Inleiding Geestelijke Gezondheidszorg
Boek: Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen.
Hoofdstuk 2, Classificatie, diagnostiek en epidemiologie
Ontwikkelingspsychopathologie heeft als doel afwijkend of ‘vreemd’ gedrag goed in kaart te
brengen. Psychische stoornissen worden herkend, van elkaar onderscheden en ingedeeld.
De stoornissen worden ingedeeld in groepen (bv. angststoornissen, een subgroep hiervan is
paniekstoornissen)
Classificeren: Het in kaart brengen van mogelijk problematisch gedrag.
Classificatie: Een persoon/voorwerp/situatie herkennen, er een naam aan geven en indelen
in een categorie.
DSM
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders.
Het is een handboek dat te beschouwen is als een omvangrijk classificatiesysteem voor
psychische stoornissen.
Emil Kreaplin (1856-1926) is de grondlegger van het moderne classificatiesysteem (DSM-IV)
DSM-I: Vooral psychoanalytische theorieën.
DSM-III: Wereldwijd dezelfde criteria om stoornissen te categoriseren.
DSM-V: Afspraken die gemaakt zijn voor elke groep stoornissen.
Een stoornis wordt omschreven door symptomen (soort, termijn, afspraken). Hoe erger de
symptomen zijn, hoe ernstiger de problemen van de cliënt.
Wanneer een cliënt meerdere stoornissen tegelijkertijd heeft, noem je dit comorbiditeit.
Psychische stoornissen hebben invloed op het functioneren van ons immuunsysteem.
Kanttekeningen DSM
- Er wordt onvoldoende rekening gehouden met de ontwikkelingscontext waarin een
stoornis ontstaat.
- Er wordt te weinig rekening gehouden met de culturele context. De culturele normen
en waarden kunnen invloed hebben op een psychische stoornis, bv homoseksualiteit.
Categoriale indeling
Er wordt vooral gekeken of symptomen wel of niet voldoende aanwezig zijn. Je hebt de
stoornis (of symptoom) of niet. Een beetje ziek is hier geen optie. (alles of niets)
Dimensionale indeling
Er wordt vooral gekeken naar de ernst en de hoeveelheid van de symptomen. Een bepaald
kenmerk van de persoon wordt gemeten en hier wordt een cijfer aan gekoppeld (IQ test).
De behaalde score wordt wel ingedeeld in een categorie, bv. ernstig/zorgwekkend, maar niet
zo eenduidig als bij de categoriale indeling.
CBCL: Child Behavior Checklist
Voordelen: . Sluit beter aan bij de ontwikkelingpathologische ideeën.
. Heeft geen harde criteria voor psychische stoornissen.
. Er worden gegevens uit meerdere bronnen gebruikt (3)
Nadelen: . De mondiale verspreiding van de CBCL is lager dan die van DSM.
. Het opsporen van zeldzame symptomen lukt beter met DSM.
Boek: Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen.
Hoofdstuk 2, Classificatie, diagnostiek en epidemiologie
Ontwikkelingspsychopathologie heeft als doel afwijkend of ‘vreemd’ gedrag goed in kaart te
brengen. Psychische stoornissen worden herkend, van elkaar onderscheden en ingedeeld.
De stoornissen worden ingedeeld in groepen (bv. angststoornissen, een subgroep hiervan is
paniekstoornissen)
Classificeren: Het in kaart brengen van mogelijk problematisch gedrag.
Classificatie: Een persoon/voorwerp/situatie herkennen, er een naam aan geven en indelen
in een categorie.
DSM
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders.
Het is een handboek dat te beschouwen is als een omvangrijk classificatiesysteem voor
psychische stoornissen.
Emil Kreaplin (1856-1926) is de grondlegger van het moderne classificatiesysteem (DSM-IV)
DSM-I: Vooral psychoanalytische theorieën.
DSM-III: Wereldwijd dezelfde criteria om stoornissen te categoriseren.
DSM-V: Afspraken die gemaakt zijn voor elke groep stoornissen.
Een stoornis wordt omschreven door symptomen (soort, termijn, afspraken). Hoe erger de
symptomen zijn, hoe ernstiger de problemen van de cliënt.
Wanneer een cliënt meerdere stoornissen tegelijkertijd heeft, noem je dit comorbiditeit.
Psychische stoornissen hebben invloed op het functioneren van ons immuunsysteem.
Kanttekeningen DSM
- Er wordt onvoldoende rekening gehouden met de ontwikkelingscontext waarin een
stoornis ontstaat.
- Er wordt te weinig rekening gehouden met de culturele context. De culturele normen
en waarden kunnen invloed hebben op een psychische stoornis, bv homoseksualiteit.
Categoriale indeling
Er wordt vooral gekeken of symptomen wel of niet voldoende aanwezig zijn. Je hebt de
stoornis (of symptoom) of niet. Een beetje ziek is hier geen optie. (alles of niets)
Dimensionale indeling
Er wordt vooral gekeken naar de ernst en de hoeveelheid van de symptomen. Een bepaald
kenmerk van de persoon wordt gemeten en hier wordt een cijfer aan gekoppeld (IQ test).
De behaalde score wordt wel ingedeeld in een categorie, bv. ernstig/zorgwekkend, maar niet
zo eenduidig als bij de categoriale indeling.
CBCL: Child Behavior Checklist
Voordelen: . Sluit beter aan bij de ontwikkelingpathologische ideeën.
. Heeft geen harde criteria voor psychische stoornissen.
. Er worden gegevens uit meerdere bronnen gebruikt (3)
Nadelen: . De mondiale verspreiding van de CBCL is lager dan die van DSM.
. Het opsporen van zeldzame symptomen lukt beter met DSM.
