Hoofdstuk 1. Kennismaken met dynamische modellen
1.1 Wat is een dynamisch model?
Bij wetenschappelijk onderzoek wordt gebruik gemaakt van computermodellen, vooral
dynamische modellen. Dit zijn modellen waarbij een situatie in de loop van de tijd verandert
en waarmee een voorspelling op de toekomst gedaan kan worden. Meerdere factoren hebben
invloed op het model en ze zijn vaak niet constant. Er kan pas een voorspelling worden
gemaakt als er voldoende gegevens worden verzameld. Een nadeel van dynamische modellen
is dat het nooit een exacte weergave van de situatie is.
Bij elk computermodel hoort een tijdstap. Dat is de periode waarover de computer de
verandering moet bereken, uitgaande van de beginsituatie en het tempo van verandering.
Schaalmodellen: vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid
Rekenmodellen: computermodel met veranderende of beïnvloedende grootheden
1.2 Een model voor griepepidemie
Het bouwen van een model begint met een zeer simpel model dat het basisprincipe
weergeeft. Dat model wordt vervolgens net zolang verbeterd totdat de resultaten van het
model redelijk overeenkomen met de werkelijke resultaten uit het verleden. Dat biedt nog
niet de garantie dat het model goede voorspellingen voor de toekomst kan maken.
In een dynamisch model is vaak sprake van een recursieve betrekking; dit betekent dat de
inhoud van elke cel uit Excel wordt berekend uit een vorige situatie.
Stroomschema: schema met stroompijltjes
1.3 Het model verbeteren
Om een model te verbeteren moet er rekening worden gehouden met verbanden die de
grootheden beïnvloeden.
Coach is een modelleerprogramma en kan dus gebruikt worden om dynamische modellen te
weergeven. De volgende symbolen zijn symbolen die in Coach voorkomen:
Toestandsvariabele of niveauvariabele: beginwaarde
Stroomvariabele: formule van constanten
Constante: waarde
Exponentiële functies: toenemende stijging of daling (J-curve)