Samenvatting hoorcollege 8 arbeidsrecht

Samenvatting HC 8
COLLECTIEF ARBEIDSRECHT KERN
 Vakbondsvrijheid
 Werknemers – en werkgeversorganisaties
 Collectief overleg
 Collectieve conflicten

VAKBONDSVRIJHEID
Geschiedenis
 Wet van 25 mei 1921
 Vrijheid van vereniging, dus ruimer dan alleen vakbondsvrijheid
 Was op dat moment cruciaal, want oprichten vereniging was tot dan
strafbaar
Begrip
 Voor WN en WG van de private en publieke sector
 Positieve en negatieve vakbondsvrijheid
 Positief: recht om vakbond op te richten en toe te treden
 Negatief: recht om niet tot vakbond toe te treden
 zonder deze vrijheid zijn er geen vakbonden en organisaties -> zonder
vakbonden en organisaties is er geen sociaal overleg

SOCIALE PARTNERS
Algemeen:
 “organisatie van werknemers of werkgevers, welke het bevorderen en
verdedigen van belangen van de werknemers of werkgevers ten doel
heeft” (art. 10 IAO-verdrag nr. 87)
 Als er geen organisaties zijn, wordt het onderhandelen moeilijker, want
dan ga je de WN en WG tegen elkaar uitspelen
 Als er 2 blokken zijn, kan je veel meer je wil doordrukken
Werknemersorganisaties:
 ABVV (socialistisch), ACV (christelijk)
 Algemene koepelstructuur
 1 koepel waar al de rest vanaf hangt
 opgesplitst in vakcentrales die enerzijds specifiek de
belangen van de arbeiders behartigen en anderzijds de
belangen van de bedienden
 ACLVB (liberaal)
 Geen koepelstructuur
 Algemeen syndicaat die zowel arbeiders als bedienden
beschermt, zonder onderscheid

, Rechtspositie
 Kan rechtspersoonlijkheid aannemen
 Vakbonden hebben ervoor gekozen dit niet te doen, want dan zijn ze
verplicht een open boekhouding te hebben, wat inhoudt dat
iedereen weet hoeveel geld ze in de kas hebben. Ook de
stakingskas zal openbaar zijn, waardoor de WG weten hoelang ze
nog kunnen door staken.
 Wel functionele rechtspersoonlijkheid
 De wet voorziet bepaalde functies die ze toch kunnen uitoefenen,
ondanks dat ze noch natuurlijke, noch rechtspersoon zijn
1) OK’s sluiten (CAO’s)
2) Recht om hun WN te vertegenwoordigen in allerhande
organen
3) Recht om in rechte op te treden om de belangen van hun
leden te vertegenwoordigen
Representativiteitsvereiste
 Overheid onderhandelt niet met alle vakbonden, enkel de representatieve
 Criteria:
1) Opgericht voor heel het land en interprofessionele werking hebben
2) Absolute meerderderheid van sectoren en personeelscat.
vertegenwoordigen
3) 125.000 (betalende) leden tellen
4) Belangenverdediging als statutair doel
 In principe hebben de grote vakbonden dus een monopolie, maar dit is
legitiem, want het onderscheid tussen kleine en grote vakbonden is
gerechtvaardigd door het GwH

 Je hebt dus wel het recht om een vakbond op te richten, maar je zal er niet
veel mee zijn, aangezien je niet mee mag onderhandelen zolang je niet
representatief bent
Werkgeversorganisaties:
 VBO (verbond Belgische ondernemingen) = de grootste en belangrijkste
 Verschillende vormen
 Interprofessionele koepelorganisaties
 Professionele organisaties (zoals de sectorfederaties van de VBO)
 Zelfstandigen, landbouwers, regionale organisaties
Rechtspositie
 Feitelijke vereniging, vzw of beroepsvereniging
 Kunnen contracteren, in rechte optreden en vertegenwoordigen
Representativiteitsvereiste
 Overheid onderhandelt niet met alle vakbonden, enkel de representatieve