Leerpad B - dieetleer
1. Inleiding
• Hoofdfuncties van de nieren
1. Uitscheidingsfunctie water-Na balans
2. Zuiveringsfunctie eleminiatie afvalstoffen
3. Productie van hormonen
• Wegvallen hoofdfuncties van de nieren
1. Uitscheidingsfunctie water-Na retentie oedemen en/of
hypertensie
2. Zuiveringsfunctie opstapeling afvalstoffen uremische
klachten
opstapeling mineralen vb. hyperkaliëmie
3. Productie van hormonen renine ⬇ bloeddruk ⬆
EPO ⬇ bloedarmoede
actief Vitamine D ⬇ osteoporose
Acute vs chronische nierinsufficiëntie
1.1 Soorten nierinsufficiëntie
1. Dieet bij NI zonder niervervangende therapie à predialyse
2. Dieet bij NI met niervervangende therapie
Hemodialyse
Continue Ambulate Peritoneaal Dialyse (CAPD)
3. Dieet na niertransplantatie
2. Nierinsufficiëntie zonder
niervervangde therapie
Gericht op verminderde functies
VOEDINGSDRIEHOEK
Complex dieet
Eiwitten
Vocht
Natrium
Kalium
Fosfaat
, 2.1 Licht eiwitbeperkt dieet
Afbraakproducten eiwitvertering (ureum) daalt klachten daalt
Wees alert voor ondervoeding katabole toestand
afvalstoffen stijgt
Voldoende energie (kcal) voorzien adhv vetten en
koolhydraten
Welke voedingsmiddelen zijn eiwitrijk en dienen beperkt te
worden?
Welke voedingsstoffen komen hierdoor in het gedrang?
Welke alternatieven kunnen aangeboden worden?
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
2.2 Vochtbeperkt dieet
Dagelijkse toegestane inname afhankelijk van diurese +
eventueel extra verlies
Soms verhoogde behoefte (koorts, diarree, braken, …)
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
Hoe kan het dorstgevoel opgevangen worden?
2.3 kaliumbeperkt dieet
Hyperkaliëmie hartritmestoornissen
Kaliumrijke voedingsmiddelen ⬇
Aanpassen bereidingswijze kaliumuitloging ⬆
Welke voedingsmiddelen zijn kaliumrijk en dienen beperkt
te worden?
Welke (volwaardige) alternatieven kunnen aangeboden
worden?
Welke bereidingswijzen zijn aangewezen/af te raden?
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
2.4 Natriumbeperkt
Na-retentie hypertensie en/of oedemen
In geval van oedemen steeds in combinatie met vochtbeperking
Welke voedingsmiddelen zijn natriumrijk en dienen beperkt
te worden?
1. Inleiding
• Hoofdfuncties van de nieren
1. Uitscheidingsfunctie water-Na balans
2. Zuiveringsfunctie eleminiatie afvalstoffen
3. Productie van hormonen
• Wegvallen hoofdfuncties van de nieren
1. Uitscheidingsfunctie water-Na retentie oedemen en/of
hypertensie
2. Zuiveringsfunctie opstapeling afvalstoffen uremische
klachten
opstapeling mineralen vb. hyperkaliëmie
3. Productie van hormonen renine ⬇ bloeddruk ⬆
EPO ⬇ bloedarmoede
actief Vitamine D ⬇ osteoporose
Acute vs chronische nierinsufficiëntie
1.1 Soorten nierinsufficiëntie
1. Dieet bij NI zonder niervervangende therapie à predialyse
2. Dieet bij NI met niervervangende therapie
Hemodialyse
Continue Ambulate Peritoneaal Dialyse (CAPD)
3. Dieet na niertransplantatie
2. Nierinsufficiëntie zonder
niervervangde therapie
Gericht op verminderde functies
VOEDINGSDRIEHOEK
Complex dieet
Eiwitten
Vocht
Natrium
Kalium
Fosfaat
, 2.1 Licht eiwitbeperkt dieet
Afbraakproducten eiwitvertering (ureum) daalt klachten daalt
Wees alert voor ondervoeding katabole toestand
afvalstoffen stijgt
Voldoende energie (kcal) voorzien adhv vetten en
koolhydraten
Welke voedingsmiddelen zijn eiwitrijk en dienen beperkt te
worden?
Welke voedingsstoffen komen hierdoor in het gedrang?
Welke alternatieven kunnen aangeboden worden?
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
2.2 Vochtbeperkt dieet
Dagelijkse toegestane inname afhankelijk van diurese +
eventueel extra verlies
Soms verhoogde behoefte (koorts, diarree, braken, …)
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
Hoe kan het dorstgevoel opgevangen worden?
2.3 kaliumbeperkt dieet
Hyperkaliëmie hartritmestoornissen
Kaliumrijke voedingsmiddelen ⬇
Aanpassen bereidingswijze kaliumuitloging ⬆
Welke voedingsmiddelen zijn kaliumrijk en dienen beperkt
te worden?
Welke (volwaardige) alternatieven kunnen aangeboden
worden?
Welke bereidingswijzen zijn aangewezen/af te raden?
Welke voedingsproblemen kunnen optreden?
2.4 Natriumbeperkt
Na-retentie hypertensie en/of oedemen
In geval van oedemen steeds in combinatie met vochtbeperking
Welke voedingsmiddelen zijn natriumrijk en dienen beperkt
te worden?