OZT Orthopedie Hr. Weijers
Orthopedische chirurgie
3 Schouderoperaties
3.3 Acrom ion plastiek volgens Neer
De patiënten die in aanmerking komen voor een acromionplastiek volgens Neer hebben een
zogenoemd impingement-syndroom en zijn eerst al uitgebreid conservatief behandeld zonder
succes.
Het impingement-syndroom = een inklemming van de verdikte rotatorenmanchet (ook wel rotator-
cuff genoemd) en de bursa subacromialis in de ruimte tussen de humeruskop en het acromion.
Figuur 1 impingement. Eerste afbeelding is normaal. De tweede en derde afbeelding geven bij de pijl het impingement aan.
De rotatorenmanchet is een groep van spieren bestaande uit de:
- Musculus subscapularis.
- Musculus supraspinatus.
- Musculus infraspinatuse.
- Musculus teres minor.
die als een manchet (cuff) om de humeruskop liggen.
Zij verzorgen de stabiliteit van de schouder.
Impingement-syndroom = inklemming.
Figuur 2 rotatorenmanchet
Painful arc-syndroom = zwelling van de cuff en de bursa
subacromialis veroorzaakt scheurtjes in de cuff, die aanvankelijk symptoomloos kunnen zijn. Door
extra zware inspanning kunnen de irritatie en zwelling van de cuff verhevigen en aanleiding geven tot
inklemming.
Bij dit subacromiale pijnsyndroom bij 60 tot 120 graden abductie spreekt men van het impingement-
syndroom, terwijl de term rotatorensyndroom (cuff-syndroom) meestal gereserveerd wordt voor de
situatie dat er een cuff-laesie bestaat. De twee syndromen lijken wel op elkaar en het tweede kan uit
het eerste ontstaan.
Op de mri-scan is een tendinitis (ontsteking aan de pees) van de pees, gepaard gaande met oedeem,
goed te zien.
,De behandeling bestaat in eerste instantie uit rust in een mitella. De geïrriteerde en verdikte bursa
en kapsel kunnen daarbij tot rust komen, waardoor de zwelling afneemt en er weer meer ruimte
ontstaat voor de doorgang van de pees.
Injecties met corticosteroïden, die in de bursa subacromialis gespoten worden, kunnen een
onmiddellijk effect hebben zoals het verminderen en soms zelfs verdwijnen van de vaak zeer hevige
pijn. Fysiotherapie kan worden geprobeerd, maar het resultaat ervan is bij deze kwaal vaak
teleurstellend.
Bij onvoldoende reageren op deze conservatieve therapie is een
operatie geïndiceerd, namelijk de acromionplastiek volgens Neer.
Bij deze operatie worden het voorste-onderste deel van het
acromion en het ligament tussen het coracoïd en het acromion
(het coraco-acromiale ligament) weggenomen, waardoor het dak
boven de rotatorenmanchet plaatselijk wordt verwijderd. Veel
orthopeden stellen als voorwaarde voor operatie een gunstige
(tijdelijke) reactie op een lokale lidocaïne-inspuiting (de
zogenoemde Neer-test).
Deze operatie kan zowel open als artroscopisch uitgevoerd
worden.
Figuur 3 acromionplastiek volgens Neer
Operatie-indicatie:
Ernstige, niet op conservatieve therapie reagerende subacromiale pijnklachten, door
een impingement-syndroom.
Doel van de operatie:
Verruimen van het acromion waardoor de rotatorenmanchet ruimte krijgt.
Zo snel mogelijk na de operatie begint de fysiotherapeut met mobiliserende oefeningen om
postoperatieve stijfheid zoveel mogelijk te voorkomen. Pijn bij het mobiliseren wordt bestreden
door, zeker de eerste dagen, de patiënt voor het oefenen een mild analgeticum toe te dienen.
Langetermijncomplicaties = wanneer niet snel genoeg gemobiliseerd wordt, zal een zekere mate van
stijfheid in het schoudergewricht optreden. Een eenmaal stijve schouder is zeer moeilijk los te
krijgen.
4 Schouderluxaties
De bewegingsmogelijkheid van het schoudergewricht wordt, behalve door de vorm van het caput
humeri (benige kop) en het cavum glenoidale (kom), ook bepaald door het kapsel, de banden, de
rotator-cuff en het labrum. Deze weke delen zijn belangrijk voor de stabiliteit van het gewricht;
beschadiging veroorzaakt instabiliteit van de schouder.
, Figuur 4 anatomische beschadigingen door schouderluxaties
Bij de meeste schouderluxaties is de kop naar voren verplaatst (luxatio anterior), een enkele maal ligt
deze naar achteren (luxatio posterior) of naar de oksel (luxatio axillaris). Bij de luxatio anterior ligt de
kop vóór het glenoïd.
Als luxaties frequent en zeer gemakkelijk ontstaan = een recidiverende luxatie.
Het is beter de term ‘habituele’ luxatie te reserveren voor de congenitale vorm, omdat dit een aparte
groep is met een meestal ernstige instabiliteit van het gewricht in alle richtingen die moeilijk te
behandelen is.
4.1 Operatietechnieken bij schouderluxaties
4.1.1 Opheffen van een recidiverende schouderluxatie volgens Bankart
Laesie = afwijkend weefsel in een organisme.
In 1906 beschreef Putti de behandeling van de luxatio anterior door vastzetting van het
losgescheurde labrum (figuur 5) en het kapsel aan de voorzijde van het glenoïd (figuur 5). In 1923
modificeerde Bankart deze methode. De laesie van het labrum staat sindsdien bekend als de
Bankart-laesie. Bankart benadrukte het belang van reïnsertie van het losgescheurde labrum en het
kapsel aan de voorste glenoïdrand waardoor de gewrichtskom wordt hersteld en de belangrijkste
oorzaak voor de luxatierecidieven wordt weggenomen.
Figuur 5 labrum & glenoïd
Orthopedische chirurgie
3 Schouderoperaties
3.3 Acrom ion plastiek volgens Neer
De patiënten die in aanmerking komen voor een acromionplastiek volgens Neer hebben een
zogenoemd impingement-syndroom en zijn eerst al uitgebreid conservatief behandeld zonder
succes.
Het impingement-syndroom = een inklemming van de verdikte rotatorenmanchet (ook wel rotator-
cuff genoemd) en de bursa subacromialis in de ruimte tussen de humeruskop en het acromion.
Figuur 1 impingement. Eerste afbeelding is normaal. De tweede en derde afbeelding geven bij de pijl het impingement aan.
De rotatorenmanchet is een groep van spieren bestaande uit de:
- Musculus subscapularis.
- Musculus supraspinatus.
- Musculus infraspinatuse.
- Musculus teres minor.
die als een manchet (cuff) om de humeruskop liggen.
Zij verzorgen de stabiliteit van de schouder.
Impingement-syndroom = inklemming.
Figuur 2 rotatorenmanchet
Painful arc-syndroom = zwelling van de cuff en de bursa
subacromialis veroorzaakt scheurtjes in de cuff, die aanvankelijk symptoomloos kunnen zijn. Door
extra zware inspanning kunnen de irritatie en zwelling van de cuff verhevigen en aanleiding geven tot
inklemming.
Bij dit subacromiale pijnsyndroom bij 60 tot 120 graden abductie spreekt men van het impingement-
syndroom, terwijl de term rotatorensyndroom (cuff-syndroom) meestal gereserveerd wordt voor de
situatie dat er een cuff-laesie bestaat. De twee syndromen lijken wel op elkaar en het tweede kan uit
het eerste ontstaan.
Op de mri-scan is een tendinitis (ontsteking aan de pees) van de pees, gepaard gaande met oedeem,
goed te zien.
,De behandeling bestaat in eerste instantie uit rust in een mitella. De geïrriteerde en verdikte bursa
en kapsel kunnen daarbij tot rust komen, waardoor de zwelling afneemt en er weer meer ruimte
ontstaat voor de doorgang van de pees.
Injecties met corticosteroïden, die in de bursa subacromialis gespoten worden, kunnen een
onmiddellijk effect hebben zoals het verminderen en soms zelfs verdwijnen van de vaak zeer hevige
pijn. Fysiotherapie kan worden geprobeerd, maar het resultaat ervan is bij deze kwaal vaak
teleurstellend.
Bij onvoldoende reageren op deze conservatieve therapie is een
operatie geïndiceerd, namelijk de acromionplastiek volgens Neer.
Bij deze operatie worden het voorste-onderste deel van het
acromion en het ligament tussen het coracoïd en het acromion
(het coraco-acromiale ligament) weggenomen, waardoor het dak
boven de rotatorenmanchet plaatselijk wordt verwijderd. Veel
orthopeden stellen als voorwaarde voor operatie een gunstige
(tijdelijke) reactie op een lokale lidocaïne-inspuiting (de
zogenoemde Neer-test).
Deze operatie kan zowel open als artroscopisch uitgevoerd
worden.
Figuur 3 acromionplastiek volgens Neer
Operatie-indicatie:
Ernstige, niet op conservatieve therapie reagerende subacromiale pijnklachten, door
een impingement-syndroom.
Doel van de operatie:
Verruimen van het acromion waardoor de rotatorenmanchet ruimte krijgt.
Zo snel mogelijk na de operatie begint de fysiotherapeut met mobiliserende oefeningen om
postoperatieve stijfheid zoveel mogelijk te voorkomen. Pijn bij het mobiliseren wordt bestreden
door, zeker de eerste dagen, de patiënt voor het oefenen een mild analgeticum toe te dienen.
Langetermijncomplicaties = wanneer niet snel genoeg gemobiliseerd wordt, zal een zekere mate van
stijfheid in het schoudergewricht optreden. Een eenmaal stijve schouder is zeer moeilijk los te
krijgen.
4 Schouderluxaties
De bewegingsmogelijkheid van het schoudergewricht wordt, behalve door de vorm van het caput
humeri (benige kop) en het cavum glenoidale (kom), ook bepaald door het kapsel, de banden, de
rotator-cuff en het labrum. Deze weke delen zijn belangrijk voor de stabiliteit van het gewricht;
beschadiging veroorzaakt instabiliteit van de schouder.
, Figuur 4 anatomische beschadigingen door schouderluxaties
Bij de meeste schouderluxaties is de kop naar voren verplaatst (luxatio anterior), een enkele maal ligt
deze naar achteren (luxatio posterior) of naar de oksel (luxatio axillaris). Bij de luxatio anterior ligt de
kop vóór het glenoïd.
Als luxaties frequent en zeer gemakkelijk ontstaan = een recidiverende luxatie.
Het is beter de term ‘habituele’ luxatie te reserveren voor de congenitale vorm, omdat dit een aparte
groep is met een meestal ernstige instabiliteit van het gewricht in alle richtingen die moeilijk te
behandelen is.
4.1 Operatietechnieken bij schouderluxaties
4.1.1 Opheffen van een recidiverende schouderluxatie volgens Bankart
Laesie = afwijkend weefsel in een organisme.
In 1906 beschreef Putti de behandeling van de luxatio anterior door vastzetting van het
losgescheurde labrum (figuur 5) en het kapsel aan de voorzijde van het glenoïd (figuur 5). In 1923
modificeerde Bankart deze methode. De laesie van het labrum staat sindsdien bekend als de
Bankart-laesie. Bankart benadrukte het belang van reïnsertie van het losgescheurde labrum en het
kapsel aan de voorste glenoïdrand waardoor de gewrichtskom wordt hersteld en de belangrijkste
oorzaak voor de luxatierecidieven wordt weggenomen.
Figuur 5 labrum & glenoïd
