Hobbes Locke Rousseau
(Probleem)
Fase 1: Natuurtoestand ONZEKERHEID ONRECHTVAARDIGHEID ONGELIJKHEID
Hoe ziet de natuurtoestand eruit? De mens is in de Mensen zijn vrij, onafhankelijk, De mens is van nature goed en
- De mens: wat is de aard natuurtoestand totaal vrij, maar gelijk en staan welwillend heeft zelfrespect (amour de soi).
van de mens? (hoe ziet de ook heel kwetsbaar voor tegenover elkaar. Van nature is de mens dus een
mens eruit/mensbeeld) andere mensen. Individuen zijn Mensen hebben wezen met gevoelens, met echte
- Welke rechten heeft de vrij en gelijk. ‘onvervreemdbare’ rechten op eigenliefde, zelfrespect en
mens? De mens heeft recht op leven, vrijheid en eigendom (life, natuurlijke sympathie voor anderen.
zelfbehoud. liberty & property). Vrijheid en gelijkheid.
- Hoe ziet de wereld eruit Law of nature heerst = Overheersing van het natuurrecht. De natuurlijke, ideale toestand. Er
zonder natuurrecht o.g.v. Het positieve recht moet de toets is harmonie.
staat/overheid/soeverein? wederkerigheid. van het natuurrecht kunnen
Oorlog van allen tegen allen. doorstaan. Bij strijd tussen
Zelfbehoud leidt tot natuurrecht en positief recht gaat
Wantrouwen het natuurrecht voor!
(geen vertrouwen in
anderen)
Wedijver
(gericht op jezelf, op je
zelfbehoud)
Trots
- Wat is het probleem in de Geen regels (want geen De harmonie vergaat door privé-
Schaarste en gelijkheid tussen
natuurtoestand? wetgever), eigendom, ijdelheid en trots.
mensen. De mens kan op ieder
Geen rechtspraak (want geen Eigenbelang* wordt belangrijker
moment door anderen worden
onpartijdige rechter), (egoïsme) > economische
aangevallen. Iedereen is vrij
Geen handhaving en uitvoering ongelijkheid > politieke
om te doen wat hij/zij wil en
(want geen uitvoerende macht). ongelijkheid.
dat zal leiden tot oneindige
*amour propre
conflicten.
+ Onvrij, de mens wordt beheerst
door zijn eigen begeerte naar meer
(macht, geld, aanzien, goederen),
1
(Probleem)
Fase 1: Natuurtoestand ONZEKERHEID ONRECHTVAARDIGHEID ONGELIJKHEID
Hoe ziet de natuurtoestand eruit? De mens is in de Mensen zijn vrij, onafhankelijk, De mens is van nature goed en
- De mens: wat is de aard natuurtoestand totaal vrij, maar gelijk en staan welwillend heeft zelfrespect (amour de soi).
van de mens? (hoe ziet de ook heel kwetsbaar voor tegenover elkaar. Van nature is de mens dus een
mens eruit/mensbeeld) andere mensen. Individuen zijn Mensen hebben wezen met gevoelens, met echte
- Welke rechten heeft de vrij en gelijk. ‘onvervreemdbare’ rechten op eigenliefde, zelfrespect en
mens? De mens heeft recht op leven, vrijheid en eigendom (life, natuurlijke sympathie voor anderen.
zelfbehoud. liberty & property). Vrijheid en gelijkheid.
- Hoe ziet de wereld eruit Law of nature heerst = Overheersing van het natuurrecht. De natuurlijke, ideale toestand. Er
zonder natuurrecht o.g.v. Het positieve recht moet de toets is harmonie.
staat/overheid/soeverein? wederkerigheid. van het natuurrecht kunnen
Oorlog van allen tegen allen. doorstaan. Bij strijd tussen
Zelfbehoud leidt tot natuurrecht en positief recht gaat
Wantrouwen het natuurrecht voor!
(geen vertrouwen in
anderen)
Wedijver
(gericht op jezelf, op je
zelfbehoud)
Trots
- Wat is het probleem in de Geen regels (want geen De harmonie vergaat door privé-
Schaarste en gelijkheid tussen
natuurtoestand? wetgever), eigendom, ijdelheid en trots.
mensen. De mens kan op ieder
Geen rechtspraak (want geen Eigenbelang* wordt belangrijker
moment door anderen worden
onpartijdige rechter), (egoïsme) > economische
aangevallen. Iedereen is vrij
Geen handhaving en uitvoering ongelijkheid > politieke
om te doen wat hij/zij wil en
(want geen uitvoerende macht). ongelijkheid.
dat zal leiden tot oneindige
*amour propre
conflicten.
+ Onvrij, de mens wordt beheerst
door zijn eigen begeerte naar meer
(macht, geld, aanzien, goederen),
1