Samenvatting vakverdieping Digitale kind
Gemaakt door Anne-Lize Steverink
,Inhoudsopgave
1. 21e -eeuwse vaardigheden blz. 3
4
2. Creatief denken en handelen blz. 4
3. Digitale geletterdheid blz. 6
4. ICT-basisvaardigheden blz. 7
5. Informatievaardigheden blz. 9
6. Computational thinking blz. 10
7. Mediawijsheid blz. 11
8. Innovatietheorie van Rogers blz. 12
9. Hypercycle van Gardner blz. 13
10. Vier in Balans blz. 14
11. ICT model; TPACK blz. 15
12. ICT model; SAMR blz. 16
13. ICT model; Taxonomie van Bloom blz. 17
14. Leertheorieën blz. 18
15. Onderzoekfeiten blz. 19
16. Adviezen, digitaal pesten en privacyregels blz. 21
2
,21e -eeuwse vaardigheden
21e -eeuwse vaardigheden (of 21st century skills) zijn competenties die leerlingen nodig
hebben om succesvol deel te nemen in de maatschappij van de toekomst. Het zijn
competenties die weergegeven zijn in onderstaand model van de 21e -eeuwse
vaardigheden, van Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling (SLO) en Kennisnet.
Model 21e -eeuwse vaardigheden, SLO & Kennisnet, 2016
De maatschappij verandert door technologie en digitalisering van een industriële naar
een kennis- en netwerksamenleving. Een gevolg daarvan is bijvoorbeeld dat meer
mensenwerk wordt gedaan door machines. En bij steeds meer werk worden computers
en ict gebruikt. Werk verandert, functies veranderen. Daarom hebben jongeren de 21 e
-eeuwse vaardigheden nodig om hierop voorbereid te zijn.
Om leerlingen hier goed op voor te bereiden, is het van belang dat deze vaardigheden
een plek krijgen in het onderwijs. Uit onderzoek ’21e -eeuwse vaardigheden in het
curriculum van het funderend onderwijs’ van SLO uit 2014 is gebleken dat de 21 -eeuwse
vaardigheden nog weinig doelgericht en structureel aan de orde komen op scholen. Er is
weinig aandacht voor de vaardigheden in landelijke leerplankaders. En ook in reguliere
methodes komen de vaardigheden weinig voor.
3
, Creatief denken en handelen
Creatief denken en handelen is het vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke maar
toepasbare ideeën voor bestaande vraagstukken te vinden.
Hierbij horen:
• het kennen en hanteren van creatieve technieken;
• het denken buiten gebaande paden;
• nieuwe samenhangen kunnen zien;
• het durven nemen van (verantwoorde) risico’s;
• fouten kunnen zien als leermogelijkheden;
• en een ondernemende en onderzoekende houding.
Naast het vernieuwende aspect moet ook aandacht zijn voor toepasbaarheid en
bruikbaarheid in een specifieke context. Creatief vermogen wordt het sterkst ontwikkeld
in een rijke leeromgeving waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf oplossingen te
bedenken.
Onderstaand leerplankader van de site: ‘’ http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-
eeuwse-vaardigheden/creatief-denken-en-handelen/voorbeeldmatig-leerplankader’’, geeft
een aantal voorbeelden van creatief denken en handelen weer.
Creatief denken en De leerling…
handelen
Oriënteren kan zich openstellen voor verschillende thema's, onderwerpen en
vraagstukken
weet dat er verschillende creatieve denktechnieken zijn en kan deze
toepassen
kan reageren op een onderwerp met vrije associaties en
herinneringen aan eigen ervaringen
kan communiceren over het onderwerp met anderen
Onderzoeken kan onderzoeken op welke manier de opdracht uitgevoerd kan
worden en kan een uitvoeringsplan maken
kan eigen criteria en de gegeven criteria van de opdracht benoemen
kan brononderzoek doen en vanuit dit onderzoek conclusies trekken
die meegenomen worden in de uitvoerende fase
kan de betekenis van het creatieve proces onderzoeken en een
relatie leggen met te gebruiken technieken, materialen en media
kan experimenteren met technieken, materialen, verschillende media
en durft nieuwe mogelijkheden uit te proberen
4
Gemaakt door Anne-Lize Steverink
,Inhoudsopgave
1. 21e -eeuwse vaardigheden blz. 3
4
2. Creatief denken en handelen blz. 4
3. Digitale geletterdheid blz. 6
4. ICT-basisvaardigheden blz. 7
5. Informatievaardigheden blz. 9
6. Computational thinking blz. 10
7. Mediawijsheid blz. 11
8. Innovatietheorie van Rogers blz. 12
9. Hypercycle van Gardner blz. 13
10. Vier in Balans blz. 14
11. ICT model; TPACK blz. 15
12. ICT model; SAMR blz. 16
13. ICT model; Taxonomie van Bloom blz. 17
14. Leertheorieën blz. 18
15. Onderzoekfeiten blz. 19
16. Adviezen, digitaal pesten en privacyregels blz. 21
2
,21e -eeuwse vaardigheden
21e -eeuwse vaardigheden (of 21st century skills) zijn competenties die leerlingen nodig
hebben om succesvol deel te nemen in de maatschappij van de toekomst. Het zijn
competenties die weergegeven zijn in onderstaand model van de 21e -eeuwse
vaardigheden, van Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling (SLO) en Kennisnet.
Model 21e -eeuwse vaardigheden, SLO & Kennisnet, 2016
De maatschappij verandert door technologie en digitalisering van een industriële naar
een kennis- en netwerksamenleving. Een gevolg daarvan is bijvoorbeeld dat meer
mensenwerk wordt gedaan door machines. En bij steeds meer werk worden computers
en ict gebruikt. Werk verandert, functies veranderen. Daarom hebben jongeren de 21 e
-eeuwse vaardigheden nodig om hierop voorbereid te zijn.
Om leerlingen hier goed op voor te bereiden, is het van belang dat deze vaardigheden
een plek krijgen in het onderwijs. Uit onderzoek ’21e -eeuwse vaardigheden in het
curriculum van het funderend onderwijs’ van SLO uit 2014 is gebleken dat de 21 -eeuwse
vaardigheden nog weinig doelgericht en structureel aan de orde komen op scholen. Er is
weinig aandacht voor de vaardigheden in landelijke leerplankaders. En ook in reguliere
methodes komen de vaardigheden weinig voor.
3
, Creatief denken en handelen
Creatief denken en handelen is het vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke maar
toepasbare ideeën voor bestaande vraagstukken te vinden.
Hierbij horen:
• het kennen en hanteren van creatieve technieken;
• het denken buiten gebaande paden;
• nieuwe samenhangen kunnen zien;
• het durven nemen van (verantwoorde) risico’s;
• fouten kunnen zien als leermogelijkheden;
• en een ondernemende en onderzoekende houding.
Naast het vernieuwende aspect moet ook aandacht zijn voor toepasbaarheid en
bruikbaarheid in een specifieke context. Creatief vermogen wordt het sterkst ontwikkeld
in een rijke leeromgeving waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf oplossingen te
bedenken.
Onderstaand leerplankader van de site: ‘’ http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/21e-
eeuwse-vaardigheden/creatief-denken-en-handelen/voorbeeldmatig-leerplankader’’, geeft
een aantal voorbeelden van creatief denken en handelen weer.
Creatief denken en De leerling…
handelen
Oriënteren kan zich openstellen voor verschillende thema's, onderwerpen en
vraagstukken
weet dat er verschillende creatieve denktechnieken zijn en kan deze
toepassen
kan reageren op een onderwerp met vrije associaties en
herinneringen aan eigen ervaringen
kan communiceren over het onderwerp met anderen
Onderzoeken kan onderzoeken op welke manier de opdracht uitgevoerd kan
worden en kan een uitvoeringsplan maken
kan eigen criteria en de gegeven criteria van de opdracht benoemen
kan brononderzoek doen en vanuit dit onderzoek conclusies trekken
die meegenomen worden in de uitvoerende fase
kan de betekenis van het creatieve proces onderzoeken en een
relatie leggen met te gebruiken technieken, materialen en media
kan experimenteren met technieken, materialen, verschillende media
en durft nieuwe mogelijkheden uit te proberen
4
