Rode loper hypercholesterolemie
Inleiding hart en vaatstelsel (het hart en vaatstelsel 6.1 inleiding, Juni
2019)
Het hart pompt het bloed door het lichaam via de bloedvaten. Op deze
manier wordt het gehele lichaam van zuurstof en voedingstoffen voorzien
en worden afvalstoffen afgevoerd. Dit proces kan echter verstoort raken
als onderdelen van dit systeem zijn aangetast.
Inleiding atherosclerose (het hart en vaatstelsel 6.2 vaatverkalking , Juni 2019)
Bij atherosclerose, is ere sprake van een ophoping van vetten, cholesterol en calcium in de
bloedvatwand. Door deze ophoping wordt uiteindelijk een zogenoemde plaque gevormd. Deze
plaque zorgt ervoor dat het bloedvat nauwer wordt. Bovendien wordt als gevolg van de ophoping
van de eerdergenoemde stoffen het bloedvat stijver. Vaatverkalking is een belangrijke oorzaak van
een aantal ernstige hart- en vaatziekten.
Inleiding hypercholesterolemie (hypercholesterolemie over de ziekte, sd)
Bij hypercholesterolemie is er sprake van een te hoog cholesterol in het bloed.
Oorzaak en risicofactoren (6.2 vaatverkalking, oorzaken en risicofactoren, Juni 2019)
De plaques zijn het gevolg van een te hoog gehalte aan cholesterol en/of vetten in het bloed. Ook
schade aan de bloedvaten kan bijdragen aan de vorming van plaques. Dit komt doordat hierbij
littekenweefsel ontstaat en calcium vrijkomt. Net zoals vetten en cholesterol is calcium een
bestanddeel van plaques. De volgende factoren verhogen het risico op atherosclerose:
- Hypercholesterolemie
- Een hogere leeftijd: vooral bij mannen boven de 45 jaar en vrouwen boven de 55 jaar
- Erfelijke aanleg
- Een hoge bloeddruk
- Diabetes mellitus type 1 of 2
- Ongezonde voedingsgewoonten
- Roken
- Overgewicht en obesitas
- Een zittende leefstijl
- Het metabolsyndroom: hiervan is sprake als
iemand een te grote buikomvang heeft in
combinatie met twee of meer van de volgende afwijkingen:
Een verlaagd HDL-cholesterolgehalte
Een verhoogde hoeveelheid vetten
Een verhoogde bloedsuikerspiegel
Een hoge bloeddruk
, Anatomie (6.4 bloed en bloedvaten, Juni 2019)
Bouw van de bloedvaten
Alle bloedvaten, met uitzondering van de haarvaten (capillairen), bevatten drie lagen:
1. De binnenste laag van het vat (tunica intima) die direct grenst
aan de vaatholte (het lumen) van het vaat. Deze laag bestaat uit
dekcellen
2. De middelste laag van het vat (tunica media). Deze bestaat
voornamelijk uit bindweefsel en glad spierweefsel
3. De buitenste laag van het bloedvat (tunica adventitia). Deze laag
bestaat uit losmazig bindweefsel en bevat zeer kleine
bloedvaatjes die het bloedvat zelf van zuurstof en
voedingstoffen voorziet
Slagaders
Slagaders (arteriën) hebben vergeleken met de aders (venen) een grote binnenste diameter.
Hierdoor heeft het bloed dat door de slagaders stroomt weinig vaatweerstand. In de middelste laag
van een vat (tunica media) bevindt zich veel elastine: een eiwitvezel die ervoor zorgt dat een vat
elastisch is. vooral in de grote slagaders zoals de lichaamsslagader (aorta) bevindt zich veel elastine.
Hierom worden deze slagaders ook wel de elastische arteriën genoemd. Tijden de systole rekt de
wand van de grote slagaders uit en tijdens de diastole veert de vaatwand weer terug. Dit terugveren
zorgt ervoor dat het bloed extra hard wordt doorgepompt. Dit mechanisme wordt de
windketelfunctie genoemd. Door deze extra druk door het terugveren ontstaat er een drukgolf. Dit
wordt de polsgolf genoemd. Deze mechanismen zorgen dan tijdens de systole en tijdens de diastole
dat er genoeg bloed naar de haarvaatjes stroomt. Ook de gladde spiercellen in de vaatwand zorgen
dat het bloed goed verdeeld is. door het samentrekken van het gladde spierweefsel wordt de
binnenste diameter van een vat kleiner. Dit wordt vasoconstrictie genoemd. Het omgekeerd vindt
plaats als gladde spiercellen ontspannen. Dit wordt vasodilatatie genoemd.
Kleine slagaders
De arteriolen zorgen dat er overal genoeg druk is, zodat weefsels en organen genoeg bloed krijgen
(perfusiedruk). De kleine slagaders zijn veel beter in het aanpassen van hun weerstand dan de grote
slagaders. Hiervoor maken zij gebruik van:
- Vasoconstrictie
- Vasodilatatie
De arteriolen zijn verantwoordelijk voor het grootste gedeelte van
de weerstand die de bloedvaten bieden. Door aanpassing van hun
eigen vaatweerstand met behulp van het gladde spierweefsel
kunnen de arteriolen zorgen dat er meer bloeddoorstroming is en
dus meer bloed gaat naar de organen en weefsels die het nodig
hebben.
Inleiding hart en vaatstelsel (het hart en vaatstelsel 6.1 inleiding, Juni
2019)
Het hart pompt het bloed door het lichaam via de bloedvaten. Op deze
manier wordt het gehele lichaam van zuurstof en voedingstoffen voorzien
en worden afvalstoffen afgevoerd. Dit proces kan echter verstoort raken
als onderdelen van dit systeem zijn aangetast.
Inleiding atherosclerose (het hart en vaatstelsel 6.2 vaatverkalking , Juni 2019)
Bij atherosclerose, is ere sprake van een ophoping van vetten, cholesterol en calcium in de
bloedvatwand. Door deze ophoping wordt uiteindelijk een zogenoemde plaque gevormd. Deze
plaque zorgt ervoor dat het bloedvat nauwer wordt. Bovendien wordt als gevolg van de ophoping
van de eerdergenoemde stoffen het bloedvat stijver. Vaatverkalking is een belangrijke oorzaak van
een aantal ernstige hart- en vaatziekten.
Inleiding hypercholesterolemie (hypercholesterolemie over de ziekte, sd)
Bij hypercholesterolemie is er sprake van een te hoog cholesterol in het bloed.
Oorzaak en risicofactoren (6.2 vaatverkalking, oorzaken en risicofactoren, Juni 2019)
De plaques zijn het gevolg van een te hoog gehalte aan cholesterol en/of vetten in het bloed. Ook
schade aan de bloedvaten kan bijdragen aan de vorming van plaques. Dit komt doordat hierbij
littekenweefsel ontstaat en calcium vrijkomt. Net zoals vetten en cholesterol is calcium een
bestanddeel van plaques. De volgende factoren verhogen het risico op atherosclerose:
- Hypercholesterolemie
- Een hogere leeftijd: vooral bij mannen boven de 45 jaar en vrouwen boven de 55 jaar
- Erfelijke aanleg
- Een hoge bloeddruk
- Diabetes mellitus type 1 of 2
- Ongezonde voedingsgewoonten
- Roken
- Overgewicht en obesitas
- Een zittende leefstijl
- Het metabolsyndroom: hiervan is sprake als
iemand een te grote buikomvang heeft in
combinatie met twee of meer van de volgende afwijkingen:
Een verlaagd HDL-cholesterolgehalte
Een verhoogde hoeveelheid vetten
Een verhoogde bloedsuikerspiegel
Een hoge bloeddruk
, Anatomie (6.4 bloed en bloedvaten, Juni 2019)
Bouw van de bloedvaten
Alle bloedvaten, met uitzondering van de haarvaten (capillairen), bevatten drie lagen:
1. De binnenste laag van het vat (tunica intima) die direct grenst
aan de vaatholte (het lumen) van het vaat. Deze laag bestaat uit
dekcellen
2. De middelste laag van het vat (tunica media). Deze bestaat
voornamelijk uit bindweefsel en glad spierweefsel
3. De buitenste laag van het bloedvat (tunica adventitia). Deze laag
bestaat uit losmazig bindweefsel en bevat zeer kleine
bloedvaatjes die het bloedvat zelf van zuurstof en
voedingstoffen voorziet
Slagaders
Slagaders (arteriën) hebben vergeleken met de aders (venen) een grote binnenste diameter.
Hierdoor heeft het bloed dat door de slagaders stroomt weinig vaatweerstand. In de middelste laag
van een vat (tunica media) bevindt zich veel elastine: een eiwitvezel die ervoor zorgt dat een vat
elastisch is. vooral in de grote slagaders zoals de lichaamsslagader (aorta) bevindt zich veel elastine.
Hierom worden deze slagaders ook wel de elastische arteriën genoemd. Tijden de systole rekt de
wand van de grote slagaders uit en tijdens de diastole veert de vaatwand weer terug. Dit terugveren
zorgt ervoor dat het bloed extra hard wordt doorgepompt. Dit mechanisme wordt de
windketelfunctie genoemd. Door deze extra druk door het terugveren ontstaat er een drukgolf. Dit
wordt de polsgolf genoemd. Deze mechanismen zorgen dan tijdens de systole en tijdens de diastole
dat er genoeg bloed naar de haarvaatjes stroomt. Ook de gladde spiercellen in de vaatwand zorgen
dat het bloed goed verdeeld is. door het samentrekken van het gladde spierweefsel wordt de
binnenste diameter van een vat kleiner. Dit wordt vasoconstrictie genoemd. Het omgekeerd vindt
plaats als gladde spiercellen ontspannen. Dit wordt vasodilatatie genoemd.
Kleine slagaders
De arteriolen zorgen dat er overal genoeg druk is, zodat weefsels en organen genoeg bloed krijgen
(perfusiedruk). De kleine slagaders zijn veel beter in het aanpassen van hun weerstand dan de grote
slagaders. Hiervoor maken zij gebruik van:
- Vasoconstrictie
- Vasodilatatie
De arteriolen zijn verantwoordelijk voor het grootste gedeelte van
de weerstand die de bloedvaten bieden. Door aanpassing van hun
eigen vaatweerstand met behulp van het gladde spierweefsel
kunnen de arteriolen zorgen dat er meer bloeddoorstroming is en
dus meer bloed gaat naar de organen en weefsels die het nodig
hebben.
