Licht & geluid
Marrit Keemers
25-1-2024
,Inhoudsopgave
Gebouw en licht ...................................................................................................................................... 4
Wat is licht? ......................................................................................................................................... 4
Soorten licht .................................................................................................................................... 4
Het proces van zien ......................................................................................................................... 4
De bron ................................................................................................................................................ 4
Lichtstroom...................................................................................................................................... 5
Lichtrendement ............................................................................................................................... 5
Lichtsterkte ...................................................................................................................................... 5
De weg ................................................................................................................................................. 5
Reflectiefactor ................................................................................................................................. 5
Absorptiefactor ................................................................................................................................ 6
Doorlatingsfactor ............................................................................................................................. 6
Verlichtingssterkte ........................................................................................................................... 6
Luminantie ....................................................................................................................................... 6
Mens en licht ........................................................................................................................................... 7
Het oog ................................................................................................................................................ 7
Het zien ............................................................................................................................................ 7
Adaptatie ......................................................................................................................................... 7
Contrasten ....................................................................................................................................... 7
Verblinding ...................................................................................................................................... 7
Kleur ................................................................................................................................................ 7
Ontwerpen met licht ............................................................................................................................... 8
Bouwkundige middelen ....................................................................................................................... 8
Het raam .............................................................................................................................................. 8
Berekenen van de hoeveelheid daglicht ............................................................................................. 8
Daglichtfactor bepalen tijdens ontwerpproces ............................................................................... 9
De bepaling van de hemelcomponent (dh).......................................................................................... 9
Stippendiagram ............................................................................................................................... 9
Radiaaldiagram ................................................................................................................................ 9
De externe reflectiecomponent (de.r.) .................................................................................................. 9
De interne reflectiecomponent (di.r.) ................................................................................................... 9
Bouwbesluit en daglicht .................................................................................................................... 10
Installatietechnische middelen.......................................................................................................... 10
Lampen .......................................................................................................................................... 10
Armaturen ..................................................................................................................................... 11
Het maken van een kunstlichtplan .................................................................................................... 11
Hoeveelheid licht ........................................................................................................................... 11
Plaats lichtbronnen ........................................................................................................................ 11
Richting van het licht ..................................................................................................................... 11
Bundelen van licht ......................................................................................................................... 11
Berekenen van het aantal armaturen ............................................................................................ 12
Software ........................................................................................................................................ 12
Wat is geluid? ........................................................................................................................................ 13
Mechanisme ...................................................................................................................................... 13
Golfkarakter ....................................................................................................................................... 13
Frequentie berekenen ................................................................................................................... 13
Effectieve geluiddruk ......................................................................................................................... 13
1
, Geluiddrukniveau .............................................................................................................................. 14
Rekenen met geluiddrukniveaus ....................................................................................................... 14
Octaafbanden .................................................................................................................................... 14
Middenfrequentie berekenen ....................................................................................................... 14
Samengesteld geluid ......................................................................................................................... 14
Resulterend geluiddrukniveau........................................................................................................... 14
Correctiefactoren............................................................................................................................... 14
Akoestisch vermogen en geluidintensiteit ........................................................................................ 15
Puntbron ........................................................................................................................................ 15
Lijnbron.......................................................................................................................................... 15
Geluidintensiteit in het vrije veld .................................................................................................. 15
Geluidintensiteit in diffuus veld..................................................................................................... 15
Geluiddrukniveau op afstand R van de geluidbron ....................................................................... 15
Akoestisch vermogen..................................................................................................................... 15
Equivalente geluidsdrukniveau.......................................................................................................... 16
Absorptiecoëfficiënt, nagalmtijd en galmstraal ................................................................................. 16
Reflectiecoëfficiënt ........................................................................................................................ 16
Nagalmtijd ..................................................................................................................................... 16
Galmstraal...................................................................................................................................... 16
Absorptie ........................................................................................................................................... 17
Diffuus geluidveld .......................................................................................................................... 17
Formule van Sabine ....................................................................................................................... 17
Geluidoverdrachts mechanismen .......................................................................................................... 18
Luchtgeluid ........................................................................................................................................ 18
Contactgeluid..................................................................................................................................... 18
Overige begrippen ............................................................................................................................. 18
Geluidisolatie definities ......................................................................................................................... 19
Luchtgeluidisolatie............................................................................................................................. 19
Binnenwandconstructies ............................................................................................................... 19
Buitenwandconstructies ................................................................................................................ 19
Massawetten ..................................................................................................................................... 20
Enkelvoudige wand........................................................................................................................ 20
Spouwwand ................................................................................................................................... 20
Contactgeluidisolatie ......................................................................................................................... 20
Installatiegeluid ................................................................................................................................. 21
Wettelijke eisen ..................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 3: technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van gezondheid ................................ 22
Buitengevel geluidwerendheid (Ga,k) ............................................................................................. 22
Bescherming tegen installatiegeluid.............................................................................................. 22
Beperking van galm ....................................................................................................................... 22
Geluidwering tussen ruimten ........................................................................................................ 22
Contactgeluid................................................................................................................................. 22
Geluidwering buitengevels .................................................................................................................... 23
Berekening van de gevelgeluidwering ............................................................................................... 23
Ri-waarde per octaafband ............................................................................................................. 23
Genormeerde A-gewogen geluidwering GA met correctie per octaafband .................................. 23
Karakteristieke gevelgeluidwering ................................................................................................. 23
Praktische toepassing ........................................................................................................................ 24
2
Marrit Keemers
25-1-2024
,Inhoudsopgave
Gebouw en licht ...................................................................................................................................... 4
Wat is licht? ......................................................................................................................................... 4
Soorten licht .................................................................................................................................... 4
Het proces van zien ......................................................................................................................... 4
De bron ................................................................................................................................................ 4
Lichtstroom...................................................................................................................................... 5
Lichtrendement ............................................................................................................................... 5
Lichtsterkte ...................................................................................................................................... 5
De weg ................................................................................................................................................. 5
Reflectiefactor ................................................................................................................................. 5
Absorptiefactor ................................................................................................................................ 6
Doorlatingsfactor ............................................................................................................................. 6
Verlichtingssterkte ........................................................................................................................... 6
Luminantie ....................................................................................................................................... 6
Mens en licht ........................................................................................................................................... 7
Het oog ................................................................................................................................................ 7
Het zien ............................................................................................................................................ 7
Adaptatie ......................................................................................................................................... 7
Contrasten ....................................................................................................................................... 7
Verblinding ...................................................................................................................................... 7
Kleur ................................................................................................................................................ 7
Ontwerpen met licht ............................................................................................................................... 8
Bouwkundige middelen ....................................................................................................................... 8
Het raam .............................................................................................................................................. 8
Berekenen van de hoeveelheid daglicht ............................................................................................. 8
Daglichtfactor bepalen tijdens ontwerpproces ............................................................................... 9
De bepaling van de hemelcomponent (dh).......................................................................................... 9
Stippendiagram ............................................................................................................................... 9
Radiaaldiagram ................................................................................................................................ 9
De externe reflectiecomponent (de.r.) .................................................................................................. 9
De interne reflectiecomponent (di.r.) ................................................................................................... 9
Bouwbesluit en daglicht .................................................................................................................... 10
Installatietechnische middelen.......................................................................................................... 10
Lampen .......................................................................................................................................... 10
Armaturen ..................................................................................................................................... 11
Het maken van een kunstlichtplan .................................................................................................... 11
Hoeveelheid licht ........................................................................................................................... 11
Plaats lichtbronnen ........................................................................................................................ 11
Richting van het licht ..................................................................................................................... 11
Bundelen van licht ......................................................................................................................... 11
Berekenen van het aantal armaturen ............................................................................................ 12
Software ........................................................................................................................................ 12
Wat is geluid? ........................................................................................................................................ 13
Mechanisme ...................................................................................................................................... 13
Golfkarakter ....................................................................................................................................... 13
Frequentie berekenen ................................................................................................................... 13
Effectieve geluiddruk ......................................................................................................................... 13
1
, Geluiddrukniveau .............................................................................................................................. 14
Rekenen met geluiddrukniveaus ....................................................................................................... 14
Octaafbanden .................................................................................................................................... 14
Middenfrequentie berekenen ....................................................................................................... 14
Samengesteld geluid ......................................................................................................................... 14
Resulterend geluiddrukniveau........................................................................................................... 14
Correctiefactoren............................................................................................................................... 14
Akoestisch vermogen en geluidintensiteit ........................................................................................ 15
Puntbron ........................................................................................................................................ 15
Lijnbron.......................................................................................................................................... 15
Geluidintensiteit in het vrije veld .................................................................................................. 15
Geluidintensiteit in diffuus veld..................................................................................................... 15
Geluiddrukniveau op afstand R van de geluidbron ....................................................................... 15
Akoestisch vermogen..................................................................................................................... 15
Equivalente geluidsdrukniveau.......................................................................................................... 16
Absorptiecoëfficiënt, nagalmtijd en galmstraal ................................................................................. 16
Reflectiecoëfficiënt ........................................................................................................................ 16
Nagalmtijd ..................................................................................................................................... 16
Galmstraal...................................................................................................................................... 16
Absorptie ........................................................................................................................................... 17
Diffuus geluidveld .......................................................................................................................... 17
Formule van Sabine ....................................................................................................................... 17
Geluidoverdrachts mechanismen .......................................................................................................... 18
Luchtgeluid ........................................................................................................................................ 18
Contactgeluid..................................................................................................................................... 18
Overige begrippen ............................................................................................................................. 18
Geluidisolatie definities ......................................................................................................................... 19
Luchtgeluidisolatie............................................................................................................................. 19
Binnenwandconstructies ............................................................................................................... 19
Buitenwandconstructies ................................................................................................................ 19
Massawetten ..................................................................................................................................... 20
Enkelvoudige wand........................................................................................................................ 20
Spouwwand ................................................................................................................................... 20
Contactgeluidisolatie ......................................................................................................................... 20
Installatiegeluid ................................................................................................................................. 21
Wettelijke eisen ..................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 3: technische bouwvoorschriften uit het oogpunt van gezondheid ................................ 22
Buitengevel geluidwerendheid (Ga,k) ............................................................................................. 22
Bescherming tegen installatiegeluid.............................................................................................. 22
Beperking van galm ....................................................................................................................... 22
Geluidwering tussen ruimten ........................................................................................................ 22
Contactgeluid................................................................................................................................. 22
Geluidwering buitengevels .................................................................................................................... 23
Berekening van de gevelgeluidwering ............................................................................................... 23
Ri-waarde per octaafband ............................................................................................................. 23
Genormeerde A-gewogen geluidwering GA met correctie per octaafband .................................. 23
Karakteristieke gevelgeluidwering ................................................................................................. 23
Praktische toepassing ........................................................................................................................ 24
2