W1
Safety = het nemen van maatregelen ter bevordering van de fysieke veiligheid.
Fysieke veiligheid = de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed door ongevallen en onheil zonder menselijke intentie.
Sociale veiligheid = de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed door misdrijven, overtredingen en overlast die meestal intentioneel door anderen
worden begaan.
Compliance = wet- en regelgeving
Risicomanagement = inventariseren, evalueren en prioriteren
Certificering = jezelf kunnen vergelijken met een ander
Communicatie = voor, tijdens en na een incident van belang
Governance = zorgen voor de juiste voorwaarden
Veiligheidscultuur = veilig werken of niet werken
Om een managementsysteem goed te laten functioneren zijn er regels nodig. Om mensen regels op
te laten volgen (= compliance) is monitoring nodig en een passende reactie bij overtredingen.
Compliance is ook wel de mate waarin mensen regels opvolgen.
Extrinsiek gemotiveerd = je houdt je aan regels omdat er wordt gezegd dat je je hieraan moet
houden.
Intrinsiek gemotiveerd = je gedraagt je veilig omdat je dat zelf belangrijk vindt en graag wilt
meewerken aan een veilige werkomgeving.
Intrinsieke motivatie wordt ook wel participatie genoemd.
Veiligheidscultuur = hoe men omgaat met veiligheid in een organisatie. De veiligheidscultuur maakt
deel uit van de organisatiecultuur.
De cultuur is aangeleerd en niet aangeboren. Het wordt overgedragen door de sociale omgeving
waarin men zich bevindt en is gebaseerd op gedeelde waarden en normen.
,De veiligheidsladder wordt ook wel de NEN safety culture ladder genoemd:
- Pathologisch
Voor deze trede kan niet worde gecertificeerd. Men doet weinig aan de veiligheid en ziet
inspectie niet zitten.
- Reactief
Men reageert op incidenten. Er moet eerst iets gebeuren voordat er actie wordt
ondernomen.
- Calculatief
Organisatie heeft een veiligheidsmanagementsysteem om risico’s te beheersen. Er zijn regels
opgesteld. De aandacht voor veiligheid ligt vooral bij het management.
- Proactief
Brengen actief veiligheidsrisico’s in beeld. Veiligheid heeft de hoogste prioriteit en iedereen
doet mee.
- Vooruitstrevend
Veiligheid is prioriteit nummer 1 en is doorgevoerd in alle bedrijfsprocessen en lagen. Er
wordt veilig gewerkt en anders niet.
W2
Ramp = een zwaar ongeval of een andere gebeurtenis waarbij het leven en de gezondheid van vele
personen, het milieu of grote materiele belangen in ernstige mate zijn geschaad of worden bedreigd
en waarbij een gecoördineerde inzet van dienst4en of organisaties van verschillende disciplines
vereist is om de dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken.
4 manieren om een ramp te onderscheiden:
- Natuurrampen - Door de mens veroorzaakt
- Fysiek (aardbeving) – sociaal (betrokkenheid van mensen)
- Gebeurtenissen - gevolgen
- Tijd -> aanloop, verloop en gevolgen
Crisis = een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving is aangetast of dreigt te worden
aangetast.
Vitale belangen zijn internationale rechtsorde, nationale rechtsorde, openbare veiligheid en
economische veiligheid.
Iets wordt pas een crisis wanneer de organisatie meer nodig heeft dan dat zij normaal al doen.
!! Iedere ramp is een crisis, maar niet iedere crisis is een ramp
3 elementen van een crisis:
- Tijdsdruk
- Bedreiging
- Onzekerheid
Ongeval = Een plotseling optredende, ongewilde en onvoorziene gebeurtenis, waarbij de inwerking
van een externe oorzaak leidt tot fysiek letsel en waarbij geen sprake is van opzettelijk geweld of
voedselvergiftiging.
, Mythes over menselijk handelen in geval van een ramp:
- Paniek -> zelfredzaamheid
- Plundering -> solidariteit
- Evacuatie en opvang -> bevestiging zoeken dat situatie meevalt en ze thuis kunnen blijven
De typologie van Dynes richt zich op organisaties en de manier waarop zij omgaan met crisis.
De eerste variabel -> taken die een organisatie in een crisis moet verrichten:
- Regulier
- Niet-regulier
Een taak die de organisatie normaal niet verricht.
De tweede variabel -> de structuur van de betreffende organisatie:
- Bestaand
- Aangepast
Er ontstaan op deze manier 4 soorten organisaties:
Type 1: gemakkelijkst tijdens een ramp. Doen wat zij regulier doen -> brandweer, politie etc.
Type 2: taak die de organisatie moet verrichten wijzigt door de ramp
Type 3: structuur waarbinnen moet worden gewerkt wijzigt
Type 4: ontstaat spontaan als zich een ramp voordoet.
Er zijn terugkerende patronen in de manier waarop leidinggevenden en autoriteiten omgaan met
rampen waarmee zij worden geconfronteerd:
- Crisisbesluitvorming
- Informatie en communicatie
- Psychologie
BLZ 455 plaatje
Om 5 redenen is het erg moeilijk om risico’s te meten:
- Ontbreken van een meeteenheid die algemeen toepasbaar is
- Grens aan het menselijk vermogen om risico’s in te schatten
- Meting hangt af van hoe waardevol een risico wordt gevonden
- Een risico op zichzelf zegt niks
- Omschrijving van een risico bepaalt hoe wij reageren
Er zijn 4 kwadraten van risicoperceptie:
1. Onbekend geaccepteerd
2. Onbekend gevreesd
Safety = het nemen van maatregelen ter bevordering van de fysieke veiligheid.
Fysieke veiligheid = de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed door ongevallen en onheil zonder menselijke intentie.
Sociale veiligheid = de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed door misdrijven, overtredingen en overlast die meestal intentioneel door anderen
worden begaan.
Compliance = wet- en regelgeving
Risicomanagement = inventariseren, evalueren en prioriteren
Certificering = jezelf kunnen vergelijken met een ander
Communicatie = voor, tijdens en na een incident van belang
Governance = zorgen voor de juiste voorwaarden
Veiligheidscultuur = veilig werken of niet werken
Om een managementsysteem goed te laten functioneren zijn er regels nodig. Om mensen regels op
te laten volgen (= compliance) is monitoring nodig en een passende reactie bij overtredingen.
Compliance is ook wel de mate waarin mensen regels opvolgen.
Extrinsiek gemotiveerd = je houdt je aan regels omdat er wordt gezegd dat je je hieraan moet
houden.
Intrinsiek gemotiveerd = je gedraagt je veilig omdat je dat zelf belangrijk vindt en graag wilt
meewerken aan een veilige werkomgeving.
Intrinsieke motivatie wordt ook wel participatie genoemd.
Veiligheidscultuur = hoe men omgaat met veiligheid in een organisatie. De veiligheidscultuur maakt
deel uit van de organisatiecultuur.
De cultuur is aangeleerd en niet aangeboren. Het wordt overgedragen door de sociale omgeving
waarin men zich bevindt en is gebaseerd op gedeelde waarden en normen.
,De veiligheidsladder wordt ook wel de NEN safety culture ladder genoemd:
- Pathologisch
Voor deze trede kan niet worde gecertificeerd. Men doet weinig aan de veiligheid en ziet
inspectie niet zitten.
- Reactief
Men reageert op incidenten. Er moet eerst iets gebeuren voordat er actie wordt
ondernomen.
- Calculatief
Organisatie heeft een veiligheidsmanagementsysteem om risico’s te beheersen. Er zijn regels
opgesteld. De aandacht voor veiligheid ligt vooral bij het management.
- Proactief
Brengen actief veiligheidsrisico’s in beeld. Veiligheid heeft de hoogste prioriteit en iedereen
doet mee.
- Vooruitstrevend
Veiligheid is prioriteit nummer 1 en is doorgevoerd in alle bedrijfsprocessen en lagen. Er
wordt veilig gewerkt en anders niet.
W2
Ramp = een zwaar ongeval of een andere gebeurtenis waarbij het leven en de gezondheid van vele
personen, het milieu of grote materiele belangen in ernstige mate zijn geschaad of worden bedreigd
en waarbij een gecoördineerde inzet van dienst4en of organisaties van verschillende disciplines
vereist is om de dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken.
4 manieren om een ramp te onderscheiden:
- Natuurrampen - Door de mens veroorzaakt
- Fysiek (aardbeving) – sociaal (betrokkenheid van mensen)
- Gebeurtenissen - gevolgen
- Tijd -> aanloop, verloop en gevolgen
Crisis = een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving is aangetast of dreigt te worden
aangetast.
Vitale belangen zijn internationale rechtsorde, nationale rechtsorde, openbare veiligheid en
economische veiligheid.
Iets wordt pas een crisis wanneer de organisatie meer nodig heeft dan dat zij normaal al doen.
!! Iedere ramp is een crisis, maar niet iedere crisis is een ramp
3 elementen van een crisis:
- Tijdsdruk
- Bedreiging
- Onzekerheid
Ongeval = Een plotseling optredende, ongewilde en onvoorziene gebeurtenis, waarbij de inwerking
van een externe oorzaak leidt tot fysiek letsel en waarbij geen sprake is van opzettelijk geweld of
voedselvergiftiging.
, Mythes over menselijk handelen in geval van een ramp:
- Paniek -> zelfredzaamheid
- Plundering -> solidariteit
- Evacuatie en opvang -> bevestiging zoeken dat situatie meevalt en ze thuis kunnen blijven
De typologie van Dynes richt zich op organisaties en de manier waarop zij omgaan met crisis.
De eerste variabel -> taken die een organisatie in een crisis moet verrichten:
- Regulier
- Niet-regulier
Een taak die de organisatie normaal niet verricht.
De tweede variabel -> de structuur van de betreffende organisatie:
- Bestaand
- Aangepast
Er ontstaan op deze manier 4 soorten organisaties:
Type 1: gemakkelijkst tijdens een ramp. Doen wat zij regulier doen -> brandweer, politie etc.
Type 2: taak die de organisatie moet verrichten wijzigt door de ramp
Type 3: structuur waarbinnen moet worden gewerkt wijzigt
Type 4: ontstaat spontaan als zich een ramp voordoet.
Er zijn terugkerende patronen in de manier waarop leidinggevenden en autoriteiten omgaan met
rampen waarmee zij worden geconfronteerd:
- Crisisbesluitvorming
- Informatie en communicatie
- Psychologie
BLZ 455 plaatje
Om 5 redenen is het erg moeilijk om risico’s te meten:
- Ontbreken van een meeteenheid die algemeen toepasbaar is
- Grens aan het menselijk vermogen om risico’s in te schatten
- Meting hangt af van hoe waardevol een risico wordt gevonden
- Een risico op zichzelf zegt niks
- Omschrijving van een risico bepaalt hoe wij reageren
Er zijn 4 kwadraten van risicoperceptie:
1. Onbekend geaccepteerd
2. Onbekend gevreesd
