Examengericht
Wijn Proeven
Vinoloog & WSET 3/4
Iwan Wiering RV
www.wijnlerendrinken.nl
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Examengericht Wijn Proeven
Vinoloog & WSET 3/4:
Tijdens en zeker ook na mijn opleidingen WSET3 (behaald in 2020) en Vinoloog van de Wijnacademie
(alle 4 de examens op één dag behaald in oktober 2021) heb ik veel tijd gestoken in het op een rij
zetten hoe je wijnen het beste kunt analyseren en hoe je hieruit een goede conclusie kunt trekken. In
oktober 2023 ben ik gestart met WSET4, de Diploma Course. Inmiddels heb ik de examens voor de
modules D1, D2, D3, D4 en D5 behaald, en veel informatie uit die lesboeken en lessen heb ik verwerkt
in de nieuwste versie van deze reader.
In dit document (nieuwste versie augustus 2025) probeer ik alles samen te laten komen en geef ik je
een duidelijke leidraad bij het beschrijven van de wijn in je glas (hiermee scoor je de punten bij WSET),
en welke conclusies je hieruit trekken (hiermee scoor je de punten bij Vinoloog). Deze leidraad helpt je
meer te vertellen over intensiteit, kleur, aroma’s, suikers, zuren, alcohol, body, leeftijd/ontwikkeling,
klimaat, druivenrassen, manieren van wijnmaken, terroir, streekkenmerken, wijnstijlen,
bewaarpotentieel, alsmede eventuele wijnfouten.
In een paar handige tabellen zet ik daarnaast de kenmerken van mousserende wijnen en
zoete/versterkte wijnen uiteen. Dit helpt je naar de juiste conclusies.
Van een aantal bekende wijnlanden en -gebieden zet ik kenmerken uiteen om deze gebieden beter te
leren herkennen.
Van de meest voorkomende druivenrassen zet ik beknopt typerende kenmerken en typiciteit van
verschillende terroirs op een rij. Dit helpt je om wijnen van deze rassen te onderscheiden op
herkomstgebied. Denk hierbij aan bijvoorbeeld het onderscheid tussen Riesling uit Mittelrhein en
Pfalz.
Ik hoop dat het jou óók helpt om gestructureerder te leren proeven, vollediger te omschrijven en de
juiste conclusies te trekken.
Voor het samenstellen van deze bundel over examengericht proeven heb ik de onderstaande boeken
(zie literatuurlijst) gebruikt, en daarnaast vaktijdschriften, alsmede veel speurwerk op het internet.
Verder heb ik opgedane kennis vanuit mijn genoten opleidingen, workshops, lezingen, colleges,
masterclasses, wijnreizen, bezoeken aan wijnhuizen en proeverijen in binnen- en buitenland
toegevoegd.
Een nuttig boek als hulp om beter te leren proeven is: “Proeven Als Een Pro” van Cees van Casteren
(MW). Ik adviseer je om dit boek grondig te bestuderen. Het heeft mij veel inzichten gegeven en zal je
echt enorm helpen.
Ik blijf dit document continu uitbreiden.
Iwan Wiering RV,
Augustus 2025
2
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
WAT ANDEREN ZEGGEN:
Ik had nooit gekomen tot het schrijven van dit document zonder de fantastische lessen aan
achtereenvolgens Wijninstituut (SDEN2, SDEN3, Wijn-Spijs) Wijnstudio (WSET3), Wijnacademie
(SDEN4: Vinoloog van de Wijnacademie) en WineWise Benelux (momenteel bezig met WSET4:
Diploma Course). Ook de positieve reacties van medestudenten en collega’s motiveerden mij erg om
dit document continu uit te breiden. Ik ben dan ook erg vereerd dat onderstaande mensen hun
mening over deze reader hebben willen geven.
"Iwan heeft met zijn samenvattingen van de vinologenboeken al vele studenten geholpen om de
examens te halen. Hij geeft accurate en doelgerichte informatie en is altijd zeer compleet. Deze
reader is een zeer gedegen overzicht van praktische en theoretische kennis die enorm helpend kan zijn
bij examengericht proeven."
Birthe van Meegeren RV, Weinakademiker
Opleidingsmanager Wijnacademie
“Iwan Wiering is naast een gepassioneerde wijnliefhebber een persoon met honger naar kennis en
kunde. Terwijl hij zijn pad aflegt bij verschillende wijnonderwijsinstellingen presteert hij het ook om
voor zichzelf en anderen hulpmiddelen te creëren waar eenieder goed mee uit de voeten kan. Het
document 'Examengericht Wijn Proeven’ is daar een prachtig voorbeeld van!”
Henrico van Lammeren
Voorzitter Bestuur Wijnacademie
“Iwan toonde zich van bij de START module van de WSET Diploma course bij WineWise leergierig en
punctueel. Tijdens de lessen stelde hij gerichte vragen die helpen om de wijnen echt te analyseren en
te begrijpen wat er in het glas zit. Dankzij zijn muzikale achtergrond beseft hij als geen ander dat een
WSET-opleiding de cursist de noten aanreikt, waarna je zelf kan gaan componeren. Examen gericht
wijnproeven is een mooi werk. Iwan’s bereidheid om zijn inzichten met anderen te delen maakt het
geheel nog sterker.”
Sybille Troubleyn DipWSET, Weinakademiker
Opleidingscoach en eigenaar WineWise – WSET Diploma in Wines provider Benelux
“Iwan heeft diverse wijncursussen bij het Wijninstituut gevolgd en zijn enthousiasme en bevlogenheid
vielen me meteen al op. Hij is het soort cursist die je bijblijft. Het verbaast me dan ook niet dat hij – na
SDEN 2, SDEN3 en de intensieve Wijs met Wijn-Spijs bij ons - meteen doorging naar de vinologen-
opleiding. Dat hij zou slagen, was natuurlijk geen verrassing. En dat hij er naast zijn muziek nog meer
mee zou gaan doen, dat voorspelde ik in 2021 al. Mooi dat hij zijn kennis nu bundelt voor een leidraad
over examengericht proeven. Het zal vast velen leren om wijn niet alleen te leren drinken, maar ook
gedegen te analyseren. En daarmee geniet je uiteindelijk meer van je wijn.”
Ingrid Larmoyeur RV
Wijndocent Wijninstituut
3
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
“Wat een fijne en praktische reader! Iwan weet op een heldere en gestructureerde manier uit te
leggen hoe je wijnen moet proeven met het examen in gedachten. Deze reader is echt een schot in de
roos voor iedereen die serieus bezig is met wijnstudie. Iwan weet op een toegankelijke en duidelijke
manier uit te leggen hoe je stap voor stap wijnen analyseert, precies zoals je dat bij SDEN- of WSET-
examens moet doen. Dankzij de vele handige ezelsbruggetjes, overzichtelijke tabellen en duidelijke
voorbeelden wordt zelfs complexe theorie goed behapbaar. Wat opvalt, is hoe compleet het
document is: van aroma’s tot kleur, van vinificatie tot klimaatkenmerken. Alles komt voorbij –
inclusief tabellen, voorbeeldnotities en achtergrondinfo over druiven en wijngebieden. Je merkt dat
Iwan veel tijd en aandacht heeft gestoken in het verzamelen én actualiseren van de inhoud. Het leest
prettig en motiveert om zelf aan de slag te gaan. Of je nu voor SDEN of WSET leert, deze gids helpt je
echt om beter én doelgerichter te proeven. Een aanrader voor elke wijnstudent die serieus aan de slag
wil!
Kortom: een superhandige, no-nonsense gids die je als (toekomstig) vinoloog of WSET-student echt
verder helpt.”
Michael Deen RV, DipWSET
Eigenaar Wijnbar Rosita, Twisk
4
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
LITERATUURLIJST:
Voor het samenstellen van deze bundel over examengericht proeven heb ik de onderstaande boeken
gebruikt, en daarnaast vaktijdschriften, alsmede veel speurwerk op het internet. Verder heb ik
opgedane kennis vanuit opleidingen (WSET3, Vinoloog van de Wijnacademie, inmiddels bezig met
WSET4), workshops, lezingen, colleges, masterclasses, wijnreizen, bezoeken aan wijnhuizen en
proeverijen in binnen- en buitenland toegevoegd.
Aan de slag met wijn (Peter Klosse, SVH)
Blind Tasting, Not Blind Guessing (Diego Berea, Jorge Vila)
Bodem en Klimaat Syllabus (Oinos Wijncursussen, Gerhard Horstink)
Bordeaux en zijn wijnen (Robert Joseph)
Bordeaux, Wijnatlas & Encyclopedie (Hubrecht Duijker, 1997)
Champagne 2013 (Gido van Imschoot)
De Chemie van Wijn (Rudolf Pierik)
De Wijnkaart, alsjeblieft (Jules Gaubert-Turpin en Adrien Grant Smith Bianchi)
De Wijnwereld (Michel van Tuil)
Dessertwijnen (Rudolf Pierik)
Duitse en Oostenrijkse Wijnen (Rudolf Pierik)
Het Nieuwe Proefboek (Peter Klosse)
Ik weet wat van wijn (lesboek SDEN 1)
Ik weet meer van wijn (lesboek SDEN 2)
Ik weet veel van wijn (lesboek SDEN 3)
Inzicht in wijn, de achtergronden van stijl en kwaliteit (lesboek WSET 3)
Jancis Robinsons Wine Course 1995 DVD’s
Jancis Robinsons Wijncursus (Jancis Robinson)
Madeira, Port en Sherry (Rudolf Pierik)
Madeira Wine Today (Jeroen Bronkhorst)
Ontdek Bourgogne (Gido van Imschoot)
Ontdek de Wereld van Wijn, wijngids voor genieters (Hubrecht Duijker)
Ontdek Piëmonte (Guido van Imschoot)
Opstap naar de wijn (Michel van Tuil)
Oxford Companion to Wine 5th edition (Julia Harding, Jancis Robinson)
Perswijn Wijnmagazine, edities vanaf 2019
Proeven als een Pro (Cees van Casteren)
Spaanse en Portugese Wijnen (Rudolf Pierik)
The New Viticulture, the Science of Growing Grapes for Wine (Jamie Goode)
Vinochemie, de chemie achter de wijn (Bert van Bommel)
Wijn, Alcohol en Gezondheid (Rudolf Pierik)
Wijn Atlas (Hugh Johnson, Jancis Robinson)
Wijn Encyclopedie, Wijnen uit de hele wereld (Larousse). Uitg. Lannoo, Terra
Wijn Proeven, Geur, Smaak en Fouten (Rudolf Pierik)
Wijn Spijs (Wijnstudio)
Wijn, terroir, techniek, zonlicht en emotie (Kees van Leeuwen)
Wijn Van Rank Tot Drank (Jens Priewe) Uitg Lannoo, Schuyt&Co
Wijn Voor Dummies
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 1: wijnbouw en vinificatie
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 2A: Frankrijk
5
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 2B: Frankrijk
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 3: Italië
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 4: Spanje-Duitsland-Portugal
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 5: overig Europa
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 6: buiten Europa
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 7: wijnmarketing etc.
Wijnen van Australië en Nieuw-Zeeland (Rudolf Pierik)
Wijnen van Chili en Argentinië (Rudolf Pierik)
Wijngids Italië (Marie Florence van Es)
Wijngids Spanje (Sander de Vaan)
Wijnland Duitsland (Gerd Brabant en Marc Roovers)
Wijnproefkunde (Oinos Wijncursussen, Gerhard Horstink)
Wine Folley (Puckette en Hammack)
Wine Folley Masterclass (Puckette en Hammack)
Wine Grapes (Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz)
Wine With Jimmy Videos WSET 4
WSET 3 lesboek: Inzicht in wijn. De achtergronden van stijl en kwaliteit
WSET 4 lesboek D1: Wine Production, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D2: Wine Business, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D3: Wines Of The World, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D4: Sparkling Wines, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D5: Fortified Wines, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
Zuid-Afrikaanse Wijnen (Rudolf Pierik)
6
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Iwan Wiering
Musicus Iwan Wiering (1973) heeft een lange ervaring als docent, dirigent en trompettist
(www.tritonusmusic.nl). Hij greep de periode van lockdowns tijdens corona aan om zijn wijnkennis te
verbreden en verdiepen en volgde in 2020-2021 de Vinologenopleiding (SDEN4). In oktober 2021
behaalde hij op 1 dag alle 4 de examens van de Vinologenopleiding van de Wijnacademie, een
prestatie die slechts weinigen eerder voor elkaar hadden gekregen. Het leverde hem een interview
op in de 1e editie van Vini, het magazine van de Wijnacademie. Omdat het lesgeven Iwan in het bloed
zit, besloot hij om, naast zijn muziekpraktijk, ook wijncursussen te gaan geven.
Zijn gedegen samenvattingen van de lesboeken werden al snel bekend onder studenten van de
Wijnacademie, en ook de examencommissie van de Wijnacademie heeft ze waardig bevonden en er
goedkeuring aan gegeven. Hij past zijn samenvattingen jaarlijks aan de nieuwe uitgaven van de
lesboeken aan, zodat ze steeds actueel blijven, inclusief de nieuwste cijfers en ontwikkelingen.
In oktober 2023 is hij begonnen aan de opleiding WSET4, Diploma Course. Inmiddels heeft Iwan de
examens van de modules D1, D2, D3, D4 en D5 behaald.
Plattegronden van wijngebieden:
Tijdens de Vinologenopleiding van de Wijnacademie ben ik topografische plattegronden van
wijngebieden gaan verzamelen in een digitaal bestand om snel en efficiënt mijn kennis bij te kunnen
spijkeren. Het project bevat inmiddels 540 pagina’s aan plattegronden, met vaak toelichtingen erbij.
Voor een bescheiden bedrag wil ik het graag digitaal met je delen. Stuur mij even een mail
naar en ik regel het voor je.
Bestel ook mijn overige samenvattingen, de reader examengericht proeven en mijn druivenboek met
daarin ruim 350 druivenrassen zeer uitgebreid beschreven. Meer info: www.wijnlerendrinken.nl
Eerlijk duurt het langst:
Ik investeer jaarlijks veel tijd en energie om de samenvattingen van de vinologenopleiding actueel te
houden. Ik ga daarvoor jaarlijks alle boeken van de opleiding door, een tijdrovend karwei. Als
tegenprestatie vraag ik daarom een bescheiden bedrag voor het gebruik van deze documenten.
Aan de vinologenopleiding spendeer je al snel een slordige 5.500 Euro, aan Diploma Course snel het
dubbele. Bespaar niet op de laatste paar tientjes en gebruik geen illegale kopieën of doorgestuurde
versies van mijn documenten. Een eerlijk gebruik van deze samenvattingen betekent dat ik deze nog
lang jaarlijks kan blijven actualiseren en dat ná jou nog velen hiervan kunnen profiteren bij de
voorbereiding op de examens, zoals jij er nu ook profijt van hebt.
Dank voor je begrip en rechtmatige gebruik, en heel veel succes met de voorbereiding op je
examens!
7
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Getrainde wijnproevers hebben niet altijd een betere fysiologische capaciteit om te proeven en te
ruiken, maar hebben vooral een groter referentiekader. Bovendien is het mogelijk om door training
je geurdrempel te verlagen.
Om examens in wijnproeven te kunnen halen is het uiteraard noodzakelijk om een wijn goed te
kunnen omschrijven, maar vervolgens moet je de koppeling maken met klimaten, druivenrassen,
wijnregio’s en wijnmaakprocessen. Daarvoor is dus een gedegen theoretische kennis nodig, naast
proefervaring.
Ezelsbruggetje van Cees van Casteren (MW) om niets te vergeten: KARAAT.
Kleur
Aroma’s
Restsuiker
Aciditeit
Alcohol
Tannine
Afkortingen:
OW = Oude Wereld
NW = Nieuwe Wereld
Druif: vruchtvlees (zuren, suikers), schil (anthocyanen/kleurstoffen, aromastoffen, tannine).
Wanneer we alléén alle wijnen vergelijken van hetzelfde ras, hebben we het over de relatieve
primaire aroma’s. Dit in tegenstelling tot de absolute intensiteit van de primaire aroma’s waarbij we
verschillende rassen met elkaar vergelijken.
Een technische proefnotitie bevat de volgende rubrieken:
• Uiterlijk (kijken)
• Neus (ruiken)
• Mond (proeven)
• Conclusies (kwaliteit, geschiktheid voor (verdere) rijping)
Prijsniveaus:
Een handige indeling is de volgende (met wat gegeneraliseerde kenmerken):
• Inexpensive: eenvoudig, jeugdig en niet geschikt voor flesrijping. Kwaliteit acceptabel tot
goed. Verkocht in supermarkt en discounter.
• Mid-priced: iets meer complexiteit, intensiteit en karakter dan inexpensive. Wel of niet
geschikt voor flesrijping, afhankelijk van de stijl. Kwaliteit goed tot zeer goed (soms
voortreffelijk). Verkocht in supermarkt en wijnspeciaalzaak.
• Premium: iets meer complexiteit, intensiteit en karakter dan mid-priced. Wel of niet geschikt
voor flesrijping, afhankelijk van de stijl. Kwaliteit zeer goed tot voortreffelijk. Verkocht in
wijnspeciaalzaak.
• Super-premium: de meest iconische wijnen van een regio. Kwaliteit voortreffelijk. Verkocht
via speciale kanalen.
8
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
UITERLIJK: HIK
Ga uit van een hoeveelheid van 50 ml te beoordelen wijn in je glas. Afwijkende hoeveelheden
vertekenen het beeld. Gebruik tijdens het proeven steeds hetzelfde formaat glas, bij voorkeur
vergelijkbaar met het type dat ook tijdens je examen gebruikt zal worden. Het INAO-proefglas is een
te overwegen optie.
Een open deur: zorg voor schoon glaswerk dat vrij is van zeepresten.
Houd het glas bij de steel vast, zodat je hand de wijn niet verwarmt. Houd het glas onder een hoek
van 45 graden tegen een witte achtergrond, en wel zo dat de kleur en intensiteit van de kleur van de
kern tot de rand goed kunnen worden waargenomen. Zorg voor voldoende licht.
Wees voorzichtig met een te snelle conclusie op basis van uiterlijk. Gebruik het uiterlijk van de wijn in
plaats daarvan liever als ondersteunend bewijs.
Helderheid
helder – (troebel)
clear – hazy (faulty?)
De overgrote meerderheid van de wijnen is helder.
Verwar helderheid niet met transparantie. Helderheid is de afwezigheid van troebelheid. Een
compleet ondoorzichtige wijn kan dus perfect helder zijn.
Bezinksel of droesem in de ziel of aan de zijkant van de fles is een mengsel van neergeslagen tannine,
kleurstoffen, dode gist, tartraatkristallen en/of eiwitten die voor de klaring zijn gebruikt. Bezinksel is
gebruikelijk in rode wijnen die langere tijd op fles hebben gelegen en bij vintage port, zelfs als hij nog
jong is.
Troebelheid wordt veroorzaakt door deeltjes die in de wijn verspreid zijn. Wanneer troebelheid is
veroorzaakt door opgeschud bezinksel, moet je gewoon even wachten en decanteren. Maar wanneer
troebelheid is veroorzaakt door onvoldoende klaring of geen of beperkte filtratie, dan kan dat wijzen
op bacteriële problemen. De enige manier om hier achter te komen, is de wijn te proeven.
Sommige wijnmakers kiezen er bewust voor om een wijn niet te klaren en/of filteren, waardoor de
wijn wat troebel zou kunnen zijn, maar niet per sé op een fout of slechte kwaliteit wijst. Dit zijn
echter uitzonderingen, aangezien ook de meeste ongefilterde en/of niet-geklaarde wijnen gewoon
helder zijn.
Waarneming: Conclusie:
Kristallen: Wijnsteenzuur (niet erg)
Bezinksel/droesem: Jonge wijn: niet geklaard, niet gefilterd? Of oudere wijn?
Troebel: Niet geklaard, niet gefilterd, fout?
Intensiteit
bleek – licht – gemiddeld – bovengemiddeld – diep
Of: licht – gemiddeld (-) – gemiddeld – gemiddeld (+) – diep
9
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Of: licht – gemiddeld – diep
Pale – medium – deep
De kleurintensiteit verwijst naar de kleurdiepte, dus de hoeveelheid kleur in de wijn. De
kleurintensiteit staat los van de kleur. Kijk voor het bepalen van bovenaf door het glas en kijk naar de
kleurdiepte in het midden van het glas (de kern of het hart), dus waar de wijn het diepste is. Let op
hoe de kleur zich verhoudt tot de kleur aan de rand.
Deze schaal van kleurintensiteit geldt ook voor versterkte en mousserende wijnen.
Wit:
Alle witte wijnen zien er bij de rand van een glas dat je ofwel rechtop, ofwel in een hoek van 45°
houdt kleurloos uit. De kleur komt dus nooit helemaal tot de rand. Bij wijnen met een diepe kleur
komt de kleur tot dichter bij de rand dan bij bleke wijnen.
Witte wijnen zijn geel, maar dat wordt meer bepaald door de hoeveelheid zuurstof die de wijnmaker
gedurende de wijnbereiding toelaat dan door de dikte van de schil. Dat komt omdat witte wijnen in
principe zonder schilinweking worden gemaakt (doe je wél schilinweking, dan zal de wijn oranje
kleuren: orange wine). Alleen druiven die vlak voor de oogst roze of lichtrood kleuren (zoals pinot
gris of gewürztraminer) kunnen witte wijnen geven die zonder schilinweking een goudgele kleur
kunnen krijgen; aangezien pinot gris een dunne schil heeft, is de kleurintensiteit doorgaans licht.
Rassen met een dikkere schil, zoals viognier, geven vaak een diepere kleurintensiteit en meer
uitgesproken gouden tonen.
Normale jonge witte wijnen hebben dus doorgaans een bleke tot lichte intensiteit. Een diepere kleur
bij witte wijn is meestal een indicatie van rijping of oxidatie. Eikenhoutrijping geeft een diepere kleur
dan rijping in RVS.
Witte wijnen uit koelere klimaten zijn vaak bleker dan uit warmere klimaten, en kunnen een groenige
tint hebben. In warme klimaten kunnen de wijnen een diepere kleur krijgen door een snellere rijping.
Witte wijnen die door malo zijn gegaan kunnen een rijkere, diepere kleur krijgen.
Licht/Pale: Witte wijn met brede waterige rand, met bijna geen verschil tussen de kern en de rand.
De kleur zit alleen in het midden.
Gemiddeld/Medium: Er is een waarneembaar verschil in kleur tussen de kern en de rand, het
midden heeft een diepere kleur dan de rand. Kleur komt tot 2/3.
Diep/Deep: De kleur komt tot bijna aan de rand (een paar millimeter) met slechts een kleine
waterige rand. Diep bij witte wijn is dus NIET ondoorzichtig (zoals bij rood).
Rood:
Houd bij rode wijnen het glas schuin en kijk naar het kleurverschil tussen het hart en de rand. Of
houd het glas recht en kijk van bovenaf naar het steeltje.
Anthocyanen in de druif worden tijdens de rijping het snelst opgebouwd door veel zonlicht.
Rassen met een dikke schil (zoals tannat, sagrantino, malbec, cabernet sauvignon, syrah, petite
syrah) geven doorgaans rode wijnen met veel kleur: diepe intensiteit. Nebbiolo vormt een
uitzondering hierop: wél een dikke schil, maar weinig anthocyanen.
Rassen met een dunne schil (zoals pinot noir, país, schiava, gamay, cinsault, dolcetto, grenache)
geven doorgaans lichtgekleurde wijnen: lichte intensiteit. Zinfandel vormt een uitzondering hierop:
wél een dunne schil, maar afhankelijk van de manier van wijnmaken soms een diep kleur.
Rode wijnen worden bleker en taankleurig (tawny, bruinrood, baksteenrood) naarmate ze rijpen.
Rode wijnen uit koelere klimaten zijn vaak lichter gekleurd dan uit warmere klimaten. In warmere
klimaten worden de druiven doorgaans blootgesteld aan intenser zonlicht, wat kan leiden tot een
hogere concentratie aan kleurpigmenten en een diepere en rijkere kleur.
Grotere bessen betekent naar verhouding meer sap ten opzichte van schil: minder kleurdiepte.
10
Wijn Proeven
Vinoloog & WSET 3/4
Iwan Wiering RV
www.wijnlerendrinken.nl
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Examengericht Wijn Proeven
Vinoloog & WSET 3/4:
Tijdens en zeker ook na mijn opleidingen WSET3 (behaald in 2020) en Vinoloog van de Wijnacademie
(alle 4 de examens op één dag behaald in oktober 2021) heb ik veel tijd gestoken in het op een rij
zetten hoe je wijnen het beste kunt analyseren en hoe je hieruit een goede conclusie kunt trekken. In
oktober 2023 ben ik gestart met WSET4, de Diploma Course. Inmiddels heb ik de examens voor de
modules D1, D2, D3, D4 en D5 behaald, en veel informatie uit die lesboeken en lessen heb ik verwerkt
in de nieuwste versie van deze reader.
In dit document (nieuwste versie augustus 2025) probeer ik alles samen te laten komen en geef ik je
een duidelijke leidraad bij het beschrijven van de wijn in je glas (hiermee scoor je de punten bij WSET),
en welke conclusies je hieruit trekken (hiermee scoor je de punten bij Vinoloog). Deze leidraad helpt je
meer te vertellen over intensiteit, kleur, aroma’s, suikers, zuren, alcohol, body, leeftijd/ontwikkeling,
klimaat, druivenrassen, manieren van wijnmaken, terroir, streekkenmerken, wijnstijlen,
bewaarpotentieel, alsmede eventuele wijnfouten.
In een paar handige tabellen zet ik daarnaast de kenmerken van mousserende wijnen en
zoete/versterkte wijnen uiteen. Dit helpt je naar de juiste conclusies.
Van een aantal bekende wijnlanden en -gebieden zet ik kenmerken uiteen om deze gebieden beter te
leren herkennen.
Van de meest voorkomende druivenrassen zet ik beknopt typerende kenmerken en typiciteit van
verschillende terroirs op een rij. Dit helpt je om wijnen van deze rassen te onderscheiden op
herkomstgebied. Denk hierbij aan bijvoorbeeld het onderscheid tussen Riesling uit Mittelrhein en
Pfalz.
Ik hoop dat het jou óók helpt om gestructureerder te leren proeven, vollediger te omschrijven en de
juiste conclusies te trekken.
Voor het samenstellen van deze bundel over examengericht proeven heb ik de onderstaande boeken
(zie literatuurlijst) gebruikt, en daarnaast vaktijdschriften, alsmede veel speurwerk op het internet.
Verder heb ik opgedane kennis vanuit mijn genoten opleidingen, workshops, lezingen, colleges,
masterclasses, wijnreizen, bezoeken aan wijnhuizen en proeverijen in binnen- en buitenland
toegevoegd.
Een nuttig boek als hulp om beter te leren proeven is: “Proeven Als Een Pro” van Cees van Casteren
(MW). Ik adviseer je om dit boek grondig te bestuderen. Het heeft mij veel inzichten gegeven en zal je
echt enorm helpen.
Ik blijf dit document continu uitbreiden.
Iwan Wiering RV,
Augustus 2025
2
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
WAT ANDEREN ZEGGEN:
Ik had nooit gekomen tot het schrijven van dit document zonder de fantastische lessen aan
achtereenvolgens Wijninstituut (SDEN2, SDEN3, Wijn-Spijs) Wijnstudio (WSET3), Wijnacademie
(SDEN4: Vinoloog van de Wijnacademie) en WineWise Benelux (momenteel bezig met WSET4:
Diploma Course). Ook de positieve reacties van medestudenten en collega’s motiveerden mij erg om
dit document continu uit te breiden. Ik ben dan ook erg vereerd dat onderstaande mensen hun
mening over deze reader hebben willen geven.
"Iwan heeft met zijn samenvattingen van de vinologenboeken al vele studenten geholpen om de
examens te halen. Hij geeft accurate en doelgerichte informatie en is altijd zeer compleet. Deze
reader is een zeer gedegen overzicht van praktische en theoretische kennis die enorm helpend kan zijn
bij examengericht proeven."
Birthe van Meegeren RV, Weinakademiker
Opleidingsmanager Wijnacademie
“Iwan Wiering is naast een gepassioneerde wijnliefhebber een persoon met honger naar kennis en
kunde. Terwijl hij zijn pad aflegt bij verschillende wijnonderwijsinstellingen presteert hij het ook om
voor zichzelf en anderen hulpmiddelen te creëren waar eenieder goed mee uit de voeten kan. Het
document 'Examengericht Wijn Proeven’ is daar een prachtig voorbeeld van!”
Henrico van Lammeren
Voorzitter Bestuur Wijnacademie
“Iwan toonde zich van bij de START module van de WSET Diploma course bij WineWise leergierig en
punctueel. Tijdens de lessen stelde hij gerichte vragen die helpen om de wijnen echt te analyseren en
te begrijpen wat er in het glas zit. Dankzij zijn muzikale achtergrond beseft hij als geen ander dat een
WSET-opleiding de cursist de noten aanreikt, waarna je zelf kan gaan componeren. Examen gericht
wijnproeven is een mooi werk. Iwan’s bereidheid om zijn inzichten met anderen te delen maakt het
geheel nog sterker.”
Sybille Troubleyn DipWSET, Weinakademiker
Opleidingscoach en eigenaar WineWise – WSET Diploma in Wines provider Benelux
“Iwan heeft diverse wijncursussen bij het Wijninstituut gevolgd en zijn enthousiasme en bevlogenheid
vielen me meteen al op. Hij is het soort cursist die je bijblijft. Het verbaast me dan ook niet dat hij – na
SDEN 2, SDEN3 en de intensieve Wijs met Wijn-Spijs bij ons - meteen doorging naar de vinologen-
opleiding. Dat hij zou slagen, was natuurlijk geen verrassing. En dat hij er naast zijn muziek nog meer
mee zou gaan doen, dat voorspelde ik in 2021 al. Mooi dat hij zijn kennis nu bundelt voor een leidraad
over examengericht proeven. Het zal vast velen leren om wijn niet alleen te leren drinken, maar ook
gedegen te analyseren. En daarmee geniet je uiteindelijk meer van je wijn.”
Ingrid Larmoyeur RV
Wijndocent Wijninstituut
3
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
“Wat een fijne en praktische reader! Iwan weet op een heldere en gestructureerde manier uit te
leggen hoe je wijnen moet proeven met het examen in gedachten. Deze reader is echt een schot in de
roos voor iedereen die serieus bezig is met wijnstudie. Iwan weet op een toegankelijke en duidelijke
manier uit te leggen hoe je stap voor stap wijnen analyseert, precies zoals je dat bij SDEN- of WSET-
examens moet doen. Dankzij de vele handige ezelsbruggetjes, overzichtelijke tabellen en duidelijke
voorbeelden wordt zelfs complexe theorie goed behapbaar. Wat opvalt, is hoe compleet het
document is: van aroma’s tot kleur, van vinificatie tot klimaatkenmerken. Alles komt voorbij –
inclusief tabellen, voorbeeldnotities en achtergrondinfo over druiven en wijngebieden. Je merkt dat
Iwan veel tijd en aandacht heeft gestoken in het verzamelen én actualiseren van de inhoud. Het leest
prettig en motiveert om zelf aan de slag te gaan. Of je nu voor SDEN of WSET leert, deze gids helpt je
echt om beter én doelgerichter te proeven. Een aanrader voor elke wijnstudent die serieus aan de slag
wil!
Kortom: een superhandige, no-nonsense gids die je als (toekomstig) vinoloog of WSET-student echt
verder helpt.”
Michael Deen RV, DipWSET
Eigenaar Wijnbar Rosita, Twisk
4
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
LITERATUURLIJST:
Voor het samenstellen van deze bundel over examengericht proeven heb ik de onderstaande boeken
gebruikt, en daarnaast vaktijdschriften, alsmede veel speurwerk op het internet. Verder heb ik
opgedane kennis vanuit opleidingen (WSET3, Vinoloog van de Wijnacademie, inmiddels bezig met
WSET4), workshops, lezingen, colleges, masterclasses, wijnreizen, bezoeken aan wijnhuizen en
proeverijen in binnen- en buitenland toegevoegd.
Aan de slag met wijn (Peter Klosse, SVH)
Blind Tasting, Not Blind Guessing (Diego Berea, Jorge Vila)
Bodem en Klimaat Syllabus (Oinos Wijncursussen, Gerhard Horstink)
Bordeaux en zijn wijnen (Robert Joseph)
Bordeaux, Wijnatlas & Encyclopedie (Hubrecht Duijker, 1997)
Champagne 2013 (Gido van Imschoot)
De Chemie van Wijn (Rudolf Pierik)
De Wijnkaart, alsjeblieft (Jules Gaubert-Turpin en Adrien Grant Smith Bianchi)
De Wijnwereld (Michel van Tuil)
Dessertwijnen (Rudolf Pierik)
Duitse en Oostenrijkse Wijnen (Rudolf Pierik)
Het Nieuwe Proefboek (Peter Klosse)
Ik weet wat van wijn (lesboek SDEN 1)
Ik weet meer van wijn (lesboek SDEN 2)
Ik weet veel van wijn (lesboek SDEN 3)
Inzicht in wijn, de achtergronden van stijl en kwaliteit (lesboek WSET 3)
Jancis Robinsons Wine Course 1995 DVD’s
Jancis Robinsons Wijncursus (Jancis Robinson)
Madeira, Port en Sherry (Rudolf Pierik)
Madeira Wine Today (Jeroen Bronkhorst)
Ontdek Bourgogne (Gido van Imschoot)
Ontdek de Wereld van Wijn, wijngids voor genieters (Hubrecht Duijker)
Ontdek Piëmonte (Guido van Imschoot)
Opstap naar de wijn (Michel van Tuil)
Oxford Companion to Wine 5th edition (Julia Harding, Jancis Robinson)
Perswijn Wijnmagazine, edities vanaf 2019
Proeven als een Pro (Cees van Casteren)
Spaanse en Portugese Wijnen (Rudolf Pierik)
The New Viticulture, the Science of Growing Grapes for Wine (Jamie Goode)
Vinochemie, de chemie achter de wijn (Bert van Bommel)
Wijn, Alcohol en Gezondheid (Rudolf Pierik)
Wijn Atlas (Hugh Johnson, Jancis Robinson)
Wijn Encyclopedie, Wijnen uit de hele wereld (Larousse). Uitg. Lannoo, Terra
Wijn Proeven, Geur, Smaak en Fouten (Rudolf Pierik)
Wijn Spijs (Wijnstudio)
Wijn, terroir, techniek, zonlicht en emotie (Kees van Leeuwen)
Wijn Van Rank Tot Drank (Jens Priewe) Uitg Lannoo, Schuyt&Co
Wijn Voor Dummies
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 1: wijnbouw en vinificatie
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 2A: Frankrijk
5
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 2B: Frankrijk
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 3: Italië
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 4: Spanje-Duitsland-Portugal
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 5: overig Europa
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 6: buiten Europa
Wijnacademie Vinologenopleiding Boek 7: wijnmarketing etc.
Wijnen van Australië en Nieuw-Zeeland (Rudolf Pierik)
Wijnen van Chili en Argentinië (Rudolf Pierik)
Wijngids Italië (Marie Florence van Es)
Wijngids Spanje (Sander de Vaan)
Wijnland Duitsland (Gerd Brabant en Marc Roovers)
Wijnproefkunde (Oinos Wijncursussen, Gerhard Horstink)
Wine Folley (Puckette en Hammack)
Wine Folley Masterclass (Puckette en Hammack)
Wine Grapes (Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz)
Wine With Jimmy Videos WSET 4
WSET 3 lesboek: Inzicht in wijn. De achtergronden van stijl en kwaliteit
WSET 4 lesboek D1: Wine Production, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D2: Wine Business, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D3: Wines Of The World, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D4: Sparkling Wines, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
WSET 4 lesboek D5: Fortified Wines, an accompaniment to the WSET level 4 Diploma in Wines
Zuid-Afrikaanse Wijnen (Rudolf Pierik)
6
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Iwan Wiering
Musicus Iwan Wiering (1973) heeft een lange ervaring als docent, dirigent en trompettist
(www.tritonusmusic.nl). Hij greep de periode van lockdowns tijdens corona aan om zijn wijnkennis te
verbreden en verdiepen en volgde in 2020-2021 de Vinologenopleiding (SDEN4). In oktober 2021
behaalde hij op 1 dag alle 4 de examens van de Vinologenopleiding van de Wijnacademie, een
prestatie die slechts weinigen eerder voor elkaar hadden gekregen. Het leverde hem een interview
op in de 1e editie van Vini, het magazine van de Wijnacademie. Omdat het lesgeven Iwan in het bloed
zit, besloot hij om, naast zijn muziekpraktijk, ook wijncursussen te gaan geven.
Zijn gedegen samenvattingen van de lesboeken werden al snel bekend onder studenten van de
Wijnacademie, en ook de examencommissie van de Wijnacademie heeft ze waardig bevonden en er
goedkeuring aan gegeven. Hij past zijn samenvattingen jaarlijks aan de nieuwe uitgaven van de
lesboeken aan, zodat ze steeds actueel blijven, inclusief de nieuwste cijfers en ontwikkelingen.
In oktober 2023 is hij begonnen aan de opleiding WSET4, Diploma Course. Inmiddels heeft Iwan de
examens van de modules D1, D2, D3, D4 en D5 behaald.
Plattegronden van wijngebieden:
Tijdens de Vinologenopleiding van de Wijnacademie ben ik topografische plattegronden van
wijngebieden gaan verzamelen in een digitaal bestand om snel en efficiënt mijn kennis bij te kunnen
spijkeren. Het project bevat inmiddels 540 pagina’s aan plattegronden, met vaak toelichtingen erbij.
Voor een bescheiden bedrag wil ik het graag digitaal met je delen. Stuur mij even een mail
naar en ik regel het voor je.
Bestel ook mijn overige samenvattingen, de reader examengericht proeven en mijn druivenboek met
daarin ruim 350 druivenrassen zeer uitgebreid beschreven. Meer info: www.wijnlerendrinken.nl
Eerlijk duurt het langst:
Ik investeer jaarlijks veel tijd en energie om de samenvattingen van de vinologenopleiding actueel te
houden. Ik ga daarvoor jaarlijks alle boeken van de opleiding door, een tijdrovend karwei. Als
tegenprestatie vraag ik daarom een bescheiden bedrag voor het gebruik van deze documenten.
Aan de vinologenopleiding spendeer je al snel een slordige 5.500 Euro, aan Diploma Course snel het
dubbele. Bespaar niet op de laatste paar tientjes en gebruik geen illegale kopieën of doorgestuurde
versies van mijn documenten. Een eerlijk gebruik van deze samenvattingen betekent dat ik deze nog
lang jaarlijks kan blijven actualiseren en dat ná jou nog velen hiervan kunnen profiteren bij de
voorbereiding op de examens, zoals jij er nu ook profijt van hebt.
Dank voor je begrip en rechtmatige gebruik, en heel veel succes met de voorbereiding op je
examens!
7
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Getrainde wijnproevers hebben niet altijd een betere fysiologische capaciteit om te proeven en te
ruiken, maar hebben vooral een groter referentiekader. Bovendien is het mogelijk om door training
je geurdrempel te verlagen.
Om examens in wijnproeven te kunnen halen is het uiteraard noodzakelijk om een wijn goed te
kunnen omschrijven, maar vervolgens moet je de koppeling maken met klimaten, druivenrassen,
wijnregio’s en wijnmaakprocessen. Daarvoor is dus een gedegen theoretische kennis nodig, naast
proefervaring.
Ezelsbruggetje van Cees van Casteren (MW) om niets te vergeten: KARAAT.
Kleur
Aroma’s
Restsuiker
Aciditeit
Alcohol
Tannine
Afkortingen:
OW = Oude Wereld
NW = Nieuwe Wereld
Druif: vruchtvlees (zuren, suikers), schil (anthocyanen/kleurstoffen, aromastoffen, tannine).
Wanneer we alléén alle wijnen vergelijken van hetzelfde ras, hebben we het over de relatieve
primaire aroma’s. Dit in tegenstelling tot de absolute intensiteit van de primaire aroma’s waarbij we
verschillende rassen met elkaar vergelijken.
Een technische proefnotitie bevat de volgende rubrieken:
• Uiterlijk (kijken)
• Neus (ruiken)
• Mond (proeven)
• Conclusies (kwaliteit, geschiktheid voor (verdere) rijping)
Prijsniveaus:
Een handige indeling is de volgende (met wat gegeneraliseerde kenmerken):
• Inexpensive: eenvoudig, jeugdig en niet geschikt voor flesrijping. Kwaliteit acceptabel tot
goed. Verkocht in supermarkt en discounter.
• Mid-priced: iets meer complexiteit, intensiteit en karakter dan inexpensive. Wel of niet
geschikt voor flesrijping, afhankelijk van de stijl. Kwaliteit goed tot zeer goed (soms
voortreffelijk). Verkocht in supermarkt en wijnspeciaalzaak.
• Premium: iets meer complexiteit, intensiteit en karakter dan mid-priced. Wel of niet geschikt
voor flesrijping, afhankelijk van de stijl. Kwaliteit zeer goed tot voortreffelijk. Verkocht in
wijnspeciaalzaak.
• Super-premium: de meest iconische wijnen van een regio. Kwaliteit voortreffelijk. Verkocht
via speciale kanalen.
8
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
UITERLIJK: HIK
Ga uit van een hoeveelheid van 50 ml te beoordelen wijn in je glas. Afwijkende hoeveelheden
vertekenen het beeld. Gebruik tijdens het proeven steeds hetzelfde formaat glas, bij voorkeur
vergelijkbaar met het type dat ook tijdens je examen gebruikt zal worden. Het INAO-proefglas is een
te overwegen optie.
Een open deur: zorg voor schoon glaswerk dat vrij is van zeepresten.
Houd het glas bij de steel vast, zodat je hand de wijn niet verwarmt. Houd het glas onder een hoek
van 45 graden tegen een witte achtergrond, en wel zo dat de kleur en intensiteit van de kleur van de
kern tot de rand goed kunnen worden waargenomen. Zorg voor voldoende licht.
Wees voorzichtig met een te snelle conclusie op basis van uiterlijk. Gebruik het uiterlijk van de wijn in
plaats daarvan liever als ondersteunend bewijs.
Helderheid
helder – (troebel)
clear – hazy (faulty?)
De overgrote meerderheid van de wijnen is helder.
Verwar helderheid niet met transparantie. Helderheid is de afwezigheid van troebelheid. Een
compleet ondoorzichtige wijn kan dus perfect helder zijn.
Bezinksel of droesem in de ziel of aan de zijkant van de fles is een mengsel van neergeslagen tannine,
kleurstoffen, dode gist, tartraatkristallen en/of eiwitten die voor de klaring zijn gebruikt. Bezinksel is
gebruikelijk in rode wijnen die langere tijd op fles hebben gelegen en bij vintage port, zelfs als hij nog
jong is.
Troebelheid wordt veroorzaakt door deeltjes die in de wijn verspreid zijn. Wanneer troebelheid is
veroorzaakt door opgeschud bezinksel, moet je gewoon even wachten en decanteren. Maar wanneer
troebelheid is veroorzaakt door onvoldoende klaring of geen of beperkte filtratie, dan kan dat wijzen
op bacteriële problemen. De enige manier om hier achter te komen, is de wijn te proeven.
Sommige wijnmakers kiezen er bewust voor om een wijn niet te klaren en/of filteren, waardoor de
wijn wat troebel zou kunnen zijn, maar niet per sé op een fout of slechte kwaliteit wijst. Dit zijn
echter uitzonderingen, aangezien ook de meeste ongefilterde en/of niet-geklaarde wijnen gewoon
helder zijn.
Waarneming: Conclusie:
Kristallen: Wijnsteenzuur (niet erg)
Bezinksel/droesem: Jonge wijn: niet geklaard, niet gefilterd? Of oudere wijn?
Troebel: Niet geklaard, niet gefilterd, fout?
Intensiteit
bleek – licht – gemiddeld – bovengemiddeld – diep
Of: licht – gemiddeld (-) – gemiddeld – gemiddeld (+) – diep
9
, Iwan Wiering RV, Examengericht proeven 2020-2025
Of: licht – gemiddeld – diep
Pale – medium – deep
De kleurintensiteit verwijst naar de kleurdiepte, dus de hoeveelheid kleur in de wijn. De
kleurintensiteit staat los van de kleur. Kijk voor het bepalen van bovenaf door het glas en kijk naar de
kleurdiepte in het midden van het glas (de kern of het hart), dus waar de wijn het diepste is. Let op
hoe de kleur zich verhoudt tot de kleur aan de rand.
Deze schaal van kleurintensiteit geldt ook voor versterkte en mousserende wijnen.
Wit:
Alle witte wijnen zien er bij de rand van een glas dat je ofwel rechtop, ofwel in een hoek van 45°
houdt kleurloos uit. De kleur komt dus nooit helemaal tot de rand. Bij wijnen met een diepe kleur
komt de kleur tot dichter bij de rand dan bij bleke wijnen.
Witte wijnen zijn geel, maar dat wordt meer bepaald door de hoeveelheid zuurstof die de wijnmaker
gedurende de wijnbereiding toelaat dan door de dikte van de schil. Dat komt omdat witte wijnen in
principe zonder schilinweking worden gemaakt (doe je wél schilinweking, dan zal de wijn oranje
kleuren: orange wine). Alleen druiven die vlak voor de oogst roze of lichtrood kleuren (zoals pinot
gris of gewürztraminer) kunnen witte wijnen geven die zonder schilinweking een goudgele kleur
kunnen krijgen; aangezien pinot gris een dunne schil heeft, is de kleurintensiteit doorgaans licht.
Rassen met een dikkere schil, zoals viognier, geven vaak een diepere kleurintensiteit en meer
uitgesproken gouden tonen.
Normale jonge witte wijnen hebben dus doorgaans een bleke tot lichte intensiteit. Een diepere kleur
bij witte wijn is meestal een indicatie van rijping of oxidatie. Eikenhoutrijping geeft een diepere kleur
dan rijping in RVS.
Witte wijnen uit koelere klimaten zijn vaak bleker dan uit warmere klimaten, en kunnen een groenige
tint hebben. In warme klimaten kunnen de wijnen een diepere kleur krijgen door een snellere rijping.
Witte wijnen die door malo zijn gegaan kunnen een rijkere, diepere kleur krijgen.
Licht/Pale: Witte wijn met brede waterige rand, met bijna geen verschil tussen de kern en de rand.
De kleur zit alleen in het midden.
Gemiddeld/Medium: Er is een waarneembaar verschil in kleur tussen de kern en de rand, het
midden heeft een diepere kleur dan de rand. Kleur komt tot 2/3.
Diep/Deep: De kleur komt tot bijna aan de rand (een paar millimeter) met slechts een kleine
waterige rand. Diep bij witte wijn is dus NIET ondoorzichtig (zoals bij rood).
Rood:
Houd bij rode wijnen het glas schuin en kijk naar het kleurverschil tussen het hart en de rand. Of
houd het glas recht en kijk van bovenaf naar het steeltje.
Anthocyanen in de druif worden tijdens de rijping het snelst opgebouwd door veel zonlicht.
Rassen met een dikke schil (zoals tannat, sagrantino, malbec, cabernet sauvignon, syrah, petite
syrah) geven doorgaans rode wijnen met veel kleur: diepe intensiteit. Nebbiolo vormt een
uitzondering hierop: wél een dikke schil, maar weinig anthocyanen.
Rassen met een dunne schil (zoals pinot noir, país, schiava, gamay, cinsault, dolcetto, grenache)
geven doorgaans lichtgekleurde wijnen: lichte intensiteit. Zinfandel vormt een uitzondering hierop:
wél een dunne schil, maar afhankelijk van de manier van wijnmaken soms een diep kleur.
Rode wijnen worden bleker en taankleurig (tawny, bruinrood, baksteenrood) naarmate ze rijpen.
Rode wijnen uit koelere klimaten zijn vaak lichter gekleurd dan uit warmere klimaten. In warmere
klimaten worden de druiven doorgaans blootgesteld aan intenser zonlicht, wat kan leiden tot een
hogere concentratie aan kleurpigmenten en een diepere en rijkere kleur.
Grotere bessen betekent naar verhouding meer sap ten opzichte van schil: minder kleurdiepte.
10
