Ouderschap
Les 1: Ouderschap doorheen de tijd?
De visie op ouderschap doorheen de ti jd kunnen duiden.
- Eerst de predikanten: geestelijk opvoedingsadvies
- Begin de 19de eeuw: artsen, vnl. over hygiëne en gezonde leefstijl
o Meer medisch perspectief
- Einde 19de eeuw: leerkrachten en schooldirecteuren
- Vanaf 1900: ervaren moeders
o Gaven ook opvoedingstips
- Tot jaren ’70: ouderschap als crisis en zware opdracht
o Parenthood as crisis: 83´ouders ervaart lichte/ernstige crisis
o Oorzaken: geen voorbereiding, plots in 1 keer ouders het gebeurde niet
geleidelijk, levenslang
- Vanaf jaren ’70: positief ouderschap
o Ouders verdienen medeleven
o Onvolmaaktheid is normaal
o Authenticiteit: zeer belangrijk heel oprechte/echte houding aannemen ten
opzichte van je kind.
o Verschillende manieren van ouderschap dit is ok. Er is niet 1 juiste manier!
o Ouders hebben meer vertrouwen!
- Krampachtig ouderschap (extreem ouderschap) extreme vorm van positieve
ouderschap
o Meer verantwoordelijkheid bij ouders
Het is de schuld van de ouders geven een slechte opvoeding
o Sociale omgeving minder beschikbaar als steun
Opvoeden wordt meer en meer individueel, terwijl de sociale context
heel belangrijk is.
o Problematisch gedrag wordt vaker gediagnosticeerd
Vroeger was dit gewoon een deel van het puberen, het normaal
gedrag.
Jeugdwet (2015): dure zorg kan beperkt worden reactie op het
krampachtig ouderschap
Eerder signaleren
o Het erge voor kunnen zijn.
Niet teveel en te snel problematiseren
Eigen kracht van ouders versterken
o Hoe kunnen zij aan de slag gaan als ouders bij een
bepaalde uitdagende situatie?
1
,Er was een veranderend idee rond opvoeding
- Opvoeden is een aangeboren instinct: liefde maakt alles goed.
o Aangeboren instinct: Ik word mama en ik kan dat en als ik liefde geef aan mijn
kind, dan zal dit alles goed maken.
- Opvoeden moet worden aangeleerd, liefde is niet volmaakt (opleiding/cursus)
o Tegenganger Als je een goede opvoeding wil geven, dan moet je dit
aanleren!
- Het elven is de leerschool van ouders, geen opleiding nodig, wat met de vaders?
o Nog eens een tegenganger Het leven is de leerschool van de ouders! Je
hoeft daarvoor geen cursus/ opleiding te gaan volgen.
o Waar zij de vaders? Wat is hun plaats in dit verhaal?
TOEKOMST
- Krachtig ouderschap (Gravesteijn)
o Jeugdwet 2015 → rol van ouders veranderen
o Minder afhankelijk van zorg
Eerst bij zichzelf gaan kijken, hoe kan ik het zelf gaan oplossen =
krachtig ouderschap.
o Vaker en eerder gebruikmaken van eigen mogelijkheden
o Sociaal netwerk uitbreiden, versterken en gebruiken (beschermende factor)
Als ouders kunnen terugvallen op dit netwerk, dan zullen ze zich
sterker voelen als ouder of opvoeder.
o Minder doorverwijzingen naar specifieke zorg (?)
Hopen dit door het krachtig ouderschap.
o Zelfredzaam en samenredzaam
Samenredzaam hangt samen met het sociaal netwerk.
o It takes a village → individuele aangelegenheid → ondersteund ouderschap
Pastoors die zich ermee bemoeien, gaan naar een ondersteunend
ouderschap.
- Mild ouderschap (Nina Mouton)
- Mindful ouderschap (Bögels)
o Eindeloze to-do lijst, waar je rekening mee moet houden als ouder
o Toegankelijke lijst aanbieden, om een balans te vinden tussen het constant
doen van al deze zaken en ergens ook kunnen ‘zijn’ zonder dat het
ouderschap hiervoor moet afdoen.
o Omgaan met stress en organisatie
2
, Kunnen aangeven wat men bedoelt met ouderschap ≠ van opvoederschap.
- Ouderschap
o Zegt meer iets over de emotionele band met je kind existentiële zit erin
o Veel meer dan ouderschap, het heeft meer delen.
Bv. een partnerrelatie, plannen en organiseren, werk en vrije tijd
o Neemt meer in rekenschap, dan opvoeden.
- Opvoederschap
o Formele zit er hier meer in
o Maar een deeltje van het ouderschap.
De ouderschapsfasen van Galinsky kunnen bespreken.
- Zie extra document Chamilo
1. Voorstellingsfase
o Tijdens zwangerschap
o Ouder gaat zich een beeld gaan vormen van het kind, hoe gaat het zijn.
2. Voedingsfase
o Van geboorte tot 1 a 1,5 jaar oud.
o De ouder gaat het beeld gaan vergelijken met het hoe in de werkelijkheid is.
3. Autoriteitsfase
o Kind van 1,5 jaar tot 4 jaar
o Ouders gaan eigen autoriteit over het kind gaan accepteren.
Welke regels, normen en waarden wil ik meegeven aan mijn kind?
o Hoe ga ik mijn autoriteit overbrengen naar mijn kind toe?
4. Interpretatiefase
o 4 jaar tot ongeveer 12 jaar
o Het vinden van een balans tussen het gescheiden zijn van je kind en
betrokken zijn bij je kind. Staat hier centraal.
o Kinderen komen meer in aanraking met de buitenwereld.
Als ouder is het belangrijk na te denken: ‘Hoe betrokken ben ik nog bij
mijn kind en hoe afgelegen ben ik al?’
5. Interafhankelijkheidsfase
o Adolescentie van 12 tot 18 jaar ongeveer.
o Een balans vinden tussen controle en loslaten.
o Hoe kan ik mijn kind op een gezonde manier zelfstandig laten worden.
6. Vertrekfase
o Start wanneer kinderen van plan zijn om het ouderlijke huis te verlaten.
o Tussen de 18 en 24 jaar
o Idee van het kind die uit huis vertrekt een plaats geven.
Soms kan dit beeld niet overeenkomen met wat jij dacht.
3
Les 1: Ouderschap doorheen de tijd?
De visie op ouderschap doorheen de ti jd kunnen duiden.
- Eerst de predikanten: geestelijk opvoedingsadvies
- Begin de 19de eeuw: artsen, vnl. over hygiëne en gezonde leefstijl
o Meer medisch perspectief
- Einde 19de eeuw: leerkrachten en schooldirecteuren
- Vanaf 1900: ervaren moeders
o Gaven ook opvoedingstips
- Tot jaren ’70: ouderschap als crisis en zware opdracht
o Parenthood as crisis: 83´ouders ervaart lichte/ernstige crisis
o Oorzaken: geen voorbereiding, plots in 1 keer ouders het gebeurde niet
geleidelijk, levenslang
- Vanaf jaren ’70: positief ouderschap
o Ouders verdienen medeleven
o Onvolmaaktheid is normaal
o Authenticiteit: zeer belangrijk heel oprechte/echte houding aannemen ten
opzichte van je kind.
o Verschillende manieren van ouderschap dit is ok. Er is niet 1 juiste manier!
o Ouders hebben meer vertrouwen!
- Krampachtig ouderschap (extreem ouderschap) extreme vorm van positieve
ouderschap
o Meer verantwoordelijkheid bij ouders
Het is de schuld van de ouders geven een slechte opvoeding
o Sociale omgeving minder beschikbaar als steun
Opvoeden wordt meer en meer individueel, terwijl de sociale context
heel belangrijk is.
o Problematisch gedrag wordt vaker gediagnosticeerd
Vroeger was dit gewoon een deel van het puberen, het normaal
gedrag.
Jeugdwet (2015): dure zorg kan beperkt worden reactie op het
krampachtig ouderschap
Eerder signaleren
o Het erge voor kunnen zijn.
Niet teveel en te snel problematiseren
Eigen kracht van ouders versterken
o Hoe kunnen zij aan de slag gaan als ouders bij een
bepaalde uitdagende situatie?
1
,Er was een veranderend idee rond opvoeding
- Opvoeden is een aangeboren instinct: liefde maakt alles goed.
o Aangeboren instinct: Ik word mama en ik kan dat en als ik liefde geef aan mijn
kind, dan zal dit alles goed maken.
- Opvoeden moet worden aangeleerd, liefde is niet volmaakt (opleiding/cursus)
o Tegenganger Als je een goede opvoeding wil geven, dan moet je dit
aanleren!
- Het elven is de leerschool van ouders, geen opleiding nodig, wat met de vaders?
o Nog eens een tegenganger Het leven is de leerschool van de ouders! Je
hoeft daarvoor geen cursus/ opleiding te gaan volgen.
o Waar zij de vaders? Wat is hun plaats in dit verhaal?
TOEKOMST
- Krachtig ouderschap (Gravesteijn)
o Jeugdwet 2015 → rol van ouders veranderen
o Minder afhankelijk van zorg
Eerst bij zichzelf gaan kijken, hoe kan ik het zelf gaan oplossen =
krachtig ouderschap.
o Vaker en eerder gebruikmaken van eigen mogelijkheden
o Sociaal netwerk uitbreiden, versterken en gebruiken (beschermende factor)
Als ouders kunnen terugvallen op dit netwerk, dan zullen ze zich
sterker voelen als ouder of opvoeder.
o Minder doorverwijzingen naar specifieke zorg (?)
Hopen dit door het krachtig ouderschap.
o Zelfredzaam en samenredzaam
Samenredzaam hangt samen met het sociaal netwerk.
o It takes a village → individuele aangelegenheid → ondersteund ouderschap
Pastoors die zich ermee bemoeien, gaan naar een ondersteunend
ouderschap.
- Mild ouderschap (Nina Mouton)
- Mindful ouderschap (Bögels)
o Eindeloze to-do lijst, waar je rekening mee moet houden als ouder
o Toegankelijke lijst aanbieden, om een balans te vinden tussen het constant
doen van al deze zaken en ergens ook kunnen ‘zijn’ zonder dat het
ouderschap hiervoor moet afdoen.
o Omgaan met stress en organisatie
2
, Kunnen aangeven wat men bedoelt met ouderschap ≠ van opvoederschap.
- Ouderschap
o Zegt meer iets over de emotionele band met je kind existentiële zit erin
o Veel meer dan ouderschap, het heeft meer delen.
Bv. een partnerrelatie, plannen en organiseren, werk en vrije tijd
o Neemt meer in rekenschap, dan opvoeden.
- Opvoederschap
o Formele zit er hier meer in
o Maar een deeltje van het ouderschap.
De ouderschapsfasen van Galinsky kunnen bespreken.
- Zie extra document Chamilo
1. Voorstellingsfase
o Tijdens zwangerschap
o Ouder gaat zich een beeld gaan vormen van het kind, hoe gaat het zijn.
2. Voedingsfase
o Van geboorte tot 1 a 1,5 jaar oud.
o De ouder gaat het beeld gaan vergelijken met het hoe in de werkelijkheid is.
3. Autoriteitsfase
o Kind van 1,5 jaar tot 4 jaar
o Ouders gaan eigen autoriteit over het kind gaan accepteren.
Welke regels, normen en waarden wil ik meegeven aan mijn kind?
o Hoe ga ik mijn autoriteit overbrengen naar mijn kind toe?
4. Interpretatiefase
o 4 jaar tot ongeveer 12 jaar
o Het vinden van een balans tussen het gescheiden zijn van je kind en
betrokken zijn bij je kind. Staat hier centraal.
o Kinderen komen meer in aanraking met de buitenwereld.
Als ouder is het belangrijk na te denken: ‘Hoe betrokken ben ik nog bij
mijn kind en hoe afgelegen ben ik al?’
5. Interafhankelijkheidsfase
o Adolescentie van 12 tot 18 jaar ongeveer.
o Een balans vinden tussen controle en loslaten.
o Hoe kan ik mijn kind op een gezonde manier zelfstandig laten worden.
6. Vertrekfase
o Start wanneer kinderen van plan zijn om het ouderlijke huis te verlaten.
o Tussen de 18 en 24 jaar
o Idee van het kind die uit huis vertrekt een plaats geven.
Soms kan dit beeld niet overeenkomen met wat jij dacht.
3
