Stationstoets diergeneeskunde
Rund
door MvdM
1
, Door: M vd M
Ziektegeschiedenis & A.I. rund:
◼ Signalement ◼ Anamnese
1) Diersoort 1) Aard vd klacht
2) Ras 2) Hoelang is de klacht er al
3) Geslacht 3) Ziekteverloop
4) Leeftijd 4) Behandeling ingesteld?
5) Kleur 5) Algemeen functioneren: homeostase en interactie
6) Bijzondere onveranderlijke kenmerken, 6) Leefomstandigheden
zoals oornummer 7) Koppelgenoten
8) Voorgeschiedenis
◼ Algemene indruk rund
1. Bewustzijnsniveau: alert, sopor, stupor, coma
2. Gedrag: fysiologisch en pathologisch
3. Houding en gang
4. Voedingstoestand
- Korte termijn: vulling van de flanken
- Lange termijn: BCS → bespiering van rug en lendenen & vet in de paralumbale fossa
Afhankelijk van lactatie, 2-3,5 is normaal
5. Verzorgingstoestand
- Korte termijn: vacht
- Lange termijn : klauwen (GEEN HOEVEN!!!) en hoorns
- Evt. geeft de omgeving ook informatie over de verzorging
6. IHOSKA’s
Loop éénmaal een rondje rondom het rund en zoek afwijkingen van het normaalbeeld door te ruiken,
zien, horen (NIET VOELEN)
2
, Door: M vd M
Algemeen onderzoek rund
1. Ademhaling
2. Pols
3. Temperatuur
4. HBH
5. Slijmvliezen
6. Lymfeknopen
◼ Vaste volgorde:
1. Ademhaling
Sta -op afstand- RECHTSachter en kijk naar de abdominale buikwand
Tel de ademhalingen voor 30 sec. Bij onregelmatigheid langer
1) Diepte
2) Ritme
- Regelmatig / onregelmatig
3) Frequentie = 10-30/min
- Tachypneu / bradypneu
4) Type:
- costo-abdominaal / abdominaal / costal / pendelend (bijna nooit)
2. Pols
1) Frequentie: 50-80/min
- Tachycardie / bradycardie
2) Ritme
- Regelmatig, onregelmatig
3) Kwaliteit
a. Equaliteit
- Equalis / inequalis / paradocus / alternans
b. Kracht / amplitude
- Zwak / krachtig
De pols kan bij een rund op meerdere plekken worden opgenomen
Altijd eerst contact maken!!!!
A. A. facialis
▪ Fixeer de kop van de koe door met je ene hand het halster vast te houden
▪ Plaats de andere hand aan de laterale zijde van de onderkaak
▪ Voel de pols op de laterale zijde, net na de omslag in de incisura vasorum
B. A. saphena
▪ Let op je hand: de rechterzijde met je linkerhand, de linkerzijde met je
rechterhand
▪ Voel met je hand tussen het been en de uier
▪ De arterie bevindt zich aan de mediale zijde van het dijbeen
C. A. coccygea
▪ Til de staart op
▪ Plaats je vingers in de mediale groeve aan de
onderkant van de staart
o Alleen frequentie & regelmaat!
3
, Door: M vd M
3. Temperatuur
Eerst glijmiddel/speeksel op thermometer
Staart opzij schuiven
Evt. kan het ook vaginaal; dan temp. 0,1-0,5 Co lager
Altijd eerst contact maken!!!!
Neem een veilige positie in!
1) Temperatuur
2) Staarttonus
3) Staartreflex
4) Reinheid perineum
5) Tonus recti
6) Anusreflex Temperatuur bij rund:
7) Stand anus (& vulva): open of gesloten • Volwassen 38,0 – 39,0
8) Uitvloeiing anus (& vulva) • Kalf tot 1 jaar 38,5 – 39,5
9) Aanklevende feces
◼ HBH:
4. Huid
Altijd eerst contact maken!!!!
1) Geur
2) Kleur
Beoordeel de kleur op een niet-gepigmenteerd en
onbehaard stuk huid = uierhuid
Roze is een normale kleur
3) Temperatuur
Beoordeel de temperatuur bij de extremiteiten:
VOORbenen en oren
Fixeer de kop via het halster met één hand (mediale hand). Met de andere hand
omsluit je het oor
4) Oplichtbaarheid
5) Dikte
6) Turgor
- Vochtbalans
- Elasticiteit
7) Sensibiliteit
De koe staat met een rechte hals
De oplichtbaarheid, dikte en sensibiliteit worden tegelijkertijd beoordeeld door een huidplooi van de hals op
te tillen
- Leg hierbij je mediale hand op de schoft en grijp met je laterale hand
De turgor wordt bepaald door de halsplooi weer los te laten
8) Laesies
9) Bloedingen Huidleasies en bloedingen kunnen het best worden waargenomen op onbehaarde
huiddelen:
10) Oedemen
11) Huidaandoeningen
4