Samenvatting Governance

Governance samenvatting

Nederland is een parlementaire democratie. Dit betekent dat het volk vertegenwoordigers kiest voor
in het parlement.

Landelijke politiek is gevestigd in Den Haag. Echter heeft elke gemeente en provincie een eigen
bestuur.

De inwoners van een gemeente stemmen op de gemeenteraad (neemt beslissingen die in de
gemeente uitgevoerd moeten worden).
Wethouders voeren deze besluiten uit.
Burgemeester is voorzitter van de gemeenteraad en voorzitter van college en wethouders.

Provinciale staten (nemen de beslissingen in de provincie) vertegenwoordigen de burgers in de
provincie.
Gedeputeerde staten en commissaris van de koning zorgen voor uitvoering van besluiten.

Kabinet = ministers + staatssecretarissen (zij bedenken de plannen voor het land  deze mogen niet
zomaar worden uitgevoerd  Eerste en Tweede kamer moeten er eerst mee instemmen).

De Tweede Kamer wordt gekozen door de burgers, de Eerste Kamer door de provinciale staten.
Als de wetten zijn goedgekeurd, dan zorgen de ministers voor de uitvoering.

Nederland moet zich ook aan de regels houden van de volksvertegenwoordiging van de Europese
Unie.



Inleiding beleidskunde
Gedecentraliseerde eenheidsstaat  bestuur Nederland is verdeeld in meerdere bestuurslagen.

 Nederlandse overheid (Rijk);
 Provincie;
 Gemeente;
 Waterschappen.

Hierbinnen zijn verschillende bestuursvormen mogelijk:

 Complementair bestuur (diverse bestuursvormen vullen elkaar aan  bv. provincie en
gemeente werken samen bij de aanpak van georganiseerde criminaliteit);
 Autonomie (de gemeente mag haar eigen regels opstellen, zolang dit maar binnen de kaders
van de provincie past  bv. het parkeerbeleid. De provincie en het Rijk geven toestemming
aan de gemeente om dit zelf uit te voeren);
 Medebewind (de provincie of gemeente voert taken uit namens een hogere overheid  bv.
wet maatschappelijke ondersteuning. De wet is vastgelegd op landelijk niveau, maar de
provincies voert dit namens hen uit (zoals zij dit hebben vastgesteld en opgedragen).


Beleidskunde: de wetenschap die zich bezig houdt met alles omtrent het opstellen en uitvoeren van
beleid.

, Officiële definitie:
De wetenschap die zich bezighoudt met de studie van de inhoud, processen en effecten van beleid in
hun politieke en maatschappelijke omgeving.

Beleid: een strategie om bepaalde doelen te bereiken. Door het volgen van de beleidscyclus en inzet
van bepaalde middelen (beleidsinstrumenten) wordt het doel behaald. Een voorbeeld van een beleid
is de aanpak van hangjongeren of het invoeren van subsidies voor studentactiviteiten.

Officiële definitie:
Beleid is het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en
bepaalde tijdskeuzen.

Overheidsbeleid moet aan enkele punten voldoen voor het willen slagen:

 Juridisch in orde zijn (legaal);
 Democratisch tot stand zijn gekomen (de meerderheid moet er voor gekozen hebben);
 Een politiek draagvlak hebben;
 Geaccepteerd worden door de samenleving;
 Ethisch verantwoord zijn;
 Doeltreffend en doelmatig zijn (het moet worden ingezet waarvoor het is bedoeld).

Alle keuzes die je maakt zijn een vorm van beleid. Het kan daarom ook wel worden gezien als een
strategie om je doelen te bereiken. Alle keuzes die je maakt om je doelen te bereiken, kan worden
gezien als beleid.

Beleid is een antwoord op een probleem  alleen maatschappelijke problemen zijn vatbaar voor
beleid.
Een maatschappelijk probleem is het verschil tussen een maatstaf en een voorstelling van een
bestaande of een verwachte situatie. Jouw verwachtingspatroon is dus niet gelijk aan wat je op dit
moment ziet.
Twee kanttekeningen die hierbij horen:

1. Problemen zijn subjectief bepaald (ze zijn voor iedereen anders);
2. Problemen zijn dynamisch (problemen hoeven niet op elk moment voor te komen en ze
kunnen wisselen in prioritijd (bv. de zwartepietendiscussie)).

Van maatschappelijk probleem naar beleidsprobleem:

 Er moet duidelijk zijn wat de huidige situatie is en wat de verwachte situatie moet zijn;
 Beleidsmakers moeten het probleem zien, om te komen tot beleid;
 Stakeholders (bv. politiek, media en burgers) moeten het eens zijn met het beleid;
 Het probleem moet erkend worden en er moet draagvlak zijn om het beleid uit te voeren;

Het vormen van beleid gaat via de politieke kringloop:

1. Er moet een duidelijk probleem zijn en er moet steun zijn vanuit de politiek en de burgers om
het beleid op te stellen;
2. Het probleem wordt omgezet naar beleid en ondersteunt door beleidsinstrumenten;
3. Uitvoering beleid  kijken naar beleidseffecten  eventueel bijstellen, stoppen of
doorzetten.