Casus doorwerking week 2
Uitzendrichtlijn (2008/104/EG) (zie Wettenbundel)
Artikel 1
Deze richtlijn is van toepassing op werknemers met een arbeidsovereenkomst of
arbeidsverhouding met een uitzendbureau, die ter beschikking worden gesteld van
inlenende ondernemingen om onder toezicht en leiding van genoemde ondernemingen
tijdelijk te werken.
Artikel 3
Lid 1: In deze richtlijn wordt verstaan onder:
1. ‘werknemer’: iedere persoon die in de betrokken lidstaat krachtens de
nationale arbeidswetgeving bescherming geniet als werknemer.
2. ‘uitzendkracht’ : een werknemer met een arbeidsovereenkomst of
arbeidsverhouding met een uitzendbureau teneinde ter beschikking te worden
gesteld van een inlenende ondernemingen om daar onder toezicht en leiding
van deze ondernemingen tijdelijk te werken.
3. ‘essentiële arbeidsvoorwaarden’: de in wettelijke of bestuursrechtelijke
bepalingen , collectieve arbeidsovereenkomsten en/of andere in de inlenende
onderneming vignerende bindende bepalingen van algemene strekking
vastgelegde arbeidsvoorwaarden met betrekking tot:
i de arbeidstijd, overuren, pauzes, rusttijden, nachtarbeid, vakantie en
feestdagen;
Artikel 5
De essentiële arbeidsvoorwaarden van uitzendkrachten zijn, voor de duur van hun
opdracht bij een inlenende onderneming, ten minste dezelfde als die welke voor hen
zouden gelden als zij rechtstreeks door de genoemde onderneming voor dezelfde functie
in dienst waren genomen.
Arbeidswet Spanje (fictief)
Artikel 12
Lid 1: Een werknemer heeft recht op vier weken betaalde vakantie per jaar.
Lid 2: Het vorige lid is van overeenkomstige toepassing op de werknemer met een
uitzendovereenkomst.
Artikel 44
De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich
verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd
arbeid te verrichten.
Artikel 45
De uitzendovereenkomst is de arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer door de
werkgever in het kader van de uitoefening van het bedrijf van de werkgever ter
beschikking wordt gesteld van een derde om krachtens een door deze aan de werkgever
verstrekte opdracht arbeid te verrichten onder toezicht en leiding van de derde.
Felicia is verpleegkundige, heeft de Spaanse nationaliteit en is woonachtig in Madrid.
Ze heeft een overeenkomst van opdracht gesloten met Uitzendbureau Ayuda. Felicia en
Ayuda spreken af dat Ayuda Felicia detacheert als verpleegkundige naar ziekenhuizen in
en rondom Madrid. Omdat er sprake is van een krappe arbeidsmarkt, weet Felicia een
aantal gunstige voorwaarden te bedingen. Zo betaalt Ayuda Felicia ook wanneer ze door
ziekte niet kan werken. Op basis van de opdrachtovereenkomst wordt Felicia voor de
duur van een jaar tewerkgesteld bij een privékliniek in Madrid. In deze kliniek werkt
Felicia net als haar collega-verpleegkundigen die in dienst zijn bij de kliniek, onder
, leiding van teammanager Amalia. Felicia verricht dezelfde werkzaamheden als deze
collega-verpleegkundigen.
Felicia neemt in overleg met de privékliniek vier weken vakantie op in de maand
augustus. Het uitzendbureau Ayuda stelt dat Felicia recht heeft om vakantie op te
nemen, maar dat de vakantiedagen niet zullen worden doorbetaald, Felicia is immers een
freelancer, het recht op vier weken betaalde vakantie zoals neergelegd in artikel 12 van
de Arbeidswet is daarom niet op haar van toepassing. Felicia is het hier niet mee eens en
neemt een advocaat in de hand.
Vraag 1
Hoe kan de advocaat van Felicia met een beroep op het Europees recht aanvoeren dat
Felicia aanspraak maakt op vier weken betaalde vakantie?
Ingevolge artikel 1 jo. 3 Richtlijn 2008/104/EG (Uitzendrichtlijn) is deze van toepassing op
werknemers met een arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding met een uitzendbureau, die ter
beschikking worden gesteld van inlenende ondernemingen om onder toezicht en leiding van
genoemde onderneming tijdelijk te werken. Hieruit kan worden geconcludeerd dat Felicia
werkzaam is als uitzendkracht, omdat zij door uitzendbureau Ayuda voor de duur van één jaar
tewerk wordt gesteld bij een privékliniek in Madrid, onder leiding van teammanager Amalia. Als een
gevolg hiervan gelden voor Felicia in beginsel dezelfde essentiële arbeidsvoorwaarden, waaronder
het recht op loondoorbetaling ten tijde van vakantie, als voor medewerkers die rechtstreeks door
de onderneming in dienst zijn in gelijke functies. 1
Desalniettemin rijst de vraag in hoeverre uitzendbureau Ayuda gehouden is om de geldende
wetgeving in de Arbeidswet richtlijnconform uit te leggen. In dit verband dient allereerst te worden
beoordeeld of richtlijnconforme interpretatie mogelijk is. Dit is het geval indien de richtlijn
verbindend is ten aanzien van het te bereiken resultaat voor elke lidstaat waarvoor zij bestemd is. 2
Voorts moet worden bezien of de richtlijnbepaling rechtstreeks kan worden ingeroepen. Daartoe
wordt een onderscheid gemaakt tussen horizontale relaties en verticale relaties. De overeenkomst
tussen Felicia en uitzendbureau Ayuda kan worden gekwalificeerd als een horizontale relatie. Het
gaat immers om een werknemer enerzijds en een private werkgever anderzijds. 3 Ten aanzien
daarvan het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) overwogen dat de nationale rechter
verplicht is het nationale recht uit te leggen in het licht van de bewoordingen en het doel van de
richtlijn.4 Zoals reeds opgemerkt, wordt Felicia aangemerkt als een uitzendkracht en zijn de
essentiële arbeidsvoorwaarden geldend voor medewerkers die rechtstreeks in dienst zijn van de
privékliniek in gelijke functies ook op haar van toepassing. Het doel van de Uitzendrichtlijn ziet op
het waarborgen van een volledige naleving van artikel 31 van het EU Grondrechtenhandvest,
waaronder ook de jaarlijkse vakantie met behoud van loon valt.
Concluderend kan de advocaat van Felicia verschillende argumenten aanvoeren om te betogen dat
Felicia aanspraak maakt op vier weken betaalde vakantie. Allereerst kan worden gewezen op de
specifieke bepalingen van de Uitzendrichtlijn waaruit de definitie van een uitzendkracht volgt. Het
standpunt van uitzendbureau Ayuda, die ziet op de veronderstelling dat Felicia een freelancer is,
houdt derhalve geen stand. Spanje is immers verplicht om de Arbeidswet richtlijnconform uit te
leggen, aangezien de Uitzendrichtlijn verbindend is ten aanzien van het te bereiken resultaat voor
elke lidstaat waarvoor zij bestemd is. Dit brengt met zich mee dat Felicia zich tegenover
uitzendbureau Ayuda kan beroepen op een richtlijnconforme uitlegging van de nationale bepalingen
in de Arbeidswet.
_____
1
Artikel 3 lid 1 jo. 5 Richtlijn 2008/104/EG (Uitzendrichtlijn)
2
Artikel 4 lid 3 VEU jo. Artikel 288 VWEU.
3
Pennings & Peters (red.), Europees arbeidsrecht (MSR nr. 52) 2021/1.3.3.
4
HvJ EU 10 april 1984, C-14/83, ECLI:EU:C:1984:153 (Von Colson en Kamann).
Uitzendrichtlijn (2008/104/EG) (zie Wettenbundel)
Artikel 1
Deze richtlijn is van toepassing op werknemers met een arbeidsovereenkomst of
arbeidsverhouding met een uitzendbureau, die ter beschikking worden gesteld van
inlenende ondernemingen om onder toezicht en leiding van genoemde ondernemingen
tijdelijk te werken.
Artikel 3
Lid 1: In deze richtlijn wordt verstaan onder:
1. ‘werknemer’: iedere persoon die in de betrokken lidstaat krachtens de
nationale arbeidswetgeving bescherming geniet als werknemer.
2. ‘uitzendkracht’ : een werknemer met een arbeidsovereenkomst of
arbeidsverhouding met een uitzendbureau teneinde ter beschikking te worden
gesteld van een inlenende ondernemingen om daar onder toezicht en leiding
van deze ondernemingen tijdelijk te werken.
3. ‘essentiële arbeidsvoorwaarden’: de in wettelijke of bestuursrechtelijke
bepalingen , collectieve arbeidsovereenkomsten en/of andere in de inlenende
onderneming vignerende bindende bepalingen van algemene strekking
vastgelegde arbeidsvoorwaarden met betrekking tot:
i de arbeidstijd, overuren, pauzes, rusttijden, nachtarbeid, vakantie en
feestdagen;
Artikel 5
De essentiële arbeidsvoorwaarden van uitzendkrachten zijn, voor de duur van hun
opdracht bij een inlenende onderneming, ten minste dezelfde als die welke voor hen
zouden gelden als zij rechtstreeks door de genoemde onderneming voor dezelfde functie
in dienst waren genomen.
Arbeidswet Spanje (fictief)
Artikel 12
Lid 1: Een werknemer heeft recht op vier weken betaalde vakantie per jaar.
Lid 2: Het vorige lid is van overeenkomstige toepassing op de werknemer met een
uitzendovereenkomst.
Artikel 44
De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich
verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd
arbeid te verrichten.
Artikel 45
De uitzendovereenkomst is de arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer door de
werkgever in het kader van de uitoefening van het bedrijf van de werkgever ter
beschikking wordt gesteld van een derde om krachtens een door deze aan de werkgever
verstrekte opdracht arbeid te verrichten onder toezicht en leiding van de derde.
Felicia is verpleegkundige, heeft de Spaanse nationaliteit en is woonachtig in Madrid.
Ze heeft een overeenkomst van opdracht gesloten met Uitzendbureau Ayuda. Felicia en
Ayuda spreken af dat Ayuda Felicia detacheert als verpleegkundige naar ziekenhuizen in
en rondom Madrid. Omdat er sprake is van een krappe arbeidsmarkt, weet Felicia een
aantal gunstige voorwaarden te bedingen. Zo betaalt Ayuda Felicia ook wanneer ze door
ziekte niet kan werken. Op basis van de opdrachtovereenkomst wordt Felicia voor de
duur van een jaar tewerkgesteld bij een privékliniek in Madrid. In deze kliniek werkt
Felicia net als haar collega-verpleegkundigen die in dienst zijn bij de kliniek, onder
, leiding van teammanager Amalia. Felicia verricht dezelfde werkzaamheden als deze
collega-verpleegkundigen.
Felicia neemt in overleg met de privékliniek vier weken vakantie op in de maand
augustus. Het uitzendbureau Ayuda stelt dat Felicia recht heeft om vakantie op te
nemen, maar dat de vakantiedagen niet zullen worden doorbetaald, Felicia is immers een
freelancer, het recht op vier weken betaalde vakantie zoals neergelegd in artikel 12 van
de Arbeidswet is daarom niet op haar van toepassing. Felicia is het hier niet mee eens en
neemt een advocaat in de hand.
Vraag 1
Hoe kan de advocaat van Felicia met een beroep op het Europees recht aanvoeren dat
Felicia aanspraak maakt op vier weken betaalde vakantie?
Ingevolge artikel 1 jo. 3 Richtlijn 2008/104/EG (Uitzendrichtlijn) is deze van toepassing op
werknemers met een arbeidsovereenkomst of arbeidsverhouding met een uitzendbureau, die ter
beschikking worden gesteld van inlenende ondernemingen om onder toezicht en leiding van
genoemde onderneming tijdelijk te werken. Hieruit kan worden geconcludeerd dat Felicia
werkzaam is als uitzendkracht, omdat zij door uitzendbureau Ayuda voor de duur van één jaar
tewerk wordt gesteld bij een privékliniek in Madrid, onder leiding van teammanager Amalia. Als een
gevolg hiervan gelden voor Felicia in beginsel dezelfde essentiële arbeidsvoorwaarden, waaronder
het recht op loondoorbetaling ten tijde van vakantie, als voor medewerkers die rechtstreeks door
de onderneming in dienst zijn in gelijke functies. 1
Desalniettemin rijst de vraag in hoeverre uitzendbureau Ayuda gehouden is om de geldende
wetgeving in de Arbeidswet richtlijnconform uit te leggen. In dit verband dient allereerst te worden
beoordeeld of richtlijnconforme interpretatie mogelijk is. Dit is het geval indien de richtlijn
verbindend is ten aanzien van het te bereiken resultaat voor elke lidstaat waarvoor zij bestemd is. 2
Voorts moet worden bezien of de richtlijnbepaling rechtstreeks kan worden ingeroepen. Daartoe
wordt een onderscheid gemaakt tussen horizontale relaties en verticale relaties. De overeenkomst
tussen Felicia en uitzendbureau Ayuda kan worden gekwalificeerd als een horizontale relatie. Het
gaat immers om een werknemer enerzijds en een private werkgever anderzijds. 3 Ten aanzien
daarvan het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU) overwogen dat de nationale rechter
verplicht is het nationale recht uit te leggen in het licht van de bewoordingen en het doel van de
richtlijn.4 Zoals reeds opgemerkt, wordt Felicia aangemerkt als een uitzendkracht en zijn de
essentiële arbeidsvoorwaarden geldend voor medewerkers die rechtstreeks in dienst zijn van de
privékliniek in gelijke functies ook op haar van toepassing. Het doel van de Uitzendrichtlijn ziet op
het waarborgen van een volledige naleving van artikel 31 van het EU Grondrechtenhandvest,
waaronder ook de jaarlijkse vakantie met behoud van loon valt.
Concluderend kan de advocaat van Felicia verschillende argumenten aanvoeren om te betogen dat
Felicia aanspraak maakt op vier weken betaalde vakantie. Allereerst kan worden gewezen op de
specifieke bepalingen van de Uitzendrichtlijn waaruit de definitie van een uitzendkracht volgt. Het
standpunt van uitzendbureau Ayuda, die ziet op de veronderstelling dat Felicia een freelancer is,
houdt derhalve geen stand. Spanje is immers verplicht om de Arbeidswet richtlijnconform uit te
leggen, aangezien de Uitzendrichtlijn verbindend is ten aanzien van het te bereiken resultaat voor
elke lidstaat waarvoor zij bestemd is. Dit brengt met zich mee dat Felicia zich tegenover
uitzendbureau Ayuda kan beroepen op een richtlijnconforme uitlegging van de nationale bepalingen
in de Arbeidswet.
_____
1
Artikel 3 lid 1 jo. 5 Richtlijn 2008/104/EG (Uitzendrichtlijn)
2
Artikel 4 lid 3 VEU jo. Artikel 288 VWEU.
3
Pennings & Peters (red.), Europees arbeidsrecht (MSR nr. 52) 2021/1.3.3.
4
HvJ EU 10 april 1984, C-14/83, ECLI:EU:C:1984:153 (Von Colson en Kamann).
