Hoofdstuk1: Duurzame ontwikkeling en Sustainable Development
Goals
(SDG’s)
1. Geef de definitie van duurzame ontwikkeling, bespreek de drie pijlers en leg de
link met “systeemdenken”.
Definitie: we maken deel uit van een mondiale samenleving, gekenmerkt door een
wereldwijde economische, politieke en culturele integratie. Een toenemende
internationalisering is het gevolg van deze dynamiek. Dit biedt kansen maar ook
uitdagingen op demografisch, sociaal, technologisch, economisch, ecologisch en
bestuurlijk vlak. Duurzaamheid wordt wereldwijd gepresenteerd als een idee, een
proces en een doelstelling die toelaat om de huidige situatie van ecologische, sociale
en economische crisis (de zogenaamde ‘global change’) aan te pakken.
3 pijlers:
- Economische pijler
Economisch kapitaal: instrumentarium die de huishouding vorm geeft en helpt:
financiële activa, machines, productiemiddelen, gebouwen,
dierensector, …
- Sociale pijler
Sociale kapitaal: de mensen, hun familie en vrienden, sociale cohesie, cultuur en
waarden, arbeidsproductiviteit, reproductie capaciteit, gezondheid,
onderwijsniveau, …
- Ecologische pijler
Ecologisch kapitaal: basis van ons leven: de ecosystemen, natuurlijke
rijkdommen, biodiversiteit, water, schone lucht, …
Onlosmakelijk met elkaar verbonden omdat de 3 pijlers van duurzame ontwikkeling
niet los van elkaar staan → containerbegrip.
Men moet duurzame ontwikkeling kunnen koppelen met systeemdenken. Men kan zo
via systeemdenken verbanden leggen tussen niet enkel de 3 pijlers maar ook andere als
culturele, historische, ethische, technologische en sociaal-politieke aspecten.
Via systeemdenken kan men makkelijker en sneller het probleem zien bij een
duurzaamheidsproblematiek of -vraagstuk omdat men naar het geheel kijkt, naar het
proces kijkt en dus niet enkel maar de losstaande aspecten of feiten.
Basisprincipes systeemdenken:
- bestudeer liever gehelen dan deelaspecten
- kijk eerder naar dynamische relaties dan naar lineaire oorzaak-gevolg-ketens
- schenk meer aandacht aan processen dan aan feiten
- probeer liever patronen te ontdekken dan naar details te zoeken
1
,2. Wat betekent de term SDG? Hoeveel SDG’s zijn er en geef er 5 SDG’s naar
keuze.
SDG = Sustainable Development Goals
Deze zijn een opsomming van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling (tegen
2030). Er zijn in totaal 17 SDG’s.
- SDG 1: Beëindig armoede in al zijn vormen overal
- SDG 2: Beëindig honger, bereik voedselveiligheid, verbeterde voeding en
bevorder duurzame landbouw
- SDG 3: Verzeker een gezond leven en bevorder welzijn voor iedereen op elke
leeftijd
- SDG 4: Verzeker inclusief kwaliteitsonderwijs voor allen en bevorder levenslang
leren (inclusief = ook voor meisjes, minderheden, armen)
- SDG 5: Bereik gendergelijkheid en geef meer macht aan vrouwen en meisjes
- SDG 6: Verzeker toegang tot water en sanitair voor iedereen
- SDG 7: Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne
energie voor iedereen
- SDG 8: Bevorder inclusieve en duurzame economische groei, tewerkstelling en
degelijk werk voor iedereen
- SDG 9: Bouw veerkrahtige infrastructuur, bevorder duurzame industrialisering en
stimuleer innovatie
- SDG 10: Verminder ongelijkheid binnen en tussen landen
- SDG 11: Maak steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
- SDG 12: Verzeker duurzame consumptie en productiemethodes
- SDG 13: Neem dringend actie om klimaatverandering en zijn impact te vermijden
- SDG 14: Bewaar en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en de
maritieme hulpbronnen
- SDG 15: Beheer de bossen, vermijd woestijnvorming, stop de verarming van de
bodem en keer ze om, stop het verlies van biodiversiteit
- SDG 16: Bevorder rechtvaardige, vreedzame en inclusieve maatschappijen
- SDG 17: Revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling
3. Duurzame ontwikkeling wordt soms een containerbegrip. Licht dit toe.
Duurzame ontwikkeling bestaat uit drie pijlers: de economische, de sociale en de
Ecologische pijlers. Maar eigenlijk moeten ze niet alle drie aanwezig zijn. Zo wordt er al
van duurzame ontwikkeling gesproken als twee of meer geïntegreerd zijn. Ze
hangen aan elkaar samen maar ze worden ook vaak los van elkaar gezien.
De drie pijlers zijn intens met elkaar verbonden. Vandaar dat de benaming pijler niet
juist is: ze staan los van elkaar. Daarnaast, in onze huidige maatschappij, zijn de
machtsverhoudingen ook zodanig dat er bewust of onbewust, meer belang wordt
gehecht aan de economische pijler dan aan de andere twee.
2
,Hoofdstuk 3: internationale instellingen en hun beleid
4.Geef 3 landen binnen Europa die geen deel uitmaken van de EU.
Zwitserland, Noorwegen, Verenigd Koninkrijk, Moldavië, Wit-Rusland
5.Geef 3 kandidaat lidstaten van de Europese unie.
Albanië, Montenegro, Servië, Turkije, Oekraïne, Bosnië-Herzegovina, Noord-Macedonië
6.Geef 3 potentieel kandidaat lidstaten van de Europese unie.
Georgië en Kosovo (het zijn er maar 2)
7.Wat is een verordening in het Europees recht?
Verordening = bindend in al hun onderdelen en rechtstreeks toepasselijk in elke
lidastaat, nemen de plaats in van de nationale bepalingen.
Voorbeeld:
- Handelsnomren voor eieren, eieren klasse A moeten gemerkt worden met
producentencode
Is het natioaal recht in strijd dan kan de burger zich hiertegen beroepen
8.Wat is een richtlijn in het Europees recht?
Richtlijn : (directive, directive) enkel het doel dat de richtlijn bepaalt is bindend.
Lidstaten kiezen zelf de vorm en de middelen; Er is een handeling nodig om ze om
te zetten.
- Bv. nitraatrichtlijn 50ppm nitraat in oppervlaktewater
- Omzettingstermijn : 12 m – 4 jaar
- Achterstand mag niet meer zijn dan 1.5% ? Wie is de beste/slechtste leerling
9.Bespreek de Europese Raad : rol, leden en huidige voorzitter. Wat doet de raad?
Rol
Bepaalt het algemene politieke beleid en de prioriteiten van de EU, het veiligheidsbeleid
en gevoelige zaken.
Leden
Staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen, voorzitter Europese Commissie,
vertegenwoordiger Buitenlandse Zaken, veiligheidsbeleid van de EU.
Voorzitter: Charles Michel
Vestigingsplaats in Brussel (BE)
3
, Wat doet de raad?
- Politieke agenda van de EU bepalen
- Om de 3 maanden een topontmoeting
- Keurt geen wetten goed
- Behandelt ingewikkelde zaken die niet kunnen opgelost worden op lager niveau
- Bepaalt het gemeenschappelijk en internationaal veiligheidbeleid van de EU
- Topbenoemingen
- Nodigt EU commissie uit om voorstellen in te dienen
- Kan doorverwijzen naar Raad van de Europese Unie
10.Bespreek het Europees Parlement : wat?, hoeveel leden en hoeveel gelinkt aan
België + hoofdtaken.
Wat?
Rechtstreeks verkozen EU instelling die de burgers van de lidstaten
vertegenwoordigt.
Aantal leden: 751 leden verdeeld per lidstaat
Aantal leden België: 22 leden – politiek verkozen
Hoofdtaken
- Goedkeuren wijzigen of afwijzen van EU-wetten
- Besluiten over internationale overeenkomsten
- Besluiten over uitbreidingen van de EU
- Aanwijzen van de voorzitter van de Commissie
- Evalueren van het werkprogramma van de Commissie en de Commissie
verzoeken wetgeving voor te stellen
11.Waarvoor staat de Europese commissie: taken, samenstelling, link met België ,
huidig voorzitter.
Taken
- Moet in onafhankelijkheid, de belangen van EU als geheel behartigen
- Verantwoording afleggen aan het Europees Parlement
- Wetgevingsvoorstellen
- Naleving van het beleid van de Unie en voor de uitvoering van heer begroting,
beheert de EU-programma’s, vertegenwoordigt de EU bij internationale
onderhandelingen en vergewist zich ervan dat de Verdragen correct worden
toegepast
Samenstelling
- Vernieuwd om de 5 jaar
- 1 commisaris per lidstaat nu 28 elk met hun kabinet.
- Voorzitter: Ursula von der Leyen
- België: Didier Reynders (Justitie)
4
Goals
(SDG’s)
1. Geef de definitie van duurzame ontwikkeling, bespreek de drie pijlers en leg de
link met “systeemdenken”.
Definitie: we maken deel uit van een mondiale samenleving, gekenmerkt door een
wereldwijde economische, politieke en culturele integratie. Een toenemende
internationalisering is het gevolg van deze dynamiek. Dit biedt kansen maar ook
uitdagingen op demografisch, sociaal, technologisch, economisch, ecologisch en
bestuurlijk vlak. Duurzaamheid wordt wereldwijd gepresenteerd als een idee, een
proces en een doelstelling die toelaat om de huidige situatie van ecologische, sociale
en economische crisis (de zogenaamde ‘global change’) aan te pakken.
3 pijlers:
- Economische pijler
Economisch kapitaal: instrumentarium die de huishouding vorm geeft en helpt:
financiële activa, machines, productiemiddelen, gebouwen,
dierensector, …
- Sociale pijler
Sociale kapitaal: de mensen, hun familie en vrienden, sociale cohesie, cultuur en
waarden, arbeidsproductiviteit, reproductie capaciteit, gezondheid,
onderwijsniveau, …
- Ecologische pijler
Ecologisch kapitaal: basis van ons leven: de ecosystemen, natuurlijke
rijkdommen, biodiversiteit, water, schone lucht, …
Onlosmakelijk met elkaar verbonden omdat de 3 pijlers van duurzame ontwikkeling
niet los van elkaar staan → containerbegrip.
Men moet duurzame ontwikkeling kunnen koppelen met systeemdenken. Men kan zo
via systeemdenken verbanden leggen tussen niet enkel de 3 pijlers maar ook andere als
culturele, historische, ethische, technologische en sociaal-politieke aspecten.
Via systeemdenken kan men makkelijker en sneller het probleem zien bij een
duurzaamheidsproblematiek of -vraagstuk omdat men naar het geheel kijkt, naar het
proces kijkt en dus niet enkel maar de losstaande aspecten of feiten.
Basisprincipes systeemdenken:
- bestudeer liever gehelen dan deelaspecten
- kijk eerder naar dynamische relaties dan naar lineaire oorzaak-gevolg-ketens
- schenk meer aandacht aan processen dan aan feiten
- probeer liever patronen te ontdekken dan naar details te zoeken
1
,2. Wat betekent de term SDG? Hoeveel SDG’s zijn er en geef er 5 SDG’s naar
keuze.
SDG = Sustainable Development Goals
Deze zijn een opsomming van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling (tegen
2030). Er zijn in totaal 17 SDG’s.
- SDG 1: Beëindig armoede in al zijn vormen overal
- SDG 2: Beëindig honger, bereik voedselveiligheid, verbeterde voeding en
bevorder duurzame landbouw
- SDG 3: Verzeker een gezond leven en bevorder welzijn voor iedereen op elke
leeftijd
- SDG 4: Verzeker inclusief kwaliteitsonderwijs voor allen en bevorder levenslang
leren (inclusief = ook voor meisjes, minderheden, armen)
- SDG 5: Bereik gendergelijkheid en geef meer macht aan vrouwen en meisjes
- SDG 6: Verzeker toegang tot water en sanitair voor iedereen
- SDG 7: Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne
energie voor iedereen
- SDG 8: Bevorder inclusieve en duurzame economische groei, tewerkstelling en
degelijk werk voor iedereen
- SDG 9: Bouw veerkrahtige infrastructuur, bevorder duurzame industrialisering en
stimuleer innovatie
- SDG 10: Verminder ongelijkheid binnen en tussen landen
- SDG 11: Maak steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
- SDG 12: Verzeker duurzame consumptie en productiemethodes
- SDG 13: Neem dringend actie om klimaatverandering en zijn impact te vermijden
- SDG 14: Bewaar en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en de
maritieme hulpbronnen
- SDG 15: Beheer de bossen, vermijd woestijnvorming, stop de verarming van de
bodem en keer ze om, stop het verlies van biodiversiteit
- SDG 16: Bevorder rechtvaardige, vreedzame en inclusieve maatschappijen
- SDG 17: Revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling
3. Duurzame ontwikkeling wordt soms een containerbegrip. Licht dit toe.
Duurzame ontwikkeling bestaat uit drie pijlers: de economische, de sociale en de
Ecologische pijlers. Maar eigenlijk moeten ze niet alle drie aanwezig zijn. Zo wordt er al
van duurzame ontwikkeling gesproken als twee of meer geïntegreerd zijn. Ze
hangen aan elkaar samen maar ze worden ook vaak los van elkaar gezien.
De drie pijlers zijn intens met elkaar verbonden. Vandaar dat de benaming pijler niet
juist is: ze staan los van elkaar. Daarnaast, in onze huidige maatschappij, zijn de
machtsverhoudingen ook zodanig dat er bewust of onbewust, meer belang wordt
gehecht aan de economische pijler dan aan de andere twee.
2
,Hoofdstuk 3: internationale instellingen en hun beleid
4.Geef 3 landen binnen Europa die geen deel uitmaken van de EU.
Zwitserland, Noorwegen, Verenigd Koninkrijk, Moldavië, Wit-Rusland
5.Geef 3 kandidaat lidstaten van de Europese unie.
Albanië, Montenegro, Servië, Turkije, Oekraïne, Bosnië-Herzegovina, Noord-Macedonië
6.Geef 3 potentieel kandidaat lidstaten van de Europese unie.
Georgië en Kosovo (het zijn er maar 2)
7.Wat is een verordening in het Europees recht?
Verordening = bindend in al hun onderdelen en rechtstreeks toepasselijk in elke
lidastaat, nemen de plaats in van de nationale bepalingen.
Voorbeeld:
- Handelsnomren voor eieren, eieren klasse A moeten gemerkt worden met
producentencode
Is het natioaal recht in strijd dan kan de burger zich hiertegen beroepen
8.Wat is een richtlijn in het Europees recht?
Richtlijn : (directive, directive) enkel het doel dat de richtlijn bepaalt is bindend.
Lidstaten kiezen zelf de vorm en de middelen; Er is een handeling nodig om ze om
te zetten.
- Bv. nitraatrichtlijn 50ppm nitraat in oppervlaktewater
- Omzettingstermijn : 12 m – 4 jaar
- Achterstand mag niet meer zijn dan 1.5% ? Wie is de beste/slechtste leerling
9.Bespreek de Europese Raad : rol, leden en huidige voorzitter. Wat doet de raad?
Rol
Bepaalt het algemene politieke beleid en de prioriteiten van de EU, het veiligheidsbeleid
en gevoelige zaken.
Leden
Staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen, voorzitter Europese Commissie,
vertegenwoordiger Buitenlandse Zaken, veiligheidsbeleid van de EU.
Voorzitter: Charles Michel
Vestigingsplaats in Brussel (BE)
3
, Wat doet de raad?
- Politieke agenda van de EU bepalen
- Om de 3 maanden een topontmoeting
- Keurt geen wetten goed
- Behandelt ingewikkelde zaken die niet kunnen opgelost worden op lager niveau
- Bepaalt het gemeenschappelijk en internationaal veiligheidbeleid van de EU
- Topbenoemingen
- Nodigt EU commissie uit om voorstellen in te dienen
- Kan doorverwijzen naar Raad van de Europese Unie
10.Bespreek het Europees Parlement : wat?, hoeveel leden en hoeveel gelinkt aan
België + hoofdtaken.
Wat?
Rechtstreeks verkozen EU instelling die de burgers van de lidstaten
vertegenwoordigt.
Aantal leden: 751 leden verdeeld per lidstaat
Aantal leden België: 22 leden – politiek verkozen
Hoofdtaken
- Goedkeuren wijzigen of afwijzen van EU-wetten
- Besluiten over internationale overeenkomsten
- Besluiten over uitbreidingen van de EU
- Aanwijzen van de voorzitter van de Commissie
- Evalueren van het werkprogramma van de Commissie en de Commissie
verzoeken wetgeving voor te stellen
11.Waarvoor staat de Europese commissie: taken, samenstelling, link met België ,
huidig voorzitter.
Taken
- Moet in onafhankelijkheid, de belangen van EU als geheel behartigen
- Verantwoording afleggen aan het Europees Parlement
- Wetgevingsvoorstellen
- Naleving van het beleid van de Unie en voor de uitvoering van heer begroting,
beheert de EU-programma’s, vertegenwoordigt de EU bij internationale
onderhandelingen en vergewist zich ervan dat de Verdragen correct worden
toegepast
Samenstelling
- Vernieuwd om de 5 jaar
- 1 commisaris per lidstaat nu 28 elk met hun kabinet.
- Voorzitter: Ursula von der Leyen
- België: Didier Reynders (Justitie)
4
