Samenvatting PPT's + notities Differentiële psychologie - geslaagd in 1ste zit!

2020-
2021




Differentiële psychologie
Samenvatting

,NHOUDSTAFEL

1. Inleiding P.2

2. Dispotionele domein P.4
 Persoonlijkheidstrekken over de tijd: stabiliteit vs. verandering P.4

3. Biologische domein P.22
 Genen en persoonlijkheid P.22
 Fysiologische benadering tot persoonlijkheid P.40
 Evolutionaire benadering van persoonlijkheid P.59

4. Cognitieve- en ervarings domein P.80
 Intelligentie P.80
 Persoonlijkheid en emotie p.110

5. Sociale en culturele domein P.126
 Persoonlijkheid en sociale interactie P.126
 Geslacht, gender & persoonlijkheid P. 139
 Cultuur & persoonlijkheid P.155




1

, INLEIDING
1. KLASSIEKE THEORIEËN

 De meeste ‘grote’ klassieke theorieën vertrekken vanuit een universele benadering:
fundamentele psychologische processen en kenmerken die gelden voor alle mensen, of hoe
mensen in het algemeen kunnen beschreven worden
o Universeel: eerst afvragen wat er geldt voor alle mensen
 Vb. sigmund freud = iedereen heeft een id, ego, super ego…


2. HEDENDAAGS ONDERZOEK NAAR PERSOONLIJKHEID

 Legt meestal (in tegenstelling tot de klassieke theorieën) de nadruk op individuele en
groepsverschillen (=> niet universeel)
o vb. verschillen tussen mannen en vrouwen = differentiele psychologie
 Elke onderzoeker vertrekt vanuit zijn eigen perspectief. Elk van de bestaande perspectieven
omvat delen van de waarheid.
o Binnen differentiele psychologie gaat elke onderzoeker zich spcifieren in een bepaald
perspectief vb. last aan maag  naar maag en darm specialist gaan
o Elk van deze specialist gaat zijn specialisatie gaan bekijken, als je wilt weten hoe een
gezondheid werkt zal je mening van verschillende specialisten nodig hebben
 Vb. ouderen op verschillende manieren bekijken
o Herkennen dat er verschillende maar even belangrijke kennisdomeinen zijn!!!
o Onderzoekers gaan op verschillende domeinen samenwerken om onderzoeksvragen
beter te beantwoorden  samenbrengen van info

3. KENNIS DOMEINEN

 Is een gespecialiseerd gebied binnen de wetenschap van de psychologie van waaruit psychologen
zich richten op het leren over specifieke en beperkte aspecten van de menselijke natuur
o Elke specialistaie heeft eigen kennis, zullen ernaar moeten streven om te kijken wat
persoonlijkheid is
 Integratie nodig om “volledig beeld” van de persoonlijkheid te krijgen


3.1 ZES KENNISDOMEINEN

(enkel de vette behandelen we)

 Dispositionele domein
o De aandacht wordt vooral gericht op manieren waarop individuen verschillend zijn
van elkaar. Dit domein doorkruist daardoor alle andere domeinen.
 Individuen kunnen verschillend zijn op vlak van emotie, zelfocncept,…
 Handelen: trekken dat zich in het leven gaan ontwikkelen


2

, o Het centrale doel is om fundamentele disposities te identificeren (i.e. meest
belangrijke manieren waarop individuen verschillend zijn)
 Centrale vraag: hoe verschillen individuen op dit vlak van elkaar?
 Doel: wat zijn fundamentele disposities? Hoe zijn individuen verschillend?

 Biologische domein
o Mensen zijn in de eerste plaats verzamelingen van biologische systemen
 Kijken naar genetische behandeling (tweeling), fysiologische behandeling &
evolutionaire
o Die systemen zijn de bouwstenen voor gedrag, denken en emoties

 Intrapsychische domein
o Mentale mechanismen van de persoonlijkheid, vaak niet op ‘bewust niveau’
o Persoonlijkheidspsychologie : Freud’s klassieke theorie en meer moderne
benaderingen van de psychoanalyse (onderdrukking, ontkenning, projectie etc.);
Motieven voor behoeften (power, achievement, intimacy) (TAT)

 Cognitief en ervaringsdomein
o Aandacht voor cognitie en subjectieve ervaringen zoals bewuste gedachten,
gevoelens, overtuigingen, verlangens
 Zelf en zelfconcept
 Streefdoelen
 Emotionele ervaringen
 Intelligentie

 Sociale en culturele
o Persoonlijkheid beïnvloedt en wordt beïnvloed door cultuur en sociale contexten
 In 2 richtingen  beinvloed en wordt beinvloed
o Onderzoek naar culturele verschillen tussen groepen (bv. naar agressie)
o Individuele verschillen in culturen — Hoe komt persoonlijkheid tot uiting in een
sociale context?
 Hoe komt persoonlijkheid door cultuur tot uiting? 
persoonlijkheidstaktieken

 Domein van Aanpassing
o Persoonlijkheid heeft een sleutelrol bij onze manier van ‘copen’ en aanpassen aan
gebeurtenissen in het dagelijks leven
o Persoonlijkheid staat in verband met gezondheid en staat in verband met
problemen bij coping en aanpassing
o Persoonlijkheidsstoornissen




3