Samenvatting voor het vak 'Inleiding tot de filosofie'. Deze samenvatting bevat zoal de lesnotities als extra, te kennen leerstof vanuit de cursus. Samenvatting geschreven in academiejaar voor 1e bachelor Sociologie.
Inhoud
Inleiding.................................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1: Socrates............................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 2: Plato.................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 3: Aristoteles............................................................................................................................ 6
Hoofdstuk 4: Descartes............................................................................................................................. 9
Hoofdstuk 5: Spinoza.............................................................................................................................. 11
Hoofdstuk 6: Hume................................................................................................................................. 13
Overgang tussen hoofdstuk 6 en hoofdstuk 7: Moderne visie op de WH, de redelijkheid en de tijd.......15
Hoofdstuk 7: Immanuel Kant (1724-1804).............................................................................................. 17
H8 Nietzsche............................................................................................................................................... 20
Tussenhoofdstuk: het einde van de moderne cultuur?...............................................................................22
Dilemma vd mod cultuur..................................................................................................................... 22
Uitwegen uit dilemma vd kritiek......................................................................................................... 22
Hoofdstuk 9: taal........................................................................................................................................ 23
Hoofdstuk 10: Een interpretatie van transcendentie..............................................................................24
,Inleiding tot de filosofie
Inleiding
Wat is filosofie?
= heel moeilijk want veel verschillende onderwerpen bv cultuur, politiek,.. de manier hoe mensen
leven = cultuur = nadenken over hoe we over die cultuur spreekt
Spreken over spreken!
Thema cursus
= neiging tot transcendentie + link theorieën en verandering in Europese cultuur = plaatsen in bepaalde
context bv opkomst van de natuurwetenschappen
Bespreking allemaal mannelijke, Europese filosofen belangrijk bekijken in huidige wereld dus bv
kapitalisme = ontstaan in Europa, democratie, mensenrechten, ecologische crisis,.. en mannen omdat
past binnen verhaal
Hoofdstuk 1: Socrates
Het Griekse mirakel: situering van Socrates
Bloeiperiode Griekenland = 600-300 v.Chr. veel handel, cultuur
Fundamentele aspecten Europese cultuur ontstaat bv democratie (directe democratie in stadsstaatjes
dmv vergaderingen voor mannen = ontstaan huidige politiek systeem), geschiedschrijving (= interpretatie
geven van iets dat is gebeurd), meetkunde, theater, sport, atheïsme,..
= Het Grieks mirakel
-> eerste beschaving die opzoek ging naar menselijke, niet-religieuze verklaringen vd natuur
Oorzaken?
Economische welvaart: je kan enkel aan cultuur doen indien je welvaart goed is steden waren
erg rijk dmv handel met Nabije Oosten
Democratie:
Impact vh woord: discussie zorgt voor minder taboe en uitsluiting dmv verdedigen
tijdens dialoog
Impact vh schrift: verspreiding van kennis bv naar volgende generaties + bevordering
kritische houding mits houdende orale cultuur -> de wetten konden niet zomaar
veranderd worden + eigen interpretatie burgers mogelijk
Religieuze verklaringen verwerpen en opzoek naar menselijke verklaringen = rechtvaardig voor de
mensen
2 algemene voorwaarden die vervult moeten z voor menselijke verklaring mogelijk te maken over natuur:
1. Natuur moet verklaart worden in maar enkele principes
2. Te begrijpen z voor mensen
Veelheid terugbrengen naar eenheid = arché
Uitschrijven in teksten = logos
, Verschillen huidige natuurwetenschappen vs Grieken:
Geen gebruik van experimenten -> enkel hedendaagse observaties
Rol van wiskunde -> enkel ‘hemelse’ bovenaardse fenomenen te beschrijven via wiskunde
De zelfzekerheid van Socrates
Centrale idee in het leven S.
Discussiëren mensen op straat over wanneer leven geslaagd is
‘mensen zijn niet meer tevreden zonder meer’
Gelukt leven = gelukt en goed -> instinct laten vallen want zijn driften die we willen, niet moeten
Inzicht/kennis verwerven over wat gelukt leven is -> bepalen of bepaalde gedragslijn nuttig is
Bv oorlog -> iemand die zijn post verlaat doet niet wat er verwacht w
Wie?
Griekse filosoof
Veroordeeld godsdienstloos -> invoeren nieuwe goden?
Dood door drinken gifbeker veroordeeld pseudo reden
Vluchten buitenland? Nee! Anders eigen leven gelogen ik sta achter mijn daden
Apologie van S.
Leerlingen geschriften proberen verwoorden bv Plato -> Apologie van S.
S. verdedigd levenswijze op twee manieren:
1. Hij is zich ervan bewust dat hij onwetend is -> hij vraagt achter antwoorden om dingen bij te leren
vd burgers
2. Zoektocht naar inzicht is opdracht vd goden -> door de goden gestuurd als het levens geweten vd
Atheners -> hen wijzen om het feit dat ze dingen verwaarlozen dat goed/nuttig is
Zelf niet onzeker over eigen leven:
1. Betekenis van zijn eigen leven: zelf kennis over wat goed/slecht is
2. Weten wat geluk is voor andere: die kennis is algemeen, geldt voor iedereen
debat Sofisten (Protagoras)
= rondreizende leraars tegen betaling in retoriek (manier van spreken om overtuigend over te komen)
binnen context massavergaderingen “er bestaat niets meer dan meningen” = geen waarheid = Homo
Mensura-leer (= mens als individu en maat als maatstraf voor oordeel)
Waarheid is relatief want kan voor iedereen anders zijn bv ‘ik heb het koud’ -> maar ik mss niet?
Retoriek hoofdaspect van scholing -> het gaat niet om de juistheid van iets, maar de manier van
overbrengen
neiging tot transcendentie
S. kritiek op Sofisten:
1. Het is niet omdat mensen iets waardevol vinden, dit ook zo is
-> verschil zijn en schijn: het verschijnen van iets is ook hoe het ding is Socrates maakt onderscheid
tussen hoe iets is en hoe het overkomt bij de mensen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurvangool11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
