2018
-
2019
De leerlinggestuurde weektaak
X Bachelorthesis
,De leerlinggestuurde weektaak
Een onderzoek naar de manier waarop de weektaak op een
leerlinggestuurde wijze aangeboden kan worden
X
Bachelorthesisbegeleider: X
Begeleider op afstand: X
Basisschool X
V4OND15-pilot
Katholieke Pabo Zwolle
X, April 2019
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 1
,Voorwoord
Voor u ligt mijn bachelor thesis ‘De leerlinggestuurde weektaak’.
‘De leerlinggestuurde weektaak’ is een ontwerpgericht onderzoek. Door middel van dit
onderzoek krijgen de leerkrachten van Basisschool X handvatten om het werken aan de
weektaak leerlinggestuurder te laten verlopen. Na een lange oriëntatie op de praktijk is het
ontwerp ‘plan-plan’ tot stand gekomen en uitgevoerd in de bovenbouwgroepen. Hoe ‘plan-
plan’ ontworpen is en hoe de uitvoering verlopen is, kunt u lezen in deze thesis.
Graag bedank ik mijn thesisbegeleider X voor haar begeleiding en kritische blik op mijn
voorstellen. Door haar feedback kon ik gericht aan mijn onderzoek werken. Tevens heeft ze
meerdere tips gegeven. Mede door deze tips is het ontwerp ‘plan-plan’ een succes geworden.
Hiernaast wil ik het team van Basisschool X bedanken. Zowel de leerkrachten als de Intern
Begeleider en directeur waren betrokken bij dit onderzoek. Ze stonden open voor vernieuwing
en reageerden positief op het ontwerp. Ook de uitvoering van het ontwerp deden de leerkrachten
op een enthousiast wijze.
Veel leesplezier!
X
X, April 2019
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 2
,Inhoudsopgave
Voorwoord .................................................................................................................................................... 2
Excerpt & Samenvatting ............................................................................................................................... 5
1. Introductie................................................................................................................................................. 6
1.1 Aanleiding .................................................................................................................................................... 6
1.2 Praktijkprobleem .......................................................................................................................................... 6
1.3 Relevantie en actualiteit ............................................................................................................................... 7
1.4 Onderzoeksdoel ............................................................................................................................................ 7
1.5 Begripsverheldering ..................................................................................................................................... 7
1.6 Hoofdvraag en deelvragen ........................................................................................................................... 8
1.7 Structuur van thesis ...................................................................................................................................... 9
2. Theoretisch kader ................................................................................................................................... 10
2.1 Inleiding literatuurstudie ........................................................................................................................... 10
2.2 Literatuurstudie.......................................................................................................................................... 10
2.2.1 De leerlinggestuurde weektaak........................................................................................................... 10
2.2.2 Geschikte vakinhouden voor leerlinggestuurd onderwijs ................................................................... 12
2.2.3 Leerkrachtvaardigheden voor een leerlinggestuurde weektaak .......................................................... 16
2.3 Conclusie literatuurstudie .......................................................................................................................... 18
3. Contextonderzoek ................................................................................................................................... 20
3.1 Methode contextonderzoek ......................................................................................................................... 20
3.1.1 Visie van bovenbouwleerlingen op huidige weektaak .................................................................. 20
3.1.2 Planproces van bovenbouwleerlingen met huidige weektaak ....................................................... 20
3.1.3 Behoeften van bovenbouwleerlingen ............................................................................................ 21
3.1.4 Visie van leerkrachten op huidige weektaak ................................................................................. 21
3.1.5 Behoeften van leerkrachten ........................................................................................................... 22
3.1.6 Randvoorwaarden voor leerlinggestuurde weektaak..................................................................... 22
3.2 Resultaten contextonderzoek ...................................................................................................................... 22
3.2.1 Kijk op de huidige weektaak ......................................................................................................... 22
3.2.2 Planproces van bovenbouwleerlingen ........................................................................................... 25
3.2.3 Behoeften voor de nieuwe weektaak ............................................................................................. 25
3.2.4 Randvoorwaarden ......................................................................................................................... 25
3.3 Conclusie contextonderzoek ....................................................................................................................... 26
4. Ontwerp .................................................................................................................................................. 27
4.1 Verantwoording ontwerp ........................................................................................................................... 27
4.1.1 Ontwerpvragen ................................................................................................................................... 27
4.1.2 Ontwerpcriteria................................................................................................................................... 28
4.2 Beschrijving ontwerp ................................................................................................................................. 28
5. Onderzoek naar het ontwerp .................................................................................................................. 31
5.1 Methode onderzoek naar het ontwerp ........................................................................................................ 31
5.1.1 Monitoren van het ontwerp ................................................................................................................ 31
5.1.2 Meten van het ontwerp ....................................................................................................................... 31
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 3
, 5.2 Resultaten onderzoek naar het ontwerp ..................................................................................................... 32
5.2.1 Resultaten monitoren van het ontwerp ............................................................................................... 32
5.2.2 Resultaten meten van het ontwerp ...................................................................................................... 34
5.3 Conclusie onderzoek naar het ontwerp ...................................................................................................... 38
5.4 Beantwoording hoofdvraag ........................................................................................................................ 39
6. Discussie .................................................................................................................................................. 40
6.1 Mogelijke beperkingen en discussiepunten ................................................................................................ 40
6.2 Suggesties voor vervolgonderzoek ............................................................................................................. 41
6.3 Aanbevelingen voor de praktijk.................................................................................................................. 41
Literatuurlijst ............................................................................................................................................. 42
Bijlagen ....................................................................................................................................................... 45
Bijlage A: Evaluatie ......................................................................................................................................... 46
Bijlage B: Verklaring uitvoering praktijk ......................................................................................................... 47
Bijlage C: Verklaring gedragscode onderzoek ................................................................................................. 48
Bijlage D: Toestemmingsverklaring HBO-Kennisbank .................................................................................... 49
Bijlage E: Meetinstrumenten contextonderzoek ............................................................................................... 50
Bijlage E.1 Meetinstrumenten contextonderzoek ........................................................................................ 50
Bijlage E.1.1: Vragenlijst leerlingen contextonderzoek ......................................................................... 50
Bijlage E.1.2: Vragenlijst leerkrachten contextonderzoek...................................................................... 52
Bijlage E.1.3: Rangschikken aspecten leerlingen ................................................................................... 54
Bijlage E.1.4: Rangschikken aspecten leerkrachten ............................................................................... 55
Bijlage E.2 Meetinstrumenten onderzoek naar het ontwerp ........................................................................ 56
Bijlage E.2.1: Vragenlijst leerlingen onderzoek naar ontwerp ............................................................... 56
Bijlage E.2.2: Vragenlijst leerkrachten onderzoek naar ontwerp ........................................................... 57
Bijlage E.2.3: Logboek ontwerp leerkrachten ........................................................................................ 58
Bijlage E.2.4: Tussenevaluatie ............................................................................................................... 60
Bijlage F: Voorbeeld oude weektaak ............................................................................................................... 62
Bijlage G: Materialen ontwerp ........................................................................................................................ 64
Bijlage G.1: Format herontwerp weektaak .................................................................................................. 64
Bijlage G.2: Voorbeeld herontwerp weektaak............................................................................................. 66
Bijlage G.3: Handreiking keuzewerk leerlingen ......................................................................................... 68
Bijlage G.4: Poster doel opstellen ............................................................................................................... 69
Bijlage G.5: Handreiking voor leerkrachten................................................................................................ 70
Bijlage H: To-do list leerkrachten (implementatie) ......................................................................................... 72
Bijlage I: Overzicht resultaten deelvraag 2 ..................................................................................................... 74
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 4
-
2019
De leerlinggestuurde weektaak
X Bachelorthesis
,De leerlinggestuurde weektaak
Een onderzoek naar de manier waarop de weektaak op een
leerlinggestuurde wijze aangeboden kan worden
X
Bachelorthesisbegeleider: X
Begeleider op afstand: X
Basisschool X
V4OND15-pilot
Katholieke Pabo Zwolle
X, April 2019
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 1
,Voorwoord
Voor u ligt mijn bachelor thesis ‘De leerlinggestuurde weektaak’.
‘De leerlinggestuurde weektaak’ is een ontwerpgericht onderzoek. Door middel van dit
onderzoek krijgen de leerkrachten van Basisschool X handvatten om het werken aan de
weektaak leerlinggestuurder te laten verlopen. Na een lange oriëntatie op de praktijk is het
ontwerp ‘plan-plan’ tot stand gekomen en uitgevoerd in de bovenbouwgroepen. Hoe ‘plan-
plan’ ontworpen is en hoe de uitvoering verlopen is, kunt u lezen in deze thesis.
Graag bedank ik mijn thesisbegeleider X voor haar begeleiding en kritische blik op mijn
voorstellen. Door haar feedback kon ik gericht aan mijn onderzoek werken. Tevens heeft ze
meerdere tips gegeven. Mede door deze tips is het ontwerp ‘plan-plan’ een succes geworden.
Hiernaast wil ik het team van Basisschool X bedanken. Zowel de leerkrachten als de Intern
Begeleider en directeur waren betrokken bij dit onderzoek. Ze stonden open voor vernieuwing
en reageerden positief op het ontwerp. Ook de uitvoering van het ontwerp deden de leerkrachten
op een enthousiast wijze.
Veel leesplezier!
X
X, April 2019
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 2
,Inhoudsopgave
Voorwoord .................................................................................................................................................... 2
Excerpt & Samenvatting ............................................................................................................................... 5
1. Introductie................................................................................................................................................. 6
1.1 Aanleiding .................................................................................................................................................... 6
1.2 Praktijkprobleem .......................................................................................................................................... 6
1.3 Relevantie en actualiteit ............................................................................................................................... 7
1.4 Onderzoeksdoel ............................................................................................................................................ 7
1.5 Begripsverheldering ..................................................................................................................................... 7
1.6 Hoofdvraag en deelvragen ........................................................................................................................... 8
1.7 Structuur van thesis ...................................................................................................................................... 9
2. Theoretisch kader ................................................................................................................................... 10
2.1 Inleiding literatuurstudie ........................................................................................................................... 10
2.2 Literatuurstudie.......................................................................................................................................... 10
2.2.1 De leerlinggestuurde weektaak........................................................................................................... 10
2.2.2 Geschikte vakinhouden voor leerlinggestuurd onderwijs ................................................................... 12
2.2.3 Leerkrachtvaardigheden voor een leerlinggestuurde weektaak .......................................................... 16
2.3 Conclusie literatuurstudie .......................................................................................................................... 18
3. Contextonderzoek ................................................................................................................................... 20
3.1 Methode contextonderzoek ......................................................................................................................... 20
3.1.1 Visie van bovenbouwleerlingen op huidige weektaak .................................................................. 20
3.1.2 Planproces van bovenbouwleerlingen met huidige weektaak ....................................................... 20
3.1.3 Behoeften van bovenbouwleerlingen ............................................................................................ 21
3.1.4 Visie van leerkrachten op huidige weektaak ................................................................................. 21
3.1.5 Behoeften van leerkrachten ........................................................................................................... 22
3.1.6 Randvoorwaarden voor leerlinggestuurde weektaak..................................................................... 22
3.2 Resultaten contextonderzoek ...................................................................................................................... 22
3.2.1 Kijk op de huidige weektaak ......................................................................................................... 22
3.2.2 Planproces van bovenbouwleerlingen ........................................................................................... 25
3.2.3 Behoeften voor de nieuwe weektaak ............................................................................................. 25
3.2.4 Randvoorwaarden ......................................................................................................................... 25
3.3 Conclusie contextonderzoek ....................................................................................................................... 26
4. Ontwerp .................................................................................................................................................. 27
4.1 Verantwoording ontwerp ........................................................................................................................... 27
4.1.1 Ontwerpvragen ................................................................................................................................... 27
4.1.2 Ontwerpcriteria................................................................................................................................... 28
4.2 Beschrijving ontwerp ................................................................................................................................. 28
5. Onderzoek naar het ontwerp .................................................................................................................. 31
5.1 Methode onderzoek naar het ontwerp ........................................................................................................ 31
5.1.1 Monitoren van het ontwerp ................................................................................................................ 31
5.1.2 Meten van het ontwerp ....................................................................................................................... 31
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 3
, 5.2 Resultaten onderzoek naar het ontwerp ..................................................................................................... 32
5.2.1 Resultaten monitoren van het ontwerp ............................................................................................... 32
5.2.2 Resultaten meten van het ontwerp ...................................................................................................... 34
5.3 Conclusie onderzoek naar het ontwerp ...................................................................................................... 38
5.4 Beantwoording hoofdvraag ........................................................................................................................ 39
6. Discussie .................................................................................................................................................. 40
6.1 Mogelijke beperkingen en discussiepunten ................................................................................................ 40
6.2 Suggesties voor vervolgonderzoek ............................................................................................................. 41
6.3 Aanbevelingen voor de praktijk.................................................................................................................. 41
Literatuurlijst ............................................................................................................................................. 42
Bijlagen ....................................................................................................................................................... 45
Bijlage A: Evaluatie ......................................................................................................................................... 46
Bijlage B: Verklaring uitvoering praktijk ......................................................................................................... 47
Bijlage C: Verklaring gedragscode onderzoek ................................................................................................. 48
Bijlage D: Toestemmingsverklaring HBO-Kennisbank .................................................................................... 49
Bijlage E: Meetinstrumenten contextonderzoek ............................................................................................... 50
Bijlage E.1 Meetinstrumenten contextonderzoek ........................................................................................ 50
Bijlage E.1.1: Vragenlijst leerlingen contextonderzoek ......................................................................... 50
Bijlage E.1.2: Vragenlijst leerkrachten contextonderzoek...................................................................... 52
Bijlage E.1.3: Rangschikken aspecten leerlingen ................................................................................... 54
Bijlage E.1.4: Rangschikken aspecten leerkrachten ............................................................................... 55
Bijlage E.2 Meetinstrumenten onderzoek naar het ontwerp ........................................................................ 56
Bijlage E.2.1: Vragenlijst leerlingen onderzoek naar ontwerp ............................................................... 56
Bijlage E.2.2: Vragenlijst leerkrachten onderzoek naar ontwerp ........................................................... 57
Bijlage E.2.3: Logboek ontwerp leerkrachten ........................................................................................ 58
Bijlage E.2.4: Tussenevaluatie ............................................................................................................... 60
Bijlage F: Voorbeeld oude weektaak ............................................................................................................... 62
Bijlage G: Materialen ontwerp ........................................................................................................................ 64
Bijlage G.1: Format herontwerp weektaak .................................................................................................. 64
Bijlage G.2: Voorbeeld herontwerp weektaak............................................................................................. 66
Bijlage G.3: Handreiking keuzewerk leerlingen ......................................................................................... 68
Bijlage G.4: Poster doel opstellen ............................................................................................................... 69
Bijlage G.5: Handreiking voor leerkrachten................................................................................................ 70
Bijlage H: To-do list leerkrachten (implementatie) ......................................................................................... 72
Bijlage I: Overzicht resultaten deelvraag 2 ..................................................................................................... 74
X - X - Bachelor thesis - V4OND15-pilot 4
