdad. Ze is gegroeid uit
onvrede van indigene elites. Onder de Abbasieden vond er een professionalisering van de
administratie, fiscaliteit en leger plaats. Op internationaal vlak hadden ze contacten met bijvoorbeeld
de Franken, waarbij ze een krijgsolifant gaven aan Karel de Grote. Intern heerste er echter
verdeeldheid door de tegenstelling soennieten vs sjieten en regionalisme.
Adelard van Bath
Engelse geleerde (12de eeuw) die vele Griekse en Arabische werken over astronomie, filosofie en
wiskunde vertaalde naar het Latijn. Introduceerde het Arabisch rekenstelsel in Europa.
Alarik
Leider van de Visigoten. Sloten een foederati met Rome in de Balkan, maar plunderde in 410 de stad
Rome (leidde tot schrijven van Civitate Dei door Augustinus van Hippo). Trekken daarna verder
richting Aquitanië en nadien richting Iberisch Schiereiland wanneer de Franken Aquitanië veroveren.
Blijven daar tot de 8ste eeuw, wanneer ze veroverd worden door de Arabieren.
Bernardus van Clairveaux
Bernardus was een franse cistercienzerabt en theoloog (12 de eeuw). Bernardus was een van de
stichters van de Cisterciënzerorde, een monastieke orde die zich toelegde op strikte naleving van de
Regel van Benedictus. Hij trad zelf toe tot de Abdij van Cîteaux en werd later de abt van de nieuw
gestichte Abdij van Clairvaux. Bernardus speelde ook een sleutelrol in kerkelijke en politieke
aangelegenheden van zijn tijd. Hij was betrokken bij het oplossen van theologische geschillen, het
bevorderen van de Tweede Kruistocht en het onderhouden van nauwe banden met pausen en
andere prominente figuren. Daarnaast kwam hij in conflict met Abelardus. Het conflict tussen
Bernardus en Abelard draaide voornamelijk om theologische kwesties, met name de doctrine van de
Goddelijke Drie-eenheid en de aard van de theologie zelf. Abelard stond bekend om zijn
rationalistische benadering van theologie en zijn nadruk op de menselijke rede. Hij zocht naar
rationele verklaringen voor theologische mysteries en stelde vragen over traditionele
geloofsopvattingen. Bernardus, daarentegen, was meer conservatief en orthodox in zijn theologische
opvattingen. Hij hechtte veel waarde aan mystiek en geloof en benadrukte de noodzaak van
onderwerping aan Gods wil en het gezag van de kerk. Bernardus zag Abelards benadering als een
bedreiging voor de traditionele geloofsleer en beschouwde hem als een ketter.
,Columbanus
Columbanus was een Ierse missionaris en monnik uit de 6 e eeuw. Columbanus begon zijn monastieke
leven in Ierland en stichtte verschillende kloosters voordat hij besloot als missionaris naar het
vasteland van Europa te gaan. Hij stond bekend om zijn strikte naleving van de regels van het
monastieke leven, evenals zijn nadruk op ascese, studie en evangelisatie. Columbanus' bekendste
geschrift is de "Regels" (ook wel bekend als de "Regels van Columbanus"), waarin hij de monastieke
discipline en het spirituele leven uiteenzet. Deze regels waren invloedrijk en werden in veel kloosters
in de vroege middeleeuwen toegepast.
Justinianus
Keizer Justinianus was keizer van het Byzantijnse rijk in de 6 de eeuw. Hij is vooral gekend door zijn
renovatio-gedachte (Renevatio imperii) waarbij hij het Romeinse rijk wilde herstellen vanuit het
oosten. Hij zag de val van het West-Romeinse rijk dan ook slechts als een tijdelijk verval. Onder deze
gedachte zal er een hervoveringspolitiek worden gevoerd onder Justinianus waaronder de Noord-
Afrikaanse oorlogen tegen de Vandalen en de Gotische oorlogen, om het Italiaanse schiereiland,
waarbij Ravenna een belangrijke rol speelde. Ook is hij gekend voor zijn codificatie van het recht in
de vorm van de Corpus Iuris Civilis die veel invloed zal hebben op latere wetgeving maar slechts
weinig invloed had in zijn eigen rijk. Ook was de orthodoxie in zijn regeerperiode waarbij hij aan
religieuze vervolging deed en een bouwprogramma liet uitvoeren. Hij zag dan ook het christendom
als een unificerende factor in zijn rijk.
Peregrinatio-ideaal
6de-7de eeuw, Ierse monniken die de wereld in trokken om het geloof te verspreiden (missioneren)
en kloosters op onherbergzame plaatsen te stichten, rondzwerven was sociale dood en dus
Martelaarschap. Op die manier kon men dichter bij god komen.
Common-law
Common law verwijst naar het juridische systeem dat in Engeland is ontstaan en zich verspreid heeft
naar veel Engelssprekende landen over de hele wereld. Het is een rechtsstelsel dat is gebaseerd op
gewoonterecht, rechterlijke uitspraken en precedenten, in plaats van op geschreven wetten. Het
concept van common law ontwikkelde zich in Engeland vanaf de 11e eeuw na de Normandische
verovering in 1066. Het was gebaseerd op de gewoonterechtelijke tradities van de Engelse
samenleving, die werden geïnterpreteerd en toegepast door de rechters in de rechtbanken. Rechters
pasten bestaande rechtsregels toe op specifieke gevallen en vormden zo een corpus van
jurisprudentie.
, Decretum Gratiani
Het Decretum Gratiani, ook bekend als het Corpus Iuris Canonici of gewoon "Gratianus", is een
belangrijk middeleeuws canoniek rechtswerk. Het werd samengesteld door Gratianus, een Italiaanse
benedictijner monnik en jurist, en voltooid rond het jaar 1140. Het Decretum Gratiani is een
systematische verzameling van kerkelijke wetten, decreten, pauselijke uitspraken en theologische
geschriften uit verschillende bronnen. Het werk diende als een poging om de verschillende en soms
tegenstrijdige kerkelijke wetten en regelgevingen van die tijd te harmoniseren en te verduidelijken.
Het Decretum Gratiani had een enorme invloed op de ontwikkeling van het canonieke recht en de
kerkelijke jurisprudentie. Het werk werd al snel een referentiepunt voor juristen, bisschoppen en
theologen en vormde de basis voor verdere juridische discussies en interpretaties in de
middeleeuwse kerk.
Dictatus Papae
Het Dictatus Papae was een verzameling van 27 stellingen of uitspraken die traditioneel worden
toegeschreven aan paus Gregorius VII (1073-1085). Het werd opgesteld rond het jaar 1075 en
belichaamde de ambitieuze claims van pauselijk gezag en suprematie die kenmerkend waren voor
het pausdom tijdens de Investituurstrijd. Het Dictatus Papae vertegenwoordigde een poging van
paus Gregorius VII om het gezag en de macht van de paus te versterken ten koste van wereldlijke
heersers (hiërocratisme ≥ Caesaropapisme), met name de keizers van het Heilige Roomse Rijk. Het
document werd in die tijd echter niet breed geaccepteerd en werd bekritiseerd door veel keizers,
bisschoppen en andere geestelijken.
Edward de Belijder
Edward de Belijder was een Angelsaksische koning van Engeland in de 11 de eeuw. Tijdens zijn bewind
bevorderde Edward de Belijder religieuze hervormingen en ondersteunde hij de kerkelijke hiërarchie.
Hij had een nauwe relatie met de bisschoppen en monniken, en zijn vroomheid en bouw van de
Westminster Abbey werden later legendarisch. Edward was echter niet in staat om een sterke
dynastieke opvolging te verzekeren, wat leidde tot de opvolgingscrisis die culmineerde in de
Normandische verovering van Engeland. Na Edwards dood in 1066, kwamen zowel Harold
Godwinson als Willem de Veroveraar in conflict over de Engelse troon, wat uiteindelijk resulteerde in
de Slag bij Hastings en de Normandische verovering van Engeland.
Het kalifaat van de Abbasieden (8 ste eeuw N.C.) had als hoofdplaats Bagdad. Ze is gegroeid uit
onvrede van indigene elites. Onder de Abbasieden vond er een professionalisering van de
administratie, fiscaliteit en leger plaats. Op internationaal vlak hadden ze contacten met bijvoorbeeld
de Franken, waarbij ze een krijgsolifant gaven aan Karel de Grote. Intern heerste er echter
verdeeldheid door de tegenstelling soennieten vs sjieten en regionalisme.
Adelard van Bath
Engelse geleerde (12de eeuw) die vele Griekse en Arabische werken over astronomie, filosofie en
wiskunde vertaalde naar het Latijn. Introduceerde het Arabisch rekenstelsel in Europa.
Alarik
Leider van de Visigoten. Sloten een foederati met Rome in de Balkan, maar plunderde in 410 de stad
Rome (leidde tot schrijven van Civitate Dei door Augustinus van Hippo). Trekken daarna verder
richting Aquitanië en nadien richting Iberisch Schiereiland wanneer de Franken Aquitanië veroveren.
Blijven daar tot de 8ste eeuw, wanneer ze veroverd worden door de Arabieren.
Bernardus van Clairveaux
Bernardus was een franse cistercienzerabt en theoloog (12 de eeuw). Bernardus was een van de
stichters van de Cisterciënzerorde, een monastieke orde die zich toelegde op strikte naleving van de
Regel van Benedictus. Hij trad zelf toe tot de Abdij van Cîteaux en werd later de abt van de nieuw
gestichte Abdij van Clairvaux. Bernardus speelde ook een sleutelrol in kerkelijke en politieke
aangelegenheden van zijn tijd. Hij was betrokken bij het oplossen van theologische geschillen, het
bevorderen van de Tweede Kruistocht en het onderhouden van nauwe banden met pausen en
andere prominente figuren. Daarnaast kwam hij in conflict met Abelardus. Het conflict tussen
Bernardus en Abelard draaide voornamelijk om theologische kwesties, met name de doctrine van de
Goddelijke Drie-eenheid en de aard van de theologie zelf. Abelard stond bekend om zijn
rationalistische benadering van theologie en zijn nadruk op de menselijke rede. Hij zocht naar
rationele verklaringen voor theologische mysteries en stelde vragen over traditionele
geloofsopvattingen. Bernardus, daarentegen, was meer conservatief en orthodox in zijn theologische
opvattingen. Hij hechtte veel waarde aan mystiek en geloof en benadrukte de noodzaak van
onderwerping aan Gods wil en het gezag van de kerk. Bernardus zag Abelards benadering als een
bedreiging voor de traditionele geloofsleer en beschouwde hem als een ketter.
,Columbanus
Columbanus was een Ierse missionaris en monnik uit de 6 e eeuw. Columbanus begon zijn monastieke
leven in Ierland en stichtte verschillende kloosters voordat hij besloot als missionaris naar het
vasteland van Europa te gaan. Hij stond bekend om zijn strikte naleving van de regels van het
monastieke leven, evenals zijn nadruk op ascese, studie en evangelisatie. Columbanus' bekendste
geschrift is de "Regels" (ook wel bekend als de "Regels van Columbanus"), waarin hij de monastieke
discipline en het spirituele leven uiteenzet. Deze regels waren invloedrijk en werden in veel kloosters
in de vroege middeleeuwen toegepast.
Justinianus
Keizer Justinianus was keizer van het Byzantijnse rijk in de 6 de eeuw. Hij is vooral gekend door zijn
renovatio-gedachte (Renevatio imperii) waarbij hij het Romeinse rijk wilde herstellen vanuit het
oosten. Hij zag de val van het West-Romeinse rijk dan ook slechts als een tijdelijk verval. Onder deze
gedachte zal er een hervoveringspolitiek worden gevoerd onder Justinianus waaronder de Noord-
Afrikaanse oorlogen tegen de Vandalen en de Gotische oorlogen, om het Italiaanse schiereiland,
waarbij Ravenna een belangrijke rol speelde. Ook is hij gekend voor zijn codificatie van het recht in
de vorm van de Corpus Iuris Civilis die veel invloed zal hebben op latere wetgeving maar slechts
weinig invloed had in zijn eigen rijk. Ook was de orthodoxie in zijn regeerperiode waarbij hij aan
religieuze vervolging deed en een bouwprogramma liet uitvoeren. Hij zag dan ook het christendom
als een unificerende factor in zijn rijk.
Peregrinatio-ideaal
6de-7de eeuw, Ierse monniken die de wereld in trokken om het geloof te verspreiden (missioneren)
en kloosters op onherbergzame plaatsen te stichten, rondzwerven was sociale dood en dus
Martelaarschap. Op die manier kon men dichter bij god komen.
Common-law
Common law verwijst naar het juridische systeem dat in Engeland is ontstaan en zich verspreid heeft
naar veel Engelssprekende landen over de hele wereld. Het is een rechtsstelsel dat is gebaseerd op
gewoonterecht, rechterlijke uitspraken en precedenten, in plaats van op geschreven wetten. Het
concept van common law ontwikkelde zich in Engeland vanaf de 11e eeuw na de Normandische
verovering in 1066. Het was gebaseerd op de gewoonterechtelijke tradities van de Engelse
samenleving, die werden geïnterpreteerd en toegepast door de rechters in de rechtbanken. Rechters
pasten bestaande rechtsregels toe op specifieke gevallen en vormden zo een corpus van
jurisprudentie.
, Decretum Gratiani
Het Decretum Gratiani, ook bekend als het Corpus Iuris Canonici of gewoon "Gratianus", is een
belangrijk middeleeuws canoniek rechtswerk. Het werd samengesteld door Gratianus, een Italiaanse
benedictijner monnik en jurist, en voltooid rond het jaar 1140. Het Decretum Gratiani is een
systematische verzameling van kerkelijke wetten, decreten, pauselijke uitspraken en theologische
geschriften uit verschillende bronnen. Het werk diende als een poging om de verschillende en soms
tegenstrijdige kerkelijke wetten en regelgevingen van die tijd te harmoniseren en te verduidelijken.
Het Decretum Gratiani had een enorme invloed op de ontwikkeling van het canonieke recht en de
kerkelijke jurisprudentie. Het werk werd al snel een referentiepunt voor juristen, bisschoppen en
theologen en vormde de basis voor verdere juridische discussies en interpretaties in de
middeleeuwse kerk.
Dictatus Papae
Het Dictatus Papae was een verzameling van 27 stellingen of uitspraken die traditioneel worden
toegeschreven aan paus Gregorius VII (1073-1085). Het werd opgesteld rond het jaar 1075 en
belichaamde de ambitieuze claims van pauselijk gezag en suprematie die kenmerkend waren voor
het pausdom tijdens de Investituurstrijd. Het Dictatus Papae vertegenwoordigde een poging van
paus Gregorius VII om het gezag en de macht van de paus te versterken ten koste van wereldlijke
heersers (hiërocratisme ≥ Caesaropapisme), met name de keizers van het Heilige Roomse Rijk. Het
document werd in die tijd echter niet breed geaccepteerd en werd bekritiseerd door veel keizers,
bisschoppen en andere geestelijken.
Edward de Belijder
Edward de Belijder was een Angelsaksische koning van Engeland in de 11 de eeuw. Tijdens zijn bewind
bevorderde Edward de Belijder religieuze hervormingen en ondersteunde hij de kerkelijke hiërarchie.
Hij had een nauwe relatie met de bisschoppen en monniken, en zijn vroomheid en bouw van de
Westminster Abbey werden later legendarisch. Edward was echter niet in staat om een sterke
dynastieke opvolging te verzekeren, wat leidde tot de opvolgingscrisis die culmineerde in de
Normandische verovering van Engeland. Na Edwards dood in 1066, kwamen zowel Harold
Godwinson als Willem de Veroveraar in conflict over de Engelse troon, wat uiteindelijk resulteerde in
de Slag bij Hastings en de Normandische verovering van Engeland.
