Elena Meert BBO 2024_2025
Samenvatting Bestuur, Beleid en
organisatie van het werkveld:
- 6 studiepunten
- 60% schriftelijk examen:
30 meerkeuzevragen met verhoogde cesuur
- 40% paper
- Cursus + opgenomen lessen + PP
?
,Elena Meert BBO 2024-2025
INLEIDING
HOOFDSTUK 1 – TRIADE OVERHEID, MARKT EN GEMEENSCHAP
1.1. DE WELFARE MIX
Welfare mix = de verhouding tussen de overheid, markt, gemeenschap en het middenveld
‣ In een democratische samenleving = Collectieve welvaart/ welzijn gecreëerd door de combinatie
van overheid, gemeenschap en vrije markt
· Gemeenschappelijke/ gedeelde belangen vertegenwoordigen
· Bepaalt wetten, regels, procedures, rechten, voorzieningen
→ rechtsgelijkheid
DE OVERHEID · Vrijheid en gelijkheidsbeginsel
· Zorgt voor ons recht op onze rechten en plichten
· Mens als burger/ deel van de gemeenschap
Voorbeeld: medicatie subsidiëren/ OCMW ’s
· Ruilverhoudingen
· Utilitarisme = nuttigheidsdenken = iets doen omdat het nut heeft
voorbeeld: naar de les gaan om bij te leren
DE MARKT
· Efficiëntie, effectiviteit en winst, Onderlinge concurrentie
Ondernemerschap, handel, arbeid, innovatie, …
· Mens als consument
Voorbeeld: het ontwikkelen van de medicatie
·
Gezin, familie, buurt, kerk, vereniging, … groepen die iets
DE gemeenschappelijk hebben
GEMEENSCHAP
· Solidariteit, cohesie, Betrokkenheid, Zingeving, Particuliere
belangen, waarden en interesses
· Mens als zingever
Voorbeeld: mantelzorg
1
,Elena Meert BBO 2024-2025
Welfare mix → bepalen wie er verantwoordelijk is voor de zorg en verzorging van de sociaal
zwakkeren in de samenleving
De drie houden elkaar in evenwicht, ze spelen op elkaar in.
Welfare regimes = verschillende types verzorgingsstaten:
1) Sociaaldemocratische regime
→ accent op overheidsverantwoordelijkheid
O Universele en individuele rechten/ mensenrechten
O In Scandinavische landen
2) Liberale regime
→ accent op verantwoordelijkheid van de markt
O Individuele verantwoordelijkheid en sociale bijstand voor de armste
O In Angelsaksische landen
3) Conservatieve/ corporatistische regime
→ accent op de ‘community’/ gemeenschap
O Verzekeringsprincipe gekoppeld aan groepssolidariteit
Voorbeeld: arbeiders, zelfstandigen
O In België
1.2. HET MAATSCHAPPELIJK MIDDENVELD
= de positie van sociaal werk
Het maatschappelijk middenveld = een belangrijke 4e soort partij die zich tussen de 3 andere actoren
bevinden
‣ Vaak ontstaan uit burgerinitiatieven Veld van verenigingen, organisaties, …
‣ Soort bemiddelaar/ buffer tussen overheid, gemeenschap en markt
‣ Voorkomt dat 1 van de driehoekpunten het overgewicht neemt/ dat we afhankelijk worden
‣ Zonder winstoogmerk = non-profit
‣ Hebben een taak in het publieke domein → gericht op maatschappelijk rendement: eventuele winsten
blijven ten dienste van het maatschappelijk doel
‣ Functioneren op afstand van de overheid, maar staan wel onder invloed van de overheid (wetgeving,
regelgeving, subsidies, inspecties, …)
Breuklijnen:
‣ Niet gebaseerd op emotionele, informele
banden
(FORMEEL)
‣ Niet direct gecontroleerd door de
overheid
2
, Elena Meert BBO 2024-2025
(PRIVAAT)
‣ Niet gericht op winst
(NON-PROFIT)
↔ Totalitarisme van de overheid en economie
↔ Assimilatie van 1 gemeenschap in de samenleving = iedereen zich aanpassen
↔ Wet van de sterksten
1.3. VERSCHUIVENDE VERHOUDINGEN
Overheid duwt taken en
diensten van zich af richting Overheid duwt taken en
de gemeenschap diensten van zich af richting
de markt
Lokale gemeenschappen
vragen autonomie en De markt concentreert zich
organisatie van de overheid op dienstverlening en zorg
Lokale initiatieven proberen nieuwe vormen van economisch handelen
3
Samenvatting Bestuur, Beleid en
organisatie van het werkveld:
- 6 studiepunten
- 60% schriftelijk examen:
30 meerkeuzevragen met verhoogde cesuur
- 40% paper
- Cursus + opgenomen lessen + PP
?
,Elena Meert BBO 2024-2025
INLEIDING
HOOFDSTUK 1 – TRIADE OVERHEID, MARKT EN GEMEENSCHAP
1.1. DE WELFARE MIX
Welfare mix = de verhouding tussen de overheid, markt, gemeenschap en het middenveld
‣ In een democratische samenleving = Collectieve welvaart/ welzijn gecreëerd door de combinatie
van overheid, gemeenschap en vrije markt
· Gemeenschappelijke/ gedeelde belangen vertegenwoordigen
· Bepaalt wetten, regels, procedures, rechten, voorzieningen
→ rechtsgelijkheid
DE OVERHEID · Vrijheid en gelijkheidsbeginsel
· Zorgt voor ons recht op onze rechten en plichten
· Mens als burger/ deel van de gemeenschap
Voorbeeld: medicatie subsidiëren/ OCMW ’s
· Ruilverhoudingen
· Utilitarisme = nuttigheidsdenken = iets doen omdat het nut heeft
voorbeeld: naar de les gaan om bij te leren
DE MARKT
· Efficiëntie, effectiviteit en winst, Onderlinge concurrentie
Ondernemerschap, handel, arbeid, innovatie, …
· Mens als consument
Voorbeeld: het ontwikkelen van de medicatie
·
Gezin, familie, buurt, kerk, vereniging, … groepen die iets
DE gemeenschappelijk hebben
GEMEENSCHAP
· Solidariteit, cohesie, Betrokkenheid, Zingeving, Particuliere
belangen, waarden en interesses
· Mens als zingever
Voorbeeld: mantelzorg
1
,Elena Meert BBO 2024-2025
Welfare mix → bepalen wie er verantwoordelijk is voor de zorg en verzorging van de sociaal
zwakkeren in de samenleving
De drie houden elkaar in evenwicht, ze spelen op elkaar in.
Welfare regimes = verschillende types verzorgingsstaten:
1) Sociaaldemocratische regime
→ accent op overheidsverantwoordelijkheid
O Universele en individuele rechten/ mensenrechten
O In Scandinavische landen
2) Liberale regime
→ accent op verantwoordelijkheid van de markt
O Individuele verantwoordelijkheid en sociale bijstand voor de armste
O In Angelsaksische landen
3) Conservatieve/ corporatistische regime
→ accent op de ‘community’/ gemeenschap
O Verzekeringsprincipe gekoppeld aan groepssolidariteit
Voorbeeld: arbeiders, zelfstandigen
O In België
1.2. HET MAATSCHAPPELIJK MIDDENVELD
= de positie van sociaal werk
Het maatschappelijk middenveld = een belangrijke 4e soort partij die zich tussen de 3 andere actoren
bevinden
‣ Vaak ontstaan uit burgerinitiatieven Veld van verenigingen, organisaties, …
‣ Soort bemiddelaar/ buffer tussen overheid, gemeenschap en markt
‣ Voorkomt dat 1 van de driehoekpunten het overgewicht neemt/ dat we afhankelijk worden
‣ Zonder winstoogmerk = non-profit
‣ Hebben een taak in het publieke domein → gericht op maatschappelijk rendement: eventuele winsten
blijven ten dienste van het maatschappelijk doel
‣ Functioneren op afstand van de overheid, maar staan wel onder invloed van de overheid (wetgeving,
regelgeving, subsidies, inspecties, …)
Breuklijnen:
‣ Niet gebaseerd op emotionele, informele
banden
(FORMEEL)
‣ Niet direct gecontroleerd door de
overheid
2
, Elena Meert BBO 2024-2025
(PRIVAAT)
‣ Niet gericht op winst
(NON-PROFIT)
↔ Totalitarisme van de overheid en economie
↔ Assimilatie van 1 gemeenschap in de samenleving = iedereen zich aanpassen
↔ Wet van de sterksten
1.3. VERSCHUIVENDE VERHOUDINGEN
Overheid duwt taken en
diensten van zich af richting Overheid duwt taken en
de gemeenschap diensten van zich af richting
de markt
Lokale gemeenschappen
vragen autonomie en De markt concentreert zich
organisatie van de overheid op dienstverlening en zorg
Lokale initiatieven proberen nieuwe vormen van economisch handelen
3