Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 1
4.3 Samenvatting Forensische
orthopedagogiek
Elisa de Lange
Erasmus Universiteit Rotterdam
12-11-2024
,Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 2
Inhoud
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 1 - Introductie en Context van de
Forensische Orthopedagogiek................................................................................................5
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 2 – Een juridisch kader.....................7
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 3 – Neurobiologische factoren,
antisociaal gedrag en delinquentie.........................................................................................9
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 5- Sekse en Delinquentie...............14
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 6 @.................................................16
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 9.....................................................16
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 10...................................................19
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 12 – Drugsgebruik en delinquentie
...............................................................................................................................................21
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 14 - Wat is specifiek aan forensisch
orthopedagogische diagnostiek?..........................................................................................24
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 2..........................................................................25
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 3 – Jong en Antisociaal......................................29
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 4.....................................................34
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 15...................................................38
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 25 – Preventie................................42
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 36...................................................43
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 38...................................................46
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 43...................................................48
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 44...................................................51
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 45...................................................54
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 51 – Effectiviteit van interventies. .56
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 9 – Het betrekken van ouders als een jeugdige in
een gesloten residentiële instelling is geplaatst...................................................................58
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 12 – UP2U: het vergroten van autonomie en
intrinsieke motivatie voor verandering bij jongeren in de residentiële jeugdhulp...............61
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 13 – Verminderen van normoverschrijdend
gedrag bij uithuisgeplaatste jeugdigen: de meerwaarde van het good lives model............63
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 23 – Wat is er specifiek aan de
forensische orthopedagogische behandeling?.....................................................................66
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 31 – JeugdzorgPlus.........................66
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 33...................................................69
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 41...................................................71
,Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 3
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 3 – Suïcidaal gedrag bij jongeren in de
Jeugdzorgpuls........................................................................................................................74
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 4 – Traumatische ervaringen bij uithuisgeplaatste
kinderen en jongeren: Traumadiagnostiek en - behandeling...............................................79
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 5 - Algemeen werkzame factoren en specifiek
werkzame elementen in hulp en onderwijs aan uithuisgeplaatste jongeren.......................81
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Interview Thomas................................................................84
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Intermezzo KINGS methodiek..............................................84
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 4 – Leren om die jongens goed te lezen............85
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 5 – Maken dat hij het aandurft om te veranderen
...............................................................................................................................................87
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 7 -...................................................89
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 11...................................................91
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 16...................................................96
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 17...................................................98
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 1........................................................................101
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 6........................................................................104
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 16......................................................................107
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 17......................................................................110
, Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 4
College 1: De ontwikkeling van jeugdcriminaliteit
- Criminaliteit of drugshandel vaak als makkelijke keuze voor de jongeren om “door te
groeien’ en geld te verdienen
- Wat is de forensische orthopedagogiek?
o Richt zich op zowel het externaliserende als internaliserende probleemgedrag
van jongeren
Vaak ook spraken van trauma
Moeilijke thuissituatie
o Bestudeert de ontwikkeling en de in stand blijven van complex problemen
van kinderen, jongeren en jongvolwassenen - waaronder delinquentie,
ernstige internaliserende, externaliserende en sociale problemen, naast
trauma’s – en de daarmee samenhangende opvoedings- en gezinsproblemen,
waaronder kindermishandeling en – verwaarlozing. Het kan hierbij gaan om
strafrechtelijk of civielrechtelijk ingrijpen.
o Strafrechtelijk, gerechtelijk, juridische of justitieel
o Focus op de complexe problematiek
o Vaak specifieke interesse voor onder studenten
o Doelgroep vraagt specifieke kennis en kunde
o (meer) nadruk op systematische interventie
o Betere voorbereiding op de klinische praktijk
- Ernst van delicten of strafbaar gedrag
o Delict of strafbaar feit een menselijke gedraging die binnen de grenzen van
een wettelijke strafbepaling valt en derhalve strafbaar is gesteld door de
wetgever
o Staat onder andere in het wetboek van Strafrecht (WvS):
Overtredingen: lichte strafbare feiten
Misdrijven: Ernstige strafbare feiten
Bijzondere bepalingen voor jeugdige
- Voornamelijk rond de adolescentie (12-23 jaar)
o Autonomie
o Ontwikkeling van de eigen identiteit
o Lichamelijke/hormonale veranderingen
- Theorie van Moffit: twee tracks die je ken nemen
- Model van Loeber: verschillende paden in het ontwikkelen van antiscociaal gedrag
- Risicofactoren in de ontwikkeling van delinquent gedrag:
o Bronfrenbrenner – Sociaal ecologisch model
o Meervoudig risicomodel van Van der Ploeg
4.3 Samenvatting Forensische
orthopedagogiek
Elisa de Lange
Erasmus Universiteit Rotterdam
12-11-2024
,Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 2
Inhoud
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 1 - Introductie en Context van de
Forensische Orthopedagogiek................................................................................................5
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 2 – Een juridisch kader.....................7
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 3 – Neurobiologische factoren,
antisociaal gedrag en delinquentie.........................................................................................9
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 5- Sekse en Delinquentie...............14
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 6 @.................................................16
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 9.....................................................16
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 10...................................................19
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 12 – Drugsgebruik en delinquentie
...............................................................................................................................................21
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 14 - Wat is specifiek aan forensisch
orthopedagogische diagnostiek?..........................................................................................24
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 2..........................................................................25
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 3 – Jong en Antisociaal......................................29
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 4.....................................................34
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 15...................................................38
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 25 – Preventie................................42
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 36...................................................43
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 38...................................................46
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 43...................................................48
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 44...................................................51
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 45...................................................54
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 51 – Effectiviteit van interventies. .56
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 9 – Het betrekken van ouders als een jeugdige in
een gesloten residentiële instelling is geplaatst...................................................................58
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 12 – UP2U: het vergroten van autonomie en
intrinsieke motivatie voor verandering bij jongeren in de residentiële jeugdhulp...............61
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 13 – Verminderen van normoverschrijdend
gedrag bij uithuisgeplaatste jeugdigen: de meerwaarde van het good lives model............63
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 23 – Wat is er specifiek aan de
forensische orthopedagogische behandeling?.....................................................................66
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 31 – JeugdzorgPlus.........................66
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 33...................................................69
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 41...................................................71
,Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 3
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 3 – Suïcidaal gedrag bij jongeren in de
Jeugdzorgpuls........................................................................................................................74
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 4 – Traumatische ervaringen bij uithuisgeplaatste
kinderen en jongeren: Traumadiagnostiek en - behandeling...............................................79
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 5 - Algemeen werkzame factoren en specifiek
werkzame elementen in hulp en onderwijs aan uithuisgeplaatste jongeren.......................81
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Interview Thomas................................................................84
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Intermezzo KINGS methodiek..............................................84
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 4 – Leren om die jongens goed te lezen............85
Gevoel is explosief materiaal – Hoofdstuk 5 – Maken dat hij het aandurft om te veranderen
...............................................................................................................................................87
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 7 -...................................................89
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 11...................................................91
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 16...................................................96
Handboek Forensische Orthopedagogiek – Hoofdstuk 17...................................................98
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 1........................................................................101
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 6........................................................................104
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 16......................................................................107
Uithuisgeplaatste Jeugdigen – Hoofdstuk 17......................................................................110
, Elisa de Lange – Erasmus Universiteit Rotterdam 4
College 1: De ontwikkeling van jeugdcriminaliteit
- Criminaliteit of drugshandel vaak als makkelijke keuze voor de jongeren om “door te
groeien’ en geld te verdienen
- Wat is de forensische orthopedagogiek?
o Richt zich op zowel het externaliserende als internaliserende probleemgedrag
van jongeren
Vaak ook spraken van trauma
Moeilijke thuissituatie
o Bestudeert de ontwikkeling en de in stand blijven van complex problemen
van kinderen, jongeren en jongvolwassenen - waaronder delinquentie,
ernstige internaliserende, externaliserende en sociale problemen, naast
trauma’s – en de daarmee samenhangende opvoedings- en gezinsproblemen,
waaronder kindermishandeling en – verwaarlozing. Het kan hierbij gaan om
strafrechtelijk of civielrechtelijk ingrijpen.
o Strafrechtelijk, gerechtelijk, juridische of justitieel
o Focus op de complexe problematiek
o Vaak specifieke interesse voor onder studenten
o Doelgroep vraagt specifieke kennis en kunde
o (meer) nadruk op systematische interventie
o Betere voorbereiding op de klinische praktijk
- Ernst van delicten of strafbaar gedrag
o Delict of strafbaar feit een menselijke gedraging die binnen de grenzen van
een wettelijke strafbepaling valt en derhalve strafbaar is gesteld door de
wetgever
o Staat onder andere in het wetboek van Strafrecht (WvS):
Overtredingen: lichte strafbare feiten
Misdrijven: Ernstige strafbare feiten
Bijzondere bepalingen voor jeugdige
- Voornamelijk rond de adolescentie (12-23 jaar)
o Autonomie
o Ontwikkeling van de eigen identiteit
o Lichamelijke/hormonale veranderingen
- Theorie van Moffit: twee tracks die je ken nemen
- Model van Loeber: verschillende paden in het ontwikkelen van antiscociaal gedrag
- Risicofactoren in de ontwikkeling van delinquent gedrag:
o Bronfrenbrenner – Sociaal ecologisch model
o Meervoudig risicomodel van Van der Ploeg