Cariologie: microbiologie (Anke)
Cariologie – microbiologie (Anke)
Leerdoel:
Je kunt aan de hand van de verschillende plaque hypothesen uitleggen welke ecologische
veranderingen er plaatsvinden in plaque tijdens het ontstaan van cariës en wat de gevolgen hiervan
zijn.
Dentale cariës: chronische endogene infectie veroorzaakt door dysbiose van de orale commensale
flora
- demineralisatie van glazuur en dentine door zuren
- geproduceerd door plaque micro-organismen
- bij metabolisatie van koolhydraten
→Balans demineralisatie remineralisatie
→Cariës is NIET het doel van bacteriële activiteit in plaque
→Bacteriën proberen te overleven
Cariës:
- gastheerfactoren: tanden (en speeksel)
- dieet: fermenteerbare koolhydraten
- plaque mo’s: supragingivale plaque
- tijd
factoren die bijdragen aan cariës:
- Gevoeligheid tand voor demineralisatie
- Bacteriën in plaque produceren zuren uit suikers
- Buffer-capaciteit speeksel niet voldoende om pH
boven kritiek niveau te houden bij suikerconsumptie
- Lange / frequente periode met lage pH
→ Cariëspathogenen veroorzaken cariës!
1
, Cariologie: microbiologie (Anke)
Dieet bij cariës:
Dieet: directe relatie tussen koolhydraten inname en cariës → hoe vaker je suiker eet hoe groter de
kans op cariës
- Meest cariogene suiker: sucrose
- Omzetting sucrose in glucaan door cariogene streptokokken
o Glucaan:
▪ Adhesie aan tandoppervlak
▪ Voedselvoorraad (opslag)
▪ Matrix voor plaque-ontwikkeling
o Andere cariogene suikers: glucose en fructose
o Laag cariogeen: suiker alcohol (bv xylitol)
Invloed dieet op cariës frequentie:
- Vipeholm studie (1946 – 1951, Zweden):
- Onderzoek naar de relatie tussen suikergebruik en cariësincidentie
- Proefpersonen: 436 geestelijk gehandicapte en geïnstitutionaliseerde patiënten.
- 6 groepen:
o Controlegroep (zo weinig mogelijk suiker)
o Sucrose groep (300 g)
o Brood groep (50g)
o Chocolade groep (65g)
o Caramel groep (70g)
o 8 toffees per dag groep (60g)
o 24 toffees per dag groep (120g)
→ suiker speelt een belangrijke rol in de etiologie van tandcariës
2
Cariologie – microbiologie (Anke)
Leerdoel:
Je kunt aan de hand van de verschillende plaque hypothesen uitleggen welke ecologische
veranderingen er plaatsvinden in plaque tijdens het ontstaan van cariës en wat de gevolgen hiervan
zijn.
Dentale cariës: chronische endogene infectie veroorzaakt door dysbiose van de orale commensale
flora
- demineralisatie van glazuur en dentine door zuren
- geproduceerd door plaque micro-organismen
- bij metabolisatie van koolhydraten
→Balans demineralisatie remineralisatie
→Cariës is NIET het doel van bacteriële activiteit in plaque
→Bacteriën proberen te overleven
Cariës:
- gastheerfactoren: tanden (en speeksel)
- dieet: fermenteerbare koolhydraten
- plaque mo’s: supragingivale plaque
- tijd
factoren die bijdragen aan cariës:
- Gevoeligheid tand voor demineralisatie
- Bacteriën in plaque produceren zuren uit suikers
- Buffer-capaciteit speeksel niet voldoende om pH
boven kritiek niveau te houden bij suikerconsumptie
- Lange / frequente periode met lage pH
→ Cariëspathogenen veroorzaken cariës!
1
, Cariologie: microbiologie (Anke)
Dieet bij cariës:
Dieet: directe relatie tussen koolhydraten inname en cariës → hoe vaker je suiker eet hoe groter de
kans op cariës
- Meest cariogene suiker: sucrose
- Omzetting sucrose in glucaan door cariogene streptokokken
o Glucaan:
▪ Adhesie aan tandoppervlak
▪ Voedselvoorraad (opslag)
▪ Matrix voor plaque-ontwikkeling
o Andere cariogene suikers: glucose en fructose
o Laag cariogeen: suiker alcohol (bv xylitol)
Invloed dieet op cariës frequentie:
- Vipeholm studie (1946 – 1951, Zweden):
- Onderzoek naar de relatie tussen suikergebruik en cariësincidentie
- Proefpersonen: 436 geestelijk gehandicapte en geïnstitutionaliseerde patiënten.
- 6 groepen:
o Controlegroep (zo weinig mogelijk suiker)
o Sucrose groep (300 g)
o Brood groep (50g)
o Chocolade groep (65g)
o Caramel groep (70g)
o 8 toffees per dag groep (60g)
o 24 toffees per dag groep (120g)
→ suiker speelt een belangrijke rol in de etiologie van tandcariës
2
