Samenvatting Medische Kennis 1.1b HBO-verpleegkunde

Samenvatting Medische Kennis 1.1b
H16 (Anatomie)
Functies spijsverteringsstelsel
 Ingestie (inname voedsel en vocht)
 Mechanische verwerking (pletten en knippen)
 Vertering (digestie)  hulp nodig van enzymen
 Secretie (afgifte van water, zuren, enzymen, buffers en zouten)
 Opname (absorptie)
 Uitscheiding (defecatie  feces)




Wanden spijsverteringskanaal:
- Mucosa (slijmvlies/darmvlokken/villi)
- Submucosa
- Muscularis externa (spierweefsel: bewegen darmplooien en -vlokken)
- Serosa
De spierlaag stuwt de
darminhoud voort in het
spijsverteringskanaal door
middel van peristaltische
contracties. Door
segmentatiebewegingen in
delen van de dunne darm
wordt de darminhoud
gekneed en gemengd
Mondholte: (figuur 16-4)
- Tong
- Gebitselementen
- Speekselklieren
Farynx (keelholte)
Oesophagus (slokdarm) Slikproces/deglutitie
1

,Maag:
- Cardia
- Fundus
- Corpus
- Pylorus  pylorussfincter (kringspier)
- Maagwand
o Pariëtale cellen
 Zoutzuur (HCl)
 Intrinsieke factor
o Zymogene cellen
 Enzymen (pepsine)
- Regulering maag  spotlight p. 695
Dunne darm:
- Duodenum (twaalfvingerige darm)
- Jejenum (nuchtere darm)
- Ileum (kronkeldarm)
- Darmwand (figuur 16-11)
Pancreas (alvleesklier):
- Geeft insuline en glucagon af
Lever (hepar)
- 4 leverkwobben bestaande uit leverlobjes
- Hepatocyten (levercellen): passen concentratie nutriënten aan door opname en afgifte
- Functie
o Stofwisseling regulatie: hepatocyten, gifstoffen, glucose
o Hemotologische regulatie: filtratie oude bloedcellen, ziekteverwekkers
o Galvorming: gal emulgeert vetten  groter oppervlak voor enzymatische afbraak
Galblaas
- Opslagplek voor gal en wordt geconcentreerd
- Secretine en CCK stimuleren gal en pancreasenzymen afgifte
o Als de concentratie van galzure zouten te hoog wordt, kunnen ze neerslaan (galstenen)
Blindedarm
- Appendix
- Indikken van darminhoud
Dikke darm (colon)
- Terugresorptie van water
- Productie vitamine K en B
- Opslag ontlasting
Endeldarm
Processen van vertering en opname van voedingsstoffen zie boek!!!!
H9 (Pathologie)
Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ):
- Etiologie: intra-abdominale druk↑ (zwanger, overgewicht), maagzuur↑, afwijking mechanische
barrière (slokdarmperistaltiek)
- Symptomen: pyrosis, regurgitatie
- Diagnostiek: anamnese, lichamelijk onderzoek, gastroscopie, oesofagusmanometrie
- Behandeling: voorlichting, antacidum (zuurbinder), medicijnen die maagzuur remmen



2

, Ulcus pepticum
- Etiologie: helicobacter pylori bacterie, medicatie gebruik
- Symptomen: pijn in epigastrio, misselijkheid, braken, geen trek in eten
- Diagnostiek: gastroscopie
- Behandeling: maagzuurremmer (PPI), antibiotica
Ileus (darmpassage is belemmerd)
- Etiologie: Mechanisch (coloncarcinoom, volvulus, littekenweefsel), paralytisch (postoperatief)
- Symptomen: buikpijn, opgezette buik, misselijk, braken, uitblijven defecatie
- Diagnostiek: anamnese, laboratoriumonderzoek, beeldvormend onderzoek
- Behandeling: niet eten/drinken, elektrolyten en vocht, laxeren
Appendicitis (blindedarmontsteking)
- Etiologie: appendix afgesloten waardoor er een infectie ontstaat of perforatie met feces in buikholt
- Symptomen: buikpijn, anorexie, verhoging temperatuur
- Diagnostiek: drukken op buik, laboratorium, echo-, CT-, en/of MRI-abdomen
- Behandeling: niet eten/drinken, laparoscopie, antibiotica
Inflammatoire darmziekten: (Crohn (mond tot anus) en Colitis ulcerosa CU (colon & rectum, aangesloten))
- Etiologie: genetische aanleg, omgevingsfactoren, immuunreactie
- Symptomen: koorts, darmkrampen, anorexie, gewichtsverlies, diarree
- Diagnostiek: coloscopie
- Behandeling: ontstekingsremmende medicatie/chirurgie
Colorectaal carcinoom (dikke darm kanker)
- Etiologie: goedaardige poliep verandert in kwaadaardige tumor
- Symptomen: gewichtsverlies, anemie, rectaal bleodverlies, verminderde eetlust, jeuk
- Diagnostiek: hemoglobine, coloscopie, CT-Thorax
- Behandeling: chirurgisch
Peritonitis
- Etiologie:
- Symptomen:
- Diagnostiek:
- Behandeling:
Hepatitis
- Etiologie:
- Symptomen:
- Diagnostiek:
- Behandeling:
Icterus (geelzucht)
- Etiologie:
- Symptomen:
- Diagnostiek:
- Behandeling:
Levercirrose
- Etiologie:
- Symptomen:
- Diagnostiek:
- Behandeling:


-



3