Cardiale kinesitherapie: Wendy Hens cardiale revalidatie (4 lessen)
Tabel medicatie: kennen (doc op BB)
INLEIDEND
Is dit relevant voor mij? Behandeling P met hartproblemen
- Stijging van 70% (over 20j) van actieve kinesitherapeuten
- Belangrijk om te specialiseren en differentiëren
Prevalentie HVZ (hart en vaatziekten) in huisartsenpraktijk (doorverwijzing 1 e lijns kine) = primaire verwijzing
hoog
- Coronaire hartziekten: ischemische aandoeningen
- Beroerte
- Hartfalen
- Hartritmestoornissen:
o Vaak: voorkamerfibrilatie (onregelmatig hartritme: vaak bij ongezonde levensstijl (alcohol,
overgewicht, weinig bewegen))
- Hartstilstand
- Aandoeningen van het endocard
Kinesitherapeut met afstudeervariant inwendige revalidatie
- Evidentie “exercise-based” hartrevalidatie (richtlijnen: oefencomponent: basis waar alles op gebaseerd is)
o Verbetering QoL
o Daling ziekenhuisopname
o Relatie tot gedaalde mortaliteit (minder zeker in chronisch hartfalen)
Onderverdeling coronairlijden (incl klepchirurgie?) vs chronisch hartfalen
- Congenitale omkeringen grote vaten
- Gaatjes: stroom toelaten tss beide voorkamers
- Veel zaken die maken dat iem een hartpatiënt kan zijn
- Iem plots gestorven: vaak zeggen tgv hartfalen
o Chronisch hartfalen: aandoening langdurig vermindering pompfunctie
o Acuut hartfalen dat leidt tot plotse dood plotse dood noemen
1. Coronair lijden
Ischaemische hartaandoeningen worden meestal veroorzaakt door levensstijl gerelateerde atherosclerose
- Hart kan niet voorzien in eigen bloedstoevoer: door occlusies in de vaten
- Aftakkingen aorta ascendens: vaten die hart zelf terug bevloeien
- De vaatjes die ontstaan en over hart lopen worden geoccludeerd geraken
o Door slagaderverkalking: opeenstapeling lipiden tss vaatwand en gebied eronder vaatwand
wordt dunner
,- Vaatwand wordt dunner: druk op borst, pijn bij inspanning weg bij rust
o Inspanning: hart sneller kloppen spieren en hart hebben veel O2 nodig
Die momenten zorgt vernauwing voor te weinig doorstroom
- Effectief myocard infarct is wanneer de vernauwing scheurt (3) daar infiltratie in vat
o Lichaam gaat reageren: probleem willen stollen bloedprop
o Bepaald stukje hart geen zuurstof
Zonder zuurstof: weefselschade, weefselnecrose niet meer werken met contractie hart
Verliest aan pomp functie
- Heel uitgebreide infarcten kunnen leiden tot probleem van pomp, contractie niet deftig of vullingsfase
heeft problemen
1. Binnenbekleding bloedvat: endotheel
2. ophoping van cholesterol, vet, dode witte
bloedcellen
3. verkalkte kern: infiltratie in vat lichaam wil stollen
vat occluderen
4. bindweefsellaag
5. spierlaag
Risicofactoren: combinatie van factoren die worden geassocieerd met verhoogd risico op cardiovasculaire,
ischemische aandoening (Framingham heart study)
- Ischemisch hartlijden: problemen in vaatmusculatuur rond hart
o Ongezonde voeding (leidt tot atherosclerose) disbalans goede (HDL) en slechte vetten (LDL)
Ook overgewicht en obesitas
o Hypertensie: hoge bloeddruk
o Roken
o Alcohol: 1V, 2M dagelijks in praktijk: minstens 2 opeenvolgende dagen geen alcohol te
consumeren
Kan ook maar is niet gezond
o Genetische factoren: genetische predispositie naar hyperlipidemie (verstoorde cholesterol)
400 – 500 waarden
- Incidentie hart en vaatziekten gelinkt aan levensstijl mensen (roken, bloeddruk, beweging) in deze studie
- Meestal over ischemisch als je risicofactoren hoort
- Tijdslijn studie geregeld nieuwe bevindingen
10 risicofactoren
(niet cut off criteria kennen: weten hoe ouder, hoe hoger cholesterol)
Leeftijd M ≥ 45j
V ≥ 55j hormonaal beschermd voor menopauze: start menopauze incidentie M = V
Hoe ouder, hoe meer risico
Geslacht Prevalentie M > prevalentie V
Familiaal CHD in eerste graad M < 55j , V < 65j
In eerste graad voorkomen: familiale voorbeschiktheid: ouders problemen HVZ, kans groot
zelf ook (levensstijl grootgebracht, genetische voorbeschiktheid kan ook)
Dyslipidemie LDL > 100 mg * dl ^-1
HDL < 40 mg * dl^-1 (HDL > 60 mg*dl^-1 = negatieve risicofactor)
Kan ook door genetische factor of levensstijl
Hoe ouder, hoe hoger cholesterol
Hypertensie BP ≥ 140/90 mm Hg deze wel kennen !!!
Of anti-hypertensieve medicatie medicatie om bloeddruk onderdrukken
Roken Hoe minder, hoe beter
Vapen: toxische pneumonieën (niet veel gezonder, zorgt geen teer in longen)
Diabetes Hemoglobine (A1C): versuikering van Hb op lange termijn (lang letten al op voeding bv)
, Nuchter fasting bloedstaal analyse (suiker gehalte in bloed FPG) (boven 120: diabetes)
Orale glucose tolerantie test (OGTT) vermoeden diabetes: diagnose bevestigen
Overgewicht Overgewicht: BMI > 25
/ obesitas Obesitas: BMI > 30
Metabool syndroom = clustering risicofactoren kennen om te kunnen bepalen metabool
syndroom (ook waardes !! )
- 3 van de volgende
- MO: M > 102 cm, V > 88 cm (middelomtrek: ruimte tss crista iliaca en rib 12)
- SBD ≥130 mm Hg, DBD ≥ 85 mm Hg (systolische en diastolische bloeddruk)
- Trigl > 150 mg.dL-1
- HDL: M < 40 mg.dL-1, V < 50 mg.dL-1 positief effect op cardiovasculair risicoprofiel,
punt gegeven als onder bepaalde cut off
- Fasting glucose in bloed ≥ 100 mg.dL-1
Metabool syndroom: mensen nog gevoeliger aan ontwikkeling hart en vaatziekten dan
risicofactoren individueel (doet risico nog toenemen)
Sedentaire Nefaste invloed op cardiovasculair systeem
levensstijl
Psychosociaal Depressie
Type D persoonlijkheid (negatieve affectiviteit + sociale inhibitie)
Stress
BD↑, HR ↑, vasoconstrictie bij endotheliale dysfunctie (bij bovenstaande 3)
Dia 17: risico score berekenen
- Adhv tabel
- Stel V van 40j, 0 optellen bij waarde totaal cholesterol profiel: 3 of -2 bv
- Alle waarden optellen: lager dan -2 of hoger dan 17 absoluut en predictief risico ontwikkelen HVZ
komende 10j
2. Hartfalen
Bij hartfalen kan het hart niet op voldoende wijze bloed rondpompen om het lichaam normaal te laten
functioneren
- Symptomen: Moeheid, Kortademigheid, Gewichtstoename, Zwelling van de enkels, Frequent ‘s nachts
opstaan om te plassen, Vol gevoel in de bovenbuik, Opgezette buik die pijnlijk en gevoelig is, Verminderde
eetlust, Prikkelhoest, Overdag minder plassen
Chronisch hartfalen: pomp kan werking niet doen
- Goed output maar ook goed opvullen uitstootfase en vullingsfase (relaxatie) belangrijk
- Systolisch hartfalen: probleem bij uitstootfase
o Symptomen HF bij verminderde ejectiefractie (LVEF >40%) = HFrEF
Minder dan 40% van bloed terecht in LV effectief wordt uitgestoten
Normaal: 60 – 70% (er blijft altijd iets achter) 65
OPM: LVEF = EDV-ESV; normaal LVEF = 60-70%
HFmrEF = 50% > LVEF > 40%
Mr: mid range
Uitstootfase tss
- Diastolisch hartfalen: probleem bij vullingsfase
o Symptomen HF bij bewaarde LVEF = HFpEF (hart frequentie preserved ejection fase)
Preserverd: bewaarde pompfunctie
Hoger dan 50%
Wel zelfde symptomen van hartfalen
, - Gewichtstoename: oedeem opstapeling
o Voornamelijk OL, vocht op armen of hart: vormen van decompensatie
o Vasthouden van vocht
o Vaak opstaan plassen, niet plat liggen: geen adem, verstoorde eetlust, prikkelhoest
o Melding van deze tekenen alert zijn
Niet alleen mensen diagnose met hartpatiënten
Oudere patiënten kan ook melding hebben van deze problemen
o Symptomen goed in hoofd prenten !!
Oorzaken
- Ischaemie: één of meerdere infarcten
o Bepaald deel hart doet niet mee met hartcontractie: verminderde pompfunctie
- Langdurig verhoogde bloeddruk
- Gestoorde klepwerking
- Ritmeproblematiek
- Na chemotherapie, toxiciteit
o Toxiciteit van drugsmisbruik / alcoholmisbruik / pillenmisbruik bij jonge mensen met chronisch
hartfalen
o Chemo zelf ook toxisch voor lichaam & cardiotoxiciteit (na volgen chemo kan hartfalen
ontwikkelen)
- Ideopatisch
- Viraal
- Erfelijk (genetische belasting)
MULTIDISCIPLINAIRE BENADERING VAN DE HARTPATIËNT EN RISICOFACTOREN
A. VOEDING
- Energie opname vs. energie verbruik
o In evenwicht om te voorkomen overgewicht krijgen
o Of gewichtsreductie: energie opname minder dan verbruik
- “minder” consumeren
o van verzadigde vetzuren
o transvetzuren
o caloriedense voedingsmiddelen, kant-en-klaar gerechten
o alcohol
- “meer” consumeren van
o groenten en fruit
o noten, zaden, vette vis: in proportie
- Vetten: belang statines bij hartpatiënten
o Statines: verlagen cholesterolgehalte in bloed met 25 – 45% door remmen van aanmaak
cholesterol in lever
o P die gekend zijn met kransslagaderlijden, wordt toegevoegd aan therapie (ongeacht
cholesterolnvieau)
Bij hartP streeft men naar LDL-C van 70 mg/dl
o Bijwerkingen belangrijk voor kine
Spierpijnen of krampen
Kunnen van voorbijgaande aard zijn
Maag en darmklachten
Vermoeidheid
Hoofdpijn
Duizeligheid
o Meest voorkomende stof- en merknamen (p13, dia 25) …vastatine
Tabel medicatie: kennen (doc op BB)
INLEIDEND
Is dit relevant voor mij? Behandeling P met hartproblemen
- Stijging van 70% (over 20j) van actieve kinesitherapeuten
- Belangrijk om te specialiseren en differentiëren
Prevalentie HVZ (hart en vaatziekten) in huisartsenpraktijk (doorverwijzing 1 e lijns kine) = primaire verwijzing
hoog
- Coronaire hartziekten: ischemische aandoeningen
- Beroerte
- Hartfalen
- Hartritmestoornissen:
o Vaak: voorkamerfibrilatie (onregelmatig hartritme: vaak bij ongezonde levensstijl (alcohol,
overgewicht, weinig bewegen))
- Hartstilstand
- Aandoeningen van het endocard
Kinesitherapeut met afstudeervariant inwendige revalidatie
- Evidentie “exercise-based” hartrevalidatie (richtlijnen: oefencomponent: basis waar alles op gebaseerd is)
o Verbetering QoL
o Daling ziekenhuisopname
o Relatie tot gedaalde mortaliteit (minder zeker in chronisch hartfalen)
Onderverdeling coronairlijden (incl klepchirurgie?) vs chronisch hartfalen
- Congenitale omkeringen grote vaten
- Gaatjes: stroom toelaten tss beide voorkamers
- Veel zaken die maken dat iem een hartpatiënt kan zijn
- Iem plots gestorven: vaak zeggen tgv hartfalen
o Chronisch hartfalen: aandoening langdurig vermindering pompfunctie
o Acuut hartfalen dat leidt tot plotse dood plotse dood noemen
1. Coronair lijden
Ischaemische hartaandoeningen worden meestal veroorzaakt door levensstijl gerelateerde atherosclerose
- Hart kan niet voorzien in eigen bloedstoevoer: door occlusies in de vaten
- Aftakkingen aorta ascendens: vaten die hart zelf terug bevloeien
- De vaatjes die ontstaan en over hart lopen worden geoccludeerd geraken
o Door slagaderverkalking: opeenstapeling lipiden tss vaatwand en gebied eronder vaatwand
wordt dunner
,- Vaatwand wordt dunner: druk op borst, pijn bij inspanning weg bij rust
o Inspanning: hart sneller kloppen spieren en hart hebben veel O2 nodig
Die momenten zorgt vernauwing voor te weinig doorstroom
- Effectief myocard infarct is wanneer de vernauwing scheurt (3) daar infiltratie in vat
o Lichaam gaat reageren: probleem willen stollen bloedprop
o Bepaald stukje hart geen zuurstof
Zonder zuurstof: weefselschade, weefselnecrose niet meer werken met contractie hart
Verliest aan pomp functie
- Heel uitgebreide infarcten kunnen leiden tot probleem van pomp, contractie niet deftig of vullingsfase
heeft problemen
1. Binnenbekleding bloedvat: endotheel
2. ophoping van cholesterol, vet, dode witte
bloedcellen
3. verkalkte kern: infiltratie in vat lichaam wil stollen
vat occluderen
4. bindweefsellaag
5. spierlaag
Risicofactoren: combinatie van factoren die worden geassocieerd met verhoogd risico op cardiovasculaire,
ischemische aandoening (Framingham heart study)
- Ischemisch hartlijden: problemen in vaatmusculatuur rond hart
o Ongezonde voeding (leidt tot atherosclerose) disbalans goede (HDL) en slechte vetten (LDL)
Ook overgewicht en obesitas
o Hypertensie: hoge bloeddruk
o Roken
o Alcohol: 1V, 2M dagelijks in praktijk: minstens 2 opeenvolgende dagen geen alcohol te
consumeren
Kan ook maar is niet gezond
o Genetische factoren: genetische predispositie naar hyperlipidemie (verstoorde cholesterol)
400 – 500 waarden
- Incidentie hart en vaatziekten gelinkt aan levensstijl mensen (roken, bloeddruk, beweging) in deze studie
- Meestal over ischemisch als je risicofactoren hoort
- Tijdslijn studie geregeld nieuwe bevindingen
10 risicofactoren
(niet cut off criteria kennen: weten hoe ouder, hoe hoger cholesterol)
Leeftijd M ≥ 45j
V ≥ 55j hormonaal beschermd voor menopauze: start menopauze incidentie M = V
Hoe ouder, hoe meer risico
Geslacht Prevalentie M > prevalentie V
Familiaal CHD in eerste graad M < 55j , V < 65j
In eerste graad voorkomen: familiale voorbeschiktheid: ouders problemen HVZ, kans groot
zelf ook (levensstijl grootgebracht, genetische voorbeschiktheid kan ook)
Dyslipidemie LDL > 100 mg * dl ^-1
HDL < 40 mg * dl^-1 (HDL > 60 mg*dl^-1 = negatieve risicofactor)
Kan ook door genetische factor of levensstijl
Hoe ouder, hoe hoger cholesterol
Hypertensie BP ≥ 140/90 mm Hg deze wel kennen !!!
Of anti-hypertensieve medicatie medicatie om bloeddruk onderdrukken
Roken Hoe minder, hoe beter
Vapen: toxische pneumonieën (niet veel gezonder, zorgt geen teer in longen)
Diabetes Hemoglobine (A1C): versuikering van Hb op lange termijn (lang letten al op voeding bv)
, Nuchter fasting bloedstaal analyse (suiker gehalte in bloed FPG) (boven 120: diabetes)
Orale glucose tolerantie test (OGTT) vermoeden diabetes: diagnose bevestigen
Overgewicht Overgewicht: BMI > 25
/ obesitas Obesitas: BMI > 30
Metabool syndroom = clustering risicofactoren kennen om te kunnen bepalen metabool
syndroom (ook waardes !! )
- 3 van de volgende
- MO: M > 102 cm, V > 88 cm (middelomtrek: ruimte tss crista iliaca en rib 12)
- SBD ≥130 mm Hg, DBD ≥ 85 mm Hg (systolische en diastolische bloeddruk)
- Trigl > 150 mg.dL-1
- HDL: M < 40 mg.dL-1, V < 50 mg.dL-1 positief effect op cardiovasculair risicoprofiel,
punt gegeven als onder bepaalde cut off
- Fasting glucose in bloed ≥ 100 mg.dL-1
Metabool syndroom: mensen nog gevoeliger aan ontwikkeling hart en vaatziekten dan
risicofactoren individueel (doet risico nog toenemen)
Sedentaire Nefaste invloed op cardiovasculair systeem
levensstijl
Psychosociaal Depressie
Type D persoonlijkheid (negatieve affectiviteit + sociale inhibitie)
Stress
BD↑, HR ↑, vasoconstrictie bij endotheliale dysfunctie (bij bovenstaande 3)
Dia 17: risico score berekenen
- Adhv tabel
- Stel V van 40j, 0 optellen bij waarde totaal cholesterol profiel: 3 of -2 bv
- Alle waarden optellen: lager dan -2 of hoger dan 17 absoluut en predictief risico ontwikkelen HVZ
komende 10j
2. Hartfalen
Bij hartfalen kan het hart niet op voldoende wijze bloed rondpompen om het lichaam normaal te laten
functioneren
- Symptomen: Moeheid, Kortademigheid, Gewichtstoename, Zwelling van de enkels, Frequent ‘s nachts
opstaan om te plassen, Vol gevoel in de bovenbuik, Opgezette buik die pijnlijk en gevoelig is, Verminderde
eetlust, Prikkelhoest, Overdag minder plassen
Chronisch hartfalen: pomp kan werking niet doen
- Goed output maar ook goed opvullen uitstootfase en vullingsfase (relaxatie) belangrijk
- Systolisch hartfalen: probleem bij uitstootfase
o Symptomen HF bij verminderde ejectiefractie (LVEF >40%) = HFrEF
Minder dan 40% van bloed terecht in LV effectief wordt uitgestoten
Normaal: 60 – 70% (er blijft altijd iets achter) 65
OPM: LVEF = EDV-ESV; normaal LVEF = 60-70%
HFmrEF = 50% > LVEF > 40%
Mr: mid range
Uitstootfase tss
- Diastolisch hartfalen: probleem bij vullingsfase
o Symptomen HF bij bewaarde LVEF = HFpEF (hart frequentie preserved ejection fase)
Preserverd: bewaarde pompfunctie
Hoger dan 50%
Wel zelfde symptomen van hartfalen
, - Gewichtstoename: oedeem opstapeling
o Voornamelijk OL, vocht op armen of hart: vormen van decompensatie
o Vasthouden van vocht
o Vaak opstaan plassen, niet plat liggen: geen adem, verstoorde eetlust, prikkelhoest
o Melding van deze tekenen alert zijn
Niet alleen mensen diagnose met hartpatiënten
Oudere patiënten kan ook melding hebben van deze problemen
o Symptomen goed in hoofd prenten !!
Oorzaken
- Ischaemie: één of meerdere infarcten
o Bepaald deel hart doet niet mee met hartcontractie: verminderde pompfunctie
- Langdurig verhoogde bloeddruk
- Gestoorde klepwerking
- Ritmeproblematiek
- Na chemotherapie, toxiciteit
o Toxiciteit van drugsmisbruik / alcoholmisbruik / pillenmisbruik bij jonge mensen met chronisch
hartfalen
o Chemo zelf ook toxisch voor lichaam & cardiotoxiciteit (na volgen chemo kan hartfalen
ontwikkelen)
- Ideopatisch
- Viraal
- Erfelijk (genetische belasting)
MULTIDISCIPLINAIRE BENADERING VAN DE HARTPATIËNT EN RISICOFACTOREN
A. VOEDING
- Energie opname vs. energie verbruik
o In evenwicht om te voorkomen overgewicht krijgen
o Of gewichtsreductie: energie opname minder dan verbruik
- “minder” consumeren
o van verzadigde vetzuren
o transvetzuren
o caloriedense voedingsmiddelen, kant-en-klaar gerechten
o alcohol
- “meer” consumeren van
o groenten en fruit
o noten, zaden, vette vis: in proportie
- Vetten: belang statines bij hartpatiënten
o Statines: verlagen cholesterolgehalte in bloed met 25 – 45% door remmen van aanmaak
cholesterol in lever
o P die gekend zijn met kransslagaderlijden, wordt toegevoegd aan therapie (ongeacht
cholesterolnvieau)
Bij hartP streeft men naar LDL-C van 70 mg/dl
o Bijwerkingen belangrijk voor kine
Spierpijnen of krampen
Kunnen van voorbijgaande aard zijn
Maag en darmklachten
Vermoeidheid
Hoofdpijn
Duizeligheid
o Meest voorkomende stof- en merknamen (p13, dia 25) …vastatine
