Natuur
Evolutie
Evolutie= een proces waarbij kenmerken over de generaties wijzigt
Natuurlijke selectie= sommige organismen hebben bepaalde kenmerken die in hun voordeel
spelen in een bepaalde omgeving om te overleven. Die kenmerken zijn nodig aangezien er een
onderlinge strijd is tussen individuen om te overleven.
BV. Tijgers zullen beter overleven door hun sterke en snelle lijf en door hun klauwen,
… dan een wild zwijn die veel trager en dikker zijn. De tijger zal dus winnen van het
zwijn en zo blijven er enkel tijgers over en stervende zwijnen (natuurlijke selectie)
Adaptatie= overerfbare veranderingen (gedrag, bouw, werking van bepaalde organen) die een
organisme een voordeel geeft in een bepaald milieu
Genetische variatie belangrijk? Door genetische variatie zijn er verschillen tussen de populatie
en de populatie met meer genetische variatie zal grotere overlevingskansen hebben.
Schimmels
Waarom horen schimmels niet tot het plantenrijk?
Schimmels kunnen niet hun eigen voedsel maken (planten wel via fotosynthese).
Schimmels bevatten een andere reservestof, glycogeen (planten zetmeel).
Indeling volgens stammen
1. Zakjeszwammen: dit zijn schimmels die er nogal raar uitzien (Morielje). Voor de
sporen loskomen zitten ze met 8 in een zakje.
2. Steeltjeszwammen: dit zijn paddenstoelen met plaatjes onder de hoed. Voor de sporen
loskomen staan de sporen op de stelen.
2.1 Plaatjeszwammen: de sporen ontwikkelen zich op de plaatjes onder de hoed.
(Vliegenzwam)
2.2 Buisjeszwammen: onder de hoed zijn er allemaal gaatjes die de openingen zijn van
de buisjes waarin sporen zich ontwikkelen (eekhoorntjesbrood)
2.3 Buikzwammen: de sporen ontwikkelen zich in de bolvormige paddenstoel die
openbreekt bij rijpheid. (Aardappelbovist)
Eencellige schimmels: gisten
Meercellige schimmels: paddenstoelen
Verschil tussen paddenstoelen en schimmels:
Een paddenstoel is het vruchtlichaam van een schimmel (dus vormt maar een klein deel vd
schimmel). De paddenstoel (vrucht) steekt boven de grond en dient voor voortplanting.
Een schimmel zit onder de grond en bestaat uit een zwamvlok.
Voornaamste onderdelen van een paddenstoel
, Levenscyclus van een paddenstoel
1) De sporen vallen op de grond (plus en minsporen)
2) De sporen beginnen te groeien en worden zwamvlokken (plus en minzwamdraad).
3) Om een zwamvlok te laten verder groeien naar een paddenstoel moeten de plus en
minzwamdraden zich met elkaar versmelten.
4) De zwamvlok zal wanneer hij zich wil voortplanten een paddenstoel vormen, door het
samenkomen van meer en meer zwamdraden
5) Vorming bolletje boven de grond (duivels-ei): omhuld door een vlies
6) Vorming van voet steel en hoed binnen het vlies
7) Als alles gevormd is zuigt de paddenstoel zich vol met water en breekt het vlies
(behalve rond de voet blijft de beurs (dat vlies) achter) en komt de paddenstoel
tevoorschijn met schubben of vlokken op de hoed.
De hoed is nog dichtgevouwen omdat de sporen nog niet rijp zijn. –> ook een tweede
vlies onder de hoed.
8) Wanneer de sporen rijp zijn klapt de hoed open en scheurt het tweede vlies. Rond de
stijl blijft een ring achter.
((bij sommige paddenstoelen verdwijnt de beurs, vlokken en ring vrijwel meteen maar bij
anderen blijven deze duidelijk aanwezig doordat het vlies heel stevig is))
Verschillende levenswijzen van schimmels:
- Saprofyten: Schimmels die dode organismen afbreken en hun voedingstoffen dus uit
dode organismen halen.
VB: Een nevelzwam groeit op dood hout om te eten. Doordat de zwam deze afbreekt komen
de voedingsstoffen terug in de kringloop.
- Parasieten: schimmels die hun voedsel uit levende organismen halen. (op bomen)
VB: berkenzwam die groeit op een boom
- Mutualisme: schimmels die samenwerken met planten. De schimmel geeft dan
mineralen aan de boom/plant en de plant/boom geeft dan op zijn beurt suikers.
VB: vliegenzwam
Evolutie
Evolutie= een proces waarbij kenmerken over de generaties wijzigt
Natuurlijke selectie= sommige organismen hebben bepaalde kenmerken die in hun voordeel
spelen in een bepaalde omgeving om te overleven. Die kenmerken zijn nodig aangezien er een
onderlinge strijd is tussen individuen om te overleven.
BV. Tijgers zullen beter overleven door hun sterke en snelle lijf en door hun klauwen,
… dan een wild zwijn die veel trager en dikker zijn. De tijger zal dus winnen van het
zwijn en zo blijven er enkel tijgers over en stervende zwijnen (natuurlijke selectie)
Adaptatie= overerfbare veranderingen (gedrag, bouw, werking van bepaalde organen) die een
organisme een voordeel geeft in een bepaald milieu
Genetische variatie belangrijk? Door genetische variatie zijn er verschillen tussen de populatie
en de populatie met meer genetische variatie zal grotere overlevingskansen hebben.
Schimmels
Waarom horen schimmels niet tot het plantenrijk?
Schimmels kunnen niet hun eigen voedsel maken (planten wel via fotosynthese).
Schimmels bevatten een andere reservestof, glycogeen (planten zetmeel).
Indeling volgens stammen
1. Zakjeszwammen: dit zijn schimmels die er nogal raar uitzien (Morielje). Voor de
sporen loskomen zitten ze met 8 in een zakje.
2. Steeltjeszwammen: dit zijn paddenstoelen met plaatjes onder de hoed. Voor de sporen
loskomen staan de sporen op de stelen.
2.1 Plaatjeszwammen: de sporen ontwikkelen zich op de plaatjes onder de hoed.
(Vliegenzwam)
2.2 Buisjeszwammen: onder de hoed zijn er allemaal gaatjes die de openingen zijn van
de buisjes waarin sporen zich ontwikkelen (eekhoorntjesbrood)
2.3 Buikzwammen: de sporen ontwikkelen zich in de bolvormige paddenstoel die
openbreekt bij rijpheid. (Aardappelbovist)
Eencellige schimmels: gisten
Meercellige schimmels: paddenstoelen
Verschil tussen paddenstoelen en schimmels:
Een paddenstoel is het vruchtlichaam van een schimmel (dus vormt maar een klein deel vd
schimmel). De paddenstoel (vrucht) steekt boven de grond en dient voor voortplanting.
Een schimmel zit onder de grond en bestaat uit een zwamvlok.
Voornaamste onderdelen van een paddenstoel
, Levenscyclus van een paddenstoel
1) De sporen vallen op de grond (plus en minsporen)
2) De sporen beginnen te groeien en worden zwamvlokken (plus en minzwamdraad).
3) Om een zwamvlok te laten verder groeien naar een paddenstoel moeten de plus en
minzwamdraden zich met elkaar versmelten.
4) De zwamvlok zal wanneer hij zich wil voortplanten een paddenstoel vormen, door het
samenkomen van meer en meer zwamdraden
5) Vorming bolletje boven de grond (duivels-ei): omhuld door een vlies
6) Vorming van voet steel en hoed binnen het vlies
7) Als alles gevormd is zuigt de paddenstoel zich vol met water en breekt het vlies
(behalve rond de voet blijft de beurs (dat vlies) achter) en komt de paddenstoel
tevoorschijn met schubben of vlokken op de hoed.
De hoed is nog dichtgevouwen omdat de sporen nog niet rijp zijn. –> ook een tweede
vlies onder de hoed.
8) Wanneer de sporen rijp zijn klapt de hoed open en scheurt het tweede vlies. Rond de
stijl blijft een ring achter.
((bij sommige paddenstoelen verdwijnt de beurs, vlokken en ring vrijwel meteen maar bij
anderen blijven deze duidelijk aanwezig doordat het vlies heel stevig is))
Verschillende levenswijzen van schimmels:
- Saprofyten: Schimmels die dode organismen afbreken en hun voedingstoffen dus uit
dode organismen halen.
VB: Een nevelzwam groeit op dood hout om te eten. Doordat de zwam deze afbreekt komen
de voedingsstoffen terug in de kringloop.
- Parasieten: schimmels die hun voedsel uit levende organismen halen. (op bomen)
VB: berkenzwam die groeit op een boom
- Mutualisme: schimmels die samenwerken met planten. De schimmel geeft dan
mineralen aan de boom/plant en de plant/boom geeft dan op zijn beurt suikers.
VB: vliegenzwam
