THEMA 4: ENGELSE CONSTITUTIE
ENGELAND: POLITIEKE ACHTERGROND
In Engeland is er sprake van continuïteit maar toch is er sprake van grote politieke en soc-economische
verschuivingen. Deze zijn gewoon niet volledig chronologisch of volgens model van continentale
ontwikkelingen.
BEGIN TWEEDE/LATE MIDDELEEUWEN (11E EEUW)
Engeland is een politieke eenheid, met andere woorden. De Engelse vorst heeft effectieve macht over het
volledige Engelse grondgebied.
Frankrijk & Duitsland, deze vorsten hadden slechts effectieve macht over een klein stukje van het grondgebied.
TERRITORIALE EXPANSIE
Door het feit dat de Engelse vorst over het volledige grondgebied effectieve macht heeft, kan hij zonder enkele
problemen doen aan territoriale expansie (hoeft zich geen zorgen maken over zijn eigen land)
- Buurlanden (2 + Ierland) = Engelse eilanden
Land Periode Uitleg + specifieke data Integratie
Wales ME Politiek zwak volledig
Schotland NT Langer onafhankelijk want politiek sterker. Nt volledig
Vanaf 16e eeuw werd het een politieke unie met Eng dankzij
gemeenschappelijke vorst
Vanaf 18e eeuw werd de unie versterkt maar niet te veel want de
schotten bleven hun eigen recht behouden
Ierland NT Pol unie kwam er pas in de 19 e eeuw door de grote culturele Nt volledig
verschillen vb. katholicisme
Dit was van groot geostrategisch belang, dus men bewaakte de grenzen van de eiland heel goed.
Het eiland had nood aan goede beveiliging, zeker op zee (VLOOT) zodat de vijand niet aan land kon
komen
= Veilig t.o.v. buitenwereld
, - Koloniale expansie met koloniaal imperium vanaf de Nieuwe Tijd
Soort Periode/ Uitleg
Data
Handelscompagnieë NT Deze mandaat gebieden bieden heel wat voordelen, vooral
n op:
1) Economisch gebied:
Internationale handel
2) Interpubliekrechtelijk gebied:
Men krijgt internationaal publiekrechtelijke
bevoegdheden waarbij je voor meerdere landen
aan expansie kan doen en macht kan hebben over
die gebieden via de handelscompagnieën
Vb. Nederlandse Verenigde Oost-Indische
Compagnie
Staatkolonialisme 19e eeuw Men krijgt nu rechtstreekse macht, dus niet meer via de
compagnieën
HET ‘PARLEMENT ’ ALS EEN BELANGRIJKE KATALYSATOR VAN DE BELANGEN
Let op: parlement = standenvergadering (zoals in de rest van Europa)
Toch zal de rol van het parlement er anders uit gaan zien dan in de rest van Europa want ze gaan zich beter
profileren en de organisatie zal er ook anders uitzien.
Waar Continent/ Europa Engeland
Data t.e.m. Ancien Regime a/h einde van de ME
Wat 3 aparte standen met aparte vergaderingen De 2 bevoorrechte standen (hogere clerus en
en stemmen hogere adel) gaan meer en meer samen
vergaderen en het gewone volk laten ze apart
vergaderen.
= DE BASIS VAN HET BICAMERALISME VAN ONS
NU
Met kamer 1 = Lords en kamer 2= commons
, NIEUWE TIJD = BREUKLIJN
SITUATIESCHETS
Tendens 17e Eeuw: absolute tendens in Eu maar ook Eng
( paradigma van de concurrende soevereiniteit exclusieve soevereiniteit )
Stuartdynastie streeft naar absolute macht + parlement is ondertussen goed georganiseerd (tegenwicht)
PROBLEMEN
Door het steeds sterker wordende absolutisme van de Stuarts komt er verzet van de belangengroepen die
georganiseerd zijn in het parlement. Het conflict wordt een militaire conflict nl. Burgeroorlog in London (1642-
1649). Waarbij de royalisten (abso) staan tegenover de voorstanders van het parlement.
De royalisten verliezen en na een schijnproces wordt de Stuart koning onthoofd + het militaire leger wil de
belangengroepen van het parlement weg.
Na de onthoofding van de Stuart koning, is er dus geen koning meer en wordt Engeland een republiek. Het
parlement denkt nu de volledige macht te claimen. Jammer genoeg steekt het hoofd van het leger (Olivier
Cromwell) daar een stokje voor.
Nu ontstaat er een militaire dictatuur die het parlement nog meer onderdrukt dan dat gedaan werd onder de
Stuartdynastie. (belangengroepen parlement). Hiermee is het parlement zeker niet akkoord want nu zitten ze
weer in dezelfde situatie als bij de Stuart koning.
+
De belastingen verhogen tijdens de militaire dictatuur ook om zo de legerkosten te kunnen financieren.
Hiermee is het volk niet akkoord want zij hebben nooit voor zulk beleid gevraagd.
Door het niet akkoord zijn van zowel het parlement als het volk, wordt de Stuartdynastie gerestaureerd.
Het gevaarlijke aan deze stap was dat net op dat moment het absolutisme zijn hoogtepunt had bereikt in het
continent ( in Frankrijk koning Lodewijk de 14 e = DE absolutist). Frankrijk toont aan dat dankzij het absolutisme
expansie goed mogelijk is. Zo gaat men denken dat het succes te danken valt aan het absolutisme. GEVAAR
De Stuarts zien Frankrijk als voorbeeld ( hebben daar enkele jaren in ballingschap geleefd) om zelf ook
absolutistisch te worden. Zo komen we terug op het begin. Dezelfde conflicten als voordien komen opdagen
met het parlement.
Niet alleen hun absolutistische ideeën vormen een probleem voor het parlement ook hun geloofsovertuiging
(nl. katholiek). Toch wil het parlement voorzichtig zijn en een burgeroorlog vermijden.
DE OPLOSSING= Staatsgreep (Glorious Revolution) waarbij de koning vlucht. Daarnaast ligt Engeland ook nog in
oorlog met FR.
Nu de kroon leeg is en oorlog heerst, heeft men dringend nood aan een sterke protestantse leider. WILLEM
VAN ORANJE EN MARY STUART
ENGELAND: POLITIEKE ACHTERGROND
In Engeland is er sprake van continuïteit maar toch is er sprake van grote politieke en soc-economische
verschuivingen. Deze zijn gewoon niet volledig chronologisch of volgens model van continentale
ontwikkelingen.
BEGIN TWEEDE/LATE MIDDELEEUWEN (11E EEUW)
Engeland is een politieke eenheid, met andere woorden. De Engelse vorst heeft effectieve macht over het
volledige Engelse grondgebied.
Frankrijk & Duitsland, deze vorsten hadden slechts effectieve macht over een klein stukje van het grondgebied.
TERRITORIALE EXPANSIE
Door het feit dat de Engelse vorst over het volledige grondgebied effectieve macht heeft, kan hij zonder enkele
problemen doen aan territoriale expansie (hoeft zich geen zorgen maken over zijn eigen land)
- Buurlanden (2 + Ierland) = Engelse eilanden
Land Periode Uitleg + specifieke data Integratie
Wales ME Politiek zwak volledig
Schotland NT Langer onafhankelijk want politiek sterker. Nt volledig
Vanaf 16e eeuw werd het een politieke unie met Eng dankzij
gemeenschappelijke vorst
Vanaf 18e eeuw werd de unie versterkt maar niet te veel want de
schotten bleven hun eigen recht behouden
Ierland NT Pol unie kwam er pas in de 19 e eeuw door de grote culturele Nt volledig
verschillen vb. katholicisme
Dit was van groot geostrategisch belang, dus men bewaakte de grenzen van de eiland heel goed.
Het eiland had nood aan goede beveiliging, zeker op zee (VLOOT) zodat de vijand niet aan land kon
komen
= Veilig t.o.v. buitenwereld
, - Koloniale expansie met koloniaal imperium vanaf de Nieuwe Tijd
Soort Periode/ Uitleg
Data
Handelscompagnieë NT Deze mandaat gebieden bieden heel wat voordelen, vooral
n op:
1) Economisch gebied:
Internationale handel
2) Interpubliekrechtelijk gebied:
Men krijgt internationaal publiekrechtelijke
bevoegdheden waarbij je voor meerdere landen
aan expansie kan doen en macht kan hebben over
die gebieden via de handelscompagnieën
Vb. Nederlandse Verenigde Oost-Indische
Compagnie
Staatkolonialisme 19e eeuw Men krijgt nu rechtstreekse macht, dus niet meer via de
compagnieën
HET ‘PARLEMENT ’ ALS EEN BELANGRIJKE KATALYSATOR VAN DE BELANGEN
Let op: parlement = standenvergadering (zoals in de rest van Europa)
Toch zal de rol van het parlement er anders uit gaan zien dan in de rest van Europa want ze gaan zich beter
profileren en de organisatie zal er ook anders uitzien.
Waar Continent/ Europa Engeland
Data t.e.m. Ancien Regime a/h einde van de ME
Wat 3 aparte standen met aparte vergaderingen De 2 bevoorrechte standen (hogere clerus en
en stemmen hogere adel) gaan meer en meer samen
vergaderen en het gewone volk laten ze apart
vergaderen.
= DE BASIS VAN HET BICAMERALISME VAN ONS
NU
Met kamer 1 = Lords en kamer 2= commons
, NIEUWE TIJD = BREUKLIJN
SITUATIESCHETS
Tendens 17e Eeuw: absolute tendens in Eu maar ook Eng
( paradigma van de concurrende soevereiniteit exclusieve soevereiniteit )
Stuartdynastie streeft naar absolute macht + parlement is ondertussen goed georganiseerd (tegenwicht)
PROBLEMEN
Door het steeds sterker wordende absolutisme van de Stuarts komt er verzet van de belangengroepen die
georganiseerd zijn in het parlement. Het conflict wordt een militaire conflict nl. Burgeroorlog in London (1642-
1649). Waarbij de royalisten (abso) staan tegenover de voorstanders van het parlement.
De royalisten verliezen en na een schijnproces wordt de Stuart koning onthoofd + het militaire leger wil de
belangengroepen van het parlement weg.
Na de onthoofding van de Stuart koning, is er dus geen koning meer en wordt Engeland een republiek. Het
parlement denkt nu de volledige macht te claimen. Jammer genoeg steekt het hoofd van het leger (Olivier
Cromwell) daar een stokje voor.
Nu ontstaat er een militaire dictatuur die het parlement nog meer onderdrukt dan dat gedaan werd onder de
Stuartdynastie. (belangengroepen parlement). Hiermee is het parlement zeker niet akkoord want nu zitten ze
weer in dezelfde situatie als bij de Stuart koning.
+
De belastingen verhogen tijdens de militaire dictatuur ook om zo de legerkosten te kunnen financieren.
Hiermee is het volk niet akkoord want zij hebben nooit voor zulk beleid gevraagd.
Door het niet akkoord zijn van zowel het parlement als het volk, wordt de Stuartdynastie gerestaureerd.
Het gevaarlijke aan deze stap was dat net op dat moment het absolutisme zijn hoogtepunt had bereikt in het
continent ( in Frankrijk koning Lodewijk de 14 e = DE absolutist). Frankrijk toont aan dat dankzij het absolutisme
expansie goed mogelijk is. Zo gaat men denken dat het succes te danken valt aan het absolutisme. GEVAAR
De Stuarts zien Frankrijk als voorbeeld ( hebben daar enkele jaren in ballingschap geleefd) om zelf ook
absolutistisch te worden. Zo komen we terug op het begin. Dezelfde conflicten als voordien komen opdagen
met het parlement.
Niet alleen hun absolutistische ideeën vormen een probleem voor het parlement ook hun geloofsovertuiging
(nl. katholiek). Toch wil het parlement voorzichtig zijn en een burgeroorlog vermijden.
DE OPLOSSING= Staatsgreep (Glorious Revolution) waarbij de koning vlucht. Daarnaast ligt Engeland ook nog in
oorlog met FR.
Nu de kroon leeg is en oorlog heerst, heeft men dringend nood aan een sterke protestantse leider. WILLEM
VAN ORANJE EN MARY STUART
