Samenvatting voedingsleer
Week 10
Kalium, Natrium en het Mediterraan voedingspatroon
• Thimister, E (2014). Natrium, kalium en fytochemicaliën [pdf hoorcollege]. Te verkrijgen bij
bronnen op #OnderwijsOnline
• Alleen de delen over het mediterraan voedingspatroon, natrium/zout en kalium (de
overige delen gelden als voorbereiding voor twee lessen verder (fytochemicaliën)).
- Analyse Kalium en Natrium bestuderen
Het Mediterraan voedingspatroon:
Geen specifiek dieet maar een verzameling van eetgewoonten die traditioneel door de volken aan
de Mediterrane zee gevolgd werd. Heeft betrekking op het dieetprofiel van eind jaren ‘50 en begin
jaren ‘60 van de vorige eeuw. Staat in de (wetenschappelijke) belangstelling vanwege de positieve
gezondheidseffecten
Karakteristieken voedingsmiddelen van dit voedingspatroon:
In vergelijking met het Westers voedingspatroon bevat het Mediterrane voedingspatroon meer:
– Groente, fruit
– Kruiden
– Vis
– Plantaardige olie, vooral olijfolie als voornaamste
Vetbron:
– Noten en zaden
– Matig hoeveelheid rode wijn
Minder:
– Varkens- en rundvlees
– Boter
– room
,Karakteristieken voedingsstoffen van dit voedingspatroon:
In vergelijking met het Westers voedingspatroon bevat het Mediterrane voedingspatroon o.a. meer:
– Vezels
– Complexe koolhydraten
– Vitamine C
– Omega-3 vetzuren (zowel EPA/DHA als alfa-linoleenzuur)
– fytochemicaliën
Minder:
– Trans vetzuren
– Verzadigde vetzuren
– Cholesterol
NB: de totale hoeveelheid vet (En%) is niet lager!
Gezondheidseffecten:
Positieve effecten op veel voorkomende chronische degeneratieve aandoeningen
(welvaartsziekten):
– Hart- en vaatziekten
– Metabole stoornissen (metabool syndroom)
– Bepaalde kankersoorten
Lagere mortaliteit
Samengevat:
Het mediterrane dieet uit de jaren ‘50 en ‘60 van de vorige eeuw heeft, in vergelijking met een
traditioneel westers voedingspatroon, positieve gezondheidseffecten.
Deze gezondheidseffecten zijn gerelateerd aan bepaalde voedingsmiddelen die in het Mediterrane
dieet veel voorkomen, zoals groente, fruit, noten, zaden en olijfolie
Deze voedingsmiddelen bevatten tienduizenden fytochemicaliën: non-nutritieve
plantebestanddelen
De combinatie van en samenwerking tussen deze veelheid aan microstoffen lijkt de positieve
gezondheidswerking te verklaren (maar: causaliteit niet vastgesteld)
(multi)vitaminesupplementen vertonen over het algemeen niet deze positieve gezondheidseffecten
, Het mediterrane voedingspatroon is aan verandering onderhevig: vetter, zouter, minder
lichaamsbeweging
Een te hoge zoutconsumptie is niet alleen zichtbaar in de mediterrane landen maar nagenoeg
wereldwijd, ook Nederland
In Nederland eet het overgrote deel van de bevolking méér zout dan de AB en te weinig kalium.
Deze disbalans is gerelateerd aan hypertensie en HVZ
Voedingsmiddelen die van nature rijk zijn aan fytochemicaliën, zijn ook rijk aan kalium en
natriumarm.
Week 10
Kalium, Natrium en het Mediterraan voedingspatroon
• Thimister, E (2014). Natrium, kalium en fytochemicaliën [pdf hoorcollege]. Te verkrijgen bij
bronnen op #OnderwijsOnline
• Alleen de delen over het mediterraan voedingspatroon, natrium/zout en kalium (de
overige delen gelden als voorbereiding voor twee lessen verder (fytochemicaliën)).
- Analyse Kalium en Natrium bestuderen
Het Mediterraan voedingspatroon:
Geen specifiek dieet maar een verzameling van eetgewoonten die traditioneel door de volken aan
de Mediterrane zee gevolgd werd. Heeft betrekking op het dieetprofiel van eind jaren ‘50 en begin
jaren ‘60 van de vorige eeuw. Staat in de (wetenschappelijke) belangstelling vanwege de positieve
gezondheidseffecten
Karakteristieken voedingsmiddelen van dit voedingspatroon:
In vergelijking met het Westers voedingspatroon bevat het Mediterrane voedingspatroon meer:
– Groente, fruit
– Kruiden
– Vis
– Plantaardige olie, vooral olijfolie als voornaamste
Vetbron:
– Noten en zaden
– Matig hoeveelheid rode wijn
Minder:
– Varkens- en rundvlees
– Boter
– room
,Karakteristieken voedingsstoffen van dit voedingspatroon:
In vergelijking met het Westers voedingspatroon bevat het Mediterrane voedingspatroon o.a. meer:
– Vezels
– Complexe koolhydraten
– Vitamine C
– Omega-3 vetzuren (zowel EPA/DHA als alfa-linoleenzuur)
– fytochemicaliën
Minder:
– Trans vetzuren
– Verzadigde vetzuren
– Cholesterol
NB: de totale hoeveelheid vet (En%) is niet lager!
Gezondheidseffecten:
Positieve effecten op veel voorkomende chronische degeneratieve aandoeningen
(welvaartsziekten):
– Hart- en vaatziekten
– Metabole stoornissen (metabool syndroom)
– Bepaalde kankersoorten
Lagere mortaliteit
Samengevat:
Het mediterrane dieet uit de jaren ‘50 en ‘60 van de vorige eeuw heeft, in vergelijking met een
traditioneel westers voedingspatroon, positieve gezondheidseffecten.
Deze gezondheidseffecten zijn gerelateerd aan bepaalde voedingsmiddelen die in het Mediterrane
dieet veel voorkomen, zoals groente, fruit, noten, zaden en olijfolie
Deze voedingsmiddelen bevatten tienduizenden fytochemicaliën: non-nutritieve
plantebestanddelen
De combinatie van en samenwerking tussen deze veelheid aan microstoffen lijkt de positieve
gezondheidswerking te verklaren (maar: causaliteit niet vastgesteld)
(multi)vitaminesupplementen vertonen over het algemeen niet deze positieve gezondheidseffecten
, Het mediterrane voedingspatroon is aan verandering onderhevig: vetter, zouter, minder
lichaamsbeweging
Een te hoge zoutconsumptie is niet alleen zichtbaar in de mediterrane landen maar nagenoeg
wereldwijd, ook Nederland
In Nederland eet het overgrote deel van de bevolking méér zout dan de AB en te weinig kalium.
Deze disbalans is gerelateerd aan hypertensie en HVZ
Voedingsmiddelen die van nature rijk zijn aan fytochemicaliën, zijn ook rijk aan kalium en
natriumarm.
