SAMENVATTING SELECTED TOPICS: TRUNCUS

TRAUMATOLOGIE
BASISPRINCIPES FRACTUUR STABILISATIE

DOELSTELLINGEN
- Breukreductie en fixatie van fractuurfragmenten om de anatomische relaties te
herstellen
- Breukfixatie die absolute of relatieve stabiliteit biedt, afhankelijk van het type
fractuur, de patiënt en het letsel
- Vroegtijdige en veilige mobilisatie en revalidatie, waarbij de patiënt als
geheel wordt gezien
 Het kan zijn dat 2 personen dezelfde leeftijd hebben, maar dat hun
algemene gezondheid heel verschillend is → heeft impact op revalidatie
 Kijken naar de patiënt en niet alleen het probleem
- Behoud van de bloedtoevoer naar de zachte weefsels en het bot door zachte
reductietechnieken en zorgvuldige omgang met zachte weefsels

IMPACT FRACTUUR FIXATIE OP FYSIOTHERAPIE EN REVALIDATIE
Chirurgische fractuurbehandeling maakt onmiddellijke mobilisatie mogelijk

PRIORITEITEN
- Passieve mobilisatie - Herstel van uithoudingsvermogen
- Actieve mobilisatie - Coördinatie
- Herstel van kracht

PASSIEVE MOBILISATIE
- Start de mobilisatie op de dag van of de dag na de fractuur behandeling
- Littekenvorming begint al in de dagen na de operatie (kunnen stijfheid
veroorzaken)
- Spierdisbalans als reactie op trauma:
 Fysiologisch beschermingsmechanisme van het lichaam → remt
gewrichtsbewegingen
 Veroorzaakt pijn
 Kan contracturen veroorzaken
 Behandeling: strekken van de hypertone spieren, tonificatie van de
hypotone spieren
- Groter risico op kapselretractie na intra-articulaire fracturen

HOE TE MOBILISEREN
- Actieve mobilisatie moet volgen op passieve mobilisatie
- Mobilisatie moet de pijngrenzen overschrijden, maar moet onder het niveau
van intolerantie blijven

1

, - Controleer de postoperatieve instructies van de chirurg → uitzonderingen voor
volledige mobilisatie na een operatie zijn:
 Peesreparatie: actieve mobilisatie van de gerepareerde pees is niet
direct toegestaan
 Prothetische vervanging (heup, schouder): volledig bewegingsbereik niet
onmiddellijk toegestaan
 Implantaat met intra-articulaire positie: geen volledig bewegingsbereik
toegestaan zolang het implantaat op zijn plaats zit
 Osteosynthese met pinnen + draden: geen volledige bewegingsvrijheid
onmiddellijk toegestaan

IMPACT VAN PIJN
- Pijn wordt veroorzaakt door de laesie en door de chirurgische behandeling
- Het belang van pijnmedicatie, gerelateerd aan de timing van fysiotherapie
- Herken gerefereerde pijn (VB: kniepijn veroorzaakt door heupfractuur)
- Herken abnormale pijn:
 Compartiment syndroom
 Zenuw laesie
 Secundaire fractuurverplaatsing / gewrichtsdislocatie (prothese)

IMPACT VAN ZWELLING
- Zwelling wordt veroorzaakt door de laesie en door de chirurgische behandeling
- De zwelling begint op het moment van het trauma → tot 5 dagen aanhouden
- Zwelling heeft invloed op de mobilisatie:
 Beperkt de volledige mobilisatie
 Stop de mobilisatie bij extreme zwelling (blaasvorming)
- Acute behandeling van zwelling = RICE (rust, ijs, compressie, elevatie)
 In de heel acute fase is het goed om dit principe toe te passen, maar op
lange termijn is er geen effect
 Zeker geen effect van langdurige rust → je moet meteen starten met
mobiliseren na de operatie

INTERPRETATIE VAN BEPERKTE BEWEGING
- Zwelling - Ontwrichting
- Spierdisbalans - Neurologische oorzaak
- Kapsulaire terugtrekking

➔ Terugkoppelen naar de behandelende arts om te achterhalen wat het onderliggende
probleem is van de beperkte beweging




2

,OPERATIE TECHNIEKEN

- Absolute stabiliteit: stijve plaat- en schroefosteosynthese
- Relatieve stabiliteit: biologische osteosynthese
 Endomedullaire nageling
 Hoekige stabiele plaat- en schroefosteosynthese
- Gewrichtsvervangingstechnieken

ABSOLUTE STABILITEIT

PRINCIPE
- Pperfecte anatomische reductie en absolute stabiliteit van botfragmenten
bereiken (geen beweging)
- Compressie van de fragmenten zodat de fractuurlijn niet meer zichtbaar is

HELING


- Directe (=primaire) fractuurgenezing
zonder callusvorming door de
vorming van “cutting cones”
- De fractuurlijn kan enkel onder de
microscoop gezien worden


IMPLANTAAT (COMPRESSIE)
COMPRESSIE SCHROEVEN

- Breukfragmenten worden met een schroef samengedrukt
- De compressieschroef passeert de breuklijn
- De schroef glijdt door het nabije fragment heen en grijpt in het verre fragment
aan
 Door gebruik te maken van schroeven met gedeeltelijke schroefdraad
 Door de proximale cortex te overboren




3

, COMPRESSIE PLAAT

- De eerste schroef wordt geboord en geplaatst
- Tweede schroef wordt excentrisch geboord (ver van breuk)
 Door het plaatsen van de tweede schroef worden de breukfragmenten
samengedrukt
 Wanneer de schroefkop in de plaat zakt, beweegt de plaat weg van de
breuk en trekt aan de eerste schroef + vast breukfragment naar het
andere fragment
 Hierdoor gaat er compressie gegeven worden in de fractuur




INDICATIES
- Oorspronkelijk (1958): alle breuken omdat er geen andere technieken
beschikbaar waren
- Vanaf 1980: alleen intra-articulaire fracturen

VOOR- EN NADELEN
VOORDELEN NADELEN
• Primaire bot heling, zonder callus • Schade aan zachte weefsels en aan
vorming de periostale vascularisatie
• Staat onmiddellijke mobilisatie toe • Vertraagde union
(nodig voor goede heling van • Osteonecrose
articulaire fracturen) • Hardware fout en verlies van reductie*
/ secundaire fractuurdislocatie
• Ontwikkeling van pseudo-artrose
• Minder stabiele fixatie bij patiënten
met osteoporose (vanwege de
verminderde botkwaliteit hebben
schroeven minder grip en kunnen ze
losraken)




4