Hoorcollege 5 Pensioenrecht – Grensoverschrijdend verkeer
Relevante grensoverschrijdende aspecten
1) Arbeid, grensoverschrijdende werknemer
2) Uitvoering, grensoverschrijdende uitvoering
3) Waardeoverdracht, grensoverschrijdende waardeoverdracht
Grensoverschrijdende werknemer
Belangrijke vraag bij grensoverschrijdende arbeid van werknemers:
➢ Welk recht is van toepassing op grensoverschrijdende arbeid en aanvullende
pensioenen?
➢ Belang: sociale bescherming, geen oneerlijke concurrentie
Werkingssfeer pensioenwetgeving
• Geen Nationale normen (in Pensioenwet etc.)
• EVO-Verordening (hierna: Rome I) is bepalend voor toepasselijk recht
• Hiernaast kan detacheringrichtlijn van belang zijn (Richtlijn 2018/957/EU ter vervanging van
Richtlijn 96/71/EG inzake het ter beschikking stellen van werknemer met het oog op het
verrichten van diensten voor gedetacheerde werknemer)
Let op:
- Rome I: ovk na 17-12-2009
- EVO-verdrag: arbeidsovk t/m 17-12-2009
Systematiek EVO toepasselijk recht
• Uitgangspunt Rome I = Vrijheid van rechtskeuze
• Beperkingen vrije rechtskeuze bij aovk (art. 3), maar:
• Gemaakte rechtskeuze kan niet dwingend recht opzij zetten het
recht dat zonder rechtskeuze van toepassing is op aovk
(art. 8 lid 1, tweede volzin, jo art 8 lid 2 t/m 4 Rome I; de leden 2-4
bevatten de aanwijzigingsregels van het zogenoemde “objectief”
toepasselijke recht)
• Dat is dan het objectief toepasselijke recht dat van toepassing is
zowel indien wel als indien geen rechtskeuze is gemaakt, maar indien
wel andere rechtskeuze alleen voor het dwingend recht
NB: bijzonder dwingend recht = doorkruist toepasselijk recht want moet altijd worden toegepast (art.
9 Rome I)
, Stramien art. 8 Rome I
Inhoud art 8 lid 2 t/m 4 Rome I
>> lid 2: gewoonlijk werkland: waar of bij gebreke daarvan van waaruit de werknemer ter
uitvoering van de arbeidsovereenkomst werkt
tijdelijk werken in ander land zet gewoonlijk werkland niet opzij
bij tijdelijk werken zonder ander gewoonlijk werkland = feitelijk
werkland ook al is dat tijdelijk = gewoonlijk werkland
hoe bepalen: alle omstandigheden betreffende de arbeid
NB: bestudeer hierbij de uitspraak Rb Midden Nederland 22 mei 2019
>> lid 3: alleen indien geen gewoonlijk werkland:
recht land vestiging werkgever
>> lid 4: uitzondering op lid 2 en lid 3
kennelijk nauwere band met ander land (exceptie-clausule)
Art. 9 Bijzonder dwingend recht
• Definitie lid 1: “Bepalingen van aan de inachtneming waarvan een land zoveel belang
hecht voor de handhaving van zijn openbare belangen zoals zijn politieke, sociale of
economische organisatie, dat zij moet worden toegepast op elk geval dat onder de
werkingssfeer ervan valt, ongeacht welk recht overeenkomstig deze verordening
overigens van toepassing is op de overeenkomst.”
Rome i – toepassing rechtspraak
Hof Den Haag 22 oktober 2013 (Bpf Vervoer/Post Kogeko)
– Chauffeurs in het internationale wegvervoer. Engelse werknemers wonend en
werkend in UK voor een in NL gevestigde vervoersonderneming.
Werknemers werken grotendeels en voor het belangrijkste deel van werkzaamheden
(laden en lossen) in UK, maar werken soms ook in NL.
Geen rechtskeuze.
Is de NL verplichtstelling van BPF Vervoer van toepassing?
Rome I – toepassing rechtspraak
Hof Arnhem-Leeuwarden 27 februari 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:1942 (mecra)
– Poolse en Portugese werknemers werken op basis van tijdelijk contract met
internationaal uitzendbureau Rimec (later: Mecra) maar werken uitsluitend in
Nederland voor A2-project voor Engelse resp. Poolse werkgever.
Relevante grensoverschrijdende aspecten
1) Arbeid, grensoverschrijdende werknemer
2) Uitvoering, grensoverschrijdende uitvoering
3) Waardeoverdracht, grensoverschrijdende waardeoverdracht
Grensoverschrijdende werknemer
Belangrijke vraag bij grensoverschrijdende arbeid van werknemers:
➢ Welk recht is van toepassing op grensoverschrijdende arbeid en aanvullende
pensioenen?
➢ Belang: sociale bescherming, geen oneerlijke concurrentie
Werkingssfeer pensioenwetgeving
• Geen Nationale normen (in Pensioenwet etc.)
• EVO-Verordening (hierna: Rome I) is bepalend voor toepasselijk recht
• Hiernaast kan detacheringrichtlijn van belang zijn (Richtlijn 2018/957/EU ter vervanging van
Richtlijn 96/71/EG inzake het ter beschikking stellen van werknemer met het oog op het
verrichten van diensten voor gedetacheerde werknemer)
Let op:
- Rome I: ovk na 17-12-2009
- EVO-verdrag: arbeidsovk t/m 17-12-2009
Systematiek EVO toepasselijk recht
• Uitgangspunt Rome I = Vrijheid van rechtskeuze
• Beperkingen vrije rechtskeuze bij aovk (art. 3), maar:
• Gemaakte rechtskeuze kan niet dwingend recht opzij zetten het
recht dat zonder rechtskeuze van toepassing is op aovk
(art. 8 lid 1, tweede volzin, jo art 8 lid 2 t/m 4 Rome I; de leden 2-4
bevatten de aanwijzigingsregels van het zogenoemde “objectief”
toepasselijke recht)
• Dat is dan het objectief toepasselijke recht dat van toepassing is
zowel indien wel als indien geen rechtskeuze is gemaakt, maar indien
wel andere rechtskeuze alleen voor het dwingend recht
NB: bijzonder dwingend recht = doorkruist toepasselijk recht want moet altijd worden toegepast (art.
9 Rome I)
, Stramien art. 8 Rome I
Inhoud art 8 lid 2 t/m 4 Rome I
>> lid 2: gewoonlijk werkland: waar of bij gebreke daarvan van waaruit de werknemer ter
uitvoering van de arbeidsovereenkomst werkt
tijdelijk werken in ander land zet gewoonlijk werkland niet opzij
bij tijdelijk werken zonder ander gewoonlijk werkland = feitelijk
werkland ook al is dat tijdelijk = gewoonlijk werkland
hoe bepalen: alle omstandigheden betreffende de arbeid
NB: bestudeer hierbij de uitspraak Rb Midden Nederland 22 mei 2019
>> lid 3: alleen indien geen gewoonlijk werkland:
recht land vestiging werkgever
>> lid 4: uitzondering op lid 2 en lid 3
kennelijk nauwere band met ander land (exceptie-clausule)
Art. 9 Bijzonder dwingend recht
• Definitie lid 1: “Bepalingen van aan de inachtneming waarvan een land zoveel belang
hecht voor de handhaving van zijn openbare belangen zoals zijn politieke, sociale of
economische organisatie, dat zij moet worden toegepast op elk geval dat onder de
werkingssfeer ervan valt, ongeacht welk recht overeenkomstig deze verordening
overigens van toepassing is op de overeenkomst.”
Rome i – toepassing rechtspraak
Hof Den Haag 22 oktober 2013 (Bpf Vervoer/Post Kogeko)
– Chauffeurs in het internationale wegvervoer. Engelse werknemers wonend en
werkend in UK voor een in NL gevestigde vervoersonderneming.
Werknemers werken grotendeels en voor het belangrijkste deel van werkzaamheden
(laden en lossen) in UK, maar werken soms ook in NL.
Geen rechtskeuze.
Is de NL verplichtstelling van BPF Vervoer van toepassing?
Rome I – toepassing rechtspraak
Hof Arnhem-Leeuwarden 27 februari 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:1942 (mecra)
– Poolse en Portugese werknemers werken op basis van tijdelijk contract met
internationaal uitzendbureau Rimec (later: Mecra) maar werken uitsluitend in
Nederland voor A2-project voor Engelse resp. Poolse werkgever.
