te voorkomen. De VN hebben 193 lidstaten en stimuleren samenwerking op het gebied van
internationaal recht, veiligheid, mensenrechten, voedselveiligheid, armoedebestrijding en
een schoner milieu.
- Aan het hoofd van de VN staat de secretaris-generaal die voorzitter is van de
Algemene Vergadering (een bijeenkomst van alle VN-lidstaten). De Algemene
Vergadering kan bij meerderheidsbesluit resoluties en verklaringen aannemen.
Resoluties: uitspraken waarin bepaald gedrag van een land wordt veroordeeld.
Verklaring: VN nemen een bepaald standpunt in over een omstreden onderwerp.
- De VN hebben verschillende organisaties, waarvan de Veiligheidsraad werkt aan
internationale veiligheid. In de Veiligheidsraad zitten vijftien landen, waarvan vijf
permanent. Deze vijf permanente leden, de Verenigde Staten, Rusland, China,
Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben elk vetorecht.
Vetorecht: het recht te voorkomen dat een resolutie wordt overgenomen.
Nederland is ook lid van een militaire organisatie, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
(NAVO). De NAVO werd in 1949 opgericht door de Verenigde Staten en een groot aantal
West-Europese landen met als doel de veiligheid van de leden tegen eventuele agressie van
de Sovjet-Unie te garanderen.
- Als een NAVO-lid wordt aangevallen, zijn de andere leden verplicht dit land militair
bij te staan. Een aanval op één geldt als een aanval op allen.
- Na het einde van de Koude Oorlog in 1989 zijn ook een aantal voormalige
Oostbloklanden lid van de NAVO geworden. Daarmee telt de NAVO nu 28 leden.
- De NAVO is een intergouvernementele organisatie van soevereine staten. Dit
betekend dat afzonderlijke staten het laatste woord hebben als er besluiten worden
genomen. Dit is een belangrijk verschil met de supranationale EU.
Hoofdstuk 4 – pluriforme samenleving
Par. 1
Pluriforme samenleving: land waarin mensen naast elkaar leven met uiteenlopende
godsdiensten en levensstijlen en waar een redelijke mate van verdraagzaamheid heerst.
Cultuur: alle waarden, normen en gewoonten die mensen binnen een groep of samenleving
met elkaar delen.
Dominante cultuur: alle waarden, normen en gewoonten die de meerderheid van de
bevolking met elkaar deelt.
Subcultuur: wanneer binnen en groep sommige waarden, normen en andere
cultuurkenmerken afwijken van de dominante cultuur. Iedereen is onderdeel van
verschillende subculturen.
Tegencultuur: groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur of daar
zelfs een bedreiging voor vormen.
Culturele verschillen hebben met een aantal factoren te maken:
- Wonen in een stad of op het platteland
o In de stad zijn mensen gewend aan drukte en anonimiteit, terwijl er in dorpen
juist veel onderlinge betrokkenheid en sociale cohesie bestaat.
o Er bestaan ook grote verschillen tussen provincies en regio’s.
- Jong of oud
o Soms leiden generatieverschillen tot een generatieconflict.
, - Beroep en maatschappelijke positie
o Je maatschappelijke positie en je inkomen hebben invloed op je leefstijl.
Bedrijfscultuur: alle waarden, normen en gewoonten die er in een bedrijf gelden.
- Man of vrouw
o Hoe mannen en vrouwen zich gedragen, wordt sterk bepaald door de cultuur.
Rolpatronen: algemene verwachtingen en opvattingen over hoe iemand zich moet gedragen.
- Etniciteit
Allochtoon: wanneer hij of zij zelf, of ten minste één van de ouders in het buitenland is
geboren.
Autochtoon: iedereen die in Nederland is geboren en van wie de (groot)ouders ook hier zijn
geboren en opgegroeid.
- Godsdienst
Cultuur is dynamisch en verschilt in de loop van de tijd, maar ook per plaats en per groep.
Par. 2
Nature-aanhangers denken dat ons gedrag vooral wordt bepaald door aangeboren
eigenschappen zoals lichaamsbouw, ritmegevoel of seksuele voorkeur. Nurture-aanhangers
zeggen juist dat gedrag vooral aangeleerd is en dat je omgeving en de cultuur waarin je
opgroeit bepalend zijn. Waarschijnlijk hebben ze allebei gelijk.
Socialisatie: het proces waarbij iemand de waarden, normen en andere cultuurkenmerken
van zijn samenleving of groep aanleert.
- Socialisatie vindt plaats door:
o Imitatie
o Informatie-/kennisoverdracht
o Sociale controle: de manieren waarop mensen anderen stimuleren of
dwingen zich aan de geldende normen te houden.
We spreken van formele sociale controle wanneer deze is gebaseerd
op geschreven regels. Bij beleefdheidsvormen of andere ongeschreven
regels spreken we van informele sociale controle.
Socialiserende instituties: groepen, organisaties en collectieve gedragspatronen (als Kerstmis
en Prinsjesdag) die specifieke waarden, normen en gewoonten overdragen.
Uiteindelijk leidt socialisatie tot internalisatie.
Internalisatie: mensen maken zich waarden, normen en gewoonten eigen en gaan zich
automatisch gedragen zoals hun omgeving van hen verwacht.
Door socialisatie ontwikkelt ieder mens een persoonlijke en sociale identiteit.
- Met persoonlijke identiteit worden alle aangeleerde kenmerken die bij je
persoonlijkheid horen, bedoeld.
- Je sociale identiteit bestaat uit de groepen en culturen waarmee je je verbonden
voelt (groepsidentificatie).
o Groepen kunnen een wij-zijgevoel ontwikkelen.
De Nederlandse dominante cultuur is individualistisch. In andere culturen staat soms het
collectief boven het individu, waardoor ze collectivistisch worden genoemd.
internationaal recht, veiligheid, mensenrechten, voedselveiligheid, armoedebestrijding en
een schoner milieu.
- Aan het hoofd van de VN staat de secretaris-generaal die voorzitter is van de
Algemene Vergadering (een bijeenkomst van alle VN-lidstaten). De Algemene
Vergadering kan bij meerderheidsbesluit resoluties en verklaringen aannemen.
Resoluties: uitspraken waarin bepaald gedrag van een land wordt veroordeeld.
Verklaring: VN nemen een bepaald standpunt in over een omstreden onderwerp.
- De VN hebben verschillende organisaties, waarvan de Veiligheidsraad werkt aan
internationale veiligheid. In de Veiligheidsraad zitten vijftien landen, waarvan vijf
permanent. Deze vijf permanente leden, de Verenigde Staten, Rusland, China,
Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben elk vetorecht.
Vetorecht: het recht te voorkomen dat een resolutie wordt overgenomen.
Nederland is ook lid van een militaire organisatie, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
(NAVO). De NAVO werd in 1949 opgericht door de Verenigde Staten en een groot aantal
West-Europese landen met als doel de veiligheid van de leden tegen eventuele agressie van
de Sovjet-Unie te garanderen.
- Als een NAVO-lid wordt aangevallen, zijn de andere leden verplicht dit land militair
bij te staan. Een aanval op één geldt als een aanval op allen.
- Na het einde van de Koude Oorlog in 1989 zijn ook een aantal voormalige
Oostbloklanden lid van de NAVO geworden. Daarmee telt de NAVO nu 28 leden.
- De NAVO is een intergouvernementele organisatie van soevereine staten. Dit
betekend dat afzonderlijke staten het laatste woord hebben als er besluiten worden
genomen. Dit is een belangrijk verschil met de supranationale EU.
Hoofdstuk 4 – pluriforme samenleving
Par. 1
Pluriforme samenleving: land waarin mensen naast elkaar leven met uiteenlopende
godsdiensten en levensstijlen en waar een redelijke mate van verdraagzaamheid heerst.
Cultuur: alle waarden, normen en gewoonten die mensen binnen een groep of samenleving
met elkaar delen.
Dominante cultuur: alle waarden, normen en gewoonten die de meerderheid van de
bevolking met elkaar deelt.
Subcultuur: wanneer binnen en groep sommige waarden, normen en andere
cultuurkenmerken afwijken van de dominante cultuur. Iedereen is onderdeel van
verschillende subculturen.
Tegencultuur: groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur of daar
zelfs een bedreiging voor vormen.
Culturele verschillen hebben met een aantal factoren te maken:
- Wonen in een stad of op het platteland
o In de stad zijn mensen gewend aan drukte en anonimiteit, terwijl er in dorpen
juist veel onderlinge betrokkenheid en sociale cohesie bestaat.
o Er bestaan ook grote verschillen tussen provincies en regio’s.
- Jong of oud
o Soms leiden generatieverschillen tot een generatieconflict.
, - Beroep en maatschappelijke positie
o Je maatschappelijke positie en je inkomen hebben invloed op je leefstijl.
Bedrijfscultuur: alle waarden, normen en gewoonten die er in een bedrijf gelden.
- Man of vrouw
o Hoe mannen en vrouwen zich gedragen, wordt sterk bepaald door de cultuur.
Rolpatronen: algemene verwachtingen en opvattingen over hoe iemand zich moet gedragen.
- Etniciteit
Allochtoon: wanneer hij of zij zelf, of ten minste één van de ouders in het buitenland is
geboren.
Autochtoon: iedereen die in Nederland is geboren en van wie de (groot)ouders ook hier zijn
geboren en opgegroeid.
- Godsdienst
Cultuur is dynamisch en verschilt in de loop van de tijd, maar ook per plaats en per groep.
Par. 2
Nature-aanhangers denken dat ons gedrag vooral wordt bepaald door aangeboren
eigenschappen zoals lichaamsbouw, ritmegevoel of seksuele voorkeur. Nurture-aanhangers
zeggen juist dat gedrag vooral aangeleerd is en dat je omgeving en de cultuur waarin je
opgroeit bepalend zijn. Waarschijnlijk hebben ze allebei gelijk.
Socialisatie: het proces waarbij iemand de waarden, normen en andere cultuurkenmerken
van zijn samenleving of groep aanleert.
- Socialisatie vindt plaats door:
o Imitatie
o Informatie-/kennisoverdracht
o Sociale controle: de manieren waarop mensen anderen stimuleren of
dwingen zich aan de geldende normen te houden.
We spreken van formele sociale controle wanneer deze is gebaseerd
op geschreven regels. Bij beleefdheidsvormen of andere ongeschreven
regels spreken we van informele sociale controle.
Socialiserende instituties: groepen, organisaties en collectieve gedragspatronen (als Kerstmis
en Prinsjesdag) die specifieke waarden, normen en gewoonten overdragen.
Uiteindelijk leidt socialisatie tot internalisatie.
Internalisatie: mensen maken zich waarden, normen en gewoonten eigen en gaan zich
automatisch gedragen zoals hun omgeving van hen verwacht.
Door socialisatie ontwikkelt ieder mens een persoonlijke en sociale identiteit.
- Met persoonlijke identiteit worden alle aangeleerde kenmerken die bij je
persoonlijkheid horen, bedoeld.
- Je sociale identiteit bestaat uit de groepen en culturen waarmee je je verbonden
voelt (groepsidentificatie).
o Groepen kunnen een wij-zijgevoel ontwikkelen.
De Nederlandse dominante cultuur is individualistisch. In andere culturen staat soms het
collectief boven het individu, waardoor ze collectivistisch worden genoemd.
