samenvatting neuromotorisch leren

Informatie, toegevoegde feedback en motorisch leren


 Classificatie van sensorische informatie
o Shmidt heeft een classificatie opgesteld van alle sensorische informatie. Zo kunnen
we sensorische info verkrijgen over de beweging, en andere heeft niets met de
beweging te maken.
o Denk bijvoorbeeld aan de temperatuur buiten, iets wat we waarnemen, maar geen
effect heeft op de beweging.
o Stel dat we een bal willen terug slaan in het tennis:
 Dan is er sensorische info (zoals de buitentemperatuur) die we voelen maar
niet belangrijk is voor de beweging.
 Er is informatie die beschikbaar is voor het starten van de beweging: waar
staan we? Hoe ver van het net? Onder welke hoek komt de bal aan?
o Dit zijn de initiële condities zoals besproken in de schematheorie van Schmidt.
o Als een gevolg van de beweging krijgen we weer andere feedback:
 We weten hoe we onze arm bewogen hebben, hoe hard we geslagen hebben
en we zagen het resultaat van onze beweging.
 Ook een trainer kan bijvoorbeeld extra info geven en vertellen of de
bewegingsuitvoering goed was, te laat, te snel...

, Inleiding
o Wat gebeurt er als we een nieuwe vaardigheid willen leren?
o Stel het kind leert fietsen
 Allereerst is het hiervoor nodig dat het kind het doel leert kennen…
- Wat wordt er van me verwacht? Wat houdt deze nieuwe vaardigheid
in?
- Dat kan door een demonstratie: iemand toont de vaardigheid van
het fietsen.
 Dan komt het leerproces op gang. Een trial en error – een vallen en weer op
staan en opnieuw proberen….
- We kunnen de veranderingen weergeven in een prestatie-curve.
Bijvoorbeeld de aantal meters dat het kind aan een stuk kon fietsen
zonder te vallen.
- Het leerproces wordt automatisch bijgestuurd door intrinsieke
Feedback.
- Denk hiervoor even terug aan het gesloten-lus systeem. Net zoals
een thermostaat wordt ons leerproces na elke poging een beetje
bijgestuurd.
- Zo zal deze fietsopdracht bijvoorbeeld worden bijgestuurd door de
informatie van ons evenwichtssysteem…
- Er zijn ook nog andere elementen die een effect kunnen hebben op
de capaciteit van het leren.
Zo kunnen de ouders bijvoorbeeld uitleg geven over wat er
goed ging of waar het fout ging…
=> Dit is dan een vorm van toegevoegde feedback, bovenop
de reeds aanwezige intrinsieke feedback.
Deze toegevoegde feedback is onderwerp van de les van
vandaag.
- Feedback bestaat uit intrinsieke feedback = natuurlijk onderdeel van
de uit te voeren taak. Zoals info van onze proprioceptie,
spierspindels, visus…
- En dan hebben we extrinsieke of toegevoegde FB ; deze bevat meer
informatie dan deze die we automatisch krijgen onder de vorm van
intrinsieke FB
- FB kan tijdens of na de bewegingsuitvoeringen gegeven/gegenereerd
worden…. En de inhoud van de FB bepaald of het informatie geeft
over het resultaat: KR of over de bewegingsuitvoering (KP)
- Een speciale vorm van informatie verschaffen, die echter geen FB is,
is de info die gegeven wordt voor de beweging dient uitgevoerd te
worden, die informatie geeft over het doel van de beweging.

,o Als we het effect van FB bestuderen, dienen we rekening te houden met het soort
opdracht dat wordt uit gevoerd.
o Sommige bewegingen vereisen het aanleren van een nieuwe bewegingsstructuur,
zoals in ons voorbeeld over het aanleren van het fietsen.
o De invarianten (niet-veranderlijke karakteristieken) dienen nog gevormd te worden.
o Anderzijds hebben we ook bewegingen die enkel een aanpassing van de parameters
vragen.
o Bijvoorbeeld een bepaalde worp –beweging uit te voeren over exact 2 meter;
hiervoor dienen we de totale kracht aan te passen, terwijl de bewegingsstructuur
van de worp-beweging dezelfde blijft.
o De informatie en/of FB die het leren van de ene beweging verbetert is niet
noodzakelijk dezelfde als die de tweede soort bewegingen verbetert !
o Het is belangrijk om dit in ons achterhoofd te houden..

,  Is extrinsieke FB noodzakelijk?
o Thorndike (1931)
 Tekentaak (lijn bep. lengte)

 geen vorderingen tenzij KR gegeven wordt

o Maar ! Bij heranalyse…
 Meer consistente antwoorden tgv oefenen

Ja, is noodzakelijk als intrinsieke FB onvoldoende info verschaft

o Andere studies tonen aan dat extrinsieke FB overbodig is.
 Als er een referentie van juistheid wordt aangeboden voor het leerproces te
starten….
Bv: geluid laten horen van een perfecte uitvoering
of visuele en verbale info geven over ene perfecte uitvoering
 Door die informatie te geven kan de lerende zelf zijn fouten detecteren en
zijn bewegingsuitvoering verbeteren !

o Extrinsieke FB kan het leren bevorderen
 Versnelt het leren
 Ook mogelijk zonder extrinsieke FB
o Extrinsieke FB kan hinderlijk zijn voor het leren
 “Guidance hypothesis” van Schmidt


=> Afhankelijk van soort taak !



 Informatie vóór de bewegingsuitvoering
o Dit kan verbaal zijn, maar ook onder de vorm van een demonstratie van de opdracht
(dit wordt ook modeling of observational learning genoemd)
o Doel: de aandacht van de lerende richten op de essentiële kenmerken van de
vaardigheid.