Boekverslag De aanslag, schrijver Harry Mulisch
Samenvatting
Samenvatting
Eerste episode: 1945
Het is januari 1945. In Haarlem zit het gezin Steenwijk (moeder, vader, Anton en Peter) in de
eetkamer van hun villa. De jongens maken ruzie, het is koud en er wordt besloten tot een
spelletje mens-erger-je-niet voor het slapengaan. De rust wordt echter ruw verstoord door
harde knallen op straat en vol ontzetting ziet het gezin hoe de NSB’er Fake Ploeg wordt
doodgeschoten en door de buren Korteweg voor huize Steenwijk wordt gelegd.
Peter wil naar buiten om het lichaam weg te halen, maar wordt tegengehouden door de ouders.
Het duurt niet lang voor de Duitsers aankomen en Anton en zijn ouders meenemen. Peter is erin
geslaagd te vluchten. Anton wordt in een auto opgesloten, ziet zijn ouders verdwijnen.
Hij wordt naar het politiebureau gebracht en moet in een cel slapen, waar hij een aardige vrouw
ontmoet die hem gerust stelt. Een uur later wordt Anton uit zijn cel gehaald en per motorfiets
naar de plaatselijke bevelhebber gebracht. Deze weet niet waar zijn ouders zijn, maar als Anton
vertelt over zijn oom en tante in Amsterdam, wordt besloten dat hij daarheen gaat. De
vrachtwagen die hem wegbrengt, wordt onderweg getroffen door een luchtaanval, maar Anton
komt toch veilig in Amsterdam aan.
Tweede episode: 1952
Na de bevrijding, horen Anton en zijn oom en tante dat zijn ouders en broer Peter op de avond
van de aanslag gedood zijn. Anton blijft bij zijn oom en tante wonen en gaat medicijnen
studeren. Op twintigjarige leeftijd, in 1952, keert hij terug naar Haarlem – op uitnodiging van een
studiegenoot.
Het feest wordt gehouden in de buurt van zijn oude straat, en als er foute grappen worden
gemaakt over de Korea-oorlog in vergelijking met WO II, verlaat Anton het feest. Hij komt weer
in zijn oude straat en wordt gezien en binnengevraagd door zijn oude buurvrouw Beumer, wier
man dement is geworden.
Ze vertelt Anton dat zijn ouders werden vermoord omdat ze de Duitsers aanvielen, dat de buren
Korteweg zijn verhuisd en dat er op de plek waar eerst Antons huis stond, een monument is
opgericht voor oorlogsslachtoffers. Als Anton erheen gaat, ziet hij dat de namen van zijn ouders
er wel op staan, maar die van Peter niet. Thuis vraagt hij zijn oom en tante waarom ze hem nooit
verteld hebben over het monument. Ze zeggen dat ze dat wel hebben gedaan maar dat hij er
niet heen wilde.
Derde episode: 1956
Tijdens zijn studie gaat Anton op kamers wonen, een eindje bij zijn oom en tante vandaan. Hij
specialiseert zich in de anesthesie. Ondertussen neemt het communisme wereldwijd toe en ook
in Nederland breken relletjes uit. Anton houdt zich er verre van, maar op een avond is hij getuige
van een geweldpleging door politie en tot zijn grote verbazing bevindt Fake Ploeg junior zich in
de menigte – de zoon van de vermoorde NSB’er, zoveel jaren geleden.
Samenvatting
Samenvatting
Eerste episode: 1945
Het is januari 1945. In Haarlem zit het gezin Steenwijk (moeder, vader, Anton en Peter) in de
eetkamer van hun villa. De jongens maken ruzie, het is koud en er wordt besloten tot een
spelletje mens-erger-je-niet voor het slapengaan. De rust wordt echter ruw verstoord door
harde knallen op straat en vol ontzetting ziet het gezin hoe de NSB’er Fake Ploeg wordt
doodgeschoten en door de buren Korteweg voor huize Steenwijk wordt gelegd.
Peter wil naar buiten om het lichaam weg te halen, maar wordt tegengehouden door de ouders.
Het duurt niet lang voor de Duitsers aankomen en Anton en zijn ouders meenemen. Peter is erin
geslaagd te vluchten. Anton wordt in een auto opgesloten, ziet zijn ouders verdwijnen.
Hij wordt naar het politiebureau gebracht en moet in een cel slapen, waar hij een aardige vrouw
ontmoet die hem gerust stelt. Een uur later wordt Anton uit zijn cel gehaald en per motorfiets
naar de plaatselijke bevelhebber gebracht. Deze weet niet waar zijn ouders zijn, maar als Anton
vertelt over zijn oom en tante in Amsterdam, wordt besloten dat hij daarheen gaat. De
vrachtwagen die hem wegbrengt, wordt onderweg getroffen door een luchtaanval, maar Anton
komt toch veilig in Amsterdam aan.
Tweede episode: 1952
Na de bevrijding, horen Anton en zijn oom en tante dat zijn ouders en broer Peter op de avond
van de aanslag gedood zijn. Anton blijft bij zijn oom en tante wonen en gaat medicijnen
studeren. Op twintigjarige leeftijd, in 1952, keert hij terug naar Haarlem – op uitnodiging van een
studiegenoot.
Het feest wordt gehouden in de buurt van zijn oude straat, en als er foute grappen worden
gemaakt over de Korea-oorlog in vergelijking met WO II, verlaat Anton het feest. Hij komt weer
in zijn oude straat en wordt gezien en binnengevraagd door zijn oude buurvrouw Beumer, wier
man dement is geworden.
Ze vertelt Anton dat zijn ouders werden vermoord omdat ze de Duitsers aanvielen, dat de buren
Korteweg zijn verhuisd en dat er op de plek waar eerst Antons huis stond, een monument is
opgericht voor oorlogsslachtoffers. Als Anton erheen gaat, ziet hij dat de namen van zijn ouders
er wel op staan, maar die van Peter niet. Thuis vraagt hij zijn oom en tante waarom ze hem nooit
verteld hebben over het monument. Ze zeggen dat ze dat wel hebben gedaan maar dat hij er
niet heen wilde.
Derde episode: 1956
Tijdens zijn studie gaat Anton op kamers wonen, een eindje bij zijn oom en tante vandaan. Hij
specialiseert zich in de anesthesie. Ondertussen neemt het communisme wereldwijd toe en ook
in Nederland breken relletjes uit. Anton houdt zich er verre van, maar op een avond is hij getuige
van een geweldpleging door politie en tot zijn grote verbazing bevindt Fake Ploeg junior zich in
de menigte – de zoon van de vermoorde NSB’er, zoveel jaren geleden.
