VERZEKERINGSRECHT
Inhoudsopgave
de verzekeringswereld...................................................................................4
waarom verzekeren......................................................................................................... 4
de oorsprong van verzekeringen.....................................................................................5
voor christus................................................................................................................. 5
na christus.................................................................................................................... 6
toekomst...................................................................................................................... 7
soorten verzekeringen..................................................................................................... 7
verschillende classificaties...........................................................................................8
de verzekeringsovereenkomst......................................................................................11
bestanddelen.............................................................................................................. 12
riskmanagement..........................................................................................14
risico of risk................................................................................................................... 14
management................................................................................................................. 14
de spelers op de verzekeringsmarkt..............................................................17
de verzekeraar.............................................................................................................. 17
soorten....................................................................................................................... 17
toepasselijke wetgeving (hoofdlijnen)........................................................................17
indeling van het verzekeringsbedrijf...........................................................................18
risico-compensatie...................................................................................................... 18
verzekeringstussenpersonen – verzekeringsbemiddelaar.............................................18
situering..................................................................................................................... 18
wetgevend kader........................................................................................................ 20
historiek............................................................................................................ 20
wet verzekeringen – deel 6......................................................................................... 20
begrip ‘verzekeringsdistributie’.........................................................................21
toepassingsgebied............................................................................................ 21
definities........................................................................................................... 22
toegang tot het beroep (verzekeringsactiviteit)................................................24
uitoefening van het beroep (verzekeringsactiviteit)..........................................26
de autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA) en de nationale bank van
belgië (NBB).................................................................................................................. 31
historiek...................................................................................................................... 32
fsma........................................................................................................................... 32
nbb............................................................................................................................. 32
de commissie voor verzekeringen.................................................................................32
de ombudsman van verzekeringen...............................................................................32
1
,de landverzekeringsovereenkomst................................................................32
een beetje geschiedenis................................................................................................32
de verzekeringswet – structuur van deel iv...................................................................34
structuur van deel 4 WV............................................................................................. 34
toepassingsgebied en definities....................................................................................36
de verzekerings overeenkomst in het algemeen...........................................................37
de verzekeringsovereenkomst....................................................................................37
bepalingen betreffende alle verzekeringsovereenkomsten........................................38
bewijs van de verzekeringsovereenkomst..................................................................46
bewijs tussen partijen.......................................................................................46
bewijs ten aanzien van derden..........................................................................47
verplichtingen van de verzekeringsnemer en verzekerde..........................................47
overzicht........................................................................................................... 47
Algemeen.......................................................................................................... 47
mededigingsplicht............................................................................................. 48
betaling van de premie.....................................................................................53
meedelen van wijziging van het risico...............................................................56
maatregelen nemen ter voorkoming en beperking van de schade...................59
melding van het schadegeval...........................................................................60
verplichtingen van de verzekeraar.............................................................................60
principe............................................................................................................. 60
uitzonderingen.................................................................................................. 61
duur en einde van de verzekeringsovereenkomst......................................................65
algemeen – initiële duurtijd...............................................................................65
stilzwijgende verlenging, behoudens verzet......................................................65
toepassingsgebied: welke verzekeringsovereenkomsten?................................65
vorm.................................................................................................................. 66
inhoud............................................................................................................... 66
beëindigingsmogelijkheden...............................................................................66
premiekrediet.................................................................................................... 69
combinatiepolis................................................................................................. 69
de verjaring................................................................................................................ 70
algemeen.......................................................................................................... 70
verjaringstermijnen........................................................................................... 70
schorsing en stuiting van verjaring...................................................................72
beding ten behoeve van derden.................................................................................73
failllissement.............................................................................................................. 73
scheidsrechterlijke uitspraken....................................................................................74
schadeverzekeringen.................................................................................................... 74
algemeen................................................................................................................... 74
bepalingen eigen aan de verzekeringen tot vergoeding van schade..........................75
het verzekerbaar belang...................................................................................75
het indemnitair beginsel...................................................................................75
indeplaatsstelling/subrogatie............................................................................76
oververzekering................................................................................................ 78
onderverzekering.............................................................................................. 79
samenloop of pluraliteit van verzekeringen......................................................81
Samenloop indemnitaire en forfaitaire verzekering...........................................82
het overlijden van de verzekeringnemer...........................................................82
regels eigen aan de zaakverzekeringen.....................................................................83
2
, waardebepaling................................................................................................. 83
gesteldheid van plaats......................................................................................84
overdracht van de verzekerde zaak..................................................................84
betaling van de schadevergoeding en voorrecht van de verzekeraar...............85
regels eigen aan de brandverzekeringen....................................................................85
de normale verzekeringsdekking......................................................................85
verbod op exclusiviteitsclausules......................................................................87
rechten van bevoorrechte en hypothecaire schuldeisers..................................87
betaling van de schadevergoeding...................................................................88
eigen recht van eigenaar en derden.................................................................90
de verzekering tegen natuurrampen wat betrefrt eenvoudige risico’s..............90
regels eigen aan de krediet- en bortochtverzekeringen.............................................92
toepassingsgebied............................................................................................ 92
niet-betaling premie.......................................................................................... 93
onopzettelijke verzwijging.................................................................................93
verhaalsrecht.................................................................................................... 93
regels eigen aan de aansprakelijkheidsverzekeringen................................................93
toepassingsgebied............................................................................................ 93
verplichtingen van de verzekeraar na het einde van de
verzekeringsovereenkomst...............................................................................96
rechten en plichten van de verzekeraar, verzekerde en benadeelde ten gevolge
van schade........................................................................................................ 98
regels eigen aan de rechtsbijstandsverzekeringen...................................................102
toepassingsgebied.......................................................................................... 102
vrije keuze van raadslieden.............................................................................104
het objectiviteitsbeding...................................................................................104
de motorijtuigenverzekering.......................................................................107
inleiding....................................................................................................................... 107
begrippen.................................................................................................................... 108
de waarborgen............................................................................................................ 109
de burgerlijke aansprakelijkheid...............................................................................109
het omschreven motorrijtuig....................................................................................109
motorrijtuig en motorwerktuig..................................................................................110
territoriale uitgestrektheid........................................................................................ 110
burgerlijke borgstelling............................................................................................. 110
van wie wordt de aansprakelijkheid verzekerd?.......................................................110
voor welke bedragen is men verzekerd?..................................................................111
vervoer van gekwetsten........................................................................................... 111
schade aan vervoerde personen...............................................................................111
schade aan vervoerde voorwerpen...........................................................................112
eigen risico van de passagiers..................................................................................112
objectieve aansprakelijkheid....................................................................................112
welke schade is van vergoeding uitgesloten?..............................................................112
het vervangingsvoertuig............................................................................................. 112
het verzekeringsbewijs................................................................................................ 113
regres.......................................................................................................................... 114
Wanneer kan de verzekeraar verhaal uitoefenen?...................................................114
verhaal op de verzekeringsnemer............................................................................114
3
, verhaal op de verzekerde, dader van het schadegeval (art 46 minimumvoorwaarden)
................................................................................................................................. 115
verhaal op de verzekeringsnemer of, indien gegrond, op de verzekerde die niet
verzekeringsnemer is (art 47 minimumvoorwaarden)..............................................116
verhaal op de dader of de aansprakelijke van het schadegevak (art 48
minimumvoorwaarden)............................................................................................ 117
verhaal op de verzekerde die schuld bekent............................................................117
verhaal op de verzekerde die nalaat bepaalde handelingen te verrichten (artikel 46,
4° minimumvoorwaarden)........................................................................................117
verhaal – overzicht................................................................................................... 117
ongevallen en vervolgingen........................................................................................118
gemeenschappelijk motorwaarborgfonds....................................................................118
historiek.................................................................................................................... 120
opdracht................................................................................................................... 120
Bijhouden van een register.............................................................................120
Informeren van benadeelde personen.............................................................120
vergoedingsopdracht – tussenkomstgevallen.................................................121
vergoedingsopdracht – vergoedingsgronden..................................................128
bijkomende opdracht - tariferingsbureau........................................................129
DE VERZEKERINGSWERELD
WAAROM VERZEKEREN
4
Inhoudsopgave
de verzekeringswereld...................................................................................4
waarom verzekeren......................................................................................................... 4
de oorsprong van verzekeringen.....................................................................................5
voor christus................................................................................................................. 5
na christus.................................................................................................................... 6
toekomst...................................................................................................................... 7
soorten verzekeringen..................................................................................................... 7
verschillende classificaties...........................................................................................8
de verzekeringsovereenkomst......................................................................................11
bestanddelen.............................................................................................................. 12
riskmanagement..........................................................................................14
risico of risk................................................................................................................... 14
management................................................................................................................. 14
de spelers op de verzekeringsmarkt..............................................................17
de verzekeraar.............................................................................................................. 17
soorten....................................................................................................................... 17
toepasselijke wetgeving (hoofdlijnen)........................................................................17
indeling van het verzekeringsbedrijf...........................................................................18
risico-compensatie...................................................................................................... 18
verzekeringstussenpersonen – verzekeringsbemiddelaar.............................................18
situering..................................................................................................................... 18
wetgevend kader........................................................................................................ 20
historiek............................................................................................................ 20
wet verzekeringen – deel 6......................................................................................... 20
begrip ‘verzekeringsdistributie’.........................................................................21
toepassingsgebied............................................................................................ 21
definities........................................................................................................... 22
toegang tot het beroep (verzekeringsactiviteit)................................................24
uitoefening van het beroep (verzekeringsactiviteit)..........................................26
de autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA) en de nationale bank van
belgië (NBB).................................................................................................................. 31
historiek...................................................................................................................... 32
fsma........................................................................................................................... 32
nbb............................................................................................................................. 32
de commissie voor verzekeringen.................................................................................32
de ombudsman van verzekeringen...............................................................................32
1
,de landverzekeringsovereenkomst................................................................32
een beetje geschiedenis................................................................................................32
de verzekeringswet – structuur van deel iv...................................................................34
structuur van deel 4 WV............................................................................................. 34
toepassingsgebied en definities....................................................................................36
de verzekerings overeenkomst in het algemeen...........................................................37
de verzekeringsovereenkomst....................................................................................37
bepalingen betreffende alle verzekeringsovereenkomsten........................................38
bewijs van de verzekeringsovereenkomst..................................................................46
bewijs tussen partijen.......................................................................................46
bewijs ten aanzien van derden..........................................................................47
verplichtingen van de verzekeringsnemer en verzekerde..........................................47
overzicht........................................................................................................... 47
Algemeen.......................................................................................................... 47
mededigingsplicht............................................................................................. 48
betaling van de premie.....................................................................................53
meedelen van wijziging van het risico...............................................................56
maatregelen nemen ter voorkoming en beperking van de schade...................59
melding van het schadegeval...........................................................................60
verplichtingen van de verzekeraar.............................................................................60
principe............................................................................................................. 60
uitzonderingen.................................................................................................. 61
duur en einde van de verzekeringsovereenkomst......................................................65
algemeen – initiële duurtijd...............................................................................65
stilzwijgende verlenging, behoudens verzet......................................................65
toepassingsgebied: welke verzekeringsovereenkomsten?................................65
vorm.................................................................................................................. 66
inhoud............................................................................................................... 66
beëindigingsmogelijkheden...............................................................................66
premiekrediet.................................................................................................... 69
combinatiepolis................................................................................................. 69
de verjaring................................................................................................................ 70
algemeen.......................................................................................................... 70
verjaringstermijnen........................................................................................... 70
schorsing en stuiting van verjaring...................................................................72
beding ten behoeve van derden.................................................................................73
failllissement.............................................................................................................. 73
scheidsrechterlijke uitspraken....................................................................................74
schadeverzekeringen.................................................................................................... 74
algemeen................................................................................................................... 74
bepalingen eigen aan de verzekeringen tot vergoeding van schade..........................75
het verzekerbaar belang...................................................................................75
het indemnitair beginsel...................................................................................75
indeplaatsstelling/subrogatie............................................................................76
oververzekering................................................................................................ 78
onderverzekering.............................................................................................. 79
samenloop of pluraliteit van verzekeringen......................................................81
Samenloop indemnitaire en forfaitaire verzekering...........................................82
het overlijden van de verzekeringnemer...........................................................82
regels eigen aan de zaakverzekeringen.....................................................................83
2
, waardebepaling................................................................................................. 83
gesteldheid van plaats......................................................................................84
overdracht van de verzekerde zaak..................................................................84
betaling van de schadevergoeding en voorrecht van de verzekeraar...............85
regels eigen aan de brandverzekeringen....................................................................85
de normale verzekeringsdekking......................................................................85
verbod op exclusiviteitsclausules......................................................................87
rechten van bevoorrechte en hypothecaire schuldeisers..................................87
betaling van de schadevergoeding...................................................................88
eigen recht van eigenaar en derden.................................................................90
de verzekering tegen natuurrampen wat betrefrt eenvoudige risico’s..............90
regels eigen aan de krediet- en bortochtverzekeringen.............................................92
toepassingsgebied............................................................................................ 92
niet-betaling premie.......................................................................................... 93
onopzettelijke verzwijging.................................................................................93
verhaalsrecht.................................................................................................... 93
regels eigen aan de aansprakelijkheidsverzekeringen................................................93
toepassingsgebied............................................................................................ 93
verplichtingen van de verzekeraar na het einde van de
verzekeringsovereenkomst...............................................................................96
rechten en plichten van de verzekeraar, verzekerde en benadeelde ten gevolge
van schade........................................................................................................ 98
regels eigen aan de rechtsbijstandsverzekeringen...................................................102
toepassingsgebied.......................................................................................... 102
vrije keuze van raadslieden.............................................................................104
het objectiviteitsbeding...................................................................................104
de motorijtuigenverzekering.......................................................................107
inleiding....................................................................................................................... 107
begrippen.................................................................................................................... 108
de waarborgen............................................................................................................ 109
de burgerlijke aansprakelijkheid...............................................................................109
het omschreven motorrijtuig....................................................................................109
motorrijtuig en motorwerktuig..................................................................................110
territoriale uitgestrektheid........................................................................................ 110
burgerlijke borgstelling............................................................................................. 110
van wie wordt de aansprakelijkheid verzekerd?.......................................................110
voor welke bedragen is men verzekerd?..................................................................111
vervoer van gekwetsten........................................................................................... 111
schade aan vervoerde personen...............................................................................111
schade aan vervoerde voorwerpen...........................................................................112
eigen risico van de passagiers..................................................................................112
objectieve aansprakelijkheid....................................................................................112
welke schade is van vergoeding uitgesloten?..............................................................112
het vervangingsvoertuig............................................................................................. 112
het verzekeringsbewijs................................................................................................ 113
regres.......................................................................................................................... 114
Wanneer kan de verzekeraar verhaal uitoefenen?...................................................114
verhaal op de verzekeringsnemer............................................................................114
3
, verhaal op de verzekerde, dader van het schadegeval (art 46 minimumvoorwaarden)
................................................................................................................................. 115
verhaal op de verzekeringsnemer of, indien gegrond, op de verzekerde die niet
verzekeringsnemer is (art 47 minimumvoorwaarden)..............................................116
verhaal op de dader of de aansprakelijke van het schadegevak (art 48
minimumvoorwaarden)............................................................................................ 117
verhaal op de verzekerde die schuld bekent............................................................117
verhaal op de verzekerde die nalaat bepaalde handelingen te verrichten (artikel 46,
4° minimumvoorwaarden)........................................................................................117
verhaal – overzicht................................................................................................... 117
ongevallen en vervolgingen........................................................................................118
gemeenschappelijk motorwaarborgfonds....................................................................118
historiek.................................................................................................................... 120
opdracht................................................................................................................... 120
Bijhouden van een register.............................................................................120
Informeren van benadeelde personen.............................................................120
vergoedingsopdracht – tussenkomstgevallen.................................................121
vergoedingsopdracht – vergoedingsgronden..................................................128
bijkomende opdracht - tariferingsbureau........................................................129
DE VERZEKERINGSWERELD
WAAROM VERZEKEREN
4
