Rechtsgeschiedenis - Rechtsgeleerdheid
HC 1A:
- Uitwendige rechtsgeschiedenis: het gaat om de
buitenkant > bijv. rechtsbronnen, rechtswetenschap,
rechtspraak. (L&G H 1 t/m 6)
- Inwendige rechtsgeschiedenis: het gaat om de binnenkant > bijv.
rechtsnormen, rechtsregels (buiten contractuele aansprakelijkheid)
(L&G H 7 t/m 12)
HC 1B:
CORPUS IURIS CIVILIS
Wat is het?
- Letterlijk: het ‘geheel van het wereldlijke (Romeinse) recht’
- Wetgeving van de Romeinse keizer Justinianus (482-565)
Plaats in de geschiedenis
- Eindpunt van rechtsontwikkeling in de Oudheid (450 voor Chr. – 6e
eeuw na Chr.)
- Raakt voor groot deel in vergetelheid (6e tot 11e eeuw)
- Vormt basis voor Europese rechtswetenschap (12e tot 18e eeuw)
- Gelding als (additionele) rechtsbron (vanaf receptie)
,Bij de rode balk raakt de Corpus iuris civilis in vergetelheid. > In Bologana
wordt het in 1100 herontdekt.
Het corpus iuris wordt wel vergeleken met Janes.
Janes is de Romeinse god van die tijd en die wordt
afgebeeld met twee gezichten. Het ene gezicht
kijkt naar het verleden en het andere gezicht naar
de toekomst. Dit is omdat het Corpus iuris niet
alleen het uitgangspunt van de westerse
rechtswetenschap en 1 van de pijlers van ons
huidige privaatrecht is, maar het is ook de
afsluiting van de rechtsontwikkeling in de oudheid.
(Janes was de beschermgod van de openbare
doorgangen en poorten en werd gezien als de god
van alle begin en overgang van oud en nieuw)
,Wat zijn de onderdelen?
Wetgevingsproject:
- Codex Vetus (529) – keizerlijke constituties (leges)
- Digesten (533) – het oude juristenrecht (ius)
• Adviezen uit klassieke periode (0-300 na Chr.)
• Concrete oplossingen voor concrete problemen.
• Verzameld door de compilatoren
> De samenstellers heten ook wel compilatoren
• Voorzien van interpolaties
> Teksten moeten worden aangepast, omdat ze tegenstrijdig of
verouderd zijn.
OPBOUW VAN DE
DIGESTEN
- 50 boeken - Boeken onderverdeeld in
titels (ieder met eigen
onderwerp)
- Titels onderverdeeld in
fragmenten of leges (ieder
met eigen inscriptie)
- Fragmenten soms
onderverdeeld in paragrafen
, lOMoARcPSD|15781725
Instituten (533) – leerboek
- Kracht van wet
- Naar model van de Instituten van Gaius (midden tweede eeuw)
Opbouw van de Instituten of Elementa
- Boek 1: Rechtsbronnen en personen- en
familierecht
- Boek 2: Goederenrecht en erfrecht
- Boek 3: Vervolg erfrecht en overeenkomsten - Boek 4: Delicten
en procesrecht
Codex Justinianus is
erbij gekomen en Codex
Vetus is weggevallen. >
Na de digesten en
instituten kwamen
allerlei
tegenstrijdigheden
omhoog. De Codex
Vetus was eigenlijk
verouderd. Dit
HC 1A:
- Uitwendige rechtsgeschiedenis: het gaat om de
buitenkant > bijv. rechtsbronnen, rechtswetenschap,
rechtspraak. (L&G H 1 t/m 6)
- Inwendige rechtsgeschiedenis: het gaat om de binnenkant > bijv.
rechtsnormen, rechtsregels (buiten contractuele aansprakelijkheid)
(L&G H 7 t/m 12)
HC 1B:
CORPUS IURIS CIVILIS
Wat is het?
- Letterlijk: het ‘geheel van het wereldlijke (Romeinse) recht’
- Wetgeving van de Romeinse keizer Justinianus (482-565)
Plaats in de geschiedenis
- Eindpunt van rechtsontwikkeling in de Oudheid (450 voor Chr. – 6e
eeuw na Chr.)
- Raakt voor groot deel in vergetelheid (6e tot 11e eeuw)
- Vormt basis voor Europese rechtswetenschap (12e tot 18e eeuw)
- Gelding als (additionele) rechtsbron (vanaf receptie)
,Bij de rode balk raakt de Corpus iuris civilis in vergetelheid. > In Bologana
wordt het in 1100 herontdekt.
Het corpus iuris wordt wel vergeleken met Janes.
Janes is de Romeinse god van die tijd en die wordt
afgebeeld met twee gezichten. Het ene gezicht
kijkt naar het verleden en het andere gezicht naar
de toekomst. Dit is omdat het Corpus iuris niet
alleen het uitgangspunt van de westerse
rechtswetenschap en 1 van de pijlers van ons
huidige privaatrecht is, maar het is ook de
afsluiting van de rechtsontwikkeling in de oudheid.
(Janes was de beschermgod van de openbare
doorgangen en poorten en werd gezien als de god
van alle begin en overgang van oud en nieuw)
,Wat zijn de onderdelen?
Wetgevingsproject:
- Codex Vetus (529) – keizerlijke constituties (leges)
- Digesten (533) – het oude juristenrecht (ius)
• Adviezen uit klassieke periode (0-300 na Chr.)
• Concrete oplossingen voor concrete problemen.
• Verzameld door de compilatoren
> De samenstellers heten ook wel compilatoren
• Voorzien van interpolaties
> Teksten moeten worden aangepast, omdat ze tegenstrijdig of
verouderd zijn.
OPBOUW VAN DE
DIGESTEN
- 50 boeken - Boeken onderverdeeld in
titels (ieder met eigen
onderwerp)
- Titels onderverdeeld in
fragmenten of leges (ieder
met eigen inscriptie)
- Fragmenten soms
onderverdeeld in paragrafen
, lOMoARcPSD|15781725
Instituten (533) – leerboek
- Kracht van wet
- Naar model van de Instituten van Gaius (midden tweede eeuw)
Opbouw van de Instituten of Elementa
- Boek 1: Rechtsbronnen en personen- en
familierecht
- Boek 2: Goederenrecht en erfrecht
- Boek 3: Vervolg erfrecht en overeenkomsten - Boek 4: Delicten
en procesrecht
Codex Justinianus is
erbij gekomen en Codex
Vetus is weggevallen. >
Na de digesten en
instituten kwamen
allerlei
tegenstrijdigheden
omhoog. De Codex
Vetus was eigenlijk
verouderd. Dit
