Deugd-ethiek
- Doelstelling: de deugd-ethiek legt nadruk op wie men is, en niet zo zeer op wat men doet en
bereikt. Deugden zijn karaktereigenschappen
- Focus: accountant zelf staat centraal
- Uitgangspunt: jouw handelen overeenkomstig hetgeen een deugdzaam accountant beaamt in
termen van voorzichtigheid, rechtvaardigheid, zelfbeheersing en moed
- Hoofdvraag: hoe gedraag ik mij als een goed accountant?
- Hulpvragen:
1. Welke rol heeft de accountant in deze casus?
In deze casus controleert de accountant de jaarrekening en treedt op als
vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer
2. Hoe ziet zijn rol er idealiter uit?
De rol eist dat de accountant ethisch handelt: zorgvuldig, uitlegbaar en
standvastig
3. Welke deugden zijn belangrijk om deze ideale rol te realiseren?
a) Rechtvaardigheid (ervoor zorgen dat iedereen krijgt wat hem toekomt)
b) Voorzichtigheid (behoedzaam, zorgvuldig en weloverwogen rekening houden
met alle belanghebbenden)
c) Moed (standvastig zijn, ook als dit door partijen als zeer onwelgevallig wordt
gezien)
d) Zelfbeheersing (gedisciplineerd blijven, niet meer willen hebben dan je
toekomt, jezelf in acht nemen tegen excessen en onmatigheid)
Procedurele ethiek
- Focus: de manier (procedure) waarop de spelregels tot stand zijn gekomen
- Uitgangspunt: spelregels zijn rechtvaardig indien ze de onpartijdige instemming van iedereen
krijgen (eis van gelijkwaardigheid (macht, positie en status mogen geen rol spelen))
- Hoofdvraag: wat zijn de spelregels?
- Hulpvragen:
1. Op welke manier zijn de spelregels tot stand gekomen?
Grondslagen voor jaarverslaggeving à norm voor uitvoeren accountantscontrole à
BW & RJ à d.m.v. democratisch proces
Standaarden à door NBA
2. Wie zijn hier allemaal bij betrokken? Wie mist?
Denk hierbij aan: DGA, bestuur, belastingdienst, crediteuren, medewerkers,
accountant
3. Zouden alle betrokken hun standpunten onderbouwen met goede argumenten en laten ze
zich overtuigen door goede argumenten?
Management/aandeelhouder/investeerders/crediteuren willen dat jaarrekening
voldoet aan wettelijke vereisten
Belastingdienst à belangrijk dat belastingaangifte correct is
4. Menen de betrokkenen wat ze zeggen en hebben ze geen andere bedoeling dan samen een
goede discussie voeren?
5. Wordt er rekening gehouden met belangen en opvattingen van anderen?
1
- Doelstelling: de deugd-ethiek legt nadruk op wie men is, en niet zo zeer op wat men doet en
bereikt. Deugden zijn karaktereigenschappen
- Focus: accountant zelf staat centraal
- Uitgangspunt: jouw handelen overeenkomstig hetgeen een deugdzaam accountant beaamt in
termen van voorzichtigheid, rechtvaardigheid, zelfbeheersing en moed
- Hoofdvraag: hoe gedraag ik mij als een goed accountant?
- Hulpvragen:
1. Welke rol heeft de accountant in deze casus?
In deze casus controleert de accountant de jaarrekening en treedt op als
vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer
2. Hoe ziet zijn rol er idealiter uit?
De rol eist dat de accountant ethisch handelt: zorgvuldig, uitlegbaar en
standvastig
3. Welke deugden zijn belangrijk om deze ideale rol te realiseren?
a) Rechtvaardigheid (ervoor zorgen dat iedereen krijgt wat hem toekomt)
b) Voorzichtigheid (behoedzaam, zorgvuldig en weloverwogen rekening houden
met alle belanghebbenden)
c) Moed (standvastig zijn, ook als dit door partijen als zeer onwelgevallig wordt
gezien)
d) Zelfbeheersing (gedisciplineerd blijven, niet meer willen hebben dan je
toekomt, jezelf in acht nemen tegen excessen en onmatigheid)
Procedurele ethiek
- Focus: de manier (procedure) waarop de spelregels tot stand zijn gekomen
- Uitgangspunt: spelregels zijn rechtvaardig indien ze de onpartijdige instemming van iedereen
krijgen (eis van gelijkwaardigheid (macht, positie en status mogen geen rol spelen))
- Hoofdvraag: wat zijn de spelregels?
- Hulpvragen:
1. Op welke manier zijn de spelregels tot stand gekomen?
Grondslagen voor jaarverslaggeving à norm voor uitvoeren accountantscontrole à
BW & RJ à d.m.v. democratisch proces
Standaarden à door NBA
2. Wie zijn hier allemaal bij betrokken? Wie mist?
Denk hierbij aan: DGA, bestuur, belastingdienst, crediteuren, medewerkers,
accountant
3. Zouden alle betrokken hun standpunten onderbouwen met goede argumenten en laten ze
zich overtuigen door goede argumenten?
Management/aandeelhouder/investeerders/crediteuren willen dat jaarrekening
voldoet aan wettelijke vereisten
Belastingdienst à belangrijk dat belastingaangifte correct is
4. Menen de betrokkenen wat ze zeggen en hebben ze geen andere bedoeling dan samen een
goede discussie voeren?
5. Wordt er rekening gehouden met belangen en opvattingen van anderen?
1
