VERDIEPENDE STRAFVORDERING
HOOFDSTUK 1: HET HOF VAN ASSISEN
= historisch belangrijke instelling
Neemt veel weg van het justitieel apparaat & kost veel geld
Er is een breuklijn gekomen ergens kort na WOII voordien kon je alle
overtredingen van de wet vervolgen
1945: opkomst sociale welvaartsstaat sociale zekerheid,
controlemechanismen, … toename strafbepalingen
Staat moet prioriteiten kiezen -> onmogelijk om alles te vervolgen
capaciteitsprobleem parallelle systemen
- Ontstaan in 1808
- Juryrechtspraak is geïntroduceerd in de grondwet
als je assisen wil afschaffen, moet je de grondwet wijzigen
- wet van 30 juni 2000
- Wet van 21 december 2009 = laatste grondige hervorming
procedure
behoudt motiveringsplicht jury
- Zaak Taxquet (zie ook Zaak Agnelet/ Frankrijk)
had te maken met motivering van beslissing
voor 2009 werd het antwoord van de jury op de schuldvragen niet
gemotiveerd (enkel ja of nee)
Nu wel motiveringsplict
1
, - Potpourriwet van 5 februari 2016
Rechtvaardiging Hof van Assisen
= rechtstreeks product van de Franse Revolutie in 1789 (= revolutie van
de burgerij en middenklasse)
Men heeft de gevestigde orde (ancien regime) opzij gescoven
Burgerij en middenklasse waren niet vertegenwoordigd in de organen
van de Franse staat
Parlement = adel & clerus
Maar: ze betaalden wel belastingen en wilden ook iets te zeggen hebben
Strafwetboek 1808 -> Jury geïntroduceerd = wantrouwen tegen
de gevestigde staatsorganen
idee? Rechtspraak moet in handen komen van het volk zelf
Volgens de justitiebarometer: 2/3 is voorstander van juryrechtspraak
De facto komen enkel nog de zwaarste misdrijven voor het Hof van
Assisen vooral (roof)moord
Maar: heb je daar zo’n speciaal hof voor nodig?
Je kan de Assisenzaak niet zomaar naar de correctionele rechtbank sturen
Zware zaken vereisen een langere behandeling
Voorstel Koen Geens: werken met beperkte burgerlijke participatie
Historische evolutie
1867: wet verzachtende omstandigheden -> invoering techniek van
correctionalisatie
2
, Van misdaad een wanbedrijf maken -> naar correctionele RB
Oorspronkelijk enkel voor misdrijven met straf < 20 jaar
Wet 2009: Bijna alle overtredingen correctionaliseerbaar
2004: Commissie Verstraeten- Frydman
Opdracht: rapport maken over een mogelijke hervorming van het Hof
2005: Intermediair en fnaal verslag commissie Zeiden dat de
minister het moest afschaffen = basis wet 2009
Antwoord minister: ‘is niet de bedoeling’ – vroeg rapport met
mogelijke hervormingen -> wou rationelere & snellere procedure
2016: Koen Geens probeert HvA af te schaffen via correctionalisatie in de
Potpourriwet
deze wet aanvaarde een correctionalisatie van alle misdrijven zonder
uitzondering
2 arresten GwH (2017 en 2018) vernietigde een deel van deze wet
Ofwel schaf je het af én wijzig je de grondwet, ofwel behoud je het
en laat je het ook effectief werken
Bevoegdheid – algemeen
´ Titel II van Boek II grondig gewijzigd door wet van 21 december 2009
´ Klassieke drieledige indeling – stelselmatige uitbreiding van de
correctionalisatie
(eerder voor misdrijven tot 20 jaar en een beperkte lijst)
´ Wet 11 juli 1994: ook op verzoek van het OM
geen gerechtelijk onderzoek meer nodig
´ Wet 8 juni 2008: correctionele rechtbank kan zelf VO
aannemen, indien het parket dit is vergeten (niet meer
terugsturen)
3
, Artikel 150 Gw.
´ Aanvankelijk misdaden, politieke misdrijven en
drukpersmisdrijven
(de kans dat zaken in de doofpot worden gestoken, is veel
groter bij politieke misdrijven dan gemene misdrijven)
´ Wet 7 mei 1999: niet meer de drukpersmisdrijven ingegeven
door racisme of xenofobie
= omwille van praktische redenen -> drukpersmisdrijven
hebben een kortere verjaringstermijn
Bevoegdheid in wet van 21 december 2009
´ Verdere uitbreiding van correctionalisering
´ Art. 216novies Sv. : alle misdaden met uitzondering van de
gevallen van toepassing van artikel 2 van de wet van
4.10.1867
´ Eerst voorgesteld: rechtstreekse toewijzing aan
correctionele rechtbank van de misdaden die
correctionaliseerbaar waren
(tot 20 jaar en de misdaden opgenomen in artikel 2 wet VO)
en dus geen correctionalisering voor deze feiten = gewoon
wanbedrijven die naar correctionele RB moeten gaan
´ Systeem verworpen in het parlement
Lijst van art. 2 W. 4.10.1867 uitgebreid :
´ Poging tot misdaad strafbaar met levenslange opsluiting
´ Vals getuigenis indien de beschuldigde veroordeeld werd tot
levenslang
´ Ontvoering van een minderjarige met de dood tot gevolg
4
HOOFDSTUK 1: HET HOF VAN ASSISEN
= historisch belangrijke instelling
Neemt veel weg van het justitieel apparaat & kost veel geld
Er is een breuklijn gekomen ergens kort na WOII voordien kon je alle
overtredingen van de wet vervolgen
1945: opkomst sociale welvaartsstaat sociale zekerheid,
controlemechanismen, … toename strafbepalingen
Staat moet prioriteiten kiezen -> onmogelijk om alles te vervolgen
capaciteitsprobleem parallelle systemen
- Ontstaan in 1808
- Juryrechtspraak is geïntroduceerd in de grondwet
als je assisen wil afschaffen, moet je de grondwet wijzigen
- wet van 30 juni 2000
- Wet van 21 december 2009 = laatste grondige hervorming
procedure
behoudt motiveringsplicht jury
- Zaak Taxquet (zie ook Zaak Agnelet/ Frankrijk)
had te maken met motivering van beslissing
voor 2009 werd het antwoord van de jury op de schuldvragen niet
gemotiveerd (enkel ja of nee)
Nu wel motiveringsplict
1
, - Potpourriwet van 5 februari 2016
Rechtvaardiging Hof van Assisen
= rechtstreeks product van de Franse Revolutie in 1789 (= revolutie van
de burgerij en middenklasse)
Men heeft de gevestigde orde (ancien regime) opzij gescoven
Burgerij en middenklasse waren niet vertegenwoordigd in de organen
van de Franse staat
Parlement = adel & clerus
Maar: ze betaalden wel belastingen en wilden ook iets te zeggen hebben
Strafwetboek 1808 -> Jury geïntroduceerd = wantrouwen tegen
de gevestigde staatsorganen
idee? Rechtspraak moet in handen komen van het volk zelf
Volgens de justitiebarometer: 2/3 is voorstander van juryrechtspraak
De facto komen enkel nog de zwaarste misdrijven voor het Hof van
Assisen vooral (roof)moord
Maar: heb je daar zo’n speciaal hof voor nodig?
Je kan de Assisenzaak niet zomaar naar de correctionele rechtbank sturen
Zware zaken vereisen een langere behandeling
Voorstel Koen Geens: werken met beperkte burgerlijke participatie
Historische evolutie
1867: wet verzachtende omstandigheden -> invoering techniek van
correctionalisatie
2
, Van misdaad een wanbedrijf maken -> naar correctionele RB
Oorspronkelijk enkel voor misdrijven met straf < 20 jaar
Wet 2009: Bijna alle overtredingen correctionaliseerbaar
2004: Commissie Verstraeten- Frydman
Opdracht: rapport maken over een mogelijke hervorming van het Hof
2005: Intermediair en fnaal verslag commissie Zeiden dat de
minister het moest afschaffen = basis wet 2009
Antwoord minister: ‘is niet de bedoeling’ – vroeg rapport met
mogelijke hervormingen -> wou rationelere & snellere procedure
2016: Koen Geens probeert HvA af te schaffen via correctionalisatie in de
Potpourriwet
deze wet aanvaarde een correctionalisatie van alle misdrijven zonder
uitzondering
2 arresten GwH (2017 en 2018) vernietigde een deel van deze wet
Ofwel schaf je het af én wijzig je de grondwet, ofwel behoud je het
en laat je het ook effectief werken
Bevoegdheid – algemeen
´ Titel II van Boek II grondig gewijzigd door wet van 21 december 2009
´ Klassieke drieledige indeling – stelselmatige uitbreiding van de
correctionalisatie
(eerder voor misdrijven tot 20 jaar en een beperkte lijst)
´ Wet 11 juli 1994: ook op verzoek van het OM
geen gerechtelijk onderzoek meer nodig
´ Wet 8 juni 2008: correctionele rechtbank kan zelf VO
aannemen, indien het parket dit is vergeten (niet meer
terugsturen)
3
, Artikel 150 Gw.
´ Aanvankelijk misdaden, politieke misdrijven en
drukpersmisdrijven
(de kans dat zaken in de doofpot worden gestoken, is veel
groter bij politieke misdrijven dan gemene misdrijven)
´ Wet 7 mei 1999: niet meer de drukpersmisdrijven ingegeven
door racisme of xenofobie
= omwille van praktische redenen -> drukpersmisdrijven
hebben een kortere verjaringstermijn
Bevoegdheid in wet van 21 december 2009
´ Verdere uitbreiding van correctionalisering
´ Art. 216novies Sv. : alle misdaden met uitzondering van de
gevallen van toepassing van artikel 2 van de wet van
4.10.1867
´ Eerst voorgesteld: rechtstreekse toewijzing aan
correctionele rechtbank van de misdaden die
correctionaliseerbaar waren
(tot 20 jaar en de misdaden opgenomen in artikel 2 wet VO)
en dus geen correctionalisering voor deze feiten = gewoon
wanbedrijven die naar correctionele RB moeten gaan
´ Systeem verworpen in het parlement
Lijst van art. 2 W. 4.10.1867 uitgebreid :
´ Poging tot misdaad strafbaar met levenslange opsluiting
´ Vals getuigenis indien de beschuldigde veroordeeld werd tot
levenslang
´ Ontvoering van een minderjarige met de dood tot gevolg
4
